Τύπος

Η μετάβαση από το έντυπο στο ψηφιακό δεν άλλαξε αρχικά το βασικό επιχειρηματικό μοντέλο για πολλούς οργανισμούς ειδήσεων, δηλαδή το μοντέλο της πώλησης διαφημίσεων για τη χρηματοδότηση της δημοσιογραφίας που προσφέρεται στους αναγνώστες - Τώρα τα νέα φιλτράρονται από αλγόριθμους και πλατφόρμες που είναι ασαφείς και απρόβλεπτες. Κάποιος είπε: «Οι ειδήσεις στο Facebook είναι εκείνο που το Facebook λέει ότι είναι» -Ως δημοσιογράφοι θα έπρεπε να διαδραματίζουμε μεγαλύτερο ρόλο για την επιβίωση της δημοσιογραφίας

Η υποταγή των ΜΜΕ σε επιχειρηματικούς ομίλους, ο ανταγωνισμός με το Διαδίκτυο και η κατασκευή ειδήσεων με σκοπό την εντυπωσιοθηρία ή την εξυπηρέτηση πολιτικών συμφερόντων αδυνατίζει τον ρόλο του Τύπου και υπονομεύει τη λειτουργία του ως δικλείδα δημοκρατικού ελέγχου.

Σύμφωνα με έναν ειδικό του πεδίου, οι δημοσκοπήσεις συνιστούν πολιτικό εργαλείο διπλής -τουλάχιστον- χρήσης: Μετρούν τις απόψεις της κοινής γνώμης και ταυτόχρονα αξιοποιούνται ως εργαλείο κατασκευής της. Αν λοιπόν η δημοσκόπηση δεν εξάγει το επιθυμητό αποτέλεσμα, θα παραμείνει στο συρτάρι. Ως γνωστόν, όταν η πραγματικότητα δεν συμβαδίζει με τη θεωρία, τόσο το χειρότερο για την πρώτη...

Τα σχεδόν τριάντα χρόνια, από το 1989 μέχρι σήμερα, θα μπορούσαν σαφώς να έχουν τον τίτλο «Ο Τύπος, από το θρίαμβο στην τραγωδία». Αποτυπώνουν τη δομική κρίση μιας αγοράς, στο περιεχόμενο-αξιοπιστία της και στο κόστος της. Αποτυπώνουν και κάτι χειρότερο, την αμεριμνησία της για τις επαναστατικές, τεχνολογικές αλλαγές στην Επικοινωνία. Όταν το 1989, η Ελλάδα απολάμβανε στο σαλόνι ιδιωτική τηλεόραση, τα τρία «w» είχαν αρχίσει να καρφώνονται στα μόνιτορ και το ίντερνετ είχε ήδη αποφοιτήσει από τα πανεπιστήμια. Ο ελληνικός Τύπος μέσα στον ανέμελο νεοπλουτισμό του, περιφρόνησε προκλητικά το νέο δίκτυο διανομής, που χωνεύει όλα τα άλλα δίκτυα.

Αυτή η μικρή αλλά βαθιά παρεμβατική, αντιδραστική και φασίζουσα ομάδα, αμαυρώνει με καμώματά της το σύνολο του κόσμου των ΜΜΕ. Των εργατών της τέχνης της δημοσιογραφίας, που, αντιστεκόμενοι, προσπαθούν ακόμα για την αυθεντική ενημέρωση. Κι αν το τρομαχτικό τσίρκο της διαπλοκής, σιγά σιγά, διαλύεται, ο αγώνας για την επόμενη μέρα αποτελεί υπόθεση όλων των εμπλεκομένων. Και των συνδικάτων του Τύπου –φυσικά.

Ο έντυπος τύπος, εδώ και πολλά χρόνια, δεν περνάει τις καλύτερες μέρες του. Και όχι μόνο στην Ελλάδα. Ωστόσο, αν κάποιος μας έλεγε πριν από ένα χρόνο ότι θα κινδύνευαν να κλείσουν εφημερίδες σαν τα «Νέα», το «Βήμα» ή το «Έθνος», θα σκεφτόμασταν ότι διαθέτει μεγάλη φαντασία. Κι όμως, αυτός ο κίνδυνος ορθώνεται απειλητικός μπροστά στους εργαζόμενους του κλάδου. Οι οποίοι έχουν ήδη υποστεί τις συνέπειες της κρίσης με απολύσεις, περικοπές αμοιβών, δυσμενείς μεταβολές στο εργασιακό καθεστώς.