Αναδημοσιεύσεις

15
07

ΗΠΑ – Ιράν, οι σταθμοί μέχρι την επανάσταση

Όλα, όμως, θα άλλαζαν το 1953, όταν η CIA, σε συνεργασία με τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, θα εκδιώξει από την εξουσία τον δημοκρατικά εκλεγμένο πρωθυπουργό Μοχάμαντ Μοσαντέγκ, ο οποίος είχε αποφασίσει την εθνικοποίηση της πετρελαϊκής βιομηχανίας. Το πραξικόπημα της 19ης Αυγούστου 1953 επανέφερε τον σάχη Μοχάμαντ Ρεζά Παχλαβί στον θρόνο και έπνιξε τη νεογέννητη δημοκρατία.3 Όταν ο σάχης επανήλθε στην εξουσία, κλιμάκωσε την κρατική καταστολή ώστε να εξαλείψει οποιαδήποτε δυνητική απειλή προς το καθεστώς του. Για πολλούς Ιρανούς, το γεγονός εκείνο σήμανε το τέλος της αθωότητας για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αφού, σε πρώτη φάση, είχε δυσκολέψει τις προσπάθειες των Βρετανών να ελέγξουν το Ιράν και τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους του, η Ουάσιγκτον συμμαχούσε τώρα με την ίδια αυτή αποικιοκρατική δύναμη για να στερήσει στη χώρα το δικαίωμα της αυτοδιάθεσής της.
14
07

Η ανάδυση του ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος των Κοινών

Τα Κοινά είναι μια ευαίσθητη κοσμοθεωρία με οικουμενικότητα, η οποία αμφισβητεί με συνεκτικό και υπερβατικό τρόπο τους μύθους του φιλελευθερισμού, των οικονομικών της αγοράς, και της νεωτερικότητας. Οι εξελίξεις των επόμενων δεκαετιών θα αναδείξουν το πραγματικό πολιτικό τους βάρος και θα μας επιτρέψουν να αποτιμήσουμε καλύτερα την συμβολή αυτού του αναδυόμενου και ποικιλόμορφου ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος στην οικοδόμηση ενός δικαιότερου κόσμου.
13
07

Η Κίνα είναι πολύ δυνατή για να κάνει πίσω

Οι Αμερικανοί μετά το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου ευνόησαν το διεθνές εμπόριο και τον ανοικτό ανταγωνισμό. Όχι αναγκαστικά επειδή πίστεψαν πως θα ήταν προς όφελος της παγκόσμιας ανάπτυξης, όσο επειδή αντιλαμβάνονυαν πως θα είχαν περισσότερα οφέλη σε σχέση με τους υπόλοιπους, αν εγκαταλειπόταν ο προστατευτισμός. Τώρα που βλέπουν πως δεν τους ευνοεί, επιχειρούν να αλλάξουν τους κανόνες του παιχνιδιού. Απλό είναι.
13
07

Η μεγάλη ανατριχίλα

Η προσφυγική κρίση έδωσε στο AfD την ευκαιρία να βγει μια και καλή από το πολιτικό περιθώριο. Μέσα σε λίγους μήνες, από κόμμα διαμαρτυρίας για το ότι η Γερμανία «τρέφει μέσω Ε.Ε. τους τεμπέληδες του ευρωπαϊκού Νότου», το ακροδεξιό μόρφωμα επικέντρωσε τη ρητορική του στην «εισβολή» που δεχόταν η χώρα από τους μετανάστες, μετέτρεψε το Ισλάμ στον βασικό πολιτικό του αντίπαλο και έβαλε μπρος να «απενοχοποιήσει» τη Γερμανία από το ναζιστικό παρελθόν της. «Στροφή 180 μοιρών στην ιστορική μνήμη» προτείνει ο επικεφαλής της κομματικής οργάνωσης στη Θουριγγία Μπγιορν Χέκε που σε δημόσια ομιλία του δεν δίστασε πέρσι να χαρακτηρίσει το μνημείο του Ολοκαυτώματος στο Βερολίνο ως «μνημείο ντροπής».
13
07

Βασίλης Τσιάνος: Αποκαθήλωση του ευρωπαϊκού οράματος για το άσυλο

Πριν από δύο χρόνια ήμουν πολύ πιο αισιόδοξος για το μέλλον των ευρωπαϊκών πολιτικών μετανάστευσης και ασύλου. Τότε είχαμε πραγματικά ένα ευρωπαϊκό όραμα, που τώρα δεν υφίσταται. Τώρα έχουμε την αποκαθήλωση αυτού του οράματος. Έχουμε μια μετατόπιση από τη διαχείριση στην αποτροπή, και αυτό δεν έχει να κάνει με το μεταναστευτικό φαινόμενο και τις ροές αυτές καθεαυτές, γιατί οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν, ανεξάρτητα από το πώς τις προσεγγίζουμε ως αριστεροί και αριστερές και τη συμβατότητά τους με τη συνθήκη της Γενεύης, περιόρισαν δραστικά τις ροές στις χώρες του Σένγκεν. Η μετατόπιση σχετίζεται με τους φανταστικούς πόνους που έχει ένας ασθενής. Με τον τρόπο, δηλαδή, που οι ευρωπαϊκές κοινωνίες προσπάθησαν με συντηρητικούς και ακροδεξιούς τρόπους να απαντήσουν σε κάτι που για αυτές ήταν αδιανόητο, δηλαδή το 1,6 εκατ. πρόσφυγες που ήρθαν το 2015-2016. Σήμερα δεν υφίστανται αυτοί οι αριθμοί, άρα δεν έχει κανένα νόημα να παίρνουν όλο και πιο σκληρά μέτρα. Ο λόγος που συνεχίζουν, είναι μάλλον εκδικητικός – τιμωρητικός προς τις δημοκρατικές – φιλελεύθερες ελίτ σε Γερμανία και Γαλλία, που δεν ακολούθησαν εξαρχής την αποτρεπτική πολιτική. Ένα δεύτερο στοιχείο είναι η πεποίθηση ότι ο έλεγχος του μεταναστευτικού μπορεί να γίνει μόνο μέσα από τη σαλαμοποίηση των διαδικασιών ασύλου, που έγινε με το κλείσιμο της βαλκανικής οδού. Στην ουσία σήμερα έχουμε τη συνέχεια αυτής της πολιτικής, που φέρει ξεκάθαρα το ακροδεξιό αποτύπωμα των κυβερνήσεων της Ουγγαρίας, της Πολωνίας, της Τσεχίας και της Αυστρίας.
13
07

Η συνήθεια του εκφοβισμού

Κάποιες φορές το σπάσιμο είναι τελεσίδικο: Το θύμα του μπούλινγκ αυτοκτονεί. Τότε το πανελλήνιο, ιδίως αν ο αυτοχειριασθείς είναι παιδί, ένα εφηβάκι, δηλώνει συγκλονισμένο, διά στόματος των τηλεοπτικών ρεπόρτερ (το ίδιο συμβαίνει φαντάζομαι και στις άλλες χώρες). Αλλά δεν είναι. Οπως ορίζουν τα ανθρώπινα, το σοκ που προκαλούν τα ξένα δράματα κρατάει λίγο παραπάνω απ’ όσο κρατάει το άκουσμα της είδησης. Μόλις η τηλεοπτική φωνή πει «και τώρα ας αλλάξουμε κλίμα», το κλίμα όντως αλλάζει. Και γυρνάμε αυτόματα στα δικά μας βάσανα, ή στα ποδοσφαιρικά μας, στις διακοπές μας, στις εξελίξεις των σαρβάιβορ. Τα ίχνη του συγκλονισμού που απομένουν δεν αρκούν για να μας κάνουν καλύτερους ανθρώπους, προσεχτικότερους και συμπονετικότερους· καλύτερους δασκάλους, γονείς ή γείτονες. Με κάθε θάνατο, άλλωστε, λέμε πως πήραμε πια το μάθημά μας. Αλλά αυτό δεν ισχύει.
13
07

Αννέτα Καββαδία: Περήφανη για την «εμμονή» μας με την απλή αναλογική και τη δημοκρατία (βίντεο)

Καθιερώνοντας την απλή αναλογική, δεν το κρύβουμε, επιδιώκουμε να εντάξουμε στο αυτοδιοικητικό σκηνικό τους πολίτες που απωθούνταν τα προηγούμενα χρόνια από τον κακοφορμισμό στη λειτουργία των δήμων, αποσκοπούμε στην ενεργοποίηση των τοπικών συλλογικοτήτων, επιθυμούμε να ανανεώσουμε την πολιτική σκηνή και να πάρουμε το τιμόνι της Αυτοδιοίκησης από τα χέρια των επαγγελματιών παραγόντων και παραγοντίσκων. Αυτό είναι που ονομάζει ο κύριος Βορίδης ακυβερνησία. Εννοώντας ότι ανατρέπεται το καθεστώς που προσφέρει οξυγόνο στη διαπλοκή, εννοώντας ότι η εξουσία του ενός θα πρέπει να κατανεμηθεί συλλογικά, ότι οι αυτοδιοικητικές αποφάσεις θα πρέπει στο εξής να πληρούν την προϋπόθεση της κοινωνικής συναίνεσης και όχι την προϋπόθεση της απάθειας και της παθητικότητας, όπως συνέβαινε μέχρι χθες. Εμείς, το ομολογούμε, θέλουμε να ενεργοποιήσουμε την πολιτική συμμετοχή, καλωσορίζουμε τη διάχυση των ευθυνών των αποφάσεων, τη λογοδοσία προς το λαό. Έχουμε βαθιά πεποίθηση ότι ο εκδημοκρατισμός είναι η λύση και όχι το πρόβλημα. Το κοινωνικό μας όραμα είναι στον αντίποδα του απρόσωπου συγκεντρωτισμού που επαγγέλλεται ο νεοφιλελευθερισμός. Η διαφορά μας είναι βαθιά ιδεολογική. Δεν θέλουμε να πατρονάρουμε τις τοπικές κοινωνίες αλλά θέλουμε να τις ελευθερώσουμε να αναλάβουν υπεύθυνα και ενεργά τη διακυβέρνηση των ζωών τους, να συγκρουστούν και να απαλλαγούν από άδικα συμφέροντα και κατεστημένα.
12
07

Μεξικό: Ένας αριστερός λαϊκιστής πρόεδρος με συντριπτικό ποσοστό

Η νίκη του Άμλο και του ΜΟΡΕΝΑ αποκτά ιδιαίτερη σημασία στο πεδίο της λατινοαμερικάνικης πολιτικής, στο βαθμό που διακόπτει την πολιτική «αλλαγή σκυτάλης» στην περιοχή, δηλαδή την πτώση των αριστερών κυβερνήσεων στη Βραζιλία, τη Χιλή, την Αργεντινή και άλλες χώρες. Η νίκη της μεξικανικής Αριστεράς «ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για την ιστορία της αξιοπρέπειας του λατινοαμερικάνικου λαού», δήλωσε από τη Βολιβία ο πρόεδρος Έβο Μοράλες. Τα αποτελέσματα των μεξικανικών εκλογών θεωρείται πολύ πιθανό να επηρεάσουν τις βραζιλιάνικες προεδρικές εκλογές του φθινοπώρου, ενισχύοντας τη δυναμική του Λούλα. Άλλωστε, πολλοί διεθνείς αναλυτές τον συγκρίνουν με τον πρώην πρόεδρο της Βραζιλίας, παρόλο που για χρόνια οι πολιτικοί του αντίπαλοι φρόντιζαν να τον παρουσιάζουν ως «κίνδυνο για το Μεξικό» και ως «δίδυμο αδελφό» του Ούγκο Τσάβες. Κάτι που πάντως είχαν ανασκευάσει με άρθρο τους οι New York Times ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο. Το οικονομικό πρόγραμμα του Λόπες Ομπραδόρ βασίζεται στην ενίσχυση της εσωτερικής ζήτησης μέσω της αύξησης των μισθών, σε αύξηση της κρατικής συμμετοχής στη διαχείριση της οικονομίας και στην επίτευξη αυτάρκειας όσον αφορά τα βασικά διατροφικά προϊόντα, στην αύξηση των δημόσιων επενδύσεων και στην καταπολέμηση της ανισότητας. Ωστόσο, η πρόσφατη μετριοπάθειά του κράτησε χαμηλούς τόνους στις αντιδράσεις των αγορών και των διεθνών οίκων αξιολόγησης την επομένη του θριάμβου του στις προεδρικές εκλογές. Αν και η συνέχεια, δηλαδή η κατάκτηση της πλειοψηφίας τόσο στη Γερουσία, όσο και στη Βουλή, ίσως να τους προκαλεί λίγο μεγαλύτερη ανησυχία.
12
07

Το ζήτημα του προσανατολισμού και οι κίνδυνοι του αστισμού

Και τότε τι διαφορά υπάρχει με την πολιτική των αστικών κομμάτων; Οι διαφορές είναι δύο. Πρώτον, η προγραμματική δέσμευση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν βολεύεται με αυτή την κατάσταση και επιδιώκει την ανατροπή του καπιταλισμού ως τρόπου παραγωγής και ως συστήματος εξουσίας και η διαρκής καλλιέργεια αυτής της δέσμευσης και η επεξεργασία των συνεπειών της. Δεύτερον, ο πληβειακός-εργατικός χαρακτήρας του κόμματος με όσα συνεπάγεται αυτός για την οργάνωση και την καθημερινή πολιτική του στις σημερινές συνθήκες της καπιταλιστικής κοινωνίας του 21ου αιώνα. Μόνο με αυτά τα δύο στοιχεία μπορεί να υπάρξει σχετική βεβαιότητα ότι και η κυβερνητική πολιτική θα έχει τη συνεχή έγνοια, όχι μόνο για τη βελτίωση της ζωής του φτωχού κόσμου, αλλά και για την παρουσία του «αόρατου λαού» στο πολιτικό προσκήνιο –όχι με μια έκρηξη, όπως στα 2014-2015, αλλά διαρκώς και με θεσμικές εξασφαλίσεις. Και ακόμα κατ’ αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουν να οικοδομηθούν συλλογικά αποκτήματα των λαϊκών τάξεων που οι άνθρωποι, και με άλλη κυβέρνηση, θα πουν: «Αυτά δεν μας τα παίρνεις πίσω!», αποκτήματα δηλαδή που βρίσκονται στον αντίποδα της ιδιοτέλειας που καλλιεργεί ο καπιταλισμός και αποτελεί το ιδεολογικό του υπόβαθρο.
12
07

Michael Hardt: Η εργασία έχει δυνατότητες να επιτύχει αυτονομία από το κεφάλαιο

Η δυνατότητα για την ταξική αυτονομία είναι το κλειδί για την ανάλυσή μας. Και αυτή η δυνατότητα μπορεί να κατανοηθεί σαφέστερα από την άποψη των μετασχηματισμών της παραγωγικής συνεργασίας. Σε πολύ γενικές γραμμές, υποστηρίζουμε ότι ενώ στη βιομηχανική εποχή η παραγωγική συνεργασία έτεινε να επιβάλλεται από πάνω -ο καπιταλιστής που παρείχε τον τόπο, τα εργαλεία και την πειθαρχία για συνεργασία στο εργοστάσιο- στη σύγχρονη κοινωνική παραγωγή η συνεργασία τείνει να προκύπτει από κάτω. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι είναι λιγότερο εκμεταλλευόμενοι ή λιγότερο διοικούμενοι -αντιθέτως. Αλλά το κεφάλαιο τείνει να διοικεί από απόσταση. Οι άνθρωποι συχνά πρέπει να επινοούν τους τρόπους με τους οποίους συνεργάζονται στην παραγωγή με άλλους, δημιουργώντας και διατηρώντας κοινωνικές σχέσεις στην παραγωγική διαδικασία. Σκεφτείτε πως οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, οι εκπαιδευτικοί, οι εργαζόμενοι στην ψηφιακή παραγωγή και οι εργαζόμενοι στον τομέα των υπηρεσιών πρέπει συνεχώς να ανακαλύπτουν το πώς να συνεργάζονται στην παραγωγή, δημιουργώντας συναισθηματικές και πνευματικές σχέσεις. Αλλά πραγματικά πρέπει κανείς να μελετήσει ένα ευρύ φάσμα μορφών εργασίας.