Μπάμπης Μιχάλης

18
02

Οι τρύπες της… επιτοκιο-λογίας

Εκείνο ωστόσο που έχει μπει τελείως στο περιθώριο της... επιτοκιο-λογίας είναι ότι τα αποτελέσματα της αύξησης των επιτοκίων δεν πρόκειται να φανούν στις τιμές πριν από το δ’ τρίμηνο του 2022. Η νομισματική πολιτική λειτουργεί με καθυστέρηση και θα πάρει χρόνο οι αλλαγές στα επιτόκια να περάσουν στην οικονομία. Δηλαδή, θα πάρει καιρό τα υψηλότερα επιτόκια να καταστήσουν λιγότερο προσιτό τον δανεισμό και να οδηγήσουν σε επιβράδυνση των πιστώσεων. Οι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι τα αποτελέσματα θα φανούν μετά από 6-12 μήνες. Με άλλα λόγια, είτε αυξήσει τα επιτόκιά της κατά 0,5% είτε κατά 0,25% τον Μάρτιο, η Fed δεν μπορεί να κάνει άμεσα κάτι για να σταματήσει την άνοδο των τιμών. Αυτό το γνωρίζει και η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, που διεμήνυσε χθες σε συνέντευξή της στο Redaktionsnetzwerk Deutschland ότι η αύξηση των επιτοκίων ευρώ «δεν θα έλυνε κανένα από τα τρέχοντα προβλήματα. Αντίθετα, είπε, αν ενεργούσαμε πολύ βιαστικά τώρα, η ανάκαμψη των οικονομιών μας θα μπορούσε να είναι σημαντικά πιο αδύναμη και οι θέσεις εργασίας να τεθούν σε κίνδυνο». Αν όμως δεν μπορεί να δώσει λύση η ΕΚΤ, η Fed και οι άλλες κεντρικές τράπεζες -που έχουν βασική αποστολή τους τη σταθερότητα των τιμών-, τότε ποιος θα κάνει κάτι για τον πληθωρισμό και την ακρίβεια που ροκανίζει διαρκώς τα εισοδήματα των εργαζομένων και εξελίσσεται γοργά σε παγκόσμια κρίση διαβίωσης; Την απάντηση έδωσε χθες η... κυβέρνηση της Σερβίας. Αφήνοντας στην άκρη το... αόρατο χέρι της αγοράς, αποφάσισε να επιβάλει πλαφόν στην τιμή των καυσίμων προκειμένου να ανακοπεί ο πληθωρισμός. Λύσεις για να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια και η κρίση υπάρχουν, αρκεί να υπάρχει η πολιτική βούληση.
14
11

Φόβοι και φόβοι

Ολοι φοβούνται αυτόν τον καιρό, αλλά ο φόβος του καθενός είναι διαφορετικός. Δεν μιλάμε για τον τρόμο που συνεχίζει να προκαλεί στην ανθρωπότητα η πορεία της πανδημίας, αλλά για τις ανησυχίες που τροφοδοτούν η εξωφρενική άνοδος του πληθωρισμού και οι ευρύτερες εξελίξεις στην ανακάμπτουσα παγκόσμια οικονομία. Οι μεγάλες αλυσίδες του λιανικού εμπορίου προειδοποίησαν έτσι πρόσφατα για ενδεχόμενες ελλείψεις αγαθών στα ράφια τους ενόψει του παγκόσμιου καταναλωτικού ντελίριου της Black Friday και των χριστουγεννιάτικων εορτών. Κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου μήπως ξεμείνουμε από… I-phones, κονσόλες παιχνιδιών και τηλεοράσεις... χιλίων τόσων ιντσών. Τα φτωχότερα νοικοκυριά από την πλευρά τους -που αποτελούν και την πλειονότητα την ανθρωπότητας- καίγονται για άλλα πράγματα. Η ακρίβεια ροκανίζει συνεχώς το πενιχρό τους εισόδημα κάνοντας τον βίο τους αβίωτο. Στη Βρετανία, 1,6 εκατομμύριο νοικοκυριά δήλωσαν πρόσφατα ότι θα αναγκαστούν αυτόν τον χειμώνα να επιλέξουν μεταξύ θέρμανσης και φαγητού. Στις ΗΠΑ, τα συσσίτια δεν επαρκούν για να γεμίσουν τα στομάχια των φτωχών. Η ακρίβεια εξαναγκάζει τις τράπεζες τροφίμων σε διανομή λιγότερων μερίδων στις φτωχές οικογένειες και τις φιλανθρωπικές οργανώσεις στη σίτιση λιγότερων πεινασμένων. Ο φόβος του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο, Ελον Μασκ, είναι όμως πολύ διαφορετικός. Η μεγαλύτερή του ανησυχία είναι μην αναγκαστεί να πληρώσει φέτος υψηλότερο φόρο. Επιχείρησε έτσι το περασμένο Σαββατοκύριακο να πιέσει την αμερικανική κυβέρνηση -που προωθεί τον νέο «φόρο των δισεκατομμυριούχων»- κινητοποιώντας εναντίον της την «κοινή γνώμη του Twitter». Ρώτησε τα 63 εκατομμύρια -«αλογομούρηδες» στην πλειονότητά τους- ακολούθους του αν πρέπει να πουλήσει το 10% των μετοχών του στην εταιρεία του Tesla για να πληρώσει τους φόρους του. Αυτοί του είπαν «πούλα». Αυτός πούλησε και η μετοχή βούτηξε. Και έχασε... 50 δισ. δολάρια σε ένα διήμερο. Ωστόσο τον Μασκ δεν τον καίει το δίλημμα φαγητό ή θέρμανση. Εχει αφάγωτα ακόμη 288 δισ. δολάρια.
27
08

Είναι η Οικονομία, ηλίθιε…

Eνώ η ελληνική κυβέρνηση «πουλάει φούμαρα» στο ακροδεξιό της ακροατήριο, επιθεωρώντας φράχτες στον Εβρο και μοιράζοντας «πρόστιμα» 5.000 ευρώ σε θαλασσοδαρμένους πρόσφυγες, οι εξελίξεις που «τρέχουν» σε δύο μεγάλες οικονομίες της γηραιάς ηπείρου υποδεικνύουν ότι οι προσφυγικές ροές και ευρύτερα η μετακίνηση μεταναστευτικού εργατικού δυναμικού συνιστούν ένα πολύ πιο σύνθετο ζήτημα. Γερμανία και Βρετανία, για διαφορετικούς λόγους η καθεμία, καταγράφουν σοβαρή έλλειψη εργατικών χεριών αυτή τη στιγμή, παρότι στην επικράτειά τους υπάρχουν εκατομμύρια άνεργοι πολίτες και αυτό έχει άμεσες συνέπειες στη λειτουργία της οικονομίας τους. Και στις δύο, οι ξένοι -φθηνότεροι συνήθως- εργάτες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της παραγωγικής διαδικασίας και, όπως φαίνεται, κλειδί για τη λύση του προβλήματός τους. Ο επικεφαλής του Ομοσπονδιακού Γραφείου Εργασίας της Γερμανίας, Ντέτλεφ Σέλε, ήταν ξεκάθαρος στη χθεσινή συνέντευξή του στη Suddeutsche Zeitung: «Χρειαζόμαστε 400.000 μετανάστες ετησίως, πολύ περισσότερους από όσους είχαμε ανάγκη τα τελευταία χρόνια». Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του, το εργατικό δυναμικό της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης θα συρρικνωθεί φέτος κατά περίπου 150.000 εργαζόμενους, ενώ «τα επόμενα χρόνια θα είναι ακόμη πιο δραματικά». Κλειδί για την κάλυψη των κενών στην αγορά εργασίας, όπως είπε, είναι οι μετανάστες, η ροή των οποίων πέρυσι στη χώρα ήταν η χαμηλότερη των τελευταίων 10 ετών. Οι δηλώσεις του Σέλε προκάλεσαν τη μήνιν του βουλευτή του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική Γερμανία, Ρενέ Σπρίνγκερ, ο οποίος τον αποκάλεσε «φερέφωνο των εταιρειών που επιδιώκουν με τη μετανάστευση να μειώσουν κι άλλο τους μισθούς».