Macro

Η εισβολή στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ, με ηθικό αυτουργό τον ίδιο τον πρόεδρο της χώρας, μας ξάφνιασε όλους. Συνειδητοποιώντας τη βαρύτητα του γεγονότος αναρωτηθήκαμε όλοι τι μπορεί να σημαίνουν όλα αυτά σε μια χώρα με εδραιωμένο πολίτευμα, όποια γνώμη κι αν έχουμε γι’ αυτήν. Ολοι; Όχι ακριβώς. Υπάρχουν ορισμένοι με κονσερβαρισμένες απόψεις, έτοιμοι κάθε στιγμή να στριμώξουν την πραγματικότητα, ώστε να πιεστεί και να παραμορφωθεί, για να χωρέσει στα προκατασκευασμένα και μεροληπτικά κουτάκια τους. Αυτοί, από το πρώτο βράδυ κιόλας, ήταν έτοιμοι να αποφανθούν ότι για όλα φταίει ο λαϊκισμός και ο λαϊκιστής Τραμπ. Και μας εξήγησαν ότι έτσι συμβαίνει παντού, όπου επικρατεί ο λαϊκισμός. Δεν είδατε τι συνέβη με τους δικούς μας αγανακτισμένους; Μερικοί πιο τολμηροί θυμήθηκαν και τη θεωρία των δύο άκρων, παρότι τη γελοιοποίησε – και τους γελοιοποίησε – ο ίδιος ο Τραμπ ισχυριζόμενος ότι στο Καπιτώλιο εισέβαλαν οπαδοί του κινήματος Antifa… (...) Το αξιοσημείωτο είναι ότι δεν ακούγονται μόνο από την πλευρά της δεξιάς τέτοιες φωνές, που εξισώνουν υπό την ψευδή επιγραφή του λαϊκισμού εντελώς αντίθετα φαινόμενα. Ακούγονται και από την όχθη των αυτοαποκαλούμενων φιλελεύθερων «εκσυγχρονιστών», «μεταρρυθμιστών». Από εκεί συχνά προέρχονται και οι ανιστόρητες συγκρίσεις της εισβολής στο Καπιτώλιο με την πολυήμερη πολιορκία της Βουλής από τους αγανακτισμένους. Το πόσο ανεδαφική είναι η σύγκριση, μπορεί να φανεί και από το γεγονός ότι στην πρώτη περίπτωση υποκινητής και υποστηρικτής της εισβολής ήταν ο ίδιος ο φορέας της κρατικής εξουσίας, ενώ στη δεύτερη είχαμε ένα αυθόρμητο λαϊκό κίνημα που ζητούσε την παραίτηση της κυβέρνησης και την προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία, αυτήν ακριβώς που αρνήθηκε ο Τραμπ να αναγνωρίσει. Και παρά το γεγονός ότι η «πολιορκία» της Βουλής στην Αθήνα κράτησε μέρες και στην πλατεία Συντάγματος μπορούσες να βρεις μέσα στη λαοθάλασσα κάθε καρυδιάς καρύδι και να ακούσεις τα πιο αντικοινοβουλευτικά συνθήματα, εισβολή και βανδαλισμοί μέσα στο κτήριο δεν υπήρξαν. Όχι επειδή ήταν λιγότερη η αγανάκτηση, αλλά γιατί οι ιδέες που επικράτησαν στο γνήσιο λαϊκό κίνημα, ήταν ιδέες της κινηματικής, ριζοσπαστικής και δημοκρατικής αριστεράς, που μόνο την πραξικοπηματική αντίληψη δεν έχει για οδηγό της.

Ο φοιτητής που έχει καθυστερήσει 4 ή 5 ή 6 χρόνια να πάρει πτυχίο, και που εμπίπτει στις περί διαγραφής διατάξεις του νομοσχεδίου, μπορεί να έχει πολύ βάσιμους λόγους για την καθυστέρηση αυτή. Μπορεί να αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας, οικονομικά προβλήματα που τον αναγκάζουν να εργαστεί, άλλα σοβαρά προσωπικά προβλήματα. Έχει αναφερθεί ότι το νομοσχέδιο θα έχει πρόβλεψη για τέτοιες περιπτώσεις, αλλά δεν μπόρεσα να βρω τις συγκεκριμένες προβλέψεις στα ρεπορτάζ του Τύπου. Πολλοί από τους «αιώνιους» φοιτητές είναι εργαζόμενοι, συχνά στο δεύτερο πτυχίο τους και έχουν επιλέξει να παρακολουθούν και να δίνουν 3 ή 4 μαθήματα τον χρόνο, διότι δεν έχουν ελεύθερο χρόνο για περισσότερα. Ωστόσο, αγαπούν τις σπουδές τους, ίσως περισσότερο και από το πρώτο τους πτυχίο, και συνήθως καταφέρνουν να αποφοιτήσουν, έστω και σε διπλάσιο χρόνο από τον προβλεπόμενο. Μια καλή φίλη, που ζει στο Λουξεμβούργο, πήρε πρόσφατα το πτυχίο της, ύστερα από 8 ή 9 χρόνια. Κι εγώ ο ίδιος φλερτάρισα με την (φοιτητική) αιωνιότητα στο δεύτερο πτυχίο μου, αφού το πήρα, αν θυμάμαι καλά, σε 6 χρόνια -αλλά με άριστα. Θα ήταν σκληρό και άδικο φοιτητές της κατηγορίας αυτής να οδηγηθούν σε διαγραφή. Mάλιστα, ένα τέτοιο μέτρο έρχεται σε αντίθεση με το πνεύμα ολοένα και μεγαλύτερης ευελιξίας που χαρακτηρίζει τις ανώτατες σπουδές στον σημερινό κόσμο, κόσμο της τηλεργασίας και τηλεκπαίδευσης και της χαλάρωσης των διαχωριστικών γραμμών ανάμεσα σε σπουδές και εργασία. Επιπλέον, οι «αιώνιοι» φοιτητες, δεν επιβαρύνουν σχεδόν σε τίποτα τα πανεπιστήμια: μετά τη συμπλήρωση των προβλεπόμενων ετών, χάνεται το δικαίωμα σε δωρεάν συγγράμματα, σε σίτιση, σε στέγαση, σε μειωμένο εισιτήριο (πάσο). Κι αν πείτε ότι υπάρχει ένα διοικητικό κόστος, θα μπορούσαν να θεσπιστούν μετά τα 6-8 χρόνια σπουδών, αντί της διαγραφής, συμβολικά δίδακτρα, της τάξεως των 100 ευρώ ετησίως, που αφενός θα (υπερ)κάλυπταν αυτό το διοικητικό κόστος και αφετέρου θα πιστοποιούσαν το ενδιαφέρον του φοιτητή να συνεχίσει. Ούτε είναι ακριβές το λεγόμενο ότι οι «αιώνιοι» φοιτητές είναι, τάχα, ελληνική ιδιαιτερότητα. Σε πολλές χώρες, ανάμεσα στις οποίες στις ΗΠΑ, δεν υπάρχει ανώτατο όριο στη διάρκεια των σπουδών. Μάλιστα, στις ΗΠΑ μικρό ποσοστό φοιτητών παίρνουν πτυχίο στην ώρα τους -στην Πενσιλβανία, ας πούμε, μόνο το 25%. (Το στοιχείο αυτό, μαζί με άλλα, από κείμενο του πανεπιστημιακού Περικλή Γκόγκα για τον «μύθο των αιώνιων φοιτητών», που σας συνιστώ να διαβάσετε). Σε σχετική μελέτη για τις ΗΠΑ (όπου βέβαια οι ανώτατες σπουδές δεν είναι συνήθως δωρεάν) βρίσκω ότι το 14,2% των σπουδαστών σε ιδρύματα 4χρονης εκπαίδευσης παίρνει πτυχίο σε περισσότερα από 8 χρόνια (ο πίνακας R2 εδώ).

Γίνεται εύκολα αντιληπτό πως αυτή η κουλτούρα εξαντλητικού ενίοτε διαλόγου, ξενίζει. Ειδικά όταν η πολιτική μήτρα ανθρώπων που συναποτελούν το σώμα ενός πολιτικού οργανισμού, είναι διαφορετική. Κι εδώ χρειάζεται δουλειά. Δουλειά ώσμωσης. Προκειμένου να γίνει κατανοητή μια πολύ βασική παραδοχή: πως το διάβασμα της συγκυρίας, οι ιεραρχήσεις πολιτικών δράσεων/κινήσεων και η συνεκτίμηση των πιθανών επιπτώσεών τους, συνιστούν πολιτικές επιλογές που όταν κατατίθενται δημόσια δεν επιδέχονται πολλών παρερμηνειών. Κι αυτή είναι, πρωτίστως, ευθύνη των ηγεσιών. Γιατί αυτές θα στείλουν το μήνυμα – σε συνοδοιπόρους διαφορετικής πολιτικής κουλτούρας και νοοτροπίας – πως η ελευθερία της συζήτησης, η κριτική και η ζύμωση, η απόρριψη της προσωπολατρείας ως έννοιας και πρακτικής εντελώς ξένης στην κουλτούρα και την παράδοση της Αριστεράς, η αντίσταση στη σιωπή και στη μονολιθικότητα και η αποδαιμονοποίηση της «άλλης» άποψης, είναι δείγματα υγείας και ζωντάνιας. Γιατί μπορεί σε άλλου τύπου κόμματα η «ενός ανδρός αρχή» να ήταν ο κανόνας, όπως έγραφε όμως τον Σεπτέμβρη του ’19 σε άρθρο του στην Αυγή ο Τάσος Τρίκκας : «ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τη δική του ιστορία. Είναι σάρκα και πνεύμα της Αριστεράς. Εκείνης που έχει τις μακριές, βαθιές ρίζες της στην Εθνική Αντίσταση. Της Αριστεράς που συνειδητοποίησε τα αδιέξοδα του εμφυλίου στα οποία είχε παγιδευτεί. Της Αριστεράς που επέλεξε το δρόμο του σοσιαλισμού με δημοκρατία και ελευθερία και εμπλουτίστηκε στην πορεία της από άλλα συγγενή ιδεολογικά ρεύματα. Αλλά η παράδοση της σοσιαλδημοκρατίας, τής ήταν και τής είναι ξένη». Κανέναν, λοιπόν, ποτέ δεν έβλαψε ο διάλογος. Και κανείς δεν έχει λόγο να τον φοβάται. Γιατί δημοκρατία σημαίνει, μεταξύ άλλων, και διαφάνεια. Και διαφάνεια σημαίνει ανάληψη ευθύνης. Ίσως όμως εκεί να έγκειται η δυσκολία για τους… διαπρύσιους αρνητές του διαλόγου. Είναι άλλωστε πολύ πιο εύκολη η επίδοση, απλώς, διαπιστευτηρίων «νομιμοφροσύνης»…

Σήμερα η χώρα μας αντιμετωπίζει ένα δριμύ κύμα της πανδημίας με μεγάλο αριθμό θυμάτων, από τα μεγαλύτερα στον κόσμο ανά εκατομμύριο κατοίκους. Η ελπίδα όλων μας είναι ότι με τον έγκαιρο εμβολιασμό ο φόβος για τη ζωή θα αποτελέσει παρελθόν. Θα εξακολουθήσουν όμως ο φόβος και η ανασφάλεια για το μέλλον, εν μέσω της οικονομικής κρίσης που διαρκώς επιδεινώνεται. Η ανεργία, το δημόσιο και ιδιωτικό χρέος έχουν πάρει ξανά την ανηφόρα, το κοινωνικό κράτος, η δημόσια Υγεία και Παιδεία δέχονται πλήγματα από τη δεξιά διακυβέρνηση. Την ίδια στιγμή, διαπιστώνουμε ότι η καθεστηκυία ευρωπαϊκή Δεξιά απαντά στη διάχυση του παράλογου φόβου για κάθε τι «ξένο», με υιοθέτηση του ακροδεξιού λόγου. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον διεθνώς και στη χώρα μας, ο ρόλος που πρέπει να παίξει η ελληνική και ευρωπαϊκή Αριστερά, με πολιτική ενότητα και συνεργασίες, είναι κρίσιμος. Οφείλουμε να επαναφέρουμε στη συζήτηση τις αρχές του ανθρωπισμού, την ανάγκη για παραγωγική ανασυγκρότηση, για κοινή και δίκαιη ανάπτυξη, για ριζική μείωση των ανισοτήτων και επείγουσα αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής – πολιτικές, δηλαδή, που απαιτούν συνεργασία και όχι απομονωτισμό.

Τα Rafale που αγοράζουμε σήμερα θα είναι αξιοποιήσιμα από την Πολεμική Αεροπορία ύστερα από τρία χρόνια το λιγότερο, έχοντας στο μεταξύ απορροφήσει πόρους και ανθρώπινο δυναμικό απαραίτητους για τον ήδη υπάρχοντα αεροπορικό στόλο. Αυτό σημαίνει ότι στο προβλεπτό μέλλον και στα συγκεκριμένα άμεσα ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα δεν συμβάλλουν στην αποτρεπτική ικανότητα της Πολεμικής Αεροπορίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση δεν παρασύρθηκε από αυτήν την ύποπτα αρπακολλατζίδικη πρακτική. Προτίμησε, με τα περιορισμένα οικονομικά μέσα που διέθετε, να μειώσει την πολυτυπία και εκσυγχρονίσει τον υπάρχοντα (τεράστιο) στόλο μαχητικών F16 που διαθέτει η χώρα, επιδιώκοντας να τα διατηρήσει αξιόμαχα για τα επόμενα αρκετά χρόνια που θα κρατήσει η διαδικασία αντικατάστασής τους από έναν νέο τύπο μαχητικού. Διότι τα σοβαρά κράτη δεν αγοράζουν πανάκριβα και κρίσιμα οπλικά συστήματα δι’ απλής δηλώσεως του πρωθυπουργού, αλλά μέσα από εξαντλητική αξιολόγηση και διαπραγμάτευση. Ειδικά μάλιστα χώρες που, όπως η Ελλάδα, βρίσκονται σε ασταθές διεθνές περιβάλλον και "ψωνίζουν όπλα χονδρική" δεν παρακαλάνε, αλλά τις παρακαλάνε και σε κάθε περίπτωση επιτυγχάνουν μεγάλο ποσοστό εγχώριας κατασκευής, τεχνογνωσία κ.λπ. Χρησιμοποιούν μια τέτοια μεγάλη αγορά ως σκαλωσιά για να χτίσουν δίπλα της τη δική τους υποδομή στην κατεύθυνση της απεξάρτησης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της πρακτικής είναι η ίδια η γειτονική Τουρκία. Στη Βουλή, στη -σημειωτέον κατεπείγουσα- συζήτηση για τα Rafale, οι ομιλητές από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ απαρίθμησαν και ανέπτυξαν πλήθος λόγους για τους οποίους η αγορά των γαλλικών μαχητικών πάσχει, τόσο επί της ουσίας όσο και στο επίπεδο της σύμβασης. Παρ’ όλα αυτά, η απόφαση ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ να υπερψηφίσει το νομοσχέδιο, επικαλούμενος την πατριωτική ευθύνη και για να μην έχουν να λένε η κυβέρνηση και τα φερέφωνά της. Γι’ αυτούς ακριβώς τους λόγους όμως θα έπρεπε να κάνει ακριβώς το αντίθετο.

Καλή ιδέα να πάει το πρόστιμο στα 500 ευρώ. Να είναι προσιτό και στους συμπολίτες μας με αναστολή σύμβασης, που παίρνουν 534. Για τους συμπολίτες μας που παίρνουν σύνταξη 450, ίσως προβλέψουν μια μικρή έκπτωση. Αν και το μέτρο στοχεύει κυρίως στους συμπολίτες μας που σκοπεύουν να διαδηλώσουν. Θα μπορούσε το πρόστιμο να ισχύει μόνο για αριστερούς. Τα είχε εισηγηθεί αυτά ο Βορίδης. Θα ήταν και πιο περιορισμένες οι κοινωνικές αντιδράσεις. Πολύ καλά θα τα πάει η αστυνομία στα πανεπιστήμια, αν κρίνουμε από το πώς τα πήγε με την οικογένεια Ινδαρέ. Θα μπορεί μάλιστα να δρα και προληπτικώς, όπως τα ΤΕΑ τη δεκαετία του ’50. Αν πάει να χάσει η ΔΑΠ στις εκλογές, για παράδειγμα, θα παίρνουν την κάλπη και θα φεύγουν πυροβολώντας. Επίσης, αν σας ενοχλεί η βάση του 10, να πάτε σε ιδιωτικό κολέγιο. Γι’ αυτό την βάζουνε άλλωστε. Αν πάλι δεν σας ενοχλεί η βάση του 10, έχουν βάλει κάτι περιορισμούς στα μηχανογραφικά, ώστε να σας κόβουνε από εκεί.

Στις παλιότερες συνομιλίες είχαν συμφωνηθεί κατευθύνσεις, που μπορούν να είναι η βάση μιας οριστικής συμφωνίας. Αυτές ήταν: Επίλυση του ζητήματος της υφαλοκρηπίδας με διαπραγμάτευση ή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης Η τουρκική υφαλοκρηπίδα να μην εγκλωβίζει τα ελληνικά νησιά του Αν. Αιγαίου Η ελληνική υφαλοκρηπίδα να μην κλείνει τις εξόδους της Τουρκίας στην ανοιχτή θάλασσα του Αιγαίου Η Ελλάδα να μην επεκτείνει μονομερώς την αιγιαλίτιδα ζώνη (χωρικά ύδατα) της Η Ελλάδα να προσαρμόσει τον εναέριο χώρο της στην αιγιαλίτιδα ζώνη (χωρικά ύδατα) της Να μην εγερθεί ζήτημα ΑΟΖ από τις δύο πλευρές (την εποχή εκείνη δεν είχε προκύψει) Η επίλυση των διαφορών να λαμβάνει υπόψη ανάγκες και φόβους, και των δύο χωρών. Πρέπει να σπεύσουμε να ορίσουμε ημερομηνία έναρξης διερευνητικών συνομιλιών με την Τουρκία. Το είχε πει επισήμως η Ελλάδα: θα υπάρξει διάλογος, αν αποσυρθεί το «Ορούτς Ρέϊς». Το να ονομάζουμε την απόσυρση «προσχηματική», προκαλεί καχυποψία στο διεθνή περίγυρο για την πραγματική βούληση μας για διάλογο.  Ακούμε ότι περιμένουμε τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τον Μάρτιο για …κυρώσεις στην Τουρκία! Μόνο οι συνομιλίες θα μας απαλλάξουν από την ένταση στην περιοχή μας. Όχι οι κυρώσεις. Όχι οι υπέρογκοι εξοπλισμοί. Ούτε οι «άξονες» που δημιουργούν «αντι-άξονες». Αν νομίζουμε ότι με συμμαχίες -είτε με τον Μακρόν που ανταγωνίζεται την Τουρκία για σφαίρες επιρροής στη Μεσόγειο, είτε με Ισραήλ, Αίγυπτο κλπ- θα έχουμε αποτελέσματα στα ελληνοτουρκικά, είμαστε γελασμένοι. Οι μόνοι τρόποι που υπάρχουν για τη διευθέτηση τους, είναι ο διάλογος, η διαπραγμάτευση και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Χωρίς το μύθο της «μίας και μοναδικής διαφοράς» με την Τουρκία. Με έμπρακτη βούληση για συνολική συμφωνία και εξεύρεση κοινά αποδεκτών λύσεων.

Την περίοδο του νεοφιλελευθερισμού οι κρατικοί μηχανισμοί είναι στενά συνδεδεμένοι με διεθνείς οργανισμούς, συνθήκες και ρυθμίσεις που έχουν στόχο τη διαχείριση και την αναπαραγωγή του παγκόσμιου καπιταλισμού. Αυτό δεν έχει απολύτως καμία σχέση με την άποψη ότι το κεφάλαιο [μπορεί να] παρακάμπτει το εθνικό κράτος και ότι εν τέλει εξαρτάται από κάποιο διεθνικό κράτος. Τόσο η φύση της παρούσας κρίσης όσο και οι αντιδράσεις απέναντι σ’ αυτήν έχουν αποδείξει, για άλλη μια φορά, πόσο μεγάλη σημασία εξακολουθούν να έχουν τα κράτη. Ακόμα και στον πιο εκλεπτυσμένο διεθνικό θεσμικό σχηματισμό, την Ευρωπαϊκή Ένωση, το κέντρο της πολιτικής βαρύτητας δεν βρίσκεται στον υπερεθνικό κρατικό μηχανισμό που εδρεύει στις Βρυξέλλες. Αυτές που πραγματικά καθορίζουν τι είναι και τι κάνει η ΕΕ είναι, αντίθετα, οι ασυμμετρικές οικονομικές και πολιτικές σχέσεις εξουσίας [που υπάρχουν] μεταξύ των χωρών της Ευρώπης. Κάθε σχέδιο για εκδημοκρατισμό σε διεθνή κλίμακα, όπως αυτά που προτείνει η Αριστερά για την Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ, εξακολουθεί να εξαρτάται από την ισορροπία των ταξικών δυνάμεων και τις επιμέρους δομές μέσα σε κάθε έθνος κράτος. Συνεπώς, οι αλλαγές στους διεθνείς θεσμούς εξαρτώνται από τους μετασχηματισμούς στο επίπεδο των εθνικών κρατών. Και οι αλλαγές στους διεθνείς κρατικούς μηχανισμούς που πρέπει να επιδιώκουν οι σοσιαλιστές είναι αυτές που θα αυξάνουν τις δυνατότητες ελιγμών μέσα σε κάθε επιμέρους κράτος. Αυτό που πρέπει να εννοούμε σήμερα όταν μιλάμε για σοσιαλιστικό διεθνισμό είναι ένας προσανατολισμός που θα έχει στόχο την αλλαγή της ισορροπίας δυνάμεων στις άλλες χώρες και στους διεθνείς οργανισμούς, έτσι ώστε να δημιουργηθεί περισσότερος χώρος για τις δυνάμεις του μετασχηματισμού σε κάθε χώρα.

Στον Απολογισμό της πολιτικής μας διαδρομής και της κυβερνητικής μας θητείας, που συνομολογήσαμε στον ΣΥΡΙΖΑ, χρησιμοποιήσαμε 2 εκφράσεις κλειδιά, που κωδικοποιούν την ταυτότητα μας, τα οποία είναι και ερμηνευτικά εργαλεία για το κείμενο της Ομπρέλας. Το πρώτο: «εντός και εναντίον», το οποίο το ερμηνεύσαμε με ποιο τρόπο λειτουργείς στρατηγικά σε ένα καπιταλιστικό περιβάλλον, χωρίς να παραιτείσαι, να συμφιλιώνεσαι με τις ανισότητες και την αδικία, χωρίς να γίνεσαι όμοιος με τον αντίπαλο σου. Χωρίς να συμφιλιώνεσαι δηλαδή με τον καπιταλισμό, ο δικός μας ορίζοντας είναι ο σοσιαλισμός και οι πολλαπλοί δρόμοι πραγμάτωσης του κοινωνικού μετασχηματισμού. Το δεύτερο ερμηνευτικό κλειδί: «διευρύνοντας τα όρια του εφικτού», με την έννοια ότι παράγουμε πολιτική σε ένα δυσμενές περιβάλλον, σε ένα πλαίσιο εκβιασμών, καταναγκασμών και νεοφιλελεύθερης επιβολής. Η στάση μας όλα αυτά τα χρόνια της κυβερνητικής μας διαδρομής ήταν να δημιουργούμε ρήγματα στο πλαίσιο των καταναγκασμών. Σε εποχές σκληρών Μνημονίων να δημιουργούμε ένα παράλληλο Πρόγραμμα, στοιχεία του οποίου ήταν η αναδιανομή και η μείωση των ανισοτήτων, η αξιοπρέπεια της εργασίας και η προστασία των διεκδικήσεων των εργαζομένων, η επαναθεμελίωση του κοινωνικού κράτους και η καθολικότητα των δικαιωμάτων, με εμβληματική μεταρρύθμιση το δικαίωμα στην Υγεία των ανασφάλιστων, των μεταναστών συμπεριλαμβανομένων. Έχω την πεποίθηση ότι για τους παραπάνω λόγους μας εμπιστεύτηκε, σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, το 31,5% της ελληνικής κοινωνίας, με τους νέους πρώτους απ’ όλους. Αυτή είναι η αφετηρία μας και δεν πρέπει να τη διαψεύσουμε. Δεν είναι,όμως, στις νέες συνθήκες επαρκές, αν θέλετε δεν ήταν αρκετό ούτε το τελευταίο διάστημα της κυβερνητικής μας θητείας, με την έννοια ότι υποτιμήσαμε τις προσδοκίες των μεσαίων στρωμάτων για άμεση αποκατάσταση, προσδοκία που πυροδοτούσε συστηματικά η ΝΔ –και η οποία σε ένα χρόνο διαψεύστηκε με κρότο. Αγνοήσαμε τον διαβρωτικό ρόλο της αντι ΣΥΡΙΖΑ συμμαχίας, δεν διορθώσαμε εγκαίρως τα στραβά της διακυβέρνησης, την έπαρση και την αυτάρκεια. Δεν κατανοήσαμε επαρκώς το νεοσυντηρητικό κύμα που καβάλησε η ΝΔ, το οποίο οργανώνεται με βάση τον εθνικισμό, το ρατσισμό, την ομοφοβία, τις θεωρίες συνομωσίας, τα fakenews. Στην πραγματικότητα η συντηρητική ηγεμονία υποδαυλίζει το φόβο της απώλειας της ταυτότητας, της κοινωνικής και της φαντασιακής ταυτότητας. Η ακροδεξιά βιοπορίζεται παντού με αυτό το φόβο, είτε μιλάμε για την ακροδεξιά στην Ελλάδα, είτε μιλάμε για τον Τραμπ, τον Μπολσονάρου ή τον Όρμπαν.

Τι άγρια χαρά στα κοινωνικά δίκτυα κατά της Σοφίας Μπεκατόρου που βγήκε μπροστά, στο φως, και μίλησε για τον βιασμό της! Πόση μανία να αποδομηθεί αμέσως η αφήγηση, να μην στηριχτεί πάνω της ίχνος ταύτισης, να μην προλάβει κανείς να νιώσει αλληλεγγύη ή συμπάθεια ή θυμό. Η εξομολόγηση στη σέντρα, να βρεθούν κενά, ανακολουθίες. Να στηλιτευτεί η αφήγηση, να γίνει η ίδια η αποκάλυψη του βιασμού ως πράξη αυτοτελές έγκλημα, τεκμήριο ενοχής. Να σπάσει το αφηγηματικό περιεχόμενο από την αφήγηση, να μην τα συνδέει τίποτα, να είναι άλλο ο βιασμός κι άλλο η αποκάλυψή του. Κι αν το πρώτο κάποτε παραγράφεται, το δεύτερο δεν θα βρίσκει ποτέ θέση μέσα στον χρόνο. Γιατί δεν το έκανε τότε (που δεν μπορούσε) 22χρονη απέναντι στον μεγάλο παράγοντα; Κι αφού δεν το έκανε τότε, γιατί το κάνει τώρα που μπορεί; Πόση μανία να γίνει το θύμα θύτης. Ύποπτη και τότε, ύποπτη και σήμερα. Ας πρόσεχε, χαζές είναι όσες δε μιλάνε; Κι αφού μίλησε, ας γίνει παράδειγμα προς αποφυγή για τις άλλες. Πολλά σχόλια τα αντρικά, τα «δεν θα τολμάμε ούτε να μιλήσουμε σε μια κοπέλα». Πόσο θλιβερή κι ανάξια, κυρίως όμως προβλέψιμη η κλασική αντίδραση στο Me too. Κι από δίπλα, «τώρα το θυμήθηκε;» και «γιατί μπήκε στο δωμάτιο;» σε σχόλια γυναικών. Τι αυτοχειριαστική επιμονή να επιβεβαιωθούν τα κλασικά μοτίβα , η αντρική κυριαρχία, η υποτίμηση των γυναικών. Το μήνυμα είναι ένα: καλύτερη η σιωπή, η αυτοενοχοποίηση, η καταστολή των συναισθημάτων. Τι μένει; Ένα μόνο: πιο πολύ από την επισήμανση της έμφυλης βίας και της τοξικής αρρενωπότητας, πιο πολύ από τη διαπόμπευση του ισχυρού άντρα που «παίρνει» με το ζόρι τη γυναίκα, αυτό που προκαλεί φόβο και ταραχή είναι η απελευθέρωση του λόγου των γυναικών. Μπροστά στον φόβο αυτόν, ποτάμια χολής θα χυθούν ακόμα. Υγ. Όσοι έχετε κορίτσια μη χάνετε στιγμή. Κι όσοι έχετε αγόρια το ίδιο.