Συνεντεύξεις

Ο καπιταλισμός είναι η σύγχρονη μορφή του ιμπεριαλισμού. Η μετεξέλιξή του -και της αποικιοκρατίας- με διαφορετικό όνομα. Η δύναμη και ο έλεγχος βρίσκονται στα χέρια των ολίγων. Ζούμε σε έναν πατριαρχικό κόσμο, είτε μας αρέσει είτε όχι. Εμένα σαφέστατα δεν μου αρέσει. Είναι λάθος. Ληστεύουμε τις γυναίκες μας. Ληστεύουμε τη δύναμη της φύσης, και η φύση είναι θηλυκή. Δυστυχώς αυτό οι άντρες πάντα το θεωρούσαν πρόβλημα. (...) Η ζωή και η τέχνη μας είναι αλληλένδετα, δεν μπορούν να διαχωριστούν. Κάποιοι θέλουν να το ξεχνούν ή ισχυρίζονται πως το κατορθώνουν, αλλά δεν μπορούν. Η προσωπικότητα, η ανατροφή, όλα έχουν έναν αντίκτυπο. Κάτι που συμβαίνει στο Αφγανιστάν, τελικά θα φτάσει κι εδώ. Ο πόλεμος ή η μόλυνση που λαμβάνουν χώρα κάπου αλλού θα φτάσουν και σε μας. Ο αέρας είναι ίδιος παντού. Ολα εξαρτώνται από όλα τα άλλα. Η προσωπική μου ιστορία δεν μπορεί να διαχωριστεί από το είδος των παραστάσεων που κάνω. Ο τρόπος που βλέπω τον κόσμο οφείλεται σε όσα μου συνέβησαν στην παιδική μου ηλικία, στο μεγάλωμά μου, τις επαφές μου, τις ιστορίες μου. Το ίδιο ισχύει και για τους χορευτές με τους οποίους αλληλεπιδρώ. Πάντοτε αποτελούν κομμάτι της αφήγησης. Θέλω να ξέρω ποιοι είναι, τι τους κάνει να χαμογελούν, τι τους κάνει να κλάψουν. Γιατί κάνουν αυτό που κάνουν. Γιατί βρίσκονται σε αυτό το συγκεκριμένο πρότζεκτ. Παίρνουμε πολλά από τις προσωπικές ιστορίες των χορευτών. Ακόμα κι αν η δουλειά κάποιου κινείται προς την αφαίρεση, ο λόγος που συμβαίνει αυτό βρίσκεται στη ζωή του. Η προσωπική σου ιστορία βρίσκεται πάντα στη δουλειά σου. Μπορείς να διακρίνεις πότε κάποιος είναι αλαζόνας, πότε κάνει επίδειξη, πότε νιώθει οργή ή είναι ευάλωτος…

Από το ξεκίνημα της υγειονομικής κρίσης, κατέστη απολύτως σαφές ότι ο ρόλος του κράτους είναι αποφασιστικός για τη μείωση των συνεπειών της και για την αντιμετώπισή της. Δυστυχώς, οι νεοφιλελεύθερες εμμονές της ΝΔ, οι επιλογές της για εξυπηρέτηση συγκεκριμένων στόχων και συμφερόντων, δεν επέτρεψαν στο κρατικό μηχανισμό να είναι αποτελεσματικός στη διαχείριση της κατάστασης. Η έμφαση δόθηκε στην καταστολή, με αποκορύφωμα τα γεγονότα της Νέας Σμύρνης. Η ουσιαστική ενίσχυση του ΕΣΥ, που –πάρα τα όσα λέγονται για την αποτελεσματικότητα του ιδιωτικού τομέα– σήκωσε σχεδόν αποκλειστικά το βάρος της πανδημίας, δεν ήρθε ποτέ. Μείναμε στο χειροκρότημα και στις προσλήψεις ορισμένου χρόνου, ενώ, μεσούσης της κρίσης, ανακοινώθηκαν συγχωνεύσεις και κλείσιμο περιφερειακών νοσοκομείων. Όχι ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας! Στην παιδεία, αύξησαν μέσα στην πανδημία τον αριθμό των παιδιών στις αίθουσες, ούτε μερίμνησαν για τον έλεγχο των κρουσμάτων, ούτε καν τα πιο απλά, όπως μια θερμομέτρηση κατά την είσοδο στις τάξεις. Τα σχολεία έμειναν κλειστά σχεδόν ολόκληρη την περσινή χρονιά, ενώ τα πανεπιστήμια δεν άνοιξαν καθόλου. Και φέτος που άνοιξαν είχαν κοπεί οι μισές θέσεις. Στην πολιτική προστασία, είδαμε τα αποτελέσματα του επιτελικού κράτους στις μεγάλες πυρκαγιές του καλοκαιριού. Οι έως τώρα επιλογές τους έφεραν μια από τις μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές που έχει βιώσει η χώρα. Για όλα αυτά δεν ακούσαμε κουβέντα από τον πρωθυπουργό. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κάνει εποικοδομητική κριτική παρουσιάζοντας ταυτόχρονα ρεαλιστικές προτάσεις και ένα συνολικό εναλλακτικό σχέδιο. Στην ατζέντα του η ενίσχυση της δημόσιας παιδείας και υγείας, αλλά και της πολιτικής προστασίας, ήταν πάντοτε ψηλά. Η δημοσιονομική χαλάρωση που επέφερε η κρίση θα ήταν ευκαιρία να ενισχυθούν ακόμα παραπάνω, ενώ η ΝΔ την είδε ως ευκαιρία να ενισχύσει, για μια ακόμα φορά, τους ισχυρούς. Αν η κριτική είναι ότι οι θέσεις αυτές δεν ακούγονται όσο θα έπρεπε θα συμφωνήσουμε. Αλλά δεν βρισκόμαστε ακριβώς και σε ένα αντικειμενικό μιντιακό περιβάλλον. (...) Αυτό αποτελεί μία από τις βασικές υποθέσεις του νεοφιλελευθερισμού. Είναι το γνωστό «trickle -down economics», όπου η μεγέθυνση της πίτας αυτόματα θα φέρει υποτίθεται οφέλη σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, και άρα είναι η μόνη ασφαλής και διατηρήσιμη μέθοδος για να μειωθεί η φτώχεια. Μάλιστα η κυβέρνηση –και ευρύτερα η δεξιά παγκοσμίως– δεν λέει μόνο ότι με την ανάπτυξη θα μειωθούν φτώχεια και ανισότητες, αλλά πάει ένα βήμα παραπέρα και λέει ότι για να τονωθεί η ανάπτυξη, ο μόνος δρόμος είναι η μείωση της φορολογίας στις επιχειρήσεις (και το κεφάλαιο γενικότερα – βλέπε μείωση φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου της ΝΔ) ως μονόδρομος για την ενίσχυση των επενδύσεων. Η προσέγγιση αυτή όχι απλώς δεν υποστηρίζεται από τα πραγματικά δεδομένα, αλλά έχει αρχίσει να αμφισβητείται ανοιχτά από τις περισσότερες κυβερνήσεις των ανεπτυγμένων κρατών. Αν κοιτάξει κανείς τα δεδομένα των τελευταίων 50 ετών θα δει ότι ενώ είχαμε ανάπτυξη και αυτή συνοδεύτηκε από αύξηση των αποδόσεων για το κεφάλαιο, δεν συνέβη το ίδιο για την εργασία. Το αντίθετο μάλιστα, οι πραγματικοί μισθοί παραμένουν σχετικά στάσιμοι και το μερίδιο της εργασίας μειώνεται. Για αυτό βλέπουμε αύξηση ανισοτήτων και φτώχειας. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να επιδιώκουμε την ανάπτυξη, αλλά ότι στη συζήτηση πρέπει να μπαίνουν και ζητήματα του πώς και του για ποιους. Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο ότι ακόμη και ο αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν, πριν από μερικούς μήνες, μίλησε ανοιχτά για αποτυχία των «trickle - down economics» και ανέδειξε ως μοχλό ανάπτυξης την ενίσχυση της εργασίας και γενικότερα των εισοδηματικά χαμηλών και μεσαίων στρωμάτων.

[Αναφορικά] με το εργασιακό νόμο του κ. Χατζηδάκη [και] το άρθρο 69, πάνω στο οποίο βασίστηκε η “efood” για να εφαρμόσει αυτή τη νέα της πολιτική. Είναι η μοναδική διάταξη στην Ευρώπη η οποία έρχεται σε αντίθεση και με τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και με το πνεύμα των ρυθμίσεων που υπάρχουν σε μια σειρά χώρες, οι οποίες θέλουν να κατοχυρώσουν τους εργαζόμενους που έχουν μόνιμη απασχόληση, ως πραγματικά μισθωτούς και να μη τους αντιμετωπίζουν ως ελεύθερους επαγγελματίες. Τι σημαίνει ελεύθερος επαγγελματίας; Ό,τι μετακυλίεται στον ίδιο το κόστος της ασφάλισής του και μια σειρά κόστη. Είναι μια εμβληματική και κορυφαία κοινωνική σύγκρουση. Πρέπει να υπερασπιστούμε αυτή τη στιγμή τους εργαζόμενους που δουλεύουν στο delivery. Είχαμε καταθέσει και πρόταση για να κατοχυρωθούν ως Βαρέα και Ανθυγιεινά τα ένσημά τους. Είναι οι άνθρωποι που στον καιρό της πανδημίας, με χιόνια, με βροχές, με καύσωνα, έρχονται σπίτι μας και μας λύνουν ζωτικές ανάγκες. (...) Αναγκάσαμε τις εταιρείες να τους παρέχουν μέτρα ατομικής προστασίας, να καταγράφεται το συγκεκριμένο μηχανάκι, να αναλαμβάνουν τη συντήρηση. Ό,τι παρουσιάστηκε από τον ακροατή σας και, ενδεχομένως, συνεργάτη της “efood”, ως μια παροχή της, ήταν το αποτέλεσμα ρυθμίσεων της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, που εξανάγκασε τις εταιρείες αυτού του είδους.

Ο Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ εξήγγειλε τον πυρήνα ενός απολύτως εναλλακτικού προγράμματος, σε σχέση με την τρέχουσα κυβερνητική πολιτική και τις εξαγγελίες του κ. Μητσοτάκη, σε προοδευτική κατεύθυνση. Ένα πρόγραμμα αναγκαίας επανεκκίνησης με όρους κοινωνίας για το σήμερα και για τη φάση που προσδοκούμε όλοι να υπάρξει μετά την πανδημία. Η απλή ανάγνωση των δύο προγραμμάτων αναδεικνύει με όρους πλειοψηφίας για την κοινωνία και την πραγματική οικονομία, «τους δύο κόσμους», στους οποίους αναφέρθηκε και ο κ. Μητσοτάκης. Οι προγραμματικές προτεραιότητες, που η υλοποίησή τους προϋποθέτει και την ανατροπή βασικών νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων της σημερινής κυβέρνησης, αναφέρονται στους τομείς της διακυβέρνησης και του κράτους με επίκεντρο τη διαφάνεια και την εξυπηρέτηση του πολίτη, τη στήριξη του ΕΣΥ, της δημόσιας υγείας και του κοινωνικού κράτους, την παιδεία και γενικότερα τη νεολαία, τη στήριξη του εισοδήματος και των εγγυήσεων για την εργασία, τα άμεσα αναγκαία μέτρα για την ακρίβεια και το χρέος, με κατάργηση του ισχύοντος πτωχευτικού και την ουσιαστική παρέμβαση για την ενέργεια και τις τιμές στην αγορά, την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και τέλος την κοινωνικά δίκαιη φορολογία και το νέο παραγωγικό μοντέλο στην οικονομία. Είναι ένα πρόγραμμα απολύτως κοστολογημένο για το οποίο έχουν δοθεί όλα τα στοιχεία, σε διαδοχικές δημόσιες εξαγγελίες τους προηγούμενους μήνες. Φτάνει σε ύψος 5 δισ. για το 2022 και βαίνει προφανώς μειούμενο για τα επόμενα χρόνια, καθώς δεν θα υπάρχουν οι τομείς των έκτακτων οικονομικών ενισχύσεων. Ένα πρόγραμμα για τους πολλούς με κοινωνικό πρόσημο που αναδεικνύει ως προτεραιότητες την αναδιανομή, την άρση των ανισοτήτων και βέβαια την ανθεκτικότητα και γι’ αυτό τίθεται ζήτημα επίσης για την αναγκαία αλλαγή των κονδυλίων και των πολιτικών του Συμφώνου Ανάκαμψης και Συνοχής. (...) Δεν ανήκουμε σε ένα συστημικό δικομματισμό και δεν πιστεύουμε στην αυτόματη εναλλαγή λόγω της μεγάλης και εντεινόμενης κυβερνητικής φθοράς. Ισχυροποιούμε τον προγραμματικό μας λόγο, την μαχητική και τεκμηριωμένη αντιπολίτευση και ενθαρρύνουμε τις κοινωνικές αντιστάσεις. Εκτιμώ ότι μέσα στη συγκυρία αναδιαμορφώνονται συσχετισμοί που είναι απολύτως ρεαλιστικό να λειτουργήσουν υπέρ «της πολιτικής αλλαγής» με ενίσχυση και κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία. Αυτός είναι ο στόχος για τον οποίο εργαζόμαστε με επικεφαλής τον πρόεδρο Αλέξη Τσίπρα. Δεν ασχολούμαστε με «σενάρια ήττας» που διακινούνται για να υπονομευθεί αυτή η προσπάθεια.

Η κυβέρνηση εδώ και καιρό αδιαφόρησε για τα ανησυχητικά σημάδια - θυμίζω ότι στην επίκαιρη επερώτηση που καταθέσαμε τον Ιούλιο για το επερχόμενο κύμα ανατιμήσεων δεν έχει απαντήσει καν. Η κυβέρνηση επιμένει να ανάγει το πρόβλημα στη διεθνή συγκυρία. Η μοιρολατρία αυτή όμως έχει ιδεολογικό πρόσημο: η Ν.Δ. έχει μιλήσει τόσο εμφατικά για την αυτορρύθμιση της αγοράς, που ακόμα και τώρα αδυνατεί να παραδεχτεί τα αδιέξοδα στα οποία μας έχουν οδηγήσει αυτές οι δοξασίες. Η ενέργεια είναι το κατεξοχήν πεδίο εφαρμογής των νεοφιλελεύθερων πειραμάτων. Και είναι εξοργιστικό ότι σήμερα, τη στιγμή που οι Έλληνες καταναλωτές πληρώνουν το πιο ακριβό ρεύμα στην Ευρώπη, η κυβέρνηση επιμένει σε μπαλώματα. Τα μέτρα που ανακοίνωσε στη ΔΕΘ απλώς μεταθέτουν το πρόβλημα για την επόμενη στροφή του δρόμου, ενώ ταυτόχρονα ναρκοθετούν τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας - η κυβέρνηση δηλαδή παίρνει κονδύλια από ένα ταμείο που αφορά το αναπτυξιακό μέλλον της χώρας και τα βάζει πρόχειρα σε έναν κουμπαρά για το επόμενο τρίμηνο. Όσο για το ποσό ενίσχυσης, είναι σταγόνα στον ωκεανό σε σχέση με το συνολικό μέγεθος του προβλήματος. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι το ενεργειακό κόστος δεν αφορά μόνο τον συγκεκριμένο κλάδο, αλλά το σύνολο της οικονομικής και παραγωγικής δραστηριότητας: από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τον τουρισμό μέχρι βεβαίως τη βαριά ενεργοβόρο βιομηχανία. Η κυβέρνηση επιλέγει ουσιαστικά να προστατεύσει το κερδοσκοπικό σύστημα που έχει στηθεί γύρω από την ενέργεια. Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση: παρέμβαση στην τιμολογιακή πολιτική της ΔΕΗ, ρύθμιση και έλεγχος της χονδρεμπορικής αγοράς, επιδότηση ενεργειακού κόστους για νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. (...) Το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους είναι ήδη πολύ έντονο. Αν συνυπολογίσει κανείς ότι τους επόμενους μήνες νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα κληθούν να αποπληρώσουν όλες τις σωρευμένες υποχρεώσεις της πανδημίας, αντιλαμβάνεται ότι το ζήτημα αυτό θα λάβει εκρηκτικές διαστάσεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καταθέσει εγκαίρως ολοκληρωμένη πρόταση, που περιλαμβάνει ουσιαστική ρύθμιση των οφειλών με κούρεμα της βασικής οφειλής και αντικατάσταση του εκτρωματικού Πτωχευτικού που ψήφισε πέρυσι η κυβέρνηση με ένα μόνιμο, ολιστικό πλαίσιο για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, που επαναφέρει την προστασία της πρώτης κατοικίας. Είναι πολύ σημαντικό ότι οι προτάσεις μας αυτές εφάπτονται με τις βασικές αγωνίες και διεκδικήσεις των παραγωγικών φορέων.

[Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει] να αξιοποιήσει τη χαμένη ευκαιρία που δίνει η πανδημία. Πρέπει να αλλάξει στρατηγική επειγόντως. Να συνδέσει το αίτημα της διασφάλισης της δημοκρατίας, όχι μόνο ως κράτους δικαίου αλλά και με εκείνο της κοινωνικής δικαιοσύνης. Αυτό θεωρώ μπορεί να ανασκευάσει κάποια από τα λάθη, της τελευταίας διετίας, που πλήγωσαν όχι μόνο την εικόνα, αλλά την ψυχή του ΣΥΡΙΖΑ (Ελληνικό, εργασιακό νομοσχέδιο, προτάσεις για υπουργούς κοινής αποδοχής κ.ά.). Φυσικά θα πρέπει να εξακολουθεί να έχει κυβερνητική οπτική και στόχευση. Ο ΣΥΡΙΖΑ αναλαμβάνει κυβερνητικές ευθύνες γιατί θέλει πάντα να απαλύνει τον πόνο των ανθρώπων που δημιουργεί ο καπιταλισμός. Εκτός από αυτό –που έκανε παλιά η σοσιαλδημοκρατία όταν μπορούσε- ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να εμφανιστεί και ως η αριστερά που δίνει όραμα και προοπτική στο επίπεδο της Δημοκρατίας αλλάζοντας τους συσχετισμούς και μεταφέροντας δύναμη στις υποτελείς τάξεις και στρώματα. (...) Πράγματι το ενδεχόμενο [να συσσωρευτεί η κοινωνική δυσαρέσκεια και ο ΣΥΡΙΖΑ να εκπροσωπήσει ξανά μαζικά αιτήματα της κοινωνίας] είναι πολύ πιθανό και ο ΣΥΡΙΖΑ μπροστά σε αυτή την προοπτική πρέπει να ανακτήσει επειγόντως την αξιοπιστία του, αναδεικνύοντας τα δικά του κεκτημένα, αναγνωρίζοντας και επικαιροποιώντας τη δική του πολιτική. Δεν μπορεί να αναμένει κανείς από τον ΣΥΡΙΖΑ να αποκτήσει μια σχέση με την κοινωνία ΠΑΣΟΚ-ΚΚΕ λογικής, μιας λογικής δηλαδή που παρεμβαίνει στην κοινωνία ως κόμμα, σπρώχνοντάς την σε άκαμπτες προειλημμένες αποφάσεις. Δεν ξέρει να το κάνει, και ευτυχώς. Γιατί και εδώ οφείλεται η μεγάλη του επιτυχία. Πρέπει να μπει στο κοινωνικό πεδίο με όποιες δυνάμεις έχει, αξιοποιώντας αυτά που ξέρει. Ότι δηλαδή είναι δίπλα στην κοινωνία, μαθαίνει από αυτήν, σέβεται τις προοπτικές που αυτή επιλέγει, διατυπώνει τις διαφωνίες του, συνθέτει και προχωρά. Πρέπει να δείξει ο ΣΥΡΙΖΑ ότι απέναντι σε μια κυβέρνηση που υπονομεύει συστηματικά ακόμη και τα ελάχιστα της κοινωνικότητας έχει άλλη πρόταση και προοπτική. Σε αυτό το πλαίσιο για παράδειγμα να ανοίξει τη συζήτηση για το πώς θα θέσει ολόκληρο το σύστημα υγείας υπό κοινωνικό έλεγχο.

Δεν είναι μόνο ότι αδιαφορούν. Είναι ταξικά νεοφιλελεύθεροι και δεν γνωρίζουν τον κόσμο και τις ανάγκες του. Το βλέπουμε απ’ το ότι πάνε σε συγκεκριμένα σχολεία και πανεπιστήμια, κάνουν συγκεκριμένες παρέες και έχουν συγκεκριμένη αντίληψη που διευρύνει τις ανισότητες. Φαίνεται κι από τη δήλωση που έκανε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η νεολαία. Ο πρωθυπουργός ισχυρίστηκε ότι είναι προτεραιότητά του η νεολαία και απ’ όλο το πακέτο των υποτιθέμενων 3.5 δισεκατομμυρίων ευρώ που εξήγγειλε, μόλις 35 εκατομμύρια προορίζονται για τους νέους, δηλαδή το 1%. Αντιθέτως η κυβέρνηση δίνει έμφαση να απαλλάξει το κεφάλαιο από το φόρο για τις γονικές παροχές ύψους 800.000 ευρώ, δείχνοντας ταξική μεροληψία της και προσήλωση σε συγκεκριμένες ομάδες. Εμείς δεν θα απαλλάσσαμε από το φόρο το κεφάλαιο, ενώ θα αντιμετωπίζαμε διαφορετικά και τις δαπάνες. Για παράδειγμα, θα υποστηρίζαμε την εξεύρεση σπιτιού των νέων ζευγαριών, επιδοτώντας το ενοίκιο που είναι μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα. Η μεγάλη ιδεολογική μάχη που έχουμε μπροστά μας, είναι να δείξουμε ότι το κοινωνικό κράτος είναι οικονομική παρέμβαση προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας. Η ενίσχυση της Υγείας και της Παιδείας βοηθάνε την ανάπτυξη ενώ το κοινωνικό κράτος δημιουργεί ασφάλεια που είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη. Δεν μπορεί να έχεις ασφάλεια αν φοβάσαι για το αν θα υπάρχουν θέσεις εργασίας ή πρόσβαση στην Υγεία, ή αν μετά από μία πυρκαγιά, θα έχει πλημμυρίσει η περιοχή σου. Άρα εκτός από την ιδεολογική μάχη για το πώς κατανέμονται οι φόροι, υπάρχει και η μάχη για τις προτεραιότητες στις δαπάνες και στην έννοια της ασφάλειας.

Υπάρχει αγωνία για την πορεία του πληθωρισμού και ειδικότερα της ακρίβειας σε βασικά αγαθά που προσδιορίζουν το βιοτικό επίπεδό μας. Ωστόσο, η όλη συζήτηση έχει στοιχεία αυτοεκπληρούμενης προφητείας. Δέχομαι ότι η πανδημική κρίση έχει προκαλέσει δυσλειτουργίες στις διεθνείς αλυσίδες παραγωγής. Αλλά η καταιγίδα ανατιμήσεων στις τιμές των τροφίμων, των ενεργειακών προϊόντων και των πρώτων υλών προβληματίζει ως προς τον ρόλο της κερδοσκοπίας σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Και αυτό δεν το λέω από μια αντικαπιταλιστική προδιάθεση. Όταν οι τιμές αυτές μεταβάλλονται βάσει της προεξόφλησης χρηματιστηριακών συμβολαίων, η κερδοσκοπία είναι παρούσα, όπως και η χειραγώγηση των τιμών στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών. Να σημειώσω ότι οι χρηματοπιστωτικές ελίτ εδώ και μήνες, πολύ πριν εμφανιστεί το κύμα των ανατιμήσεων, μιλάνε για πληθωριστικές προσδοκίες εξαιτίας της πολιτικής της ποσοτικής χαλάρωσης των κεντρικών τραπεζών και των επεκτατικών προγραμμάτων δημοσιονομικής πολιτικής των κυβερνήσεων. Η πολιτική των αρνητικών επιτοκίων λειτουργεί ως επιλογή λιτότητας για τους κατόχους πλούτου και το τραπεζικό σύστημα και από ό,τι φαίνεται κάνουν ότι μπορούν να επιστρέψουν τις κεντρικές τράπεζες στην αντιπληθωριστική εμμονή τους. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση πρέπει να υλοποιήσει άμεσα αντισταθμιστικές παρεμβάσεις όχι μόνο μέσω της φορολογίας, αλλά και του ελέγχου της αγοράς. Η παγκόσμια ανησυχία για τη δυναμική των πληθωριστικών προσδοκιών δεν διευκολύνει τη συζήτηση που γίνεται στην Ευρώπη για τον επανασχεδιασμό του Συμφώνου σταθερότητας. Υπάρχουν δύο πολύ επικίνδυνες ιδέες στα συμβατικά οικονομικά, που θεμελιώνουν το δόγμα του οικονομικού φιλελευθερισμού και δυστυχώς υιοθετούνται από την συντριπτική πλειονότητα των οικονομολόγων. Το δημόσιο έλλειμμα και η αγορά κρατικού χρέους από τις κεντρικές τράπεζες θεωρείται ότι προκαλούν πληθωριστικές πιέσεις και αστάθεια τιμών. Σε μια περίοδο ανησυχίας για τον πληθωρισμό, φοβάμαι ότι η ισχύς των ιδεών αυτών και των φορέων τους θα αυξηθεί σημαντικά. Θέλω να ελπίζω στην θετική επίδραση που μπορεί να έχουν πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη και πρωτίστως στη Γερμανία. Αλλά κρατάω πάρα πολύ μικρό καλάθι. (...) Ο δείκτης ποιότητας της απασχόλησης της Συνομοσπονδίας των Ευρωπαϊκών Συνδικάτων εμφανίζει την Ελλάδα το 2019 στην τελευταία θέση στην ΕΕ, κυρίως λόγω του μεγάλου εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας. Η διευρυμένη χρήση υπερεργασίας φέρνει την αγορά εργασίας της Ελλάδας πιο κοντά στο πρότυπο των βαλκανικών χωρών. Τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν επίσης σημαντική απώλεια της αγοραστικής δύναμης του μέσου μισθού. Το ίδιο ισχύει και για το ποσοστό κάλυψης των συλλογικών διαπραγματεύσεων, το οποίο αποκλίνει σημαντικά από τα ισχύοντα στις αναπτυγμένες χώρες της ΕΕ. Ο κατώτατος μισθός βρίσκεται κάτω από το όριο της απόλυτης φτώχειας και η πρόσφατη αύξησή του, εφόσον υπάρξει συμμόρφωση των εργοδοτών, δεν θα αντισταθμίσει σε καμία περίπτωση την απώλεια από την αύξηση στις τιμές βασικών αγαθών και ενέργειας. Όλα τα προαναφερόμενα θα επιδεινωθούν με την υλοποίηση των ρυθμίσεων του νόμου 4808/2021. Συνεπώς, η κατάσταση της αγοράς εργασίας είναι ιδιαιτέρως ανησυχητική.

Ο ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ είχε προειδοποιήσει από πολύ νωρίς για το σαρωτικό κύμα ακρίβειας που πλήττει πλέον οριζόντια την κοινωνία. Βλέπαμε την τάση των ανατιμήσεων που αναπτυσσόταν τόσο στα σούπερ μάρκετ όσο και στα πρατήρια υγρών καυσίμων. Ο κώδωνας του κινδύνου είχε ακουστεί δημόσια πάρα πολλές φορές. Στο πολύ κρίσιμο θέμα της αύξησης της τιμής του ρεύματος έχουμε τονίσει ότι από το καλοκαίρι η χώρα μας είχε τη μεγαλύτερη αύξηση στη μεγαβατώρα σε ολόκληρη την Ε.Ε. Μάλιστα από τον περασμένο Νοέμβριο είχαμε προειδοποιήσει για «πολιτικές εναρμόνισης» ανάμεσα στους παρόχους της ηλεκτρικής ενέργειας και της ΔΕΗ χωρίς να υπάρχουν η παρουσία και η παρέμβαση τόσο της Επιτροπής Ανταγωνισμού όσο και της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας. Το καλοκαίρι λοιπόν επισημάνθηκε αυτή η μεγάλη τάση για άνοδο της τιμής του ρεύματος. Και τι κάνει η κυβέρνηση; Η κυβέρνηση κάνει ένα κουμπαρά από χρήματα του δημοσίου, από χρήματα των καταναλωτών δηλαδή από τον ίδιο το λαό που αποτελεί μία παρέμβαση από το κρατικό απόθεμα βραχυπρόθεσμης διάρκειας. Δεν προχωράει σε παρέμβαση στις εταιρείες που έκαναν τις «εναρμονισμένες πρακτικές» ούτε σε παρέμβαση στα τιμολόγια της ΔΕΗ. Γίνεται μετακύλιση του κόστους αντί παρέμβασης στις εταιρείες για να συγκρατηθεί το κόστος του ρεύματος. Επειδή ο κ. Μητσοτάκης έπρεπε να απαντήσει άμεσα σε κάτι που μπορεί να οδηγήσει τα νοικοκυριά στον τοίχο επιλέγει και ανακοινώνει ότι θα κάνει ένα ταμείο με λεφτά των καταναλωτών για να επιδοτεί το λογαριασμό για ελάχιστους μήνες αντί να προχωρήσει σε παρεμβάσεις για το σπάσιμο των καρτέλ. Είναι σαφέστατα λάθος στρατηγική.