Παιδεία

Η τοποθέτηση του πρωθυπουργού και προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα ότι στις επερχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις μπορούμε να κερδίσουμε και να πετύχουμε τη μεγάλη ανατροπή με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο. Το κλίμα αλλάζει και ο δικός μας κόσμος, χάρη στις προσπάθειές μας αλλά και με αυθόρμητο τρόπο, αφυπνίζεται. (...) Υπάρχει πολύς δρόμος ακόμη, ο αντίπαλος είναι ισχυρός και δίπλα στην πολιτική αντιπαράθεση έχει προστεθεί ο παράγοντας της κοινωνικής καθήλωσης, που εκφράζεται με την αδιαφορία, με τη βουβή αίσθηση ότι είναι μάταιη η συμμετοχή στα κοινά. Αυτό που διατυπώνεται με τον δηλητηριώδη αφορισμό «όλοι ίδιοι είναι». Πρέπει με όλες μας τις δυνάμεις, με τις επιλογές μας, κυρίως, όμως, με το παράδειγμά μας, το ύφος και το ήθος της διακυβέρνησης, να αντιπαλέψουμε αυτό τον παράγοντα.

Να μη χυθεί το δηλητήριο του φασισμού στις καρδιές των παιδιών. (...) Να παραμείνει η νεολαία μας ενωμένη στη βάση των δημοκρατικών αξιών. Να μιλήσουμε με τα παιδιά και να τους θυμίσουμε ότι οι ναζί είχαν ενστερνιστεί τη θεωρία του «Υπεράνθρωπου» και της Άρειας Φυλής και οδήγησαν εκατομμύρια συνανθρώπους μας στο Ολοκαύτωμα, στα κρεματόρια, στα σκοπευτήρια και στα πειράματα του Μένγκελε. Γιατί, όσοι μισούν τον συνάνθρωπο για πολιτικούς-βιολογικούς λόγους, είναι αυτοί που επιδιώκουν να δημιουργήσουν στην καθημερινότητα τείχη διακρίσεων σε βάρος των πολλών και ιδιαίτερα των αδύνατων. Θέλουμε λοιπόν ένα σχολείο που δεν θα αποκλείει, αλλά θα εντάσσει, που δεν θα διχάζει αλλά θα ενώνει, που δεν θα αναπαράγει τον σκοταδισμό, αλλά θα απελευθερώνει με τη γνώση.

Η αναπαραγωγή των ελίτ διά της οικογενειακής οδού προστίθεται σε μια όλο και πιο έντονη έλλειψη κοινωνικοοικονομικής ποικιλομορφίας στα πιο αριστοκρατικά ιδρύματα. Στο Χάρβαρντ όσοι προέρχονται από το 1% των πλουσιότερων οικογενειών είναι περίπου ισάριθμοι με τους συμφοιτητές τους που προέρχονται από το 60% των οικογενειών με μικρότερα εισοδήματα

Η εμπλοκή, όμως, των γονέων στη ζωή της σχολικής κοινότητας προάγει τον εκδημοκρατισμό της; Όταν μάλιστα διαφαίνεται πως θεωρούν εαυτούς εργοδότες, τα δε παιδιά τους πελατάκια; Το παράδειγμα της Κύπρου είναι ενδεικτικό: γονείς ζητούν ευελιξία στις απολύσεις εκπαιδευτικών, απειλούν δε με προσλήψεις απεργοσπαστών σε περίπτωση απεργίας. Πού, αλήθεια, βρίσκεται η πρωτοπορία σε τέτοιου είδους γονεϊκά κινήματα; Όταν η «αγωνιστικότητα» εξαντλείται εναντίον του εργαζόμενου αδύναμου κρίκου και όχι σε διεκδικήσεις για το λησμονημένο 15% δαπάνες για την παιδεία; Στην καλύτερη περίπτωση, το μόνο που κάνουν είναι να οδηγούν «στην εμπέδωση της ανταγωνιστικής μικροαστικής ιδεολογίας, στην κολακεία των ατομικιστικών αποκρυσταλλώσεων και στη χαλάρωση της ταξικής αλληλεγγύης». Από την άλλη, στη συλλογική μνήμη των εκπαιδευτικών, η κουλτούρα της κινηματικής διεκδίκησης είναι ψηλά. Αν υπάρχει λύση, από εδώ θα εκπορευτεί. Τι, όχι;

Σ’ αυτά τα κρίσιμά χρόνια του λυκείου συντελείται η ηλικιακή ωρίμανση του εφήβου, πραγματοποιείται η δέουσα συσσώρευση γνώσεων, μορφοποιούνται οι δεξιότητες και τα ενδιαφέροντα του μαθητή. Ώστε µόνο σ’ αυτά τα τελευταία χρόνια το αγαθό της γενικής παιδείας μπορεί να γίνει πλέον ο ώριμος καρπός, το αποτέλεσμα μιας μακράς σχετικά μαθητείας, άσκησης, προσωπικής βίωσης, ανεξάρτητα από τον μελλοντικό επαγγελματικό προσανατολισμό. (...) ∆εν υπάρχει άλλη λύση παρά η δωδεκάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση και η πλήρης αποσύνδεση του λυκείου από τις διαδικασίες εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, η απεξάρτηση της λυκειακής αποφοίτησης από την εισαγωγή στα ΑΕΙ-ΤΕΙ. Τότε και οι εξετάσεις σε όλα τα διδασκόμενα στο λύκειο μαθήματα, οι προαγωγικές και οι απολυτήριες, θα αποκτούσαν την παιδευτική τους λειτουργία. (...) Δεν είναι να διαμορφώσει φυσικούς, βιολόγους, μαθηματικούς, γλωσσολόγους, ιστορικούς, μουσικούς, λογοτέχνες κ.λπ. Σκοπός της είναι οι απόφοιτοι του λυκείου να εγκολπωθούν στοιχεία της αποθησαυρισμένης γνώσης και ευαισθησίας ώστε οι μαθητές να κατανοούν το σώμα τους, να επικοινωνούν µε τις τέχνες, να γνωρίζουν την ιστορία της χώρας τους και του κόσμου, να εγκολπωθούν βασικές έννοιες μαθηματικών, φυσικής, χημείας, να τους ανοίγεται µε δυο λόγια ο κόσμος της κοινωνικής, της φυσικής και της καλλιτεχνικής πραγματικότητας.