Οκτωβριανή Επανάσταση

20
11

Η Ρώσικη Επανάσταση επικρατεί και η ιδέα συγκρούεται με την αναγκαιότητα

Θα μιλάγαμε σήμερα για την επανάσταση που άλλαξε τον κόσμο, αν οι Μπολσεβίκοι δεν υπέκυπταν τόσες και τόσες φορές στην αναγκαιότητα, κάνοντας άλλα από αυτά που επέβαλε η ιδεολογία τους; Ή θα μιλάγαμε για άλλη μια αποτυχημένη επανάσταση, σαν της Γερμανίας, της Ουγγαρίας και της Βουλγαρίας κατά την περίοδο που ακολούθησε τον Οκτώβρη;
14
11

Η από τα κάτω ανάδειξη της σημασίας του 1917

Συμπληρώνονται φέτος 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση, γεγονός που προκάλεσε πολλές εκδηλώσεις και επετειακά αφιερώματα, κυρίως από το χώρο της αριστεράς. Η Οκτωβριανή Επανάσταση είναι ένα γεγονός τεράστιας σημασίας για να μνημονεύεται μόνο από τους αριστερούς και τις αριστερές, άλλαξε το ρου της σύγχρονης ιστορίας και επηρέασε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, ανάμεσα τους και την τέχνη-κουλτούρα. Αυτό ήταν το αντικείμενο του διεθνούς συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε πραγματοποιήθηκε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με τίτλο «Τέχνη και Ιδεολογία – 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση».
11
11

Νίκος Φίλης: Είμαστε τέκνα εκείνης της ιστορίας, είμαστε παιδιά του Οκτώβρη

Ο ΣΥΡΙΖΑ αποτίει φόρο τιμής στα εκατομμύρια των αγωνιστών της κοινωνικής εποποιΐας σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης που εμπνεύστηκαν από την Οκτωβριανή Επανάσταση. Στο παράδειγμα όλων αυτών θέλουμε να αναγνωρίζουμε το δικό μας δημοκρατικό μέλλον, ένα μέλλον προόδου και ευημερίας χωρίς ταξικές και άλλες ανισότητες. Στα αυτιά μας αντηχούν ακόμη και σήμερα τα λόγια του Λένιν στην ομιλία του για την 4η επέτειο της Επανάστασης: «Εμείς αρχίσαμε αυτό το έργο. Πότε ακριβώς, σε πόσο χρονικό διάστημα, οι προλετάριοι ποιανού έθνους θα αποτελειώσουν το έργο αυτό δεν είναι το ουσιαστικό ζήτημα. Το ουσιαστικό είναι ότι ο πάγος έσπασε, ότι ο δρόμος άνοιξε, ότι ο δρόμος χαράχτηκε».
08
11

Ένας αιώνας από τη ρωσική επανάσταση: Δοκιμάζοντας μια ιστορική αποτίμηση

Συμπληρώθηκε ένας αιώνας από τη Ρωσική Επανάσταση του 1917. Ο αιώνας που μεσολάβησε είναι ο αδρός εικοστός αιώνας – όλα σχεδόν τα σημαντικά γεγονότα που καθόρισαν την ιστορική πραγματικότητα της οποίας είμαστε οι αμήχανοι κληρονόμοι. Και αν το αίτημα να επαναπροσανατολιστούμε σε ένα χαώδες και κατάφορτο με κινδύνους ιστορικό τοπίο παραμένει οξύ, η αποτίμηση των συμβάντων αυτού του αιώνα, η εξακρίβωση ενός ενδεχόμενου κρυφού νήματος που συνέχει τη διαδοχή τους, αποτελεί πρώτιστο καθήκον για τη σκέψη.
04
11

Πολιτικές του φόβου, πολιτικές της χειραφέτησης

Οι φτωχοί και οι εργάτες, όσοι ζούσαν την καταστατική ανισότητα του εκβιομηχανισμένου καπιταλισμού, η «Τέταρτη Τάξη» του περίφημου πίνακα του Τζουζέπε ντα Βολπέντο, όλοι αυτοί είχαν βρει από τον 19ο αιώνα μια δέσμη ιδεών, τον σοσιαλισμό, και έναν τρόπο οργάνωσης, το εργατικό κόμμα, που υποσχόταν να τους οδηγήσει στη δικαιοσύνη και τη χειραφέτηση. Αυτό το φάσμα που πλανιόταν πάνω από την Ευρώπη μέχρι που απέκτησε σάρκα και οστά είναι που στον 20ό αιώνα έκανε τις δυτικές δημοκρατίες αξιοβίωτες. Η κοινωνική ασφάλεια, η μείωση των ανισοτήτων, το κράτος πρόνοιας ήταν αποτέλεσμα του φόβητρου που αποτελούσαν το παγκόσμιο σοσιαλιστικό στρατόπεδο και η «απειλητική» δράση κομμουνιστών και σοσιαλδημοκρατών μέσα στις ίδιες τις δυτικές κοινωνίες.
31
10

Σοσιαλισμός με δημοκρατία

Η εκατοστή επέτειος της Οκτωβριανής Επανάστασης αναζωπύρωσε τις συζητήσεις για τα συγκλονιστικά γεγονότα του 1989-1991 στη Ρωσία και την Ανατολική Ευρώπη. Παρ’ όλη τη δυσκολία του διαχωρισμού, σύμφωνα με το πνεύμα της σύγχρονης εποχής (επιστροφή της γεωπολιτικής, παγκοσμιοποίηση, χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός), η κατάρρευση της ΕΣΣΔ και τα συναφή ζητήματα, όπως της οργάνωσης της σοβιετικής οικονομίας και του κράτους και, κατ’ επέκταση, η κρίση του μαρξισμού, ταξινομούνται και εξετάζονται ως ιδιαίτερα, αυτοτελή προβλήματα -που, βέβαια, δεν είναι.
22
10

Οι αγροτικές επαναστάσεις του 1917

Το 1917, οι αγρότες άλλαξαν τους κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού. Καθόρισαν τις απαντήσεις των πολιτικών, σύμφωνα με τις εθνικές προκλήσεις· παρήγαγαν, ήλεγχαν και υπαγόρευαν τη διάθεση των προμηθειών τροφίμων· ένστολοι και ένοπλοι, όντας η πλειονότητα των κατοίκων των αστικών περιοχών, υπηρέτησαν ως στρατιώτες, δημιουργώντας ή καταστρέφοντας πολιτική εξουσία και είχαν ρόλο κλειδί στις αστικές εξεγέρσεις. Ωστόσο, όταν αναφερόμαστε στις αγροτικές επαναστάσεις, είθισται να εννοούμε τις μάχες για τη χρήση γης και την ιδιοκτησία. Παρότι πλέον του 80% του ρωσικού πληθυσμού ζούσε σε μη αστικές περιοχές το 1917, οι ερευνητές συχνά παραμερίζουν την εμπειρία της αγροτικής επανάστασης και εστιάζουν στους εργάτες των πόλεων και τους διανοούμενους.
15
10

Η μνήμη του Οκτώβρη και η σημασία της σήμερα

Η διάσωση της μνήμης της Επανάστασης σήμερα μας προσφέρει τη διάσωση της βεβαιότητας ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάζουν και καθιστά πιο στέρεη την ιστορική πεποίθηση ότι οι άνθρωποι μπορούν να φτιάξουν τις συνθήκες που θα ζήσουν, δεν είναι τίποτα δεδομένο και αναλλοίωτο. Επίσης υπάρχουν οράματα που ακόμα δεν έχουν υλοποιηθεί. Ακόμα και αν θεωρήσουμε ότι η Ουτοπία κατέρρευσε, η ιδέα της Ουτοπίας, η ελπίδα για μία νέα αλλαγή, είναι αυτό που μπορούμε να κρατήσουμε ως κληρονομιά από το 1917.
05
10

Ο Γκράμσι και η Ρωσική Επανάσταση

Πριν ογδόντα χρόνια, στις 27 Απριλίου 1937, πέθανε ο Αντόνιο Γκράμσι, έχοντας περάσει την τελευταία δεκαετία της ζωής έγκλειστος σε φασιστική φυλακή. Η συμβολή του στη διανόηση αναγνωρίστηκε μετά θάνατον, όταν δημοσιεύτηκαν τα «Τετράδια Φυλακής». Ωστόσο, η συμβολή του στην πολιτική ξεκίνησε κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν ήταν φοιτητής της Φιλολογίας στο πανεπιστήμιο του Τορίνο. Ακόμα και αυτά τα πρώτα του άρθρα στο σοσιαλιστικό Τύπο αμφισβήτησαν όχι μόνο τον πόλεμο, αλλά την ιταλική, φιλελεύθερη, εθνικιστική και καθολική κουλτούρα.