Αναδημοσιεύσεις

* Ποιες πρωτοβουλίες, θεσμικές και πολιτικές, προτίθεται να αναλάβει, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, για να μην απειληθεί η ζωή και η σωματική ακεραιότητα του απεργού πείνας και δίψας Βασιλείου Δημάκη; * Σε ποιες ενέργειες, διοικητικές ή και νομοθετικές, μπορεί να προβεί το υπουργείο Δικαιοσύνης ώστε να υποβοηθούνται αποτελεσματικά στην παρακολούθηση των σπουδών τους κρατούμενοι φοιτητές και μαθητές;

Ο Δημάκης μπορει να μας απογοητεύσει. Γιατι ειναι άνθρωπος. Η πείνα και η δίψα (έχει χάσει το 18% του βάρους του) και αποφασιστικότητα και η μαχητικότητα που δείχνει, όμως, δίνουν τη σοβαρή εντύπωση ότι την εννοεί τη στροφή στη ζωή του. Στον αγώνα του για τα δικαιώματά του, στον ακτιβισμό του, στη λύσσα του να ανοίξει το μυαλό του και να προλάβει τα χαμένα τρένα του, ειμαι μαζί του. Επιλέγω να πιστέψω στον Βασίλη και στα δικαιώματά του· επιλέγω να πιστέψω ότι στη συγκεκριμένη μάχη πρέπει να κερδίσει αυτός και όχι τα βολεμένα δίκτυα που με προσωπικό του κίνδυνο καταγγέλλει. Σε μια φάση που ελάχιστα ειναι τα πράγματα για τα οποία αξίζει να αγωνίζεται κανείς, η μάχη του Βασίλη με τα εμπόδια και την τρέλα του ελληνικού (αντι)σωφρονιστικού συστήματος, με τα παρακυκλώματα των φυλακών (και δεν εννοώ αυτά των φυλακόβιων), με τη γραφειοκρατία, με την αποσπασματικά ενημερωμένη δικαιοσύνη, με τον στερεοτυπικό φόβο του *ελεύθερου* έναντι του εγκλείστου, με τη γενική, αντιδραστική ανησυχία του μέσου νοικοκύρη και, κυρίως, η μάχη του με τον δικό του κακό εαυτό, με ενδιαφέρει προσωπικά. Η σταδιακή εξοικείωση με την καταπάτηση των δικαιωμάτων των άλλων ποτέ δεν καταλήγει καλά για κανένα, για αυτό πάντα έχουν νόημα οι συμβολικές σταυροφορίες που καποιος γενναίος ξεκινά εναντίον του συστήματος που λειτουργεί κατα (αφανή) παράβαση των αρχών που το διέπουν.

Όλα ξεκίνησαν την δεκαετία του 1960 όπου η τάση της αστικοποίησης και της συγκέντρωσης του πληθυσμού στην πρωτεύουσα ήταν ιδιαίτερα αυξημένη. Σε μια προσπάθεια αποκέντρωσης, η γαλλική κυβέρνηση αποφασίζει την δημιουργία ενός μεγάλου αεροδρομίου εκτός Παρισιού και συγκεκριμένα στη Notre-Dame-Des-Landes, μια περιοχή 25 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης Νάντη. Θα αντικαθιστούσε το αεροδρόμιο της πόλης και θα προσέλκυε το ενδιαφέρον των επενδυτών, ενώ θα βοηθούσε στην περιφερειακή ανάπτυξη. Φυσικά το αναπτυξιακό σχέδιο δεν υπολόγιζε ούτε τους αγρότες που ζούσαν στην περιοχή και καλλιεργούσαν εκεί ούτε το φυσικό πλούτο της περιοχής. Έτσι οι πρώτοι που αντιστάθηκαν στο σχέδιο ανάπτυξης με κάθε κόστος ήταν οι αγρότες της περιοχής, οι οποίοι οργανώνονται ήδη από το 1972. Τελικά, το σχέδιο αναβάλλεται για κάποιες δεκαετίες λόγω της πετρελαϊκής κρίσης, αλλά και της δημιουργίας ταχείας σιδηροδρομικής γραμμής στην περιοχή.

Αν σε κάτι ασκεί κριτική η Σπίβακ είναι στις προσπάθειες των δυτικών διανοούμενων να μιλήσουν εν ονόματι του άλλου, να «παρουσιάσουν τη δική του φωνή». Η ίδια βλέπει πίσω απ’ αυτό την εμμονή της Δύσης να συντηρεί τον εαυτό της ως υποκείμενο, και αντιλαμβάνεται το λόγο των δυτικών διανοούμενων για τον Άλλον ως ένα λόγο διαφανή που μιλά κυρίως ή και αποκλειστικά για τον εαυτό του. Άρα η απάντηση της Σπίβακ είναι ότι ο τριτοκοσμικός υποτελής Άλλος δεν μπορεί να μιλήσει, ακόμη κι όταν καταφέρει να υπερβεί τα επιφανειακά δεσμά της υποτέλειάς του, ακριβώς επειδή ο λόγος που κατασκευάζει η Δύση γι’ αυτόν, ακόμη και στις πιο προοδευτικές και ριζοσπαστικές εκδοχές της, εξακολουθεί να προέρχεται από τη λογοθετική και φαλλογοκεντρική ηγεμονία της. Από την άλλη πλευρά, εξετάζει τη θεωρητική συμβολή των προερχόμενων από τον Τρίτο Κόσμο επιστημόνων και στοχαστών που συγκροτούν το πεδίο των «Σπουδών των υποτελών», Ινδών κατά κύριο λόγο, στην εθνοκεντρική οπτική των οποίων ασκεί επίσης κριτική. Αλλά και η αποδομητική θεωρία του Ντεριντά, που γίνεται το βασικό εργαλείο της για να υπερβεί την εθνοκεντρική κατασκευή του υποκειμένου, αξιοποιείται κυρίως πολιτικά ως φορέας αβεβαιότητας, ή νοηματικού κενού, ως επίκληση ή κάλεσμα προς τον «ολοκληρωτικά Άλλο», εμπλουτίζοντας έτσι αμοιβαία και τη θεωρία της αποδόμησης και τις μετααποικιακές και φεμινιστικές προσεγγίσεις.