Αναδημοσιεύσεις

08
07

Συναθροίσεις μόνο για προνομιούχους;

Το νομοσχέδιο για τις δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις που συζητιέται αυτές τις μέρες στη Βουλή υποτίθεται ότι έρχεται να καλύψει ένα θεσμικό κενό: την απουσία εκτελεστικού νόμου για τη ρύθμιση της άσκησης του δικαιώματος της συνάθροισης. Έρχεται όμως στη συγκυρία μιας ζοφερής πραγματικότητας, την οποίαν επέτεινε και ενέτεινε η υγειονομική κρίση. Το αποτέλεσμα είναι ένα νομοθέτημα που περιορίζει μάλλον παρά ρυθμίζει την άσκηση του δικαιώματος. Και που, κυρίως, αποκλείει εκείνους ακριβώς που το έχουν περισσότερο ανάγκη: τους πιο αδύναμους. Κρίσιμο στοιχείο της συγκυρίας είναι η πρωτοφανής μονοφωνία και απουσία πλουραλισμού στην ενημέρωση. Το μιντιακό σύστημα ασκεί καταθλιπτικό έλεγχο στη δημόσια σφαίρα, εξοβελίζοντας τις απόψεις που διαφοροποιούνται από τον κυρίαρχο λόγο. Για όσους δεν έχουν επαρκείς μιντιακούς πόρους, δηλαδή πρόσβαση στα κατεστημένα μέσα, κι ακόμα περισσότερο για όσους δεν έχουν φωνή, τους αόρατους της κοινωνίας, συχνά η μόνη διέξοδος που απομένει για να συμμετέχουν στα κοινά και να έχουν λόγο στην πολιτική είναι ο δρόμος. Αυτοί είναι τα θύματα του νομοσχεδίου.
Περισσότερα »
08
07

Θα σας κατεδαφίσουμε!

Δυο πρωτοβουλίες της κυβέρνησης την προηγούμενη Παρασκευή δείχνουν πολύ καθαρά το οξύ πολιτικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει αν και φαίνεται ένα, μόνο, μικρό του μέρος, προς το παρόν. Η μια, είναι η ανακοίνωση άρον – άρον ενός ακόμη πακέτου μέτρων από τον πρωθυπουργό, κατά τη διάρκεια της ερώτησης της κ. Γεννηματά, ύψους 3,5 δισ. ευρώ. Η άλλη, είναι η παρουσία του στο Ελληνικό όπου έτρεξε, πάλι άρον – άρον, να εγκαινιάσει κατεδαφίσεις “εξοικονομημένες” μάλιστα – παράτυπα – δαπάνες του Δημοσίου, ύστερα από ένα χρόνο από το “αναπτυξιακό” ραντεβού που υποσχόταν προεκλογικά. Αν συνυπολογίσουμε το νομοσχέδιο για τις διαδηλώσεις – πορείες, ως δείγμα του αυταρχισμού και του φόβου της, και την υποδοχή με αποδοκιμασίες υπουργού της κυβέρνησης, του κ. Θεοχάρη, σε Ηράκλειο και Χανιά τότε έχουμε μια ολοκληρωμένη, σχεδόν, εικόνα της δεξιάς διακυβέρνησης. Το γκρέμισμα του μόνιμου καταυλισμού των Ρομά στον Ασπρόπυργο είναι κίνηση που παραπέμπει και τα αποθέματα ρατσισμού εκτός της αναλγησίας που πρέπει να έχει μια εξουσία για να “ξεσπιτώνει” ανθρώπους σε περίοδο κοινωνικής κρίσης.
Περισσότερα »
07
07

Νάσος Ηλιόπουλος: Βαδίζοντας σε αδιέξοδο

Το στοίχημα είναι να συνδέσουμε στον δημόσιο διάλογο τον άξονα της κριτικής με αυτόν των διεκδικήσεων. Να εκφράσουμε τα αιτήματα που κατοχυρώνουν την πολυλειτουργικότητα του κέντρου. Να προστατεύσουμε και να ενισχύσουμε την κατοικία. Να διεκδικήσουμε την κοινωνική και αναπτυξιακή χρήση των άδειων δημοσίων κτηρίων. Να μιλήσουμε για τα σημεία που αγνοεί η πρόταση της Δημοτικής Αρχής, όπως π.χ. για τη Σταδίου και την ανάγκη επαναλειτουργίας των κινηματογράφων «Αττικό» και «Απόλλων» ή για το ξεχασμένο κομμάτι του Μουσείου / Πολυτεχνείου. Να πιέσουμε να προχωρήσει η ανάπλαση σε Τοσίτσα - Στουρνάρη και το άνοιγμα του «Ακροπόλ», με στόχο να αποτελέσει έναν ζωντανό κόμβο πολιτισμού. Να συγκρουστούμε με τον σχεδιασμό για την ανέγερση άλλης μιας τεράστιας ξενοδοχειακής μονάδας απέναντι από το Αρχαιολογικό Μουσείο και να διεκδικήσουμε την απαλλοτρίωση του χώρου ακριβώς για τις ανάγκες του Μουσείου. Να επαναφέρουμε στον δημόσιο διάλογο τα ζητήματα προσβασιμότητας για τα ανάπηρα και εμποδιζόμενα άτομα και να διεκδικήσουμε την ενίσχυση των ΜΜΜ με μέτρα όπως η 24ωρη λειτουργία του μετρό Παρασκευή - Σάββατο και ένα πραγματικό σχέδιο για την απόκτηση δικτύου ποδηλατοδρόμων στην Αθήνα. Τέλος, να επαναφέρουμε στον διάλογο τις ανάγκες που έχουν οι ξεχασμένες και από τη σημερινή Δημοτική Αρχή γειτονιές της πόλης. Απαλλοτριώσεις που ομόφωνα είχε ψηφίσει το προηγούμενο Δημοτικό Συμβούλιο σήμερα έχουν παγώσει και η κατάσταση μιας σειράς χώρων πρασίνου όπως ο Λόφος του Στρέφη είναι τραγική. Αυτή τη μάχη έχουμε μπροστά μας και δεν θα κριθεί μόνο μέσα στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου αλλά κυρίαρχα μέσα στις γειτονιές της πόλης.
Περισσότερα »
07
07

Ο στρατηγικός ρόλος της αυτοοργάνωσης των κινημάτων

Jean - Louis Laville et José Luis Coraggio, Les gauches du XXIe siècle, un dialogue Nord - Sud, Le Bord de l'Eau, Lormont, 2016 Το βιβλίο αυτό, που έχει δημοσιευτεί στα ισπανικά και τα γαλλικά, είναι μια σπάνια έκδοση, όπου συναντιούνται συγγραφείς που έχουν μελετήσει τόσο τις πολιτικές εκφράσεις της Αριστεράς όσο και τις μορφές συγκρότησης και οργάνωσης των κοινωνικών κινημάτων στην Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική. Οι δυο επιμελητές, που γράφουν την εισαγωγή και τα συμπεράσματα, συναντιούνται σε αυτό τον τόμο για να παρουσιάσουν, ο καθένας από τη δική του γεωγραφική θέση, την ανάγκη να σκύψει η Αριστερά πάνω στη συνύπαρξη πολλαπλών ριζοσπαστισμών, απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό, και να δεχθεί ότι οι υπαρκτές μορφές οργάνωσης του κόσμου της εργασίας, πέρα από τον τομέα των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, πρέπει να αποτελέσουν ένα προνομιακό πεδίο για την οικοδόμηση της κοινωνικής και πολιτικής βάσης της Αριστεράς. Σε αυτήν την ενδιαφέρουσα έκδοση συμμετέχουν με δικά τους κείμενα οι Boaventura de Sousa Santos, Ernesto Laclau, Carlos Monedero, Hilary Wainwright, Jordi Estivill, και πολλοί άλλοι.
Περισσότερα »
07
07

Πέρα από τη σοσιαλδημοκρατία

Οι νεοφιλελεύθερες ιδέες, όσο διαχέονται στην καθημερινότητα των ανθρώπων, ταυτίζουν την καλή ζωή με και την επιτυχία με τον καταναλωτισμό και τον πλουτισμό για τους πολίτες, την εκμετάλλευση ευκαιριών και την ιδιωτικοποίηση δημοσίων αγαθών για τους επιχειρηματίες, καθώς και την ανάπτυξη για όλους. Όσο τα πάντα, όμως, είναι μετρήσιμα και συσσωρεύσιμα, θα οδηγούμαστε πάντα στην αύξηση των ανισοτήτων και την καταστροφή του περιβάλλοντος. Ο απεγκλωβισμός της σκέψης και του φαντασιακού απαιτεί λόγο, ρητορική, αφήγημα επί εναλλακτικών πηγών νοήματος, απαιτεί άλλα πρότυπα στα σχολεία, απαιτεί άλλους δείκτες μέτρησης της αποτελεσματικότητας των πολιτικών, πέρα από το ΑΕΠ. Απαιτεί την τοποθέτηση αφενός της δημιουργικής εργασίας και αφετέρου του ελεύθερου χρόνου στο κέντρο της πολιτικής. Απαιτεί μια ζωή πέρα από τη μιζέρια της συσσώρευσης άχρηστων πραγμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να προστατεύσουμε και τα δημόσια αγαθά από περαιτέρω ιδιωτικοποιήσεις, καθώς και τις καταπατήσεις δασών και ρεμάτων από επιτήδειους και κερδοσκόπους. Εάν οι πλούσιοι κήρυξαν τον πόλεμο στους εργαζομένους και τους ανέργους, επειδή αποφάσισαν ότι αυτός ο κόσμος δεν μας χωράει όλους και όλες πλέον, καθώς δεν υπάρχει κανένα όριο στην καταστροφή ανθρώπων και κοινωνιών και κανένα όριο στη δημιουργία ανθρώπινων αποβλήτων, τότε να προωθήσουμε το καθολικό εγγυημένο εισόδημα, για να πάψουν οι εργαζόμενοι να εκβιάζονται από τους εργοδότες τους (μισθούς πείνας ή πείνα), και να ενισχύσουμε με όλα τα μέσα τα Κοινά και το συνεταιριστικό μοντέλο παραγωγής, για να γίνει ορατό σε όλους και όλες ότι there is alternative. Αυτός ήταν, άλλωστε, και ο λόγος της διαίρεσης του αριστερού κινήματος σε κομμουνιστές και σοσιαλδημοκράτες: η προοπτική χειραφέτησης των εργαζομένων. Ομοίως, στο ποσοστό που οι κερδισμένοι της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης συνεχίζουν να αδιαφορούν για την κλιματική κατάρρευση και να διαλύουν το φυσικό περιβάλλον, τότε δεν έχουμε λόγο, παράλληλα με τις σχετικές απαγορεύσεις, να μην τους επιβάλουμε υψηλή φορολόγηση, προκειμένου μέσω της κρατικής παρέμβασης να προστατεύσουμε τους εργαζομένους και να πραγματοποιήσουμε την ενεργειακή μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέσα στα στενά περιθώρια που έχουμε (2030 μείωση ρύπων κατά 50%, 2050 μείωση κατά 100%). Γιαννίκος Αδάμ - Θεοδώρου Θανάσης - Κλαυδιανός Δημήτρης - Κορφιάτης Γιώργος - Μπέλλου Ελένη - Παπανικολόπουλος Δημήτρης - Ρηγοπούλου Κωνσταντίνα - Ρόγγας Βασίλης
Περισσότερα »
06
07

Το 1989, τα ουσιαστικά και τα επίθετα

Η εμφάνιση και κυκλοφορία για πολιτική εκμετάλλευση συνομιλιών που έχουν υποκλαπεί, έκανε πολλούς να ανατρέξουν στο 1989 αναζητώντας ομοιότητες ή αναλογίες με την κατάσταση που πάει να διαμορφώσει σήμερα η ΝΔ σε βάρος του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτού του είδους οι αναδρομές θέλουν πάντοτε προσοχή για δύο τουλάχιστον λόγους. Πρώτον, γιατί η ιστορία δεν συνηθίζει να επαναλαμβάνεται και, δεύτερον, γιατί η αναζήτηση αναλογιών σ’ αυτές τις περιπτώσεις καταλήγει συχνά σε ερμηνείες του παρελθόντος μέσα από το παραμορφωτικό πρίσμα των τρεχουσών πολιτικών αναγκών. Το πόσο ολισθηρή είναι μια τέτοια διαδικασία, μπορούμε εύκολα να το διαπιστώσουμε εντοπίζοντας τις σημαντικότατες διαφορές ανάμεσα στο τότε και το σήμερα. Πρώτα απ’ όλα, τότε η επίσημη δικαιολόγηση της συνεργασίας της δεξιάς με το μεγαλύτερο μέρος της αριστεράς ήταν η αποφυγή της παραγραφής αδικημάτων υπουργών του ΠΑΣΟΚ, για τα οποία θεωρούσαν ότι έπρεπε να συσταθεί ειδικό δικαστήριο. Σήμερα, είναι η δεξιά με τους πολιτικούς κληρονόμους του ΠΑΣΟΚ που θέλουν να οδηγήσουν στελέχη της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, του μεγαλύτερου κόμματος της αριστεράς, στο ειδικό δικαστήριο με απροκάλυπτη την πολιτική στόχευση. Οι τελευταίοι μάλιστα αδυνατούν να εξηγήσουν πώς υιοθετούν μια τακτική, την οποία έχουν καταγγείλει ως «βρώμικη», όταν χρησιμοποιήθηκε εναντίον τους. Υπάρχει και σημαντικότερη διαφορά. Τότε, η πραγματική βάση για τη στήριξη της διαδικασίας παραπομπής ήταν ένα υπαρκτό και μεγάλων διαστάσεων σκάνδαλο, το σκάνδαλο Κοσκωτά, το οποίο οι, ας πούμε, εναγόμενοι επιχειρούσαν να υποβαθμίσουν υπό τον τίτλο «βρώμικο’89». Σήμερα, η πραγματική βάση στην οποία επιχειρείται να στηριχτεί η παραπομπή, είναι η άρνηση ενός υπαρκτού σκανδάλου, του σκανδάλου Νοβάρτις, και η συσκότισή του με το επιχείρημα ότι το σκάνδαλο κατασκευάστηκε από κάποιους σκευωρούς, οι οποίοι και οφείλουν να οδηγηθούν στο ειδικό δικαστήριο. Μ’ αυτή την έννοια δεν είναι δόκιμο να γίνεται σύγκριση των δύο καταστάσεων. Όλες οι πλευρές της αριστεράς, όποια θέση κι αν πήραν τότε, δεν χρησιμοποίησαν ποτέ το επίθετο «βρώμικο», που ουσιαστικά αντιπαρατίθεται στη δυνατότητα μιας κάθαρσης, ενώ το πραγματικό πρόβλημα είναι η προσχηματική επίκλησή της.
Περισσότερα »
05
07

Ευκλείδης Τσακαλώτος: Συνεχίζουν την πολιτική που μας φαλίρισε το 2009

Αυτή τη στιγμή, και παγκοσμίως και στην Ελλάδα, υπάρχει ένα έντονο κύμα αριστερού ριζοσπαστισμού που αναζητεί εκπροσώπηση. Είναι η νέα γενιά, που έχει αντιληφθεί ότι οι προοπτικές της είναι χειρότερες από αυτές των γονιών τους, είναι οι άνθρωποι των κινημάτων, που ανησυχούν -και δικαίως- για την περιβαλλοντική κρίση, είναι όσοι και όσες θέλουν ενίσχυση των ατομικών, πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Στη χώρα μας, οι άνθρωποι αυτοί έχουν ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ στο παρελθόν, αλλά στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις σε έναν βαθμό επέλεξαν την αποχή. Είναι ένας κόσμος συνειδητοποιημένος, με ανησυχίες, που ο ΣΥΡΙΖΑ έχει την υποχρέωση να εκφράσει. Και για να το κάνουμε αυτό, έχουμε ανάγκη να παρουσιάσουμε ένα συνεκτικό σχέδιο, το οποίο δεν θα είναι μια από τα ίδια. Οι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι που είναι κουρασμένοι ή απογοητευμένοι από τον κυρίαρχο τρόπο έκφρασης της πολιτικής, από τη συνεχή σκανδαλολογία, τα μεγάλα λόγια που ακολουθούνται από μικρές αλλαγές, το μοντέλο διαχείρισης της υπάρχουσας κατάστασης, ζητάνε διαχρονικά έναν λόγο και ρεαλιστικό και αντισυστημικό. Και αυτό δεν είναι παράδοξο ούτε οξύμωρο. Δείγματά του υπήρχαν στη διακυβέρνησή μας, παρά τους γνωστούς περιορισμούς. Τώρα όμως είναι η ώρα να σκεφτούμε και να πράξουμε out of the box, να έρθουμε σε διάλογο με αυτόν τον κόσμο, όχι για να μας ψηφίσουν, ούτε γιατί αποτελούν αυτό που οι εκλογολόγοι λένε «κρίσιμη μάζα». Αλλά επειδή η Αριστερά θα είναι κοινωνικά χρήσιμη μόνο αν απαντήσει στις αγωνίες αυτού του κόσμου. Μερικά παραδείγματα: Πώς θα εκφράσουμε τον κόσμο που θέλει πράσινη ενέργεια αλλά ταυτόχρονα δεν θέλει τα βουνά να γεμίσουν ανεμογεννήτριες; Πώς θα εκφράσουμε τον κόσμο που ανησυχεί βλέποντας τα νοίκια να εκτοξεύονται; Όσες και όσους σπούδαζαν για χρόνια και τώρα δουλεύουν για το τίποτα; Όσες και όσους δουλεύουν από τα 18 και σήμερα, στα 30 τους, δεν μπορούν να κάνουν οικογένεια; Τους νέους και τις νέες που νιώθουν να μην χωράνε στην κοινωνία που η γενιά μου τους παραδίδει; Όσες και όσους θεωρούν ότι η πολιτική είναι κάτι άχαρο, μακριά από αυτούς, που δεν μπορεί να αλλάξει τις ζωές τους ουσιαστικά; Πώς θα μετατρέψουμε τη διάχυτη απογοήτευση σε πάθος για αλλαγή;
Περισσότερα »
05
07

Άγγελος Τσέκερης: Επισημάνσεις

Εξαιρετικό το πλαίσιο του Χρυσοχοΐδη για τις διαδηλώσεις. Μοιάζει λίγο με αυτό που εφάρμοζαν οι Άγγλοι το '50 στην Κύπρο. Με εξαίρεση τους απαγχονισμούς ίσως. Και στο κάτω-κάτω δεν είναι κάτι τρομερό να ορίζεται υπεύθυνος για κάθε διαδήλωση. Στη Χούντα λειτούργησε πολύ αποτελεσματικά αυτό. Ευνοούσε, βέβαια, μόνο την οργάνωση φιλοχουντικών διαδηλώσεων, αλλά, έστω και έτσι, ήταν ένα βήμα. Μετά ήρθε η Μεταπολίτευση και τα ισοπέδωσε όλα. Αντιθέτως, στην Κατοχή, που δεν υπήρχε τέτοια διάταξη, έκλεινε το κέντρο για ψύλλου πήδημα και επικρατούσε κυκλοφοριακό χάος. Έχει και το κατοχικό μοντέλο θετικά στοιχεία πάντως. Θα μπορούσε π.χ. όποιος θέλει να κάνει διαδήλωση να παραδίδει 100 ομήρους. Ή να προβλέπονται αντίποινα. Γιατί το απορρίπτουμε τόσο αβασάνιστα αυτό; Το μόνο πρόβλημα είναι ότι επιβαρύνουμε την αστυνομία με γραφειοκρατικές διαδικασίες. Παλιά, τις άδειες για τις διαδηλώσεις τις χορηγούσε το παρακράτος. Μερικά τρίκυκλα χρειαζόταν μόνο.
Περισσότερα »
05
07

Η φιλοξενία του κιτς και η ανθρωπιά

Οι φιέστες υποδοχής του, ζεστού μεν λίγου δε, χρήματος στα αεροδρόμια όπου καταφθάνουν οι αλλοδαποί τουρίστες, δεν είναι παρά ένα μικρό δείγμα του σύγχρονου πολιτισμού της ασχημοσύνης: εκείνου που καθορίζεται από την υπαναχώρηση της τέχνης, ως μοχλού ανατροπής, τροφοδοτείται από τη μαζική παραγωγή πολιτισμικών υποπροϊόντων και, κυρίως, αναπαράγει, χαϊδολογώντας, τις πιο αδηφάγες πλευρές του ανθρώπινου όντος. Πέρα από τα ευτράπελα της συγκυρίας (πτήσεις από “απαγορευμένες” χώρες κ.ο.κ.), τα βιολιά και τα λαούτα γίνονταν δωράκι στον πελάτη, προσδίδοντας στην κουλτούρα που εκπροσωπούν έναν χυδαία αγοραίο χαρακτήρα. Η περιβόητη “ελληνική φιλοξενία” έχει ήδη μετατραπεί σε μια υπόθεση στυγνής ανταλλαγής, μια υπόθεση συμφέροντος. Οι “ξένοι με τα φράγκα” αξίζουν τις χορδές και τα όργανα, σε αντιδιαστολή με τους κατατρεγμένους που φτάνουν στα ίδια μέρη, οι οποίοι διώκονται, επαναπροωθούνται ή θαλασσοπνίγονται.
Περισσότερα »
05
07

Πάνος Σκουρλέτης: Ξαναγυρνάμε σε εποχές πρώτου μνημονίου

«Οι τράπεζες, που έχουν δανειστεί με αρνητικά επιτόκια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, κατευθύνουν σε πολύ συγκεκριμένα πορτοφόλια και επιχειρήσεις τα όποια δάνειά τους»… «Οι τράπεζες που εξακολουθούν  να μας χρεώνουν με 17,5% τις πιστωτικές κάρτες και πας να πάρεις μια ενημέρωση από το ATM ή να κάνεις μεταφορά από μια τράπεζα στην άλλη και σου χρεώνουν 3 και 4 ευρώ. Αυτό είναι αισχροκέρδεια»… «Να βγάλουμε ένα συμπέρασμα από την κρίση; Μπορεί αυτό το τραπεζικό σύστημα, με αυτά τα χαρακτηριστικά που λέγαμε πριν, να ασκήσει τον ρόλο του; Απ’ ότι φαίνεται όχι, διότι έχουν άλλες προτεραιότητες. Εγώ λέω το εξής: στο υπάρχον τραπεζικό σύστημα θα έπρεπε να υπάρχει και ένας ισχυρός δημόσιος πυλώνας. Μία κρατική τράπεζα η οποία θα μπορούσε να διαμορφώνει το “τέμπο” στην αγορά»… «Εάν από εδώ και πέρα, βρεθούμε ξανά σε εκείνο το σημείο ώστε να χρηματοδοτηθεί με δημόσιο χρήμα η οποιαδήποτε τράπεζα, αυτό, αυτομάτως, πρέπει να σημαίνει και μεταβολή στη μετοχική της σύνθεση. Εφόσον βάζει λεφτά το δημόσιο, πρέπει να παίρνει και τις αντίστοιχες μετοχές»… «Αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να γίνει και για άλλες επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας».
Περισσότερα »