Αναδημοσιεύσεις

Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι ο άνθρωπος (Μ. Βορίδης) που δυόμισι χρόνια πριν έλεγε ανοιχτά πως «πρέπει να υπάρξει στρατηγική ήττα των ιδεών της Αριστεράς για να μην ξαναβρεθεί στην εξουσία με οποιαδήποτε μορφή της» και πως «ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρέπει να κάνει παρεμβάσεις στο κράτος και στους θεσμούς για να μην ξαναέρθει η Αριστερά στην εξουσία, γιατί οι ιδέες της είναι ελαττωματικές», βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο τιμόνι του υπουργείου Εσωτερικών και είναι αυτός που θα προετοιμάσει τον κρατικό μηχανισμό για τις επόμενες εκλογές, όποτε και αν αυτές γίνουν. Όπως δεν πρέπει να ξεχνάμε τις προαναγγελθείσες διώξεις εις βάρος εν ενεργεία δικαστικών που ερευνούσαν υποθέσεις διαφθοράς. Ή την καθολική, μονολιθική επικράτηση του κυβερνητικού αφηγήματος στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, με τη λασπολογία, τα fake news και την εξαφάνιση της αντιπολίτευσης να δίνουν το στίγμα. Ή την ιδιοκτησιακή αντίληψη για το κράτος και τη μετατροπή του σε όχημα εξυπηρέτησης συγκεκριμένων συμφερόντων, με αποκλειστικά κριτήρια την κομματική ή/και πελατειακή ταύτιση και την εδραίωση της πολιτικής παντοδυναμίας του κυβερνώντος κόμματος. Και φυσικά, τη συνεχή διολίσθηση προς τον αυταρχισμό με απώτερο στόχο την εγκαθίδρυση ενός αισθήματος φόβου που θα λειτουργήσει, εκτιμούν οι κυβερνώντες, αποτρεπτικά ελαχιστοποιώντας τις πιθανότητες δημιουργίας κινημάτων διεκδίκησης και αντίστασης εκ μέρους των πολιτών. Απέναντι στο ξεκάθαρο αυτό σχέδιο της κυβέρνησης, η Αριστερά οφείλει να βρει βηματισμό. Η συνεχής υποτίμηση του αντιπάλου, η μονοδιάστατη επένδυση στο αντιδεξιό σύνδρομο και η καθυστέρηση στην αποσαφήνιση του σχεδίου της, δεν βοηθούν. Ο χρόνος και οι ανάγκες πιέζουν, η κοινωνία υποφέρει, αγωνιά και αναζητά διέξοδο. Μια διέξοδο που είναι χρέος της Αριστεράς να την προσφέρει.

Από το 1977 έως το 2017, οι κρατικές και τοπικές δαπάνες για την αστυνομία αυξήθηκαν από σαράντα δύο δισεκατομμύρια δολάρια σε εκατόν δεκαπέντε δισεκατομμύρια δολάρια, προσαρμοσμένα στον πληθωρισμό. Αυτή η τρομακτική αύξηση συνεχίστηκε ακόμα και όταν τα ποσοστά εγκληματικότητας άρχισαν να μειώνονται στις αρχές της δεκαετίας του '90. Σήμερα, το “Center for Popular Democracy” (Κέντρο για τη Λαϊκή Δημοκρατία) σημειώνει ότι το Σικάγο, το Όουκλαντ, το Χιούστον, η Μινεάπολη, το Ορλάντο και το Ντιτρόιτ ξοδεύουν τουλάχιστον το 30% του γενικού ή του διαθέσιμου αποθεματικού τους, για τα αστυνομικά τους τμήματα. Τα στοιχεία για τις αστυνομικές δαπάνες δεν περιλαμβάνουν τις εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια που πληρώθηκαν από δήμους σε ολόκληρη τη χώρα για τη διευθέτηση νομικών αγωγών που συνδέονται με την αστυνομική βία. Το ABC News ανέφερε ότι, μόνο τον τελευταίο χρόνο, οι αγωγές εναντίον της αστυνομίας κόστισαν στο κοινό περισσότερα από τριακόσια εκατομμύρια δολάρια. Για πολλούς δημάρχους έγινε δυστυχώς το τίμημα για να μπορούν να συνεχίσουν τη δουλειά τους. (...) Η πρακτική του εκφοβισμού έχει διαποτίσει ως το μεδούλι την αμερικανική αστυνομία, τόσο που υφίσταται είτε ο διοικητής ή αξιωματικός είναι Μαύρος είτε λευκός. Ίσως η πιο σημαντική αλλαγή στην αστυνομία στις ΗΠΑ από την εποχή της μεταρρύθμισης της δεκαετίας του 1960 ήταν η πρόσληψη και η εκπαίδευση χιλιάδων Μαύρων αξιωματικών σε ολόκληρη τη χώρα. Ωστόσο, ο πολυφυλετικός χαρακτήρας της αστυνόμευσης μετά την καθιέρωση πολιτικών δικαιωμάτων δεν σήμαινε λιγότερο ρατσισμό, βιαιότητα ή συλλήψεις. Αντίθετα, συνέπεσε με την αύξηση των μαζικών φυλακίσεων και την έκρηξη του Black Lives Matter. (...) Πρέπει να ξεκινήσουμε από την αρχή. Κανείς δεν πρέπει να περιμένει ότι αυτό θα έχει ευρεία αποδοχή εν μία νυκτί. Ωστόσο, κανείς δεν πρέπει και να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι είναι ανεδαφικό να μην ξαναχρηματοδοτήσουμε και εν τέλει να εγκαταλείψουμε ένα ένοπλο στρώμα πρακτόρων που στοχεύουν στη διατήρηση μιας κοινωνικής τάξης βαθιά ρατσιστικής, άνισης, που στερεί βίαια από απλούς ανθρώπους, ειδικά Μαύρους, βασικές ανάγκες της ζωής.

Τις ημέρες του δεύτερου καθολικού λοκντάουν, το ίδιο το γεγονός της πανδημίας ανακαταλαμβάνει την κεντρική του θέση στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, όμως τα ίχνη της καθημερινής ζωής -όταν δεν αφορούν την εργασία- είτε εξαφανίζονται είτε δηλώνονται με επανάληψη (Η ζωή στην καραντίνα Νο2, Ελεύθερος Τύπος, 08/11/2020 & Μένουμε σπίτι και πάλι, Βήμα, 08/11/2020). Σε μια δε χαρακτηριστική περίπτωση, συνδέονται πιο οργανικά με τα ερωτήματα για την οικονομία και την εργασία: το πρωτοσέλιδο των Νέων (07/11/2020) έχοντας ως κεντρικό θέμα μια «εναλλακτική ματιά [του Χρήστου Χωμενίδη] για τον πόλεμο φθοράς με τον κορονοϊό» και με έναν τίτλο που αναφέρεται στον Νίκο Ζαχαριάδη και συγκρίνει τον εγκλεισμό της φυλακής με τον εγκλεισμό του λοκντάουν («Αγάπα το κελί σου»), συμπληρώνει αυτήν την αφήγηση με υπότιτλους που μετράνε τη «φθορά» με οικονομικούς όρους («ο λογαριασμός του εγκλεισμού»). Την ίδια στιγμή, η μερίδα των εφημερίδων που στέκεται κριτικά απέναντι στην κυβερνητική πολιτική υψώνει τους τόνους της πολιτικής αντιπαράθεσης ανασυναρθώνοντας -με διαφορετικούς τρόπους- τα αντιπολιτευτικά επιχειρήματα για το Εθνικό Σύστημα Υγείας και τη στήριξη της οικονομίας, των επιχειρήσεων και της εργασίας. Όμως, μαζί με τους οδηγούς διαβίωσης, χάθηκαν από τον χάρτη και οι όποιες, έστω δευτερεύουσες αναφορές, στις διαφορετικές σημασιοδοτήσεις και τους διαφορετικούς τρόπους οργάνωσης του καθημερινού βίου. Πολύ περισσότερο, χάθηκαν πεδία κριτικής πολιτικής αντιπαράθεσης εκτός των διαχειριστικών θεμάτων της πανδημίας σε θέματα που είναι ταυτοτικά και βαθιά πολιτικά -με κάθε έννοια. Έτσι, μείναμε με τους οδηγούς επιβίωσης Νο2, η ζωή ξαναχώρεσε σε έξι νούμερα και όλοι ετοιμαστήκαμε για το γιορτινό τραπέζι με τα εννέα μέλη από τις δύο «οικογένειες». Τα υπόλοιπα βυθίζονται στη σιωπή της οικονομικής διαχείρισης και εύκολα διαπιστώνει κανείς πως αυτό δεν συμβαίνει μόνο στα πρωτοσέλιδα.

Για τη συντηρητική παράταξη, πλέον και με τη βούλα, γυναίκα σημαίνει μόνο μητέρα, σύζυγος, νοικοκυρά. Η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη γυρνά την ελληνική κοινωνία πολλά χρόνια πίσω. Η απαράδεκτη αυτή οπισθοδρόμηση, ο ευτελισμός και η απαξίωση των κατακτήσεων των γυναικείων και φεμινιστικών κινημάτων όλων αυτών των ετών, μας βρίσκει απέναντι. Να είναι σίγουρη η Κυβέρνηση της ΝΔ ότι δεν θα κάνουμε ούτε βήμα πίσω. Η ισότητα των φύλων και οι συμπεριληπτικές πολιτικές, μπορεί να μην είναι στην ατζέντα του κ. Μητσοτάκη αλλά είναι στην ατζέντα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Με τις ευλογίες της κυβέρνησής του, ωθεί την χώρα, όχι μόνο να παραμείνει στις τελευταίες θέσεις ως προς τα ζητήματα ισότητας, αλλά στρέφεται και εναντίον των γυναικών, εξοβελίζοντας από το βεληνεκές του ό,τι αφορά στην προώθηση της ισότητας των φύλων.

η Αριστερά και η ιδεολογία της δεν θα είναι βιώσιμες αν οι κοινωνικοί τους προσανατολισμοί παραμείνουν στραμμένοι αποκλειστικά στην ανδρική θεώρηση του κόσμου κι αν συνεχίσουν να διατηρούν τη γυναικεία εμπειρία και άποψη στο περιθώριο. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη σύγχρονη μαρξιστική Αριστερά, θα κριθεί ακόμα από την επιθυμία της να επαναδιατυπώσει τις βασικές θεωρητικές της κατασκευές προσδίδοντάς τους την έμφυλη διάσταση που λείπει, όχι στη λογική απορρίψεων αυτών των κατασκευών, αλλά του εμπλουτισμού και της διεύρυνσής τους. Κι έχει να ωφεληθεί πολλαπλά κι από τις σκέψεις των δικών της γυναικών με συνείδηση του φύλου, οι οποίες γνωρίζουν πολύ καλά μεταξύ άλλων πως η πραγματική ισότητα και η απαλλαγή των περισσότερων γυναικών από το θανάσιμο εναγκαλισμό καπιταλισμού και πατριαρχίας είναι αδύνατη στο πλαίσιο των υφιστάμενων παραγωγικών, οικονομικών, πολιτικών και πολιτιστικών διαδικασιών, οι οποίες διατηρούν πόρους, δύναμη και κοινωνικό/έμφυλο έλεγχο και πως η μετάβαση στο Σοσιαλισμό αποτελεί μονόδρομο για την πλήρη απελευθέρωσή τους. Σε αυτή την κοινή επιδίωξη των ανδρών και των γυναικών της Αριστεράς, οι τελευταίες μπορούν ακόμα να συμβάλλουν στην κατανόηση λ.χ. των τρόπων με τους οποίους συνδέονται οι χώροι εργασίας, τα νοικοκυριά και οι κοινότητες, να συμβάλλουν σε πιο αποτελεσματικούς τρόπους οργάνωσης, στην ανάδειξη των συνδέσεων που υπάρχουν μεταξύ αυτών που συχνά θεωρούνται πολύ διαφορετικά και ξεχωριστά ζητήματα ή ακόμα και αγώνες. Επίσης, μπορούν να μοιραστούν τις δικές τους θηλυκές εμπειρίες στα πεδία του αναστοχασμού, της ενσυναίσθησης και του σεβασμού στους διαφορετικούς τρόπους ύπαρξης των ανθρώπων στον κόσμο, διευρύνοντας, ανανεώνοντας και εμπλουτίζοντας την αριστερή ιδεολογία, υπερβαίνοντας την αποδυνάμωσή της που επισημαίνει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Το βέβαιο είναι τελικά πως αν πραγματικά επιθυμούμε τη μετάβαση στο Σοσιαλισμό του 21ου αιώνα οφείλουμε άμεσα γυναίκες και άνδρες να επανεξετάσουμε τη σχέση Αριστεράς-Φεμινισμού και να τη μεταφέρουμε από το περιθώριο στο κέντρο των διαδικασιών και των αγώνων που απαιτούνται για την επιτυχία της όλης προσπάθειας.

Η ζοφερή πραγματικότητα «ανάγκασε» τα κυρίαρχα Μέσα να μιλήσουν για την κακή κατάσταση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, το οποίο βρίσκεται κάτω από τρομερή πίεση και να δώσουν βήμα σε υγειονομικούς υπαλλήλους που περιγράφουν την ελλιπή προετοιμασία που έγινε για το δεύτερο κύμα. Η αποτυχία του δεύτερου λοκντάουν δημιουργεί ρωγμές στο αφήγημα επιτυχίας της πρώτης περιόδου. Τα ίδια τα στελέχη της κυβέρνησης έχουν αρχίσει πλέον να αμφισβητούν την ορθότητα του πλάνου για το άνοιγμα του τουρισμού και τη διαχείρισή του. Θα μπορούσαν τα κυρίαρχα ΜΜΕ να δώσουν χώρο και χρόνο σε περισσότερους επιστήμονες. Θα μπορούσαν να δώσουν χώρο και χρόνο σε πολιτικούς και από άλλους χώρους που θα έθεταν αυτοί τα ερωτήματα που ίσως δεν ήθελαν οι ίδιοι οι δημοσιογράφοι να θέσουν. Ωστόσο, αυτά δεν έγιναν γιατί η πολιτική οικονομία του μιντιακού συστήματος στην Ελλάδα δεν θέλει ΜΜΕ που θα επιτελούν τον κανονιστικό ρόλο της δημοσιογραφίας, αλλά ΜΜΕ-εργαλεία στα χέρια των ιδιοκτητών τους ώστε να καλλιεργούν σχέσεις με οποιαδήποτε μορφή πολιτικής εξουσίας. Είτε αυτή εκφράζεται μέσα από μια σταθερή ταξική/ιδεολογική/κομματική σκοπιά, είτε από μια πιο οπορτουνιστική στάση ευθυγράμμισης με οποιοδήποτε κόμμα βρίσκεται στην εξουσία (Kostopoulos, 2020). Φυσικά, το να είναι πολιτικοποιημένη η δημοσιογραφία δεν είναι κάτι κακό από μόνο του και πιο απολιτίκ μιντιακά συστήματα, όπως παραδείγματος χάριν το αμερικάνικο, δεν προσφέρουν καλύτερη ποιότητα πληροφορίας καθώς έχουν άλλες παθογένειες που δεν είναι της παρούσης να αναλυθούν. Ωστόσο, υπάρχει μια λεπτή γραμμή που χωρίζει την πολιτικοποιημένη αντίληψη της πραγματικότητας και τη λειτουργία του δημοσιογράφου ως cheerleader της εξουσίας. Και δυστυχώς, σε μια ακόμη κρίσιμη καμπή της ελληνικής ιστορίας τα κυρίαρχα ΜΜΕ απέτυχαν παταγωδώς να την περπατήσουν.

Η μορφή της πατριαρχίας, καταγεγραμμένη και μέσα από την ψυχανάλυση (Φρόιντ, Λακάν κ.ο.κ.), στο βαθμό που ετεροπροσδιορίζει τη Γυναίκα, προσυπογράφει τη βία που υποκρύπτεται στην προτεραιότητα της περιγραφής του αρσενικού. Αλλά κι αν στην ακροφιλελεύθερη δεξιά η υπάρχουσα κατάσταση των πραγμάτων αποτελεί την ιδεολογική της πεμπτουσία, άρα τα πάντα μοιάζουν κανονικοποιημένα και τακτικά, στην αριστερά τα πράγματα δεν είναι ιδανικά. Στον πόλεμο θέσεων που διεξάγεται εντός της, παραμένει ηγεμονική -ακόμη κι όταν δεν εκφράζεται ανοιχτά- η άποψη πως τα ζητήματα του φύλου και ο συμπεριληπτικός φεμινισμός κατατάσσονται στις λεγόμενες “δευτερεύουσες αντιθέσεις”. Τις οποίες αντιθέσεις, χοντρικά και κατά τις ορθόδοξες πεποιθήσεις, ο ταξικός αντίπαλος ενίοτε οξύνει, ούτως ώστε να αποκρύψει την κυρίαρχη αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας. Οι δευτερεύουσες αντιθέσεις, όμως, αποκυήματα συχνά της κύριας αντίθεσης, αποτελούν ιδιοσυστατικά του συστήματος, τα οποία γεννούν εκμεταλλευτικές σχέσεις εξίσου ισχυρές με εκείνες που γεννά η πρωτεύουσα αντίθεση. Να τις επιλύσει η, οψέποτε ερχόμενη, επανάσταση είναι μια απάντηση που εντάσσεται στη μεταφυσική της ιστορίας. Να δουλευτούν παράλληλα είναι μια άλλη, πρακτικότερη της πρώτης, που, όμως εάν ακολουθηθεί, ως ορθότερη, βγάζει από τη βολή της αιώνιας κυριαρχίας τους όλα τα αρσενικά. Όπερ σημαίνει ότι θα κληθούν να εγκαταλείψουν τις πολυθρόνες της εξουσίας, παραχωρώντας τες σε “αναξιότερες”, αφού θα υποστούν τις -κατασυκοφαντημένες- ποσοστώσεις φύλου. Ότι θα αλλάξει ο τρόπος της καταγραφής της εμπειρίας και ότι ο κόσμος πια θα αναλύεται (και) απ’ τη μεριά της πολλαπλώς καταπιεζόμενης γυναίκας. Ότι, επίσης, οι αυτονόητοι οικιακοί ρόλοι θα μετασχηματιστούν, αλλάζοντας τον εμπράγματο βίο και τις παροντικές σχέσεις αντρών και γυναικών. Τα πράγματα, όπως καταγράφονται στο σύνολο των κομμάτων, κοινοβουλευτικών και μη, της Αριστεράς, δείχνουν πως η έμφυλη ισότητα είναι μια υπόθεση που μένει ανοιχτή. Η αντρική πλειοψηφία είναι ορατή παντού: στους πρωτοκλασάτους, στους διανοούμενους, στους εργάτες βάσης, στους συσχετισμούς στα όργανα και τα κυβερνητικά σχήματα. Κι όσο οι κοινωνίες θα υποκύπτουν στη γοητεία των στερεοτύπων της alt right δεξιάς, οι αγώνες, και στο εσωτερικό μέτωπο, θα παραμένουν πρόταγμα. Και όχι μοναχά για τις γυναίκες.

Διαβάζω στο CBSNews την εξής είδηση: «50 χρόνια φοροαπαλλαγές για τους πλουσίους δεν έχουν βοηθήσει στην διάχυση του πλούτου στα υπόλοιπα στρώματα». Κοίτα να δεις. Το πόσο καλό θα κάνουν στην οικονομία οι φοροαπαλλαγές για τους πλούσιους αποτελεί τον κορμό του αφηγήματος κάθε δεξιάς παράταξης σε όλη την οικουμένη, της ΝΔ προφανώς συμπεριλαμβανομένης. Όμως σύμφωνα με μια νέα μελέτη του LSE (δεν το λες και κομμουνιστικό δάκτυλο) καταλήγει στο ότι 50 χρόνια τέτοιων φορολογικών περικοπών έχουν βοηθήσει μόνο μία ομάδα – τους πλούσιους. Οι ερευνητές David Hope (London School of Economics) και Julian Limberg (King's College του Λονδίνου), εξέτασαν 18 ανεπτυγμένες χώρες για 50 έτη συγκρίνοντας χώρες που πέρασαν φοροαπαλλαγές για τους πλούσιους σε ένα συγκεκριμένο έτος, όπως οι ΗΠΑ το 1982, επί Ρίγκαν, με εκείνες που δεν το έκαναν, και στη συνέχεια εξέτασε τα οικονομικά τους αποτελέσματα.  Διαπίστωσαν λοιπόν ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ και τα ποσοστά ανεργίας ήταν σχεδόν πανομοιότυπα μετά από πέντε χρόνια σε χώρες που περιόρισαν τους φόρους στους πλούσιους και σε εκείνες που δεν το έκαναν. Και θα μου πείτε καλά, τόσα δημόσια έσοδα χαμένα για το τίποτα; Τόσες δυνατότητες ενίσχυσης της υγείας και της παιδείας χάθηκαν χωρίς κανένα λόγο; Ε όχι δα. Τα εισοδήματα των πλουσίων αυξήθηκαν πολύ ταχύτερα σε χώρες όπου μειώθηκαν οι φόροι για αυτούς. Αντί τα χρήματα να διαχυθούν στην μεσαία τάξη  αυτές οι φοροαπαλλαγές απλώς επιδείνωσαν τις ανισότητες. Μάλιστα ο ένας συγγραφέας ανέφερε σε ένα email προς το CBS MoneyWatch ότι  "Στην πραγματικότητα, αν κοιτάξουμε πίσω στην ιστορία, η περίοδος με τους υψηλότερους φόρους για τους πλούσιους - η μεταπολεμική περίοδος - ήταν επίσης μια περίοδος με υψηλή οικονομική ανάπτυξη και χαμηλή ανεργία." Θα ήθελα να το συζητήσω αυτό με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, αλλά μετά θυμήθηκα ότι έχουν μια σχετική δυσανεξία στα επιχειρήματα. (...) Δεν μπορώ να ξεκολλήσω από το θέμα των ανισοτήτων. Αντί για επιχειρήματα έχουμε την ιδεολογία της αριστείας και της αξιοκρατίας. Την ίδια στιγμή που αποδομούνται τα οικονομικά του trickle down, o Michael Sandel του Harvard βγάζει το νέο του βιβλίο με τίτλο The Tyranny of Merit. Δεν αποτελεί σύμπτωση. Σε ελληνικά αυτιά ακόμα και ο τίτλος μπορεί με ξενίζει: πως μπορεί η αξία και η αξιοκρατία να αποτελέσουν μια μορφή τυραννίας, δεν είναι η έλλειψη αξιοκρατίας το μεγάλο ζήτημα στη δίκη μας κοινωνία; Ο Sandel προφανώς δεν λέει ότι το κατάλληλο πρόσωπο πρέπει να πάρει τη κατάλληλη θέση αξιολογικά και όχι λόγω μέσων ή άλλες διαστρεβλωτικές διαδικασίες που μπορεί να εφεύρουν τα επιτελικά κράτη. Αλλά, όπως μας λέει και ο Piketty στο νέο δικό του βιβλίο Capital and Ideology, όλες οι κοινωνίες χρειάζονται να δικαιολογήσουν τις ανισότητες. Ο Sandel αναδεικνύει πως η αξιοκρατία αποτελεί ακριβώς μια τέτοια δικαιολογία στην εποχή του νεοφιλελευθερισμού. Και αποτελεί τυραννία γιατί η συγκεκριμένη ιδεολογία αποενοχοποιεί τους πλούσιους  - ότι καταφέρανε, το καταφέρανε με το σπαθί τους, χωρίς να συνυπολογιστούν τα οικογενειακά προνόμια που κληρονόμησαν και οι ευνοϊκές συγκυρίες. Αυτό ευνοεί και την αλαζονεία τους και τη μη κατανόηση της ζωής των άλλων. Και την ίδια στιγμή ενοχοποιεί τους από κάτω. Δεν είναι αρκετά άξιοι να πετύχουν, δεν το πάλεψαν αρκετά, δεν επένδυσαν αρκετά στην εκπαίδευση τους, είναι άξιοι μόνο της μοίρας τους. Για τον Sandel το θέμα δεν είναι ότι δεν υπάρχουν ίσες ευκαιρίες, που δεν υπάρχουν αφού η κοινωνική κινητικότητα έχει μειωθεί στην εποχή του νεοφιλελευθερισμού. Είναι ότι η ιδεολογία της αξιοκρατίας είναι θεμελιακά προβληματική. Στιγματίζει τους ανθρώπους και υπονομεύει άλλες αξίες, τη σημασία των πραγμάτων που έχουμε όλοι και όλες μαζί ως κοινά, την αλληλεγγύη. Για τη δίκη μας Αριστερά η οικονομική έρευνα για το trickle down και η αποδόμηση των ιδεολογιών που δικαιολογούν τις επακόλουθες ανισότητες θα πρέπει να είναι στο κορμό της ιδεολογικής μας αντεπίθεσης για το 2021.

Ταλαντεύεται κανείς να αποδεχτεί το λεγόμενο ότι κάποιες από τις πολιτικές γκάφες της κυβέρνησης «αφήνονται» να συμβούν για να παρέμβει σαν ύστατος σωτήρας ο Κ. Μητσοτάκης ή αν οι υπουργοί δρουν, στο πλαίσιο της κυβερνητικής πολιτικής, και λόγω κατακραυγής, μετά τα μαζεύουν. Όπως και νά ’ναι όλα αυτά που συμβαίνουν δεν είναι «αμέλειες» ή «αστοχίες», όπως ειπώθηκε επισήμως, αλλά οι φυσικοί καρποί της αλαζονείας και των αντιλήψεων που διαπερνούν την κυβέρνηση και τους αξιωματούχους της. Προφανώς, οι επικοινωνιακοί σύμβουλοί του σπεύδουν και έτσι ενισχύεται η εικόνα του ως η «ύστατη καταφυγή». Μάλιστα αυτή τη φορά με πιο κραυγαλέο τρόπο. Γιατί από πού κι ως πού ένας πρωθυπουργός, π.χ. στην περίπτωση των φαρμάκων των συνταξιούχων, μπορεί να λέει «είναι προσωπική μου επιλογή να διατηρηθεί το ευνοϊκό καθεστώς που, με κυβερνητική απόφαση, ίσχυσε και το 2020». Το συμπέρασμα, σε επίπεδο κοινωνίας, κατασταλάζει σιγά - σιγά: αυτή είναι η κυβέρνηση χωρίς λούστρο. (...) Σε προστατευμένο περιβάλλον κινήθηκε ο πρωθυπουργός κατά την επίσκεψή του στη Λέσβο. Στα στρατιωτικά σημεία αυτό ήταν εύκολο. Αστυνομία, Λιμενικό, Πολεμικό Ναυτικό. Στο νοσοκομείο όμως ή στο Καρά Τεπέ δεν ήταν και τόσο εύκολο, όπως και στη (μη) επαφή του με τους δημοσιογράφους. Πολύ σωστά σε ανακοίνωσή της η οργάνωση Λέσβου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ παρουσίαζε την κενή περιεχομένου πρωθυπουργική επίσκεψη με ερωτήματα: «Τι ακριβώς είδε στο νοσοκομείο; Μήπως το κενό των αναγκαίων προσλήψεων γιατρών και νοσηλευτών, που η κυβέρνησή του δεν έκανε ποτέ; Μήπως πληροφορήθηκε ότι λόγω της επίσκεψής του το νοσοκομείο δεν δεχόταν πολίτες για τεστ το πρωί; Είδε άραγε όταν το επισκέφθηκε το αίσχος του Καρά Τεπέ, λάσπες όπου μέσα κοιμούνται οι αιτούντες άσυλο; Μήπως έμαθε ότι επί μήνες δεν γίνονται μαζικά τεστ στα στρατόπεδα;» Η επίσκεψη βέβαια είχε άλλο κύριο στόχο: τα σύνορα, την εκλαΐκευση του δόγματος της κυβέρνησής του για τη φύλαξή τους. Και ενήμερος για όσα δυσφημιστικά γράφονται για τη χώρα και την κυβέρνησή του είπε χαρακτηριστικά: «Σημειώνεται ότι οι προσφυγικές μεταναστευτικές ροές έχουν μειωθεί δραστικά φέτος, με εντατικοποίηση στη φύλαξη των θαλασσίων συνόρων, δίχως εκπτώσεις στην προσφορά βοήθειας». Ποιος τον πιστεύει;