Χαράλαμπος Γεωργούλας

Όσα ακολουθούν, είναι μερικές σκέψεις που γεννήθηκαν από ένα πρόσφατο κείμενο του αγαπητού σύντροφου Κώστα…

Η συγκεκριμένη τακτική είχε μεγαλύτερο βάθος. Η κυβέρνηση της ΝΔ κοντεύει να κλείσει τριετία, έχουμε περάσει ουσιαστικά σε απροσδιόριστης διάρκειας προεκλογική περίοδο και όμως αυτή η συμπεριφορά της απέναντι στην αξιωματική αντιπολίτευση δεν αλλάζει. Παρά το γεγονός ότι δεν φαίνεται ικανή να σταματήσει την έκδηλη φθορά.   Μάλλον εντάσσεται σε ένα γενικότερο σχέδιό της να συντηρήσει το αντι-ΣΥΡΙΖΑ ρεύμα με διττό στόχο: να εμποδίσει μετακινήσεις εκλογικού πληθυσμού προς έναν απαξιωμένο από τις επιθέσεις αντίπαλο πολιτικό χώρο και να διαμορφώσει συνθήκες αποκλεισμού οποιασδήποτε σύγκλισης άλλων πολιτικών δυνάμεων της αντιπολίτευσης με αυτόν. Αυτό που χρειάζεται εξήγηση, είναι γιατί επιμένει, παρά το γεγονός ότι δεν φαίνεται να έχει μέλλον.   Η αξιωματική αντιπολίτευση, παρά τη γενικευμένη επίθεση που δέχτηκε και παρά τις δικές της αβελτηρίες, καταφέρνει να διατηρήσει τη θέση του κύριου αντίπαλου της κυβέρνησης και της πολιτικής της. Και να ανακτά κάποιες θέσεις στον ιδιόμορφο πόλεμο των δημοσκοπήσεων, όχι στον βαθμό που θα επιθυμούσε και θα μπορούσε.   Η προσπάθεια της ΝΔ να ορθώσει, στη βάση του αντι-ΣΥΡΙΖΑ ρεύματος, εμπόδια σε διαρροές από τον δικό της χώρο προς τον χώρο του υπό ανασυγκρότηση Κέντρου και, αντίθετα, να ευνοήσει, στην ίδια βάση, ανατρεπτικές του συσχετισμού διαρροές από τον ΣΥΡΙΖΑ προς το Κέντρο, δεν φαίνεται να ευδοκιμεί. Δεν είναι ανησυχητικό πια γι’ αυτήν μόνο το γεγονός ότι οι απώλειές της προς το Κέντρο προδιαγράφονται σημαντικότερες πολιτικά από τις απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι ότι η δική της πολιτική, το ανάπτυγμα του σκληρού νεοφιλελεύθερου δόγματος, υποχρεώνει το ΚΙΝΑΛ να παίρνει όλο και πιο σαφείς αποστάσεις από την κυβέρνηση, που δεν γίνεται να είναι πια «ίσες». Υποχρεώνεται, λοιπόν, να του επιτίθεται, εκδηλώνοντας έτσι μια εγγενή αντίφαση: για να αποτρέψει αυτή την αντικειμενική προσέγγιση δυνάμεων της αντιπολίτευσης, αποδυναμώνει το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο. Βρίσκει έτσι απέναντί της σε ανταγωνιστική θέση μια πολιτική δύναμη, που θα την ήθελε ανάχωμα για τον ΣΥΡΙΖΑ και σύμμαχο σε ώρα ανάγκης.  

Αυτό που θα μπορούσε να προσδοκά βάσιμα η αξιωματική αντιπολίτευση, ήταν, αν όχι η σηματοδότηση της έναρξης μιας προεκλογικής περιόδου, όπως σημειώθηκε από ορισμένες πλευρές, οπωσδήποτε η ώθηση των πολιτικών δυνάμεων να λάβουν από τώρα θέσεις στους διαδρόμους του στίβου για τον επόμενο εκλογικό αγώνα δρόμου. Σε αυτές τις συνθήκες, από την απολογητική θέση που αντικειμενικά βρέθηκε, η κυβερνητική πλειοψηφία εκδήλωσε ορισμένα βασικά στοιχεία της τακτικής της. Επιβεβαίωσε την επιλογή της να ζητάει μεν συγγνώμη όταν υποχρεώνεται , αλλά να το κάνει με σκοπό να μείνουν στο απυρόβλητο οι νεοφιλελεύθεροι πυλώνες της (αντι)κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής της. Αυτό ήταν το βασικό χαρακτηριστικό τής στάσης της στη Βουλή, απέναντι στην επιθετική κριτική που δέχτηκε από όλες της πτέρυγές της. Φαίνεται ότι έχει επιλέξει να βαδίσει στις εκλογές με την τακτική τής υποστήριξης με όλα τα μέσα του νεοφιλελεύθερου και αυταρχικού πυρήνα των επιλογών της στην αντιμετώπιση της πανδημίας, της οικονομικής κρίσης, των απαιτήσεων των μισθωτών και των ζητημάτων δημοκρατίας και κοινωνικής ασφάλειας. Αυτό την οδηγεί στο να συγκεντρώνει τα πυρά της έναντι της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε επιθέσεις που αποσκοπούν να αποδείξουν την ανικανότητα και την ακαταλληλότητά της. Με κύριο στόχο την υπεράσπιση του αντι-ΣΥΡΙΖΑ ρεύματος, που εμφανίζει επικίνδυνα γι’ αυτήν σημάδια υποχώρησης. Το αποτέλεσμα είναι να αναδεικνύεται, κυρίως με δική της ευθύνη, μια εικόνα διαγκωνισμού για το ποιος από τους δύο είναι ο λιγότερο ικανός, ο χειρότερος διαχειριστής καταστάσεων. Μια εικόνα που συμφέρει σε πολλούς επιφανειακούς αναλυτές, μόνιμους εχθρούς της αναζήτησης της πολιτικής ουσίας, αλλά ενισχύεται και από συμπεριφορές στελεχών της αξιωματικής αντιπολίτευσης, καθώς λειτουργούν σαν αδύναμοι κρίκοι, οι οποίοι έλκουν τις μεθοδευμένες επιθέσεις της ΝΔ. Υποβαθμίζοντας έτσι τις υπαρκτές πολιτικές διαφορές.

Στο ερώτημα ποιους εκλογικούς στόχους θέτει η νέα ηγεσία, ένα καλύτερο ποσοστό στην τρίτη θέση ή τη δεύτερη θέση, η απάντηση ήταν ότι στόχος είναι μια σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση. Στόχος ενταγμένος μεν στη γνωστή και από την προηγούμενη περίοδο στρατηγική της αυτόνομης ύπαρξης του ΚΙΝΑΛ, αλλά με μια σημαίνουσα διαφορετική διατύπωση. Η οποία μπορεί να διεκδικεί τα πρωτεία από τον ΣΥΡΙΖΑ, πράγμα θεμιτό άλλωστε ως επιδίωξη, αλλά θέτει σε αναστολή, τουλάχιστον, την τακτική των ίσων αποστάσεων. Αφήνει μ’ αυτό τον τρόπο ανοιχτή τη δυνατότητα –στο πεδίο των υποθέσεων τουλάχιστον– ενός είδους συνεργασίας με δυνάμεις της Αριστεράς. Υπό την επήρεια, ίσως, των εμπειριών της Ιβηρικής; Οψόμεθα. Η διαφορά, βέβαια, στα καθ’ ημάς είναι πως εδώ αξιωματική αντιπολίτευση είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και δεν είναι πιθανή η ανατροπή των συσχετισμών στο χρονικό διάστημα για το οποίο γίνεται η σχετική συζήτηση, όπως εκτιμούν όλοι οι αναλυτές. Άλλωστε, και ο ίδιος ο πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ δήλωσε στη συνέντευξή του ότι δεν προτίθεται να εμπλακεί στα σχέδια της ΝΔ για αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις (κάποιοι μιλούν ήδη και για τρίτη). Κάτι τέτοιο θα ήταν πιθανό, καθώς θα επέτεινε την πόλωση, να λειτουργήσει σε βάρος του ΚΙΝΑΛ.

Χαράλαμπος Γεωργούλας

Το ανοδικό κύμα ριζοσπαστικοποίησης της κοινωνίας στα τέλη της δεκαετίας 2000 και στις αρχές της δεκαετίας 2010, που έδωσε τη νικητήρια ώθηση τότε στον ΣΥΡΙΖΑ, αποκλείοντας άλλες συντηρητικές ή αντιδραστικές εναλλακτικές, δεν είναι δεδομένο σήμερα. Χρειάζεται με συγκεκριμένες πολιτικές πρωτοβουλίες να ευνοηθεί η ανάκαμψή του, για να επιταχυνθούν οι πολιτικές εξελίξεις και η κοινωνική μεταστροφή να διευκολύνει την πολιτική ανατροπή. Κι αυτό είναι ίσως το πιο απαιτητικό στοιχείο ενός σχεδίου απαλλαγής από τη λαίλαπα του μητσοτακικού νεοφιλελευθερισμού και αλλαγής κατεύθυνσης για τη χώρα. Δεν αποκλείεται αυτό να υπονοούσε και η ακροτελεύτια αναφορά του Αλ. Τσίπρα στην ανάγκη να αντισταθεί η κοινωνία και να διεκδικήσει το δικαίωμά της να αποκτήσει μια άλλη κυβέρνηση, στον αντίποδα της σημερινής.

Υπάρχει μια σοφή συμβουλή, την οποία δημόσιοι άνδρες και γυναίκες θα έπρεπε να παίρνουν πολύ…

Με αφορμή την εκλογή προέδρου του Κινήματος Αλλαγής, ζήσαμε άλλη μια εκδοχή της περιγραφής του…

Το κακό είναι ότι, καθώς περνάει ο καιρός, τα αρνητικά αποτελέσματα της κυβερνητικής πολιτικής δεν συνεπάγονται μόνο την τραγική στατιστική των νεκρών και του καταρρέοντος ΕΣΥ. Πολλαπλασιάζουν και τα δευτερογενή προβλήματα της πανδημίας. Είναι γνωστό πια ότι από τους εκατοντάδες χιλιάδες νοσήσαντες μεγάλο ποσοστό θα κουβαλούν τις λιγότερο ή περισσότερο σοβαρές επιπτώσεις της νόσου στην υγεία για άγνωστο χρονικό διάστημα. Κι αυτό δεν θα επιβαρύνει μόνο τους ίδιους, θα επιφέρει συνέπειες οικονομικές και κοινωνικές στο οικογενειακό περιβάλλον τους. Ανάλογες επιπτώσεις, πιθανότατα και πιο βαριές, θα έχουν σε ένα στενότερο περιβάλλον οι δεκάδες χιλιάδες πια θάνατοι. Παιδιά μένουν χωρίς τον ένα ή και τους δύο γονείς. Γονείς σε προχωρημένη ηλικία μένουν χωρίς παιδιά που είχαν για στήριγμα. Οικογένειες, με τη στενή ή την ευρύτερη έννοια, χάνουν μέλη που μέχρι τώρα συνέβαλλαν στην κάλυψη των κοινών οικονομικών και άλλων αναγκών. Αλλά κι αν ακόμα δεν έχει τους έχει συμβεί τόσο μεγάλο κακό, οι περιπέτειες και οι απώλειες που επιφέρουν οι αναγκαίες ενέργειες για την αντιμετώπιση των σοβαρών προβλημάτων υγείας, έχουν αποδυναμώσει σημαντικό αριθμό πολιτών, ιδίως από τα πιο αδύνατα οικονομικά στρώματα. Διορατικοί και ευαίσθητοι λειτουργοί της υγείας και των υπηρεσιών πρόνοιας ήδη προειδοποιούν για τα σοβαρά και χρόνια προβλήματα, υγειονομικά και οικονομικά, που είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει ο ίδιος ο χαρακτήρας της νόσου και η εκδοχή της ως «μακράς νόσου», αλλά και η εξάπλωσή της σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Και προτείνουν τη δημιουργία ειδικού δημόσιου φορέα για την παροχή κάθε είδους υποστηρικτικής βοήθειας –υγειονομικής, κοινωνικής, οικονομικής– που θα χρειαστούν μεγάλες ομάδες του πληθυσμού. Για τους δογματικούς του νεοφιλελευθερισμού τέτοιου είδους προβλήματα παραπέμπονται στην περιβόητη αυτορρύθμιση. Δεν είναι δουλειά του δημοσίου να καταπιάνεται μ’ αυτά, λένε. Για τους φωστήρες αυτούς, το εμβόλιο αρκεί σαν λύση για πάσα νόσο. Για όσους, όμως, τα αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους, και θα τα αντιμετωπίσουν εντονότερα στο εγγύς μέλλον, η ανάγκη της άμεσης εκδήλωσης της κοινωνικής αλληλεγγύης είναι ζωτική. Το ίδιο και η διατύπωσή της σαν επείγον αίτημα και η δυναμική διεκδίκησή του. Δεν υπάρχει λόγος να βρεθούμε και σ’ αυτό το πεδίο ένα βήμα πίσω από τις απαιτήσεις των καιρών. Αν δεν νιώθει αυτή την ανάγκη η κυβέρνηση, δουλειά της αντιπολίτευσης είναι να την υποχρεώσει.

Η ομιλία του κ. Μητσοτάκη δεν τελείωσε με την υπεράσπιση της κυβερνητικής αποτυχίας. Αφιέρωσε το τελευταίο τρίτο σχεδόν του χρόνου του, για να επιτεθεί στον ΣΥΡΙΖΑ, «το κόμμα του ψέματος, που λέει όχι σε όλα και ναι στο τίποτα». Απαραίτητο συμπλήρωμα μιας τακτικής, που έχει απόλυτη ανάγκη τον μηδενισμό και τη συκοφάντηση της αντιπολίτευσης, γιατί αλλιώς δεν μπορεί να πείσει. Αν είχε μείνει σ’ αυτά, θα είχαμε απλά μια θλιβερή επανάληψη γνωστών ισχυρισμών. Ο κ. Μητσοτάκης, όμως, φαίνεται ότι πραγματικά ανησυχεί σοβαρά, γιατί θεώρησε ότι πρέπει να ενισχύσει την άμυνά του με όπλα από τη φαρέτρα τού μετεμφυλιακού κράτους της Δεξιάς. Χαρακτήρισε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης «υγειονομικό, κοινωνικό και εθνικό σαμποτέρ». Λόγια ζυγισμένα, από γραπτό κείμενο, όχι εν θερμώ ειπωμένα. Ας αναζητήσουν οι γλωσσολόγοι τις διαφορές από τους «εθνικούς μειοδότες» ή «προδότες» και οι ιστορικοί από τους καταδικαζόμενους άλλοτε με το «νόμο περί κατασκοπίας». Δικό μας χρέος, πάντως, είναι να τα κρίνουμε όλα αυτά πολιτικά, σαν ένα βήμα ακόμα στην κατηφορική σκάλα του ερεθισμού και της θώπευσης των εθνικιστικών αντανακλαστικών, καθώς και του αποκλεισμού της Αριστεράς από το πάνθεον των «εθνικών δυνάμεων» –και όποιου άλλου παραστεί ανάγκη– όταν απειλείται η κυριαρχία της Δεξιάς. Αν, μάλιστα, συνδυάσουμε το γεγονός αυτό με την καλά παιγμένη «εθνική έκρηξη» του κ. Μητσοτάκη στην ερώτηση της ανταποκρίτριας ξένου τύπου (οι ερωτήσεις όσων περνούν την πόρτα του Μαξίμου, συνήθως δεν είναι άγνωστες στους αποδέκτες τους) και τις κατηγορίες για «φιλοτουρκισμό» που ακολούθησαν από τους αεί πρόθυμους, ταιριάζουν όλα γάντι σε μια ενορχήστρωση με βασικό «μουσικό» θέμα το ζωογόνο για τη Δεξιά και καταστροφικό για τον τόπο διχασμό σε «εθνικόφρονες» και «εαμοβούλγαρους». Θα προσθέσουμε στο ήδη σκοτεινό φόντο του σκηνικού την τροπολογία για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων, που προνοεί για ένα σιωπητήριο κατευναστικό των κυβερνητικών ανησυχιών. Ούτε απέναντι σ’ αυτό τον κατήφορο δεν γίνεται να συμπαραταχθεί η δημοκρατική αντιπολίτευση;