Συνεντεύξεις

Δεν είναι μόνο ότι αδιαφορούν. Είναι ταξικά νεοφιλελεύθεροι και δεν γνωρίζουν τον κόσμο και τις ανάγκες του. Το βλέπουμε απ’ το ότι πάνε σε συγκεκριμένα σχολεία και πανεπιστήμια, κάνουν συγκεκριμένες παρέες και έχουν συγκεκριμένη αντίληψη που διευρύνει τις ανισότητες. Φαίνεται κι από τη δήλωση που έκανε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η νεολαία. Ο πρωθυπουργός ισχυρίστηκε ότι είναι προτεραιότητά του η νεολαία και απ’ όλο το πακέτο των υποτιθέμενων 3.5 δισεκατομμυρίων ευρώ που εξήγγειλε, μόλις 35 εκατομμύρια προορίζονται για τους νέους, δηλαδή το 1%. Αντιθέτως η κυβέρνηση δίνει έμφαση να απαλλάξει το κεφάλαιο από το φόρο για τις γονικές παροχές ύψους 800.000 ευρώ, δείχνοντας ταξική μεροληψία της και προσήλωση σε συγκεκριμένες ομάδες. Εμείς δεν θα απαλλάσσαμε από το φόρο το κεφάλαιο, ενώ θα αντιμετωπίζαμε διαφορετικά και τις δαπάνες. Για παράδειγμα, θα υποστηρίζαμε την εξεύρεση σπιτιού των νέων ζευγαριών, επιδοτώντας το ενοίκιο που είναι μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα. Η μεγάλη ιδεολογική μάχη που έχουμε μπροστά μας, είναι να δείξουμε ότι το κοινωνικό κράτος είναι οικονομική παρέμβαση προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας. Η ενίσχυση της Υγείας και της Παιδείας βοηθάνε την ανάπτυξη ενώ το κοινωνικό κράτος δημιουργεί ασφάλεια που είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη. Δεν μπορεί να έχεις ασφάλεια αν φοβάσαι για το αν θα υπάρχουν θέσεις εργασίας ή πρόσβαση στην Υγεία, ή αν μετά από μία πυρκαγιά, θα έχει πλημμυρίσει η περιοχή σου. Άρα εκτός από την ιδεολογική μάχη για το πώς κατανέμονται οι φόροι, υπάρχει και η μάχη για τις προτεραιότητες στις δαπάνες και στην έννοια της ασφάλειας.

Υπάρχει αγωνία για την πορεία του πληθωρισμού και ειδικότερα της ακρίβειας σε βασικά αγαθά που προσδιορίζουν το βιοτικό επίπεδό μας. Ωστόσο, η όλη συζήτηση έχει στοιχεία αυτοεκπληρούμενης προφητείας. Δέχομαι ότι η πανδημική κρίση έχει προκαλέσει δυσλειτουργίες στις διεθνείς αλυσίδες παραγωγής. Αλλά η καταιγίδα ανατιμήσεων στις τιμές των τροφίμων, των ενεργειακών προϊόντων και των πρώτων υλών προβληματίζει ως προς τον ρόλο της κερδοσκοπίας σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Και αυτό δεν το λέω από μια αντικαπιταλιστική προδιάθεση. Όταν οι τιμές αυτές μεταβάλλονται βάσει της προεξόφλησης χρηματιστηριακών συμβολαίων, η κερδοσκοπία είναι παρούσα, όπως και η χειραγώγηση των τιμών στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών. Να σημειώσω ότι οι χρηματοπιστωτικές ελίτ εδώ και μήνες, πολύ πριν εμφανιστεί το κύμα των ανατιμήσεων, μιλάνε για πληθωριστικές προσδοκίες εξαιτίας της πολιτικής της ποσοτικής χαλάρωσης των κεντρικών τραπεζών και των επεκτατικών προγραμμάτων δημοσιονομικής πολιτικής των κυβερνήσεων. Η πολιτική των αρνητικών επιτοκίων λειτουργεί ως επιλογή λιτότητας για τους κατόχους πλούτου και το τραπεζικό σύστημα και από ό,τι φαίνεται κάνουν ότι μπορούν να επιστρέψουν τις κεντρικές τράπεζες στην αντιπληθωριστική εμμονή τους. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση πρέπει να υλοποιήσει άμεσα αντισταθμιστικές παρεμβάσεις όχι μόνο μέσω της φορολογίας, αλλά και του ελέγχου της αγοράς. Η παγκόσμια ανησυχία για τη δυναμική των πληθωριστικών προσδοκιών δεν διευκολύνει τη συζήτηση που γίνεται στην Ευρώπη για τον επανασχεδιασμό του Συμφώνου σταθερότητας. Υπάρχουν δύο πολύ επικίνδυνες ιδέες στα συμβατικά οικονομικά, που θεμελιώνουν το δόγμα του οικονομικού φιλελευθερισμού και δυστυχώς υιοθετούνται από την συντριπτική πλειονότητα των οικονομολόγων. Το δημόσιο έλλειμμα και η αγορά κρατικού χρέους από τις κεντρικές τράπεζες θεωρείται ότι προκαλούν πληθωριστικές πιέσεις και αστάθεια τιμών. Σε μια περίοδο ανησυχίας για τον πληθωρισμό, φοβάμαι ότι η ισχύς των ιδεών αυτών και των φορέων τους θα αυξηθεί σημαντικά. Θέλω να ελπίζω στην θετική επίδραση που μπορεί να έχουν πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη και πρωτίστως στη Γερμανία. Αλλά κρατάω πάρα πολύ μικρό καλάθι. (...) Ο δείκτης ποιότητας της απασχόλησης της Συνομοσπονδίας των Ευρωπαϊκών Συνδικάτων εμφανίζει την Ελλάδα το 2019 στην τελευταία θέση στην ΕΕ, κυρίως λόγω του μεγάλου εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας. Η διευρυμένη χρήση υπερεργασίας φέρνει την αγορά εργασίας της Ελλάδας πιο κοντά στο πρότυπο των βαλκανικών χωρών. Τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν επίσης σημαντική απώλεια της αγοραστικής δύναμης του μέσου μισθού. Το ίδιο ισχύει και για το ποσοστό κάλυψης των συλλογικών διαπραγματεύσεων, το οποίο αποκλίνει σημαντικά από τα ισχύοντα στις αναπτυγμένες χώρες της ΕΕ. Ο κατώτατος μισθός βρίσκεται κάτω από το όριο της απόλυτης φτώχειας και η πρόσφατη αύξησή του, εφόσον υπάρξει συμμόρφωση των εργοδοτών, δεν θα αντισταθμίσει σε καμία περίπτωση την απώλεια από την αύξηση στις τιμές βασικών αγαθών και ενέργειας. Όλα τα προαναφερόμενα θα επιδεινωθούν με την υλοποίηση των ρυθμίσεων του νόμου 4808/2021. Συνεπώς, η κατάσταση της αγοράς εργασίας είναι ιδιαιτέρως ανησυχητική.

Ο ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ είχε προειδοποιήσει από πολύ νωρίς για το σαρωτικό κύμα ακρίβειας που πλήττει πλέον οριζόντια την κοινωνία. Βλέπαμε την τάση των ανατιμήσεων που αναπτυσσόταν τόσο στα σούπερ μάρκετ όσο και στα πρατήρια υγρών καυσίμων. Ο κώδωνας του κινδύνου είχε ακουστεί δημόσια πάρα πολλές φορές. Στο πολύ κρίσιμο θέμα της αύξησης της τιμής του ρεύματος έχουμε τονίσει ότι από το καλοκαίρι η χώρα μας είχε τη μεγαλύτερη αύξηση στη μεγαβατώρα σε ολόκληρη την Ε.Ε. Μάλιστα από τον περασμένο Νοέμβριο είχαμε προειδοποιήσει για «πολιτικές εναρμόνισης» ανάμεσα στους παρόχους της ηλεκτρικής ενέργειας και της ΔΕΗ χωρίς να υπάρχουν η παρουσία και η παρέμβαση τόσο της Επιτροπής Ανταγωνισμού όσο και της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας. Το καλοκαίρι λοιπόν επισημάνθηκε αυτή η μεγάλη τάση για άνοδο της τιμής του ρεύματος. Και τι κάνει η κυβέρνηση; Η κυβέρνηση κάνει ένα κουμπαρά από χρήματα του δημοσίου, από χρήματα των καταναλωτών δηλαδή από τον ίδιο το λαό που αποτελεί μία παρέμβαση από το κρατικό απόθεμα βραχυπρόθεσμης διάρκειας. Δεν προχωράει σε παρέμβαση στις εταιρείες που έκαναν τις «εναρμονισμένες πρακτικές» ούτε σε παρέμβαση στα τιμολόγια της ΔΕΗ. Γίνεται μετακύλιση του κόστους αντί παρέμβασης στις εταιρείες για να συγκρατηθεί το κόστος του ρεύματος. Επειδή ο κ. Μητσοτάκης έπρεπε να απαντήσει άμεσα σε κάτι που μπορεί να οδηγήσει τα νοικοκυριά στον τοίχο επιλέγει και ανακοινώνει ότι θα κάνει ένα ταμείο με λεφτά των καταναλωτών για να επιδοτεί το λογαριασμό για ελάχιστους μήνες αντί να προχωρήσει σε παρεμβάσεις για το σπάσιμο των καρτέλ. Είναι σαφέστατα λάθος στρατηγική.

Για τη δεξιά παράταξη κι όχι μόνο για την Ακροδεξιά η μισαλλοδοξία και ο φόβος είναι πολιτική παράδοση. Ηταν όπλα και εργαλεία για την εσωτερικοποίηση των «εθνικών κινδύνων». Τις τελευταίες δεκαετίες εντέχνως, βήμα βήμα, ενέταξαν αυτά τα παραδοσιακά όπλα-εργαλεία και στο προσφυγικό/μεταναστευτικό. Ετσι ανάστησαν ξανά το τέρας του ρατσισμού και του φασισμού. Δεν ξέρουν και δεν θέλουν να ξέρουν τι ακριβώς είναι το προσφυγικό/μεταναστευτικό. Είναι δομικά ακατάλληλοι για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα. Μόνο ο έλεγχος και η αξιοποίηση της εσωτερικής συντηρητικής και φοβικής μετατόπισης τους ενδιαφέρει και την καλλιεργούν. Είναι επικίνδυνοι και η παταγώδης πολιτική αποτυχία τους σε όλα τα κρίσιμα μέτωπα, συμπεριλαμβανομένης της πανδημίας και της γενικευμένης καταστροφής από τις πυρκαγιές, τους οδηγεί σε διχαστικές αντιδραστικές ακρότητες. Δεν έχουμε δικαίωμα να τους το επιτρέψουμε. (...) Στο άρθρο 40 του νέου νόμου Μηταράκη αποτυπώνεται και νομιμοποιείται η γενικευμένη εχθρότητα της Δεξιάς προς το έργο των ΜΚΟ στο προσφυγικό/μεταναστευτικό. Είναι σχεδιασμένο «κυνήγι μαγισσών», για να καλύπτεται η αυθαιρεσία και η παρανομία των κρατικών οργάνων με κυβερνητική επιβολή. Πράγματι η διάταξη αυτή δεν μπορεί να εφαρμοστεί, όταν ένα προσφυγόπουλο πνίγεται. Εκτός κι αν δεν θέλουμε να το σώσουμε. Στην Ελλάδα δεν θα περάσει η πολιτική Σαλβίνι. Γι’ αυτό και είναι υποδειγματική η πρωτοβουλία της επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Ντούνια Μιγιάτοβιτς, που ζήτησε με επιστολή-κόλαφο από την ελληνική κυβέρνηση και τους βουλευτές του ελληνικού Κοινοβουλίου να μην ψηφιστεί ο νόμος Μηταράκη και ειδικά η διάταξη του άρθρου 40. Αυτή η πρωτοβουλία βέβαια πρέπει να έχει συνέχεια. Και θα έχει. Συμπληρώνω ότι με βάση την πολύτιμη εμπειρία μου στο υπουργείο Ναυτιλίας τότε και καθ’ όλη τη διάρκεια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ η συνεργασία Λιμενικού και ΜΚΟ ήταν άριστη και θεσμικά προσδιορισμένη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να πολλαπλασιάζονται οι επιχειρησιακές δυνατότητες και να σώζονται ανθρώπινες ζωές στη θάλασσα. Σπάνια παρατηρήθηκαν υπερβάσεις. Ας μάθουν επιτέλους οι κ. Μητσοτάκης, Μηταράκης, Πλακιωτάκης και οι άλλοι υπουργοί ότι η «έρευνα-διάσωση», πέραν της τεράστιας ανθρωπιστικής διάστασης, είναι προνόμιο και υποχρέωση για κάθε χώρα, που αν δεν ασκείται σωστά, μπορεί εμμέσως να θέσει σε διεθνή αμφισβήτηση ακόμα και κυριαρχικά μας δικαιώματα.

O ΣΥΡΙΖΑ θα καταργήσει από την πρώτη στιγμή την ΕΒΕ, γιατί με τις απρόβλεπτες και παράλογες επιπτώσεις της στις επιλογές των παιδιών, δεν συνιστά μόνο άδικο μέτρο αλλά επίσης αναποτελεσματικό, όπως όχι μόνο η αντιπολίτευση, αλλά και μεγάλο μέρος των πανεπιστημιακών καθηγητών έχει αναδείξει. Γιατί αναποτελεσματικό; Μα άφησε σχολές χωρίς φοιτητές. Υπάρχει μεγαλύτερος παραλογισμός από το να προγραμματίζει το υπουργείο τον αριθμό εισακτέων ανά τμήμα, λαμβάνοντας υπόψη (ελπίζω!) τις προτάσεις των πανεπιστημίων και τις εξελίξεις στην επιστήμη, την αγορά και την κοινωνία, και την ίδια στιγμή να εφαρμόζει ένα δεύτερο μέτρο που καταργεί τον ίδιο τον προγραμματισμό του; Ο Αλέξης Τσίπρας έχει δηλώσει: αν γίνουν εκλογές φέτος, οι εξετάσεις το 2022 θα γίνουν χωρίς ΕΒΕ. Αλλά χρειάζεται να πάμε πέρα από την ΕΒΕ. Η αλήθεια είναι ότι έχουμε δύο σοβαρά προβλήματα που χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε. Πρώτον, το επίπεδο των σπουδών του Λυκείου δεν είναι αυτό που θέλουμε, αφού έχει υποβαθμιστεί σε σκαλοπάτι προς τα ΑΕΙ, έχοντας επίσης σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό και υποδομές. Και δεύτερον, το δημόσιο πανεπιστήμιο χρειάζεται σοβαρή οικονομική στήριξη από την Πολιτεία για να μπορέσει να ανταποκριθεί στο ρόλο του, κάτι που στα περισσότερα επιστημονικά πεδία γίνεται διαρκώς δυσκολότερο. Αυτά θα έπρεπε να αποτελούν προτεραιότητα, και όχι διαρκείς κόφτες: ο πρώτος που στέλνει τα παιδιά από το γυμνάσιο στην πρώιμη μαθητεία έξω από την εκπαίδευση, ο δεύτερος με το λύκειο που μετατρέπεται σε εξεταστικό κέντρο και ο τρίτος με τις βάσεις εισαγωγής. Όλοι αυτοί οι κόφτες στερούν σε χιλιάδες παιδιά την πανεπιστημιακή μόρφωση και στέλνουν πολλά από αυτά στα ιδιωτικά κολέγια. Στόχος μας είναι η 14χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένης της δίχρονης προσχολικής και η αύξηση των δημοσίων δαπανών για την εκπαίδευση, στο 5% του ΑΕΠ (στο μέσο όρο δηλ. της ΕΕ) μέσα σε τέσσερα χρόνια.

Κάθε βαρβαρότητα προκαλεί τερατογενέσεις. Τη βαρβαρότητα των δύο παγκόσμιων πολέμων διαδέχτηκε η βαρβαρότητα του πολυεθνικού, χρηματιστηριακού κεφαλαίου που κυβερνάει τον κόσμο πουλώντας όπλα, ναρκωτικά, πορνεία για πλούσιους και φτωχούς με υπόδειγμα τον ευτυχισμένο / απατημένο καταναλωτή ΜΜΕ και διαδικτύου. Ο μεγάλος αδελφός είναι πάνω από μισό αιώνα εδώ και καταστρέφει τον πλανήτη με τα ίδια fake news: «η άγνοια είναι δύναμη, η ελευθερία είναι σκλαβιά» κ.λπ. Γνωστά αυτά. Όλα υπηρετούν την ασύδοτη βαρβαρότητα. Επομένως; Οφείλουμε το γρηγορότερο να διώξουμε τον μεγάλο αδελφό… Αδύνατο; Θυμίζω τον Τσε: Ας είμαστε ρεαλιστές, ας επιδιώξουμε το αδύνατο!

Πολλά πράγματα έχουν γίνει λάθος. Νομίζω σε αυτή τη φάση χρειάζεται μια νέα υγειονομική στρατηγική που να δίνει έμφαση στην πρόληψη της διασποράς, στην επιδημιολογική επιτήρηση στην κοινότητα, στον καθολικό εμβολιασμό, στην έγκαιρη διάγνωση των κρουσμάτων, στην καλή ιχνηλάτηση των επαφών τους, στην προ-νοσοκομειακή διαχείριση. Αν αφήσουμε το πράγμα να ξεφύγει και αυξηθεί ο όγκος των προσελεύσεων στα νοσοκομεία, τα νοσοκομεία θα καταρρεύσουν, όπως κατέρρευσαν και στις αιχμές του δεύτερου και του τρίτου κύματος. Δεν είναι δυνατόν το Ε.Σ.Υ να ασχολείται μόνο με την πανδημία και τους ασθενείς της, πρέπει να καλύψει όλες τις υγειονομικές ανάγκες των ανθρώπων, οι οποίες δυστυχώς είχαν πάει πάρα πολύ πίσω. Τώρα θεωρώ ότι ξεκινάμε και εκεί με ένα μείον, που είναι η αποχώρηση αρκετών χιλιάδων εργαζομένων από το σύστημα υγείας, λόγω αυτής της εμμονής της Κυβέρνησης να εφαρμόσει την γραμμή της αναστολής εργασίας και της διαθεσιμότητας όλων των ανεμβολίαστων εργαζομένων στο σύστημα υγείας. Αυτό επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τα πράγματα, δεν μπορούν να αντικατασταθούν αυτοί οι άνθρωποι ούτε άμεσα ούτε εύκολα. Θεωρώ ότι χρειάζεται μία αλλαγή γραμμής που θα δίνει έμφαση στην πρόληψη, στην προετοιμασία του Ε.Σ.Υ και βεβαίως στη μετανοσοκομειακή παρακολούθηση, γιατί ξέρετε ότι υπάρχει το λεγόμενο longcovid σύνδρομο, όπου πολλοί πολίτες που αναρρώνουν στη συνέχεια έχουν για μεγάλο διάστημα, για πολλούς μήνες συμπτώματα τα οποία απαιτούν ρύθμιση, παρακολούθηση, φροντίδα. Είναι μία καινούργια ανάγκη για το σύστημα υγείας που πρέπει να οργανωθεί καλύτερα για να μπορέσει να το καλύψει. Άρα, μία επένδυση στο δημόσιο σύστημα υγείας και στις υπηρεσίες δημόσιας υγείας, δηλαδή αυτές που ασχολούνται με την υγεία του πληθυσμού είναι το ζητούμενο σε αυτή τη φάση.

- Έχει ήδη αρχίσει να συμβαίνει η αντιστροφή της εικόνας των δημοσκοπήσεων. Καθώς αποδομείται η πολιτική της κυβέρνησης και αυξάνεται ποιοτικά και ποσοτικά η αποδοκιμασία προς τη «διαχειριστική» ικανότητα του κ. Μητσοτάκη. Αυτή η διαδικασία δεν είναι αυτόματη, δεν είναι νομοτελειακή, δεν είναι μονοσήμαντη για την ενίσχυση της Αριστεράς και ιδιαίτερα του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ. Είναι σαφές όμως ότι έχει ξεκινήσει. - Θα σας έλεγα με χιούμορ ότι δε σας άκουσα να αναλύετε τις δημοσκοπήσεις του προηγούμενου Σαββατοκύριακου, διότι προφανώς δεν υπήρξαν. Εσείς που είστε τόσο έγκυρος πολιτικός συντάκτης γνωρίζετε πως είναι η πρώτη φορά μετά από ανασχηματισμό και πριν από τη ΔΕΘ που δε δημοσιεύονται δημοσκοπήσεις. Διότι προφανώς δεν υπήρξαν. Πριν από τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης πάντα γίνεται η σύγκριση του τέλους του καλοκαιριού και των προσδοκιών, των ελπίδων ή και των απογοητεύσεων με αυτά που επαγγέλλεται ο εκάστοτε πρωθυπουργός και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Γίνεται και μια μέτρηση ύστερα για να δείξει τι προσδόθηκε ή αφαιρέθηκε στην κοινή γνώμη. Δεν σας έκανε εντύπωση που δεν ήρθε στη δημοσιότητα ούτε μια δημοσκόπηση. Είναι σαφές ότι υπάρχει και θα υπάρξει ίσως και ραγδαία αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων με την έννοια της απομείωσης του ηγετικού προφίλ του κ. Μητσοτάκη σε πολύ μεγάλο βαθμό, της διαχειριστικής του ικανότητας αλλά και των πολιτικών της κυβέρνησης. - Όσο και αν πολλά κυρίως ηλεκτρονικά μέσα αγιογραφούσαν, στρογγύλευαν και αποσιωπούσαν αυτές τις πολιτικές, παιδεία, εργασία, περιβάλλον και προσφυγικό, τώρα με αυτά που συνέβησαν και το καλοκαίρι υπήρξε ένα σοβαρό ρήγμα. Η ακρίβεια, η οικονομική κατάσταση των απλών ανθρώπων, πολιτών και ιδιαίτερα των νέων μέσα σε συνθήκες πανδημίας θα είναι το βασικό στοιχείο που θα συμπυκνώσει και θα συμπαρασύρει αυτές τις κριτικές, τις ενστάσεις και τις κοινωνικές αντιστάσεις σε σχέση με τα άλλα ζητήματα μέσα στη κοινή γνώμη και το λαό. Εμάς μας ενδιαφέρει να διαμορφωθεί ένα ευρύ πλειοψηφικό ρεύμα που να αποτυπωθεί και στα εκλογικά αποτελέσματα. Όταν πρόκειται να γίνουν εκλογές να ψηφίσουν και οι πολίτες που δεν είχαν ψηφίσει από το 2009 μέχρι το 2019 και που ανέρχονταν σε 1.200.000. Να έρθουν οι 17ρηδες που είναι εκατοντάδες χιλιάδες και που μπορούν πλέον με βάση τη δικιά μας νομοθεσία να βάλουν τη δικιά τους σφραγίδα. Αυτά πρέπει να ενθαρρύνουμε και είμαστε υποχρεωμένοι να εκπροσωπήσουμε να δώσουμε ελπίδες σε όλο αυτό το κόσμο.

«Παγίδα η ιστορία της υποχρεωτικότητας. Οφείλουμε να πείσουμε τον κόσμο να εμβολιαστεί και κυρίως να διεκδικήσει δημόσια περίθαλψη» «Πολλοί επιστήμονες οι οποίοι συμβουλεύουν τις κυβερνήσεις, έχουν δημοσιοποιήσει δεδομένα που αναφέρουν ότι η πανδημία θα διαρκέσει έως και το 2024. Το ερώτημα είναι γιατί οι κυβερνήσεις που συμβουλεύουν λειτούργησαν με την λογική ότι τελειώνουμε με την πανδημία, μην αναλαμβάνοντας τη στήριξη των συστημάτων υγείας», είπε Στο Κόκκινο και στον Νίκο Ξυδάκη, ο καθηγητής Αιματολογίας στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης, Γρηγόρης Γεροτζιάφας. «Η πανδημία έθεσε το ερώτημα του κράτους πρόνοιας. Δεν γίνεται να την αντιμετωπίσουμε με λογικές ατομικής ευθύνης ή ατομικής προστασίας. Ο Covid-19, θα είναι μία καινούργια δύσκολη αρρώστια η οποία θα επιβαρύνει ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού και το σύστημα υγείας, αποτελώντας ένα λόγο παραπάνω για τη στήριξη της δημόσιας υγείας. Χρειάζεται ανίχνευση, πρόληψη και πρόνοια καθώς πολλοί επιστήμονες -ανάμεσά τους και ο κ Τσιόδρας- εκτιμούν ότι με δεδομένο τις μεταλλάξεις και την χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού, η πανδημία θα διαρκέσει ακόμα μια πενταετία. Και το ερώτημα είναι γιατί ενώ τα δεδομένα είναι γνωστά, οι κυβερνήσεις λειτούργησαν με τη λογική ότι τελειώνουμε με την πανδημία χωρίς να λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη στήριξης των συστημάτων υγείας και μεσοπρόθεσμης πολιτικής αντιμετώπισης». Παγίδα η υποχρεωτικότητα - Δεν αντιμετωπίζεται η πανδημία με λογική ατομικής ευθύνης «Η πολιτεία πρέπει να ενημερώνει τον κόσμο, ενώ το καθήκον των προοδευτικών δυνάμεων και ανθρώπων, των φορέων και κομμάτων, είναι να δίνουν προοπτική στον κόσμο και να μην του λένε ψέματα. Τα εμβόλια είναι ασφαλή για όλους. Ακόμα και για τους περίπου 150.000 ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα. Δεν λέμε δικές μας απόψεις, αλλά τις κατευθυντήριες οδηγίες που ήδη από το 1970 είναι γνωστές. Χρειάζεται να πείσουμε και να ενημερώσουμε σωστά. Να ακολουθήσουμε το παράδειγμα των «Λαμπράκηδων», αλληλεπιδρώντας με τον κόσμο, πείθοντάς τον για την ανάγκη διενέργειας του εμβολιασμού και κυρίως για την ανάγκη ενίσχυσης των συστημάτων υγείας. Όπως εξήγησε: «Μπορεί να συζητάμε για το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης αλλά αν δούμε τις συνέπειες της πανδημίας, θα δούμε ότι οι σχέσεις εργασίας είναι αυτές που θα καθορίσουν στο τέλος την αυτοδιάθεση του σώματος. Βλέπουμε ήδη τι γίνεται με τους ενοικιαζόμενους εργαζόμενους με τα ημερήσια ή 15νθήμερα συμβόλαια που αναγκάζονται να πηγαίνουν άρρωστοι στη δουλειά τους γιατί δεν έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Αν δείτε τον εμβολιαστικό χάρτη θα δείτε ότι στο κέντρο της Αθήνας και στα βόρεια προάστια καταγράφεται εμβολιαστική κάλυψη σε 99%, ενώ η δυτική Αττική υπολείπεται ακόμα και 30 μονάδες. Το ίδιο γίνεται και στο Παρίσι και έχει νόημα να πείσουμε τον κόσμο να εμβολιαστεί και κυρίως να τον πέσουμε να διεκδικήσει περίθαλψη».

Είναι αυτονόητη ηθική υποχρέωση και τήρηση βασικών κανόνων επαγγελματικής δεοντολογίας, ο εμβολιασμός των υγειονομικών. Κανείς δεν μπορεί να υπερασπιστεί το «δικαίωμα» ενός υγειονομικού να φροντίζει ευάλωτους ασθενείς ανεμβολίαστος. Από την άλλη, δεν θεωρούμε ότι η κυβέρνηση έχει το «δικαίωμα» να καταφεύγει σε μέτρα μη αναλογικού χαρακτήρα, όπως είναι η υποχρεωτική αργία, η στέρηση μισθού στο δημόσιο και η απόλυση στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό είναι κοινωνική βαρβαρότητα που θα φέρει το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα από το επιδιωκόμενο. Η κυβέρνηση οχτώ μήνες τώρα δεν έκανε τίποτα για να προωθήσει το συνειδητό και εκούσιο εμβολιασμό, να άρει επιφυλάξεις και να εξαντλήσει τα περιθώρια συναινετικών λύσεων. Έρχεται στο «και πέντε» να εκβιάσει και να απειλήσει με το φόβο της ανεργίας και της ανέχειας. Η υποχρεωτική αργία για περίπου 10.000 υγειονομικούς θέτει σε διακινδύνευση την ευστάθεια του ΕΣΥ στην αιχμή του τέταρτου κύματος. Εμείς προτείναμε αναστολή εφαρμογής του νόμου, εκτόνωση της κρίσης, προσπάθεια χάραξης ενός κοινά συμφωνημένου δρόμου προς τον τελικό στόχο που είναι ο καθολικός εμβολιασμός. Σε κάθε περίπτωση, η υπόθεση της συλλογικής ανοσίας και γενικά της αποτελεσματικής διαχείρισης της πανδημίας δεν κρίνεται από τον εμβολιασμό των εργαζομένων στις δομές υγείας και πρόνοιας. Εάν δεν τροποποιηθεί η εμβολιαστική στρατηγική και δεν καλυφθούν οι εστίες ανεμβολίαστου πληθυσμού όλων των κατηγοριών και ειδικά των υπερηλίκων, είναι χαμένο το παιχνίδι. Συμφωνούμε με την εισήγηση της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής για στοχευμένη και επιλεκτική υποχρεωτικότητα, με ισχυρές δικλείδες ασφαλείας από άποψη εργασιακών δικαιωμάτων και αφού εξαντληθούν όλα τα περιθώρια πειθούς και ενδιάμεσων λύσεων (πχ. μετακινήσεις από τμήματα αιχμής). Η κυβέρνηση κινείται στη λογική της επιβολής και του τιμωρητισμού, προωθώντας ταυτόχρονα τη γενικευμένη υποχρεωτικότητα. Ξεκινά από τους υγειονομικούς, θα προχωρήσει με τους ένστολους, τους εκπαιδευτικούς κ.ο.κ. Οι ευρωπαϊκές χώρες –πλην της Γαλλίας και της Ιταλίας– δεν κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση.