Macro

Τώρα, τρεις επείγουσες προτεραιότητες: #1. Όπως δείχνει η εικόνα που παραθέτω (από το δελτίο ΕΟΔΥ), η πλειοψηφία των σοβαρά ασθενών σε ΜΕΘ και οι θάνατοι συγκεντρώνονται στις μεγάλες ηλικίες. Τι κάνουμε γι’ αυτό; Η κυβέρνηση απέτυχε στην εκστρατεία εμβολιασμού -και τώρα πια δεν έχουν αποτέλεσμα ούτε τα σποτάκια, ούτε οι καταχωρήσεις, ούτε βέβαια τα «δωρεάν ΜΒ» στους νέους. Στη μάχη πόρτα πόρτα να μπουν γιατροί, φαρμακοποιοί και άλλοι επαγγελματίες της Υγείας, για να πείσουν τους άνω των 65 ετών για τον εμβολιασμό τους. Και η εκκλησία να βοηθήσει: αντί για γραφειοκρατικές εγκυκλίους, να μπει από τον άμβωνα στη μάχη του εμβολίου. Ας εξετάσει η Πολιτεία κάθε κίνητρο, ακόμα και οικονομικό. Σημασία έχει να απελευθερωθούν ΜΕΘ και υγειονομικοί πόροι, να σωθούν ζωές. #2. Η κυβέρνηση έχει εγκαταλείψει την ιχνηλάτηση. Όπως προκύπτει από το ίδιο το ημερήσιο δελτίο του ΕΟΔΥ, η συντριπτική πλειοψηφία των κρουσμάτων είναι πλέον «ορφανά» και δεν ιχνηλατούνται. Από 30-50% το 2020, 70-95% (!) το 2021. Αλλά τα ορφανά κρούσματα σημαίνουν καθημερινή μετάδοση από άγνωστους φορείς. Τώρα (αύριο!) προσωπικό και πρόσθετοι πόροι για ιχνηλάτηση, για να περιοριστεί ξανά το ποσοστό ορφανών κάτω από το 50%. Έμφαση στα σχολεία, όπου η ανευθυνότητα του υπουργείου Παιδείας έχει επιβάλει τον κανόνα «50%+1» κρούσματα για να κλείνει το τμήμα! #3. Διεύρυνση, με αυστηρά επιστημονικά και επιδημιολογικά κριτήρια, των επαγγελματικών ομάδων που οφείλουν να είναι εμβολιασμένοι. Να εξεταστεί αν σε αυτές υπάγονται, για παράδειγμα, οδηγοί ΜΜΕ και ταξί, εργαζόμενοι σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και άλλοι που έρχονται σε συνεχή επαφή με το κοινό. Χωρίς φυσικά να πετιούνται στο δρόμο με μηδενικό εισόδημα όσοι δεν εμβολιάζονται, όπως έγινε με τους υγειονομικούς.

Τα δέντρα κόβονται για να φτιαχτούν τα εργοτάξια του μετρό, όπως δείχνει η σημερινή φωτογραφία από την πλατεία στο Κολωνάκι. 2500 δέντρα θα χαθούν και δεκάδες πλατείες και πάρκα της Αθήνας θα παραμείνουν κλειστά για χρόνια. Κι αυτά την ώρα που η Αθήνα είναι στη κορυφή της λίστας, 1η μεταξύ των 31 ευρωπαϊκών πρωτευουσών, με υψηλότερη θνησιμότητα λόγω έλλειψης πρασίνου. Καλά, ο άνθρωπος που κυβερνάει την πόλη μαζί με τον θείο του που κυβερνάει τη χώρα δεν ενδιαφέρονται για αυτά. Στολίζουν ψεύτικα δέντρα και μοιράζουν απευθείας αναθέσεις. Το πρόβλημα είναι ότι δεν αναλαμβάνει δράση εναντίωσης η συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας που φυσικά και δε θέλει να κοπεί κανένα δέντρο. Όλη η αδράνεια, η κοινωνική ακηδία συμπυκνώνεται σε αυτήν την μη ανάληψη δράσης. Ο Ηλίας Νικολακόπουλος στη συνέντευξή του στην εφημερίδα Η εποχή σημείωνε στην πρώτη του απάντηση: «Έχει διαρραγεί ο κοινωνικός ιστός. Είμαστε σε μία φάση που η κοινωνία νιώθει φοβισμένη. Από την άνοιξη του 2020, όταν έπεσε ο πανικός της πανδημίας και κλειστήκαμε σε λοκντάουν, οι συλλογικότητες και οι κοινωνικές δράσεις υποβαθμίστηκαν πάρα πολύ. Είναι φανερό ότι τείνει να διαμορφωθεί μια άλλου τύπου κοινωνία, την οποία προς το παρόν ψηλαφούμε. Φαίνεται ότι κυριαρχεί ο ατομισμός, και ο καθένας ασχολείται με την επιβίωσή του, ενώ εξασθενούν οι συλλογικότητες». ΥΓ Η θέα όμως ενός δέντρου που κόβεται θα έπρεπε να μας βγάζει από τα ρούχα μας όπως αν θα βλέπαμε να κακομεταχειρίζονται ή να σκοτώνουν ένα σκυλί. Δεν ξέρω γιατί δεν μας προκύπτει συναισθηματικά.

Έχουν επισημανθεί ομοιότητες στη θεματική του «Παιχνίδι του Καλαμαριού» με ταινίες όπως το “Βattle Royale” ή τα “Hunger Games”. Θα ρίξω μερικά πολύ πιο βαριά ονόματα στο τραπέζι, χωρίς να προβαίνω σε άλλου τύπου συγκρίσεις, χωρίς να παραγνωρίζω ότι στο «Καλαμάρι» και σεναριακά απιθανότητες που είναι πολύ δύσκολο να τις χωνέψεις υπάρχουν και χαρακτήρες που λειτουργούν σαν ενοχλητικές καρικατούρες υπάρχουν και γενικότερα δεν μπορείς να το πεις διακριτικό και υπαινικτικό, αλλά αβανταδόρικα εντυπωσιακό. Ε και; Έχει ταυτόχρονα και μια πρωτογενή θα έλεγε κανείς δύναμη, αναντίρρητα σαρωτική, χωρίς την οποία δεν θα είχε κάνει το μπαμ που έκανε. Και κυρίως, όλη η σαρωτική του δύναμη, στοχεύει κάπου, δείχνει κάπου και δεν ξέρω σε τι εξυπηρετεί να το προσπερνάμε αυτο με σηκωμένο φρύδι, επειδή η στόχευση γίνεται με όρους ποπ κουλτούρας. Για να έρθουμε λοιπόν στα πιο βαριά ονόματα, η επιστροφή στην παιδική ηλικία, την ανεμελιά της και την αθωότητά της ως ανάμνηση και κεντρί που μένει πιο ζωντανό απ’ όλα, φέρνει στο μυαλό το Rosebud του «Πολίτη Κέιν», όσο κι αν εδώ έχουμε να κάνουμε με τη διαστροφή της μετατροπής των παιδικών αθώων μνημών σε αιματοβαμμένα πεδία. Μάλλον δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η πιο αιχμηρή κριτική στον υπαρκτό καπιταλισμό τα τελευταία χρόνια ήρθε πάλι απ’ τη Νότια Κορέα και τα αριστουργηματικά «Παράσιτα», ενώ το επίσης σπουδαίο «Σκοτώνουν τα Άλογα Όταν Γεράσουν» που μιλούσε για παλιότερες εποχές του υπαρκτού καπιταλισμού έχει πολλές αναλογίες με την κεντρική ιδέα του «Καλαμαριού». Και για να πω και κάτι πολύ πιο ακραίο -και τηρουμένων πάντα όλων των αισθητικών και καλλιτεχνικών αναλογιών- όπως το “Salo” μιλά για τον φασισμό εικονοποιώντας την απανθρωποποίηση που επιβάλλει, έτσι και το «Παιχνίδι του Καλαμαριού», μιλά για τον υπαρκτό καπιταλισμό εικονοποιώντας την απανθρωποποίηση που επιβάλλει. Κι αν στο “Salo” το σώμα ήταν πεδίο εξουσίας και διαστροφής, εδώ το σώμα είναι εμπορεύσιμο προϊόν και κιβωτός οργάνων. Αν για τον φασισμό το σώμα σου και η ψυχή σου έπρεπε να τσακιστούν για να επιβάλει πάνω τους την εξουσία ο φασίστας, για τον υπαρκτό καπιταλισμό το σώμα σου έχει την αξία που έχει ανάλογα με το που βρίσκεσαι στην τροφική αλυσίδα, ανάλογα με το ποια είναι η οικονομική σου δύναμη: όσο πιο μικρή είναι, τόσο περισσότερο φτηναίνει η αξία της ζωής σου. Και πέραν του καπιταλισμού ως συστήματος, πέραν της κοινωνικής, κρατικής και οικονομικής οργάνωσης που είναι σαφώς πρωταρχικής σημασίας, θα υπάρχει πάντα και το ζήτημα της προσωπικής στάσης του καθενός μας απέναντι στην αδυναμία του άλλου, το πώς παίζουμε το παιχνίδι ζωής και θανάτου καθημερινά και χωρίς τύψεις, αποδεχόμενοι ως φυσικές τις ανισότητες και τις βάναυσες συνέπειές τους. Σε καίριο σημείο της σειράς μπαίνει το ερώτημα αν θα ζητήσει κανείς βοήθεια για έναν άνθρωπο που είναι σωριασμένος στον δρόμο. Βγαίνω προχθές από το σούπερ μάρκετ και ένας άλλος άνθρωπος μου ζητάει σχεδόν επιτακτικά να του δώσω βοήθεια. Δεν του δίνω τίποτα. Ασκώ μια εξουσία επάνω του για την οποία δεν μου φταίει εκείνη την ώρα κανένας καπιταλισμός.

Το κακό είναι ότι, καθώς περνάει ο καιρός, τα αρνητικά αποτελέσματα της κυβερνητικής πολιτικής δεν συνεπάγονται μόνο την τραγική στατιστική των νεκρών και του καταρρέοντος ΕΣΥ. Πολλαπλασιάζουν και τα δευτερογενή προβλήματα της πανδημίας. Είναι γνωστό πια ότι από τους εκατοντάδες χιλιάδες νοσήσαντες μεγάλο ποσοστό θα κουβαλούν τις λιγότερο ή περισσότερο σοβαρές επιπτώσεις της νόσου στην υγεία για άγνωστο χρονικό διάστημα. Κι αυτό δεν θα επιβαρύνει μόνο τους ίδιους, θα επιφέρει συνέπειες οικονομικές και κοινωνικές στο οικογενειακό περιβάλλον τους. Ανάλογες επιπτώσεις, πιθανότατα και πιο βαριές, θα έχουν σε ένα στενότερο περιβάλλον οι δεκάδες χιλιάδες πια θάνατοι. Παιδιά μένουν χωρίς τον ένα ή και τους δύο γονείς. Γονείς σε προχωρημένη ηλικία μένουν χωρίς παιδιά που είχαν για στήριγμα. Οικογένειες, με τη στενή ή την ευρύτερη έννοια, χάνουν μέλη που μέχρι τώρα συνέβαλλαν στην κάλυψη των κοινών οικονομικών και άλλων αναγκών. Αλλά κι αν ακόμα δεν έχει τους έχει συμβεί τόσο μεγάλο κακό, οι περιπέτειες και οι απώλειες που επιφέρουν οι αναγκαίες ενέργειες για την αντιμετώπιση των σοβαρών προβλημάτων υγείας, έχουν αποδυναμώσει σημαντικό αριθμό πολιτών, ιδίως από τα πιο αδύνατα οικονομικά στρώματα. Διορατικοί και ευαίσθητοι λειτουργοί της υγείας και των υπηρεσιών πρόνοιας ήδη προειδοποιούν για τα σοβαρά και χρόνια προβλήματα, υγειονομικά και οικονομικά, που είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει ο ίδιος ο χαρακτήρας της νόσου και η εκδοχή της ως «μακράς νόσου», αλλά και η εξάπλωσή της σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Και προτείνουν τη δημιουργία ειδικού δημόσιου φορέα για την παροχή κάθε είδους υποστηρικτικής βοήθειας –υγειονομικής, κοινωνικής, οικονομικής– που θα χρειαστούν μεγάλες ομάδες του πληθυσμού. Για τους δογματικούς του νεοφιλελευθερισμού τέτοιου είδους προβλήματα παραπέμπονται στην περιβόητη αυτορρύθμιση. Δεν είναι δουλειά του δημοσίου να καταπιάνεται μ’ αυτά, λένε. Για τους φωστήρες αυτούς, το εμβόλιο αρκεί σαν λύση για πάσα νόσο. Για όσους, όμως, τα αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους, και θα τα αντιμετωπίσουν εντονότερα στο εγγύς μέλλον, η ανάγκη της άμεσης εκδήλωσης της κοινωνικής αλληλεγγύης είναι ζωτική. Το ίδιο και η διατύπωσή της σαν επείγον αίτημα και η δυναμική διεκδίκησή του. Δεν υπάρχει λόγος να βρεθούμε και σ’ αυτό το πεδίο ένα βήμα πίσω από τις απαιτήσεις των καιρών. Αν δεν νιώθει αυτή την ανάγκη η κυβέρνηση, δουλειά της αντιπολίτευσης είναι να την υποχρεώσει.

Μια ασυνήθιστη εικόνα αντίκρισαν όσοι βγήκαν για καφέ ή φαγητό την Τρίτη. Τα αγαπημένα τους…

Ο κ. Μούστερμαν έχει αρχίσει να αναρωτιέται σοβαρά αν τελικά η ατομική ευθύνη είναι η λύση για όλα τα προβλήματα. Μήπως απλώς αποτελεί το άλλοθι μιας εξουσίας που ανακαλύπτει κάθε φορά τρόπους να απαλλαγεί από τις δικές της ευθύνες; Αλλά πάλι γίνεται να είναι όλοι οι πολιτικοί σε όλες τις χώρες της Ευρώπης συνεννοημένοι να ακολουθούν το ίδιο μοτίβο; Όχι δεν μπορεί. Δεν είναι και όλοι από τα ίδια κόμματα, άλλωστε. Για όλα φταίνε οι ανεύθυνοι ανεμβολίαστοι. Η «πανδημία των ανεμβολίαστων» είναι το σύνθημα της εποχής. Η απάντηση, όποιο και αν είναι το ερώτημα. Σε στιγμές αδυναμίας ο κ. Μούστερμαν αναρωτιέται, αν η ανευθυνότητα αυτή συμπεριλαμβάνει και τους ανεμβολίαστους στις πιο φτωχές γωνιές του πλανήτη. Για τους οποίους ο ΠΟΥ εδώ και δύο χρόνια προειδοποιεί ότι αν δεν μπορέσουν και αυτοί να εμβολιαστούν, τότε τείχος ανοσίας δεν πρόκειται να χτιστεί ποτέ. Αλλά αυτή η έκκληση δεν ταιριάζει με το αφήγημα, που εδώ και μερικές δεκαετίες έχει μετατρέψει τον ατομικισμό στο καλύτερο και φθηνότερο καύσιμο του νεοφιλελευθερισμού. Και έχει οδηγήσει την ΕΕ σε ένα «σερί» επιτυχημένων διαχειρίσεων κρίσεων. Χάρη στη χρυσή συνταγή επιτυχίας, πού τώρα απλώς ανέβηκε επίπεδο. Πίσω της ξεπροβάλει η γεμάτη αυτοπεποίθηση μορφή της κ. Θάτσερ, να μας θυμίζει ότι «δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα που να λέγεται κοινωνία». Είμαστε όλοι «άτομα» και κύριοι του εαυτού μας. Υπεύθυνοι και ενίοτε και ένοχοι. Το κράτος είναι εδώ για να μας υπαγορεύει ή και να μας απαγορεύει. Να μας ελέγχει. Και σαν καλός δάσκαλος να μας τιμωρεί. Για το καλό μας.

Η ακρίβεια, μετά τις συνέπειες της πανδημίας, έρχεται να καταφέρει ένα ακόμα πλήγμα στο πραγματικό…

Σημειώνεται πως η κατάσταση στο ΚΥΤ της Λέσβου έχει βελτιωθεί σε σχέση με το παρελθόν, καθώς έχει μειωθεί ο πληθυσμός που στεγάζει, αλλά αρκετοί εξακολουθούν να διαμένουν σε σκηνές, δηλαδή σε ακατάλληλες συνθήκες, ιδίως για τον χειμώνα, και κάποιες φορές επικίνδυνες. Για παράδειγμα, πριν λίγες μέρες μια σκηνή άρπαξε φωτιά μετά από βραχυκύκλωμα, με αποτέλεσμα οι διαμένοντες σε αυτή να κινδυνέψουν και έπειτα για κάποιες μέρες να κοιμούνται κυριολεκτικά στο χώμα. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι αυτή η μείωση του πληθυσμού οφείλεται στην παράνομη πρακτική των επαναπροωθήσεων, όπως υπογραμμίζει ο Στρατής Πάλλης: «Εδώ και δύο χρόνια, σπάνια βλέπουμε το λιμενικό να διασώζει ανθρώπους στη θάλασσα και να τους μεταφέρει στο νησί. Ο πρωθυπουργός είπε την περασμένη εβδομάδα ότι “συνεχώς σώζουμε ζωές στη θάλασσα”. Οι κάτοικοι δεν έχουμε αυτή την εικόνα. Κυρίως τους απωθούν στα τουρκικά ύδατα και ειδοποιούν τις τουρκικές αρχές να τους παραλάβουν. Ταυτόχρονα έχουν σημειωθεί και περιστατικά, που ενώ οι πρόσφυγες είχαν καταφέρει να βγουν στη στεριά στο νησί, οι ελληνικές αρχές τους επανεπιβιβάζουν στις βάρκες και να τους παρατάνε στη μέση της θάλασσας, καλώντας και πάλι τις τουρκικές αρχές». Υπάρχει δε και μια γενικότερη μείωση του προσφυγικού πληθυσμού στη χώρα, πάλι στηριζόμενη όμως σε μελανά σημεία, όπως περιγράφει ο ίδιος. Μετά τη λήψη ασύλου, το ελληνικό κράτος χορηγεί στους αναγνωρισμένους πρόσφυγες διαβατήριο και οι ίδιοι πηγαίνουν σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Εκεί επιτρέπεται να μείνουν μόνο μέχρι τρεις μήνες, αλλά λόγω της έλλειψης προγραμμάτων ένταξης, στέγασης, εργασίας κ.ο.κ στην Ελλάδα, παρότι είναι υποχρεωμένη να τα προσφέρει, οι πρόσφυγες προσφεύγουν στα εκεί δικαστήρια για τη μη επιστροφή τους στη χώρα και κατά βάση το πετυχαίνουν.

Μπόρα είναι και… δεν θα περάσει, αντίθετα από τις επίσημες εκτιμήσεις. Η εκτίναξη του πληθωρισμού…

Το Facebook διαθέτει ομολογουμένως το μεγαλύτερο και πιο εξελιγμένο σύστημα διαχείρισης περιεχομένου σε σύγκριση με άλλα ΜΚΔ (Singh, 2019). Αυτό μπορεί να εξηγηθεί κυρίως λόγω της τεράστιας δημοτικότητάς του, καθώς εξακολουθεί να είναι το πολυπληθέστερο κοινωνικό δίκτυο με 2,8 δισεκατομμύρια ενεργούς χρήστες (Statista, 2021). Είναι ακόλουθο, συνεπώς, με τόσους χρήστες στις πλατφόρμες τους, οι εταιρείες να έχουν καταφύγει σε τεχνολογικές λύσεις για την αστυνόμευση του περιεχομένου τους. Ως εκ τούτου, στηρίζονται ολοένα και περισσότερο σε αυτοματοποιημένες λύσεις αλγορίθμων Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) και Μηχανικής Εκμάθησης (ML). Ωστόσο, αυτές οι λύσεις έχουν συχνά ολέθριες συνέπειες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν υπάρξει περιπτώσεις διακρίσεων κατά ευάλωτων ομάδων. Επιπλέον, σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο κλάδος της διαχείρισης περιεχομένου αναμένεται να φθάσει τα 8,8 δισ. δολάρια το 2022, διπλασιάζοντας περίπου το συνολικό ποσό του 2020. Μιλάμε, συνεπώς, για μια παράλληλη βιομηχανία που αναπτύσσεται τάχιστα. Μάλιστα, το Facebook αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους αναθέτες συμβάσεων (outsourcers) διαχείρισης περιεχομένου. Παραδείγματος χάριν, η σύμβαση του Facebook με την πολυεθνική εταιρεία Accenture ανέρχεται σε τουλάχιστον 500 εκατ. δολάρια ετησίως, σύμφωνα με στοιχεία των NY Times (2021). Επιπρόσθετα, χάρη σε πληροφοριοδότες και σχετικές έρευνες, γνωρίζουμε πλέον ότι το Facebook διαθέτει 40.000 αξιολογητές περιεχομένου παγκοσμίως (Newton, 2021), οι οποίοι χωρίζονται σε τρεις βαθμίδες: Οι αξιολογητές της 3ης βαθμίδας κάνουν το μεγαλύτερο κομμάτι της «βρώμικης» δουλειάς, όπως το να αξιολογούν τις αναφορές των χρηστών, ενώ συνήθως απασχολούνται από εργολάβους εκτός των ΗΠΑ, όπως π.χ. η πολυεθνική εταιρεία Teleperformance στην Ελλάδα (Παπαδόπουλος, 2019). Οι συντονιστές της 2ης βαθμίδας εποπτεύουν τους συντονιστές της 3ης και είναι υπεύθυνοι για την αξιολόγηση του «περιεχομένου με προτεραιότητα», ήτοι περιπτώσεων που είτε έχουν λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις είτε που η αρχική αξιολόγηση δεν μπόρεσε να βγάλει ετυμηγορία. Τέλος, οι συντονιστές της 1ης βαθμίδας είναι αυτοί που διαμορφώνουν τις πολιτικές του Facebook και εδρεύουν στα κεντρικά του γραφεία στη Σίλικον Βάλεϊ (Klonick, 2018, σσ. 1640–41). Μολαταύτα, η πλατφόρμα δεν αποκαλύπτει πολλές πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τις αναφορές των χρηστών. Γνωρίζουμε ότι το αναφερόμενο περιεχόμενο ελέγχεται από αξιολογητές της 3ης βαθμίδας, αλλά παραμένει ασαφές το αν υπάρχουν συγκεκριμένες παραβιάσεις των όρων κοινότητας που έχουν προτεραιότητα έναντι άλλων ή αν υπάρχουν τύποι περιεχομένου που περιορίζονται έως ότου υπάρξει ετυμηγορία.