Αναδημοσιεύσεις

03
02

Έργα και κείμενα του Μαρξ σε μια σημαντική ελληνική έκδοση

Το 2018 ήταν το έτος που γιορτάστηκαν τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Μαρξ: επέτειος εμβληματική για την πραγματοποίηση της ελληνικής έκδοσης, που καλύπτει εξίσου τις δύο θεμελιώδεις όψεις της προσωπικότητας του Μαρξ. Από τη μια πλευρά είναι εν προκειμένω ο πολιτικός του λόγος, ο οποίος κατάφερε κυριολεκτικά να αναποδογυρίσει τον κόσμο, επηρεάζοντας γενεές επί γενεών νεότερων στοχαστών, γκρεμίζοντας πολιτικά καθεστώτα με ηλικία πολλών αιώνων, δίνοντας τα φώτα σε επαναστατικά κινήματα τα οποία έδρασαν από τη μιαν άκρη της υδρογείου μέχρι την άλλη ή προκαλώντας συζητήσεις και συγκρούσεις που δεν έχουν χάσει μέχρι και σήμερα την επικαιρότητα και τη δυναμική τους. Όσοι διαβάσουν τα ανθολογημένα κείμενα γρήγορα θα ανιχνεύσουν και την άλλη πλευρά του Μαρξ: την επιστημονική και την αναλυτική του πειθαρχία, που διείσδυσε σε ένα ευρύ φάσμα των κοινωνικών επιστημών. Πολλοί κοινωνικοί επιστήμονες άλλωστε δεν έχουν επίσης πάψει και τώρα να επανέρχονται ποικιλοτρόπως στον Μαρξ και τις θέσεις του. Πολιτική και διανοητική τροφή κατά συνέπεια για πολλαπλούς αποδέκτες, όπως και αφετηρία για τη διάνοιξη νέων ερευνητικών πεδίων.
03
02

Πέντε λεπτα δημοσιότητας

Όλο τον καιρό που παρακολουθώ τη Βουλή έχω καταλήξει σε ένα ακλόνητο συμπέρασμα: η έβδομη πληγή του Κοινοβουλίου είναι οι δικηγόροι βουλευτές. Εξηγούμαι. Εξ επαγγέλματος οι δικηγόροι έχουν δυο εμπεδωμένες πεποιθήσεις: η πρώτη, ότι οι δίκες κερδίζονται στην πασαρέλα της ακροαματικής διαδικασίας και η δεύτερη , ότι σημασία έχει η διαδικασία και όχι η πολιτική ουσία. Άλλωστε όλοι θυμόμαστε μεγάλες δίκες που κέρδισαν ή έχασαν οι διάδικοι εξ αιτίας διαδικαστικών λεπτομερειών... Το τέλειο μέρος για τα μεγάλα ταλέντα στην άσκηση της δικηγορίας είναι η Βουλή. Αν τα βάλετε κάτω οι μεγάλες φίρμες των κομμάτων είναι ως επί το πλείστον δικηγόροι. Εξαιρούνται οι αρχηγοί των κομμάτων που σε αυτή την περίπτωση περισσότερη σημασία έχει το οικογενειακό χρίσμα, παρά το επάγγελμα. Μια πρόχειρη καταγραφή για του λόγου το αληθές: δικηγόροι είναι ο Βενιζέλος και ο Λοβέρδος, δικηγόρος είναι ο Βορίδης. (Ο Άδωνις δεν νομίζω, μάλλον τον απορρόφησε το επάγγελμα του τηλεπωλητή βιβλίων και οι δικαστικές αίθουσες χάσανε ένα δαιμόνιο εισαγγελέα). Δικηγόροι είναι επίσης ο Δένδιας, ο Αθανασίου, ο Γεωργαντάς, ο Τζαβάρας. Ο τελευταίος με άρωμα γαλλικής φιλοσοφίας (ευπρόσδεκτο). Εξαίρεση επίσης αποτελεί ο Τασούλας, δικηγόρος και αυτός, αλλά με μιά κλίση στο λόγιο χιούμορ (μπορεί να έχει συναναστραφεί δικηγόρους του αγγλοσαξωνικού κλίματος).
03
02

Ο Χριστός, το χρέος και ο Χάντσον

Το αστείο είναι ότι μιλάμε στον 21ο αιώνα γι' αυτό που διεθνώς ονομάστηκε fake news, ενώ το σύνολο της δυτικής κουλτούρας βασίζεται στην ηθελημένη παραποίηση γεγονότων. Μετά από έρευνες δεκαετιών, ο (ακόμη αμετάφραστος στην Ελλάδα) Αμερικανός οικονομολόγος Μάικλ Χάντσον (Michael Hudson) μας αφηγείται τους τρόπους με τους οποίους οι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσοποταμίας (Ασσύριοι, Σουμέριοι, Βαβυλώνιοι κ.λπ.) εφάρμοζαν τον μηχανισμό της αμνηστίας των χρεών που οδηγούσε σε μια νέα αρχή. Τη βάση αποτέλεσε ένα πρόγραμμα του Χάρβαρντ με τίτλο «Το χρέος και η οικονομική ανανέωση στην αρχαία Εγγύς Ανατολή» («Debt and Economic Renewal in the Ancient Near East») και το βασικότερο ίσως εύρημά του είναι ότι οι υποστηρικτές της παγκοσμιοποίησης κατά τον 21ο αιώνα έχουν βγάλει την ιστορία από τα συμφραζόμενά της τους τελευταίους 28 αιώνες, συστηματικά αποσιωπώντας το διορθωτικό πολιτισμικό μοντέλο που ίσχυε τότε, κάνοντας τον αρχαίο κόσμο να μην παραπαίει στη νεο-φεουδαρχική βαρβαρότητα, σε πλήρη αντιδιαστολή με αυτό που συμβαίνει σήμερα. Αυτό το διορθωτικό μοντέλο υπήρχε και εφαρμοζόταν πλατιά στις οικονομικές λειτουργίες των χωρών της Μεσοποταμίας τη δεύτερη και την τρίτη χιλιετία π.Χ. Ο Χάντσον το ονομάζει αμνηστία του Clean Slate, όπου το τελευταίο υποδηλώνει νέο ξεκίνημα, νέα αρχή, σβήνω το παρελθόν, μηδενική βάση, και αποτελούσε το αναγκαίο και περιοδικό σβήσιμο των χρεών των μικροκαλλιεργητών - αναγκαίο επειδή αυτοί οι αγρότες, στις κοινωνίες όπου τα δάνεια είναι τοκοφόρα, είναι πολύ πιθανόν να φτωχοποιηθούν, να τους αφαιρεθεί η όποια ιδιοκτησία και τελικά να γίνουν δούλοι, όπως ακριβώς οι γυναίκες τους και οι κόρες τους γίνονταν σεξουαλικές σκλάβες των πιστωτών.
02
02

Σαν δεν ντρέπεται η ΕΡΤ να λέει ρατσιστές τους… χρυσαυγίτες!

«Προβληματίστηκα πολύ αν θα έπρεπε ή όχι να δημοσιεύσω τις φωτογραφίες αυτές. Χθες το πρωί οι τοίχοι του σχολείου μου γέμισαν συνθήματα μίσους, ρατσισμού και τρομοκρατίας από την ναζιστική οργάνωση Χ.Α. Τα δύο από αυτά στρέφονταν δυστυχώς εναντίον μου, σε μια πρωτοφανή στοχοποίηση. Το ζήτημα, προφανώς δεν είναι προσωπικό. Η τρομοκράτιση και στοχοποίηση εκπαιδευτικών που εκφράζουν διαφορετικές απόψεις είναι συνηθισμένη μέθοδος τον τελευταίο καιρό. Η αντίδρασή μας στο ναζισμό πρέπει να είναι καθολική και χωρίς αστερίσκους. Το βασικό μέλημα πρέπει να είναι οι μαθητές μας. Δεν πρέπει να δηλητηριαστούν τα μυαλά και οι ψυχές τους με το μίσος, την ξενοφοβία: και το ρατσισμό. Σε ότι με αφορά : Σιγά μην κλάψω σιγά μην φοβηθώ!»
02
02

Η «αμνήμων» τύφλωση – Με αφορμή την αντιπαράθεση για το Μακεδονικό

Τον τελευταίο καιρό έχουμε γίνει μάρτυρες μιας καφενόβιας αντιπαράθεσης για το «μακεδονικό». Κάθε είδους ειδήμων εκφέρει και την «εθνική» του γνώμη επί του θέματος , αρκούμενος στο αναμάσημα «τσιτάτων» και «πηγών», οι οποίες πηγάζουν είτε από μεταμεσονύκτιους «έγκυρους» σχολιαστές, είτε από καταστροφολόγους παγκόσμιους σιωνιστές - κεφαλαιοκράτες (βλ. Σόρος), είτε από σχολιαστές θεϊκών αναφορών! Το να προστρέξει κάποιος να μελετήσει ολίγη ιστορία έστω και Βακαλόπουλο ή Παπαρρηγόπουλο θεωρείται εθνικά επιζήμιο, ίσως και επικίνδυνα αντεθνικό. Το να αναζητήσει πηγές για την εθνολογική προσέγγιση του «μακεδονικού» μέσα από την πολύτομη Ιστορία του Ελληνικού ΄Εθνους της Ακαδημίας Αθηνών (η σειρά υπάρχει σε όλα σχεδόν τα σχολεία της Ελλάδας), είναι ύποπτο. Εξάλλου τι είναι ο Βακαλόπουλος εμπρός εις τον κολοσσό της ιστορικής τεκμηρίωσης Άδωνη ή τους απόγονους των Τριεψιλητών, σύγχρονους υμνητές των ναζί που παρέδωσαν την ανατολική Μακεδονία στη βουλγαρική κατοχή το 41-44.Η αναζήτηση αρχειακού υλικού και των αντίστοιχων ιστορικών πηγών, μετατρέπει τον κάθε αναγνώστη από άκριτο οπαδό που σκά-ι από εθνική υπερηφάνεια, σε πολίτη που μπορεί να Συλλογάται Ελεύθερα (Ρήγας) και να θεωρεί Εθνικόν το Αληθές (Σολωμός).
01
02

Ενα ορισμένο είδος δημοσιογραφίας

Ενα ορισμένο είδος δημοσιογραφίας (και κοινωνικής παρουσίας), λοιπόν, χαρακτηρίζεται από τη δουλικότητα απέναντι στα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, εξωραΐζοντας τη δράση τους, διαφημίζοντας τον τρόπο ζωής τους και συγκαλύπτοντας τις ύποπτες, παράνομες ή αντικοινωνικές επιλογές τους. Συναλλάσσεται μαζί τους και διαχειρίζεται χρήμα που δύσκολα δικαιολογείται από τη δημοσιογραφική ενασχόληση. Αντίθετα, συχνά-πυκνά σπάει πλάκα, χλευάζει και προσβάλλει αδύναμους και ευάλωτους. Ενα ορισμένο είδος δημοσιογραφίας λειτουργεί σαν «πιστόλι», στέλνει μηνύματα στην εξουσία, αλλά τελικά, τις περισσότερες φορές, συναγελάζεται με τους εκπροσώπους της, οι οποίοι μιλούν με τα καλύτερα λόγια γι’ αυτήν. Ενα ορισμένο είδος δημοσιογραφίας απευθύνεται στα χαμηλότερα ένστικτα των ανθρώπων, υποδαυλίζοντας τον ρατσισμό, τον σεξισμό, τη σκανδαλοθηρία και την «κλειδαρότρυπα». Αντί να εξυψώνει, δημιουργεί έναν βάλτο μικρότητας, μέσα στον οποίο κυλιέται η ίδια, παρασύροντας μαζί της και τμήματα των αναγνωστών-πολιτών. Ενα ορισμένο είδος δημοσιογραφίας έχει συντελέσει στα χρόνια της κρίσης στην εξάπλωση των φασιστικών ιδεών, στο ξέπλυμα της Χρυσής Αυγής και των ναζιστών πρωταγωνιστών της, αλλά και στη δημιουργία εμφυλιοπολεμικού κλίματος με κραυγές περί «προδότη Τσίπρα - καταληψία του Μαξίμου» και κυβέρνησης «που παρέλαβε μια χώρα-μέλος της Ε.Ε. και παραδίδει μια αποικιοκρατική ξενόδουλη χούντα».
01
02

Κώστας Μελάς: Για τη διάσωση των τραπεζών

Υπάρχει σταθεροποίηση, χωρίς αμφιβολία και αναγνωρίζεται απ’ όλες τις πλευρές. Υπάρχει και μικρή αύξηση οικονομικής δραστηριότητας. Βασικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας είναι εάν θα μπορέσει αυτά τα θετικά βήματα να έχουν και μακροπρόθεσμη προοπτική.
01
02

Colin Crouch: Ο εθνικισμός κρατά τη δημοκρατία παγιδευμένη

Πολλοί άνθρωποι εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους από τις συνέπειες της παγκοσμιοποίησης, από την πρόκληση του ανταγωνισμού από τους παραγωγούς χαμηλού κόστους στην Άπω Ανατολή, από το χάος των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών αγορών, και από το πρόβλημα των προσφύγων. Το τελευταίο βέβαια είναι πολύ διαφορετικό από τα άλλα, αλλά για πολλούς φαίνεται ότι όλα είναι μέρος του ίδιου πράγματος, και αναζητούν την ασφάλεια του έθνους. Για τους νεοφιλελεύθερους αυτό δημιουργεί ένα σημαντικό δίλημμα. Από την μία πλευρά, η οικονομική παγκοσμιοποίηση είναι θεμελιώδους σημασίας για το νεοφιλελεύθερο σχέδιο. Από την άλλη, ο νέος εθνικισμός κρατά τη δημοκρατία παγιδευμένη σε εθνικό επίπεδο αφήνοντας το παγκόσμιο επίπεδο πέρα από την εμβέλειά του, το οποίο είναι ακριβώς αυτό που θέλουν οι νεοφιλελεύθεροι. Επίσης, αν οι άνθρωποι επικεντρώσουν το μίσος τους στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, ο παγκόσμιος καπιταλισμός διαφεύγει από την πολιτική συζήτηση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τόσα πολλά από τα νέα ξενοφοβικά κινήματα έχουν νεοφιλελεύθερες πολιτικές, παρότι που φαίνεται να είναι επικριτικά για την παγκοσμιοποίηση. Αυτό ισχύει για τον Τραμπ, το Brexit, και πολλά από τα ευρωπαϊκά ακροδεξιά κινήματα.
01
02

Γιατί οι ευρωεκλογές θα κριθούν στο εσωτερικό κάθε χώρας

Η κοινωνική έκπτωση μεγάλων κοινωνικών στρωμάτων και ο φόβος που διακατέχει άλλα ότι θα έχουν παρόμοια τύχη, βρίσκονται παντού στη βάση της απομάκρυνσης των πολιτών από τα μεγάλα ιστορικά κόμματα. Εντούτοις, ο τρόπος αντίδρασης των πολιτών διαφέρει από χώρα σε χώρα, καθώς φέρει τη σφραγίδα τής ιδιαίτερης πολιτικής τους κουλτούρας. Η επανάκαμψη του εθνικισμού σε πολλές χώρες πήρε αταβιστικά χαρακτηριστικά με την υιοθέτηση τρόπων σκέψης και πράξης που θεωρείτο ότι ανήκαν οριστικά στο παρελθόν.
31
01

Έφη Αχτσιόγλου: Μητσοτάκης και Γεννηματά κάνουν πως δεν θυμούνται το 2012, το -22% στον κατώτατο και το 28% στην ανεργία

Από την πλευρά του ΣΕΒ είχαμε μία τοποθέτηση ότι δεν θα πρέπει να υπάρξει αύξηση μισθών ή αν γίνει να είναι της τάξης του 1%-2%. Από την άλλη, τους μικρομεσαίους εργοδότες που πολύ ορθά εντοπίζουν ότι η αύξηση των μισθών ιδίως σε μία οικονομία όπως η ελληνική, με μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις τονώνει την ζήτηση, την κατανάλωση, κάτι εξαιρετικά σημαντικό για την ανάπτυξη και της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας … με πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα τελικά στην δημιουργία νέων θέσεων εργασίας … Βιώσαμε το αντίστροφο το 2012, όταν κόβεται ο μισθός απότομα, την αμέσως επόμενη χρονιά η ανεργία εκτινάσσεται στο 28% … τότε, η επίκληση ήταν ότι μειώνονται οι μισθοί για να συγκρατηθεί το εργατικό κόστος και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας. Έφερε τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα … Οι αμειβόμενοι με τον κατώτατο εργαζόμενοι δεν εργάζονται στους εξαγωγικούς κλάδους, αλλά σε μικρομεσαίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις.