Δώρα Κοτσακά: Πώς οι πατέντες και τα πνευματικά δικαιώματα υπερέβησαν τον ρόλο τους σε βάρος της ανθρωπότητας
Δεν υπάρχει καμία αποδεδειγμένη συσχέτιση ανάμεσα στα πνευματικά δικαιώματα και τα κίνητρα για την καινοτομία. Στην πραγματικότητα, οι αποφάσεις για την εφαρμογή των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων τη δεκαετία του ‘80 στις ΗΠΑ μείωσαν την καινοτομία και μεταφράστηκαν σε μείωση της έρευνας και της ανάπτυξης στις βιομηχανίες και τις εταιρείες που ήταν πιο δραστήριες στο πατεντάρισμα του έργου τους. Την ίδια στιγμή, στη φαρμακευτική βιομηχανία η κύρια αιτία που οδήγησε σε απαιτήσεις για αύξηση της παραγωγής ήταν η ανάγκη αύξησης των κερδών σε ένα περιβάλλον σημαδεμένο από τη μείωση της καινοτομίας από τα μέσα της δεκαετίας του ‘70. Η ενίσχυση του συστήματος πνευματικής ιδιοκτησίας -ακόμα και αν ο αγώνας ταχύτητας για την ιδιοκτησία της πατέντας είναι θέμα επιβίωσης για κάποιες εταιρείες- με πολλούς τρόπους συνιστά μπλοκάρισμα της κίνησης κυκλοφορίας της παραγωγής γνώσης.
Πολιτισμικοί ή γνωσιακοί πόροι, όπως τα αποτελέσματα της ακαδημαϊκής έρευνας, η γνώση, ο κώδικας, και το σχέδιο, μπορούν να διαμοιραστούν ελεύθερα και γενναιόδωρα, διότι καθίστανται περισσότερο χρήσιμα για όλους όσο περισσότερο τα μοιραζόμαστε. Το μόνο που μας εμποδίζει από το να μοιραζόμαστε τη γνώση γενναιόδωρα είναι το κοινωνικο-οικονομικό μοντέλο που μας περιβάλλει και απαιτεί ολοένα και περισσότερα αποκλειστικά δικαιώματα για την αυτοσυντήρησή του. Όσο υιοθετούμε το νεοφιλελεύθερο ιδεολόγημα ότι δεν είμαστε τίποτα περισσότερο από μεγιστοποιητές της ατομικής μας ωφέλειας και του ατομικού κέρδους, το νομικό πλαίσιο που θα συγκροτούμε θα διατρέχεται από αυτή τη λογική και αυτό τον τύπο ανθρώπου θα αναπαράγει. Πέραν της κοινωνικής αδικίας και της ανισότητας, το ανθρώπινο είδος με αυτή την αυτοεικόνα μπλοκάρει την πραγμάτωση των δυνατοτήτων του.
