Macro

22
12

H Τουρκία σε Πλήρες Οικονομικό Χάος

Ο Ερντογάν ανακοίνωσε την Τετάρτη, ως κατώτατο μισθό στον δημόσιο τομέα («SMIC»), 4253 τουρκικές λίρες (265 δολάρια ΗΠΑ). Είναι πράγματι, αύξηση 40% περίπου με βάση την τουρκική λίρα, αλλά μείωση 15% περίπου με βάση το δολάριο ΗΠΑ! Η κυβέρνηση θέλει να φανεί ότι «οι σκοτεινές δυνάμεις», «οι ξένοι που δεν θέλουν να δουν μια ισχυρή Τουρκία», «τα συμφέροντα και τα λόμπι του δολαρίου», «οι Δυτικοί» ή ακόμη και οι «ιμπεριαλιστές» θέλουν την καταστροφή της Τουρκίας, το τέλος του Ισλάμ και τη διαίρεση του έθνους. Οι περισσότεροι πλέον πολίτες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που στο παρελθόν ψήφισαν τον Ερντογάν, δεν πιστεύουν πλέον σε αυτές τις εξηγήσεις. Η σκέψη και η αίσθηση της ανάλυσης και της σύνθεσης γίνονται σαφέστερες, όταν οι τσέπες αρχίζουν να αδειάζουν και ειδικά όταν κάποιος αρχίζει να πεινά.
21
12

Πώς δοκιμάζονται οι νέες συμμαχίες εντός της Ε.Ε

Τι μπορεί να επιδίωκε ο κατεξοχήν εκπρόσωπος της ευρωπαϊκής εμβάθυνσης και του νέου φιλελευθερισμού Εμανουέλ Μακρόν στη Βουδαπέστη του "αποδιοπομπαίου" των Βρυξελλών, Βίκτορ Όρμπαν; Ό,τι και ο Σοσιαλδημοκράτης Όλαφ Σολτς στη Βαρσοβία του εθνικιστή Ματέους Μοραβιέσκι θα απαντούσε κανείς στην προσπάθειά του να ερμηνεύσει τo παράδοξο αυτό διπλωματικό criss-cross. Και όμως, οι δύο συναντήσεις, φαινομενικά ασύνδετες μεταξύ τους, έχουν έναν κοινό παρονομαστή: και αυτός δεν είναι άλλος από τους υπό διαμόρφωση νέους συσχετισμούς στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια περίοδο από κάθε άποψη μεταβατική. Σε ό,τι αφορά τη γαλλο-ουγγρική συνάντηση, που έλαβε χώρα διόλου τυχαία στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της τετράδας του Βίζεγκραντ (Πολωνία, Σλοβακία, Τσεχία και Ουγγαρία), η διαπίστωση του Γάλλου προέδρου πως "παρά τις διαφωνίες υπάρχει κοινή θέληση και προθυμία κοινής προσπάθειας για το καλό της Ευρώπης" είναι ενδεικτική για το πόσο έχει μεταβληθεί η ισορροπία δυνάμεων. Μια διαπίστωση που αξίζει να σημειωθεί πως δεν έμεινε στη σφαίρα του αφηρημένου, αφού ο ένοικος των Ηλυσίων Πεδίων δήλωσε ότι "υπάρχει σαφής σύμπτωση απόψεων" με τους ηγέτες των "4" σχετικά με την ανάσχεση των προσφυγικών ροών και τον επαναπατρισμό όσων είδαν να απορρίπτεται η αίτηση ασύλου τους. O Ούγγρος πρωθυπουργός έσπευσε να ανταποδώσει, αναφερόμενος στις "κοινές αξίες" που μοιράζονται οι δύο ηγεσίες, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση έμφαση σε αυτή της στρατηγικής αυτονομίας. Στην έτερη συνάντηση, τηρήθηκε από γερμανικής πλευράς μια ιδιότυπη παράδοση που θέλει η Βαρσοβία να είναι ο επόμενος σταθμός κάθε νεοεκλεγέντος καγκελάριου μετά το Παρίσι και τις Βρυξέλλες. Εκεί, και στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου που ακολούθησε, τα όσα διημείφθησαν μεταξύ των δύο ανδρών, ο Σολτς διαβεβαίωσε την πολωνική κυβέρνηση για τη στήριξη της Γερμανίας αναφορικά με την προσφυγική κρίση στα σύνορα Λευκορωσίας-Πολωνίας. Συνέδεσε, δε, εμμέσως πλην σαφώς την έναρξη λειτουργίας του υποθαλάσσιου αγωγού ρωσικού φυσικού αερίου Nord Stream 2 με την ενεργειακή ασφάλεια της Ουκρανίας – στον απόηχο και της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών των G7 στο Λίβερπουλ που κατέστησε σαφές πως μια ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα είχε "τεράστιες συνέπειες".
21
12

Υπεραξίες θανάτου

Η καθημερινή τελετουργία της ανακοίνωσης των αριθμών της πανδημίας, η καταγραφή του «πλεονάσματος θανάτων» που παράγει η Covid-19, έχει κι αυτή την αναπόφευκτη λειτουργία. Αν ο πρώτος θάνατος από κορονοϊό πριν περίπου 20 μήνες αναγγέλθηκε με πανικό και δέος, δίνοντας στον πρώτο νεκρό και τους λίγους που ακολούθησαν τον ελάχιστο σεβασμό που δικαιούνταν, ένα δίκαιο ξόδι για τις «αχρείαστες απώλειες» που θα ’λεγε κι ο κυνικός Μωυσής, οι σχεδόν 20.000 που ακολούθησαν μετατράπηκαν σε στατιστική. Η τρομακτική εξοικείωσή μας με την «υπερβάλλουσα θνησιμότητα», που συνοδεύεται από υπογραμμίσεις για τη μεγάλη ηλικία ή την ιδιοτροπία των αδικοχαμένων να μένουν ανεμβολίαστοι, «καταλαμβάνοντας για εβδομάδες τα κρεβάτια των ΜΕΘ», καταλήγει σ’ έναν απάνθρωπο συμβιβασμό μας με μια υπόρρητη πολιτική «υπερβάλλουσας βιωσιμότητας»: κάποιοι περισσεύουν λόγω επιλογών, ηλικίας, πετριάς, πνευματικής υστέρησης, έλλειψης παραγωγικότητας, χαμηλών δεξιοτήτων, αδυναμίας να προσαρμοστούν στον γενναίο νέο κόσμο. Και κάποιοι αποφασίζουν ποιων οι ζωές τιμολογούνται τόσο χαμηλά, ώστε η χρησιμότητά τους εξαντλείται στην παραγωγή υπεραξιών θανάτου.
21
12

Μια μετωνυμία της ίδιας της Επανάστασης

Διακόσια χρόνια μετά την Επανάσταση του 1821 κι η ελληνική κοινωνία μοιάζει ακόμη να έχει την ανάγκη να ακουμπήσει σε όλα αυτά τα πρόσωπα που ξαναγύρισαν στις οθόνες μας την χρονιά αυτή. Κι ο Μπουκάλας μας θυμίζει ότι οι ήρωες, είναι χωμάτινοι, γεμάτοι λάσπες και βρωμιές στα ρούχα τους, γεμάτοι αντιφάσεις. Η λαϊκότητα του Καραϊσκάκη, είναι διάφορη από εκείνη του σεφερικού Μακρυγιάννη. Είναι ζυμωμένη με τον καιρό της, βγαλμένη μέσα από την ιστορική συνθήκη και την Επανάσταση. Είναι η ιστορία ενός ανθρώπου που μπήκε σε ένα ρυάκι που φούσκωσε και έγινε ποτάμι και παρέσυρε και εκείνον και όλους τους άλλους μακριά, όπου ο καθένας άντεξε να φτάσει, εκεί που μπόρεσε να πιαστεί. Ο Μπουκάλας θέλει να μας θυμίσει ότι πέρα από τους ανθρώπους, έχουν οι κοινωνίες την υποχρέωση να αναστοχάζονται και να κατανοούν, γιατί αλλιώς το τραγικό ερώτημα με το οποίο κλείνει το βιβλίο θα παραμένει επίκαιρο. Τι εκέρδισε, αναρωτιόταν ο Νικόλαος Κασομούλης για τον τραγικό θάνατο του Καραϊσκάκη. Αυτό το σπαρακτικό ερώτημα αφορά το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, τις διαδρομές της μέσα στο χρόνο, το παρόν της. Όλα εκείνα δηλαδή για τα οποία μας μιλάει ο Παντελής ακόμη και σήμερα μέσα από την αρθρογραφία του, με αυτά τα μικρά κείμενα που είναι φάροι μέσα στην καθημερινότητα μας.
21
12

Μεγάλη νίκη της αριστεράς στη Χιλή – Ο Γκαμπριέλ Μπόριτς νέος πρόεδρος της χώρας

Ο εκλεγμένος πρόεδρος της Χιλής, ο Γκαμπριέλ Μπόριτς, ο οποίος επικράτησε με πρόγραμμα που εξαγγέλλει την κοινωνική και φορολογική μεταμόρφωση της χώρας, υποσχέθηκε χθες Κυριακή το βράδυ (τα ξημερώματα σήμερα Δευτέρα ώρα Ελλάδας), στην επινίκια ομιλία του, «περισσότερα κοινωνικά δικαιώματα», υποσχόμενος ταυτόχρονα πως η κυβέρνηση που θα σχηματίσει θα είναι «δημοσιονομικά υπεύθυνη». «Θα υπάρξουν περισσότερα κοινωνικά δικαιώματα, όμως θα το κάνουμε παραμένοντας δημοσιονομικά υπεύθυνοι», είπε ο 35χρονος νέος πρόεδρος της χώρας, απευθυνόμενος σε πλήθος δεκάδων χιλιάδων υποστηρικτών του, που πήγαν να τον ακούσουν μετά την ευρεία νίκη του στον δεύτερο γύρο, στον οποίο αντιμετώπισε τον υποψήφιο της άκρας δεξιάς, τον Χοσέ Αντόνιο Καστ. Θα αναλάβει την εξουσία την 11η Μαρτίου. Ο Γκαμπριέλ Μπόριτς είπε ακόμη ότι θα εναντιωθεί στο άνοιγμα μεταλλείων που «καταστρέφουν» το περιβάλλον, ανάμεσά τους το έργο Dominga, αξίας 2,5 δισεκ. δολαρίων, για την εξόρυξη ατσαλιού, χαλκού και χρυσού. «Καταστρέφοντας τη φύση καταστρέφουμε τους εαυτούς μας. Δεν θέλουμε άλλες ‘ζώνες θυσίας’, δεν θέλουμε έργα που καταστρέφουν τη χώρα μας, που καταστρέφουν κοινότητες, και παράδειγμα θα αποτελέσει μια περίπτωση που έχει γίνει συμβολική: Όχι στο Ντομίνγκα», είπε.
21
12

Η δικιά μας Ερεσός

Στην Ερεσό ο χρόνος σταματάει. Πας για τρεις μέρες και νομίζεις ότι είσαι μια βδομάδα. Αν πας για μια βδομάδα είναι σαν να έκανες έναν μήνα διακοπές. Είναι λες και η μέρα κρατάει περισσότερο. Λες και σταματάει όλος ο θόρυβος του κόσμου και μπορείς να συγκεντρωθείς σε εσένα. Και όπως βεβαιώνουν όλοι και όλες όσοι έχουν βουτήξει στα παχιά, φουσκωμένα, παγωμένα και πεντακάθαρα νερά της, στην Ερεσό είναι λες και είσαι ελαφρύτερος. Στην Ερεσό μια μέρα θα ανέβεις στον προφήτη Ηλία. Και ίσως δεις τον ήλιο να δύει τη στιγμή που ανατέλλει το φεγγάρι. Και όταν κοιτάξεις κάτω δεν θα δεις τσιμέντο. Θα δεις την άμμο, τους φοίνικές, τα αρμυρίκια και την θάλασσα. Και θα νιώσεις γεμάτος. Όμως ο χρόνος σταματάει στην Ερεσό και με άλλη έννοια. Όταν κλείνουν τα μαγαζιά το βράδυ, στις δύο δηλαδή, ο περισσότερος νέος κόσμος βαδίζει προς την παραλία. Στην έρημο. Και εκεί, σε αυτήν τη διαδρομή, στο σημείο που κάποιοι θέλουν να ρίξουν τσιμέντο, συναντάς όλη τη νιότη σου σαν σε ταινία. Συναντάς παρέες από εφηβάκια που γελάνε και λένε τρομακτικές ιστορίες. Συναντάς λίγο πιο μεγάλα παιδιά που έχουν πλέον απομονωθεί σε ζευγάρια. Λίγο πιο πέρα βλέπεις φοιτητοπαρέες με κιθάρες και άλλες φοιτητοπαρέες που κάνουν μεθυσμένες πολιτικές συζητήσεις και διαφωνούν με πάθος, όπως διαφωνείς στα 18 σου. Βλέπεις παρέες γυναικών, βλέπεις ζευγάρια γυναικών ερωτευμένων σε έναν τόπο που νιώθουν ασφαλείς. Σε έναν τόπο που με αγώνες έχουν καταφέρει να κάνουν πατρίδα τους. Και εσύ συνεχίζεις να περπατάς. Και βλέπεις ένα πάρτι με ψυχεδελική μουσική κάτω από τα αστέρια. Εκεί που κανέναν δεν ενοχλεί, γιατί είσαι πια στην έρημο και βλέπεις κόσμο να χορεύει και να αγκαλιάζεται. Και συνεχίζεις να προχωράς. Και βλέπεις ένα πιο μεγάλο ζευγάρι με το νεογέννητο παιδάκι τους να έχουν κάτσει δίπλα στο κύμα. Και ξέρεις ότι αυτό το παιδάκι θα μεγαλώσει και θα περάσει απ’ όλα τα στάδια αυτής της διαδρομής. Εκτός αν αφήσουμε να γίνει η Ερεσός τσιμέντο. Εκτός αν στερήσουμε από αυτό το παιδί αυτή την ευκαιρία και από την Ερεσό αυτό που την κάνει μοναδική.