Αναδημοσιεύσεις

Με τέσσερα χρόνια καθυστέρηση και χωρίς σχεδιασμό για ανέγερση ή χρήση κατάλληλων αιθουσών για τη δίχρονη προσχολική αγωγή, ο Δήμος Αθηναίων επιφυλάσσει για τους λιλιπούτειους δημότες του την αδιαφορία ως πρώτη γεύση τους από την πολιτεία. Η δίχρονη προσχολική αγωγή, που αποτελεί κατάκτηση για την κοινωνία, προσκρούει στη χρόνια αδράνεια της δημοτικής αρχής που οδηγεί σε πρόχειρες και επικίνδυνες λύσεις, με την τοποθέτηση κοντέινερ σε αδόμητα οικόπεδα και αυλές, τα οποία θα λειτουργήσουν σε συνθήκες «προσωρινής μονιμότητας». Αφαιρούνται αίθουσες που με κόπους χρόνων έχουν διαμορφώσει οι σχολικές μονάδες για τις ανάγκες τους (αίθουσες μουσικής, αίθουσες ένταξης ή τάξεις υποδοχής αλλόγλωσσων παιδιών, προσφύγων ή παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες), κόβονται στη μέση αυλές για να τοποθετήσει αίθουσες νηπιαγωγείων, με ό,τι συνεπάγεται ο συνωστισμός νηπίων με παιδιά άλλων ηλικιακών ταχυτήτων σε κτίρια χωρίς υποδομές νηπιαγωγείου. (...) «Ο Δήμος Αθηναίων οφείλει να έχει σχεδιασμό για ιδιόκτητα σχολεία που θα καλύψει τις ανάγκες σε σχολική στέγη όχι μόνο της δίχρονης προσχολικής αγωγής, αλλά και της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όπως μάλιστα αυτές έχουν διαμορφωθεί μετά την πανδημία» τονίζει η Ανοιχτή Πόλη και καλεί τη δημοτική αρχή να βρει τρόπο για την ορθή υλοποίηση του προγράμματος δίχρονης προσχολικής αγωγής, με σεβασμό στις ανάγκες και την ασφάλεια της σχολικής κοινότητας, κάτι που «μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από έναν τολμηρό σχεδιασμό που θα δίνει οριστικές λύσεις στο κτιριακό ζήτημα και θα αξιοποιεί χωρίς εκπτώσεις το απόθεμα των διαθέσιμων χώρων». Η δημοτική κίνηση έχει καλέσει επανειλημμένα τη δημοτική αρχή να βρει την πολιτική βούληση και να διεκδικήσει τη στήριξη της πολιτείας, ώστε να αξιοποιήσει δημιουργικά, αλλά και να διευρύνει το διαθέσιμο κτιριακό απόθεμα, επισημαίνοντας και τις ευθύνες της προηγούμενης δημοτικής αρχής που είναι αδιαμφισβήτητες. Επανειλημμένως έχει καλέσει το δήμαρχο Αθηναίων, Κ. Μπακογιάννη, «να αναθεωρήσει αντιπαιδαγωγικούς και αναχρονιστικούς σχεδιασμούς και να προχωρήσει, έστω και την τελευταία ώρα, σε αξιοποίηση κατάλληλων οικοπέδων», καθώς και του κτιριακού δυναμικού που διαθέτει είτε ο Δήμος, είτε η ΚΤΥΠ Α.Ε. και το ελληνικό δημόσιο, προχωρώντας σε απαλλοτριώσεις και αγορές οικοπέδων όπου χρειάζεται». Αντίστοιχο αίτημα διατυπώνει η δημοτική κίνηση και προς την ΚΤΥΠ Α.Ε. που «οφείλει να προχωρήσει σε παραχωρήσεις προς τον Δήμο Αθηναίων των οικοπέδων που δεν συμπεριλαμβάνονται στο παραχωρητήριο του Δήμου και που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για να λυθεί το στεγαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η δίχρονη προσχολική αγωγή, αλλά και ευρύτερα η εκπαίδευση».

Η Human Rights Watch επιχειρεί να θέσει ένα όριο: «Το να επιτρέπεται στις μηχανές να επιλέγουν και να επιτίθενται σε ανθρώπους χωρίς ουσιαστικό ανθρώπινο έλεγχο ξεπερνά μια ηθική γραμμή. Η ρύθμιση με τη μορφή νέων νόμων είναι η μόνη βιώσιμη επιλογή όταν αντιμετωπίζει τις σοβαρές ηθικές, νομικές, επιχειρησιακές και άλλες προκλήσεις που δημιουργούνται από την απομάκρυνση του ανθρώπινου ελέγχου από τη χρήση βίας».

Στους δημοκρατικούς αγώνες (που είναι ταυτόχρονα ταξικοί) δεν υπάρχει κανένα «αστικό πλαίσιο» που οφείλει η Αριστερά να σεβαστεί. Αντιθέτως, ο αληθινός στόχος είναι να επιβληθεί στις αστικές πολιτικές δυνάμεις το δημοκρατικό θεσμικό πλαίσιο το οποίο, ιδίως την εποχή του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, τείνουν διαρκώς και πολλαχώς να υπονομεύουν. Σύμφωνα και με τους κλασικούς του μαρξισμού, ο σοσιαλισμός θα είναι η επέκταση της πλήρους (και όχι πλέον «περιορισμένης») δημοκρατίας στις εργασιακές σχέσεις. Τούτο δεν σημαίνει πως η δημοκρατία στο επίπεδο των πολιτικών θεσμών είναι αστική – κάθε άλλο.

Φαντάσου να είσαι φοιτήτρια και να φοβάσαι να πας στη σχολή σου. Φαντάσου να φοβάσαι να παρακολουθήσεις κάποιο μάθημα λόγω της συμπεριφοράς του καθηγητή απέναντι σου. Φαντάσου να είσαι συνδικαλίστρια στη σχολή σου και να στιγματίζεσαι επειδή είπες δημόσια όσα έμαθες ότι γίνονταν στη σχολή σου. Φαντάσου γυναίκες, εργαζόμενες, φοιτήτριες, θηλυκότητες κ.ά. να μην μπορούμε να περπατήσουμε στον δρόμο ελεύθερες δίχως να δεχτούμε κάποιο σεξιστικό σχόλιο. Μάλλον δεν χρειάζεται πολλή φαντασία για να τα σκεφτεί κανείς όλα αυτά… (...) Χάρη σε όσους και όσες βρίσκουν το θάρρος να καταθέσουν, μπορούμε να φανταζόμαστε έναν κόσμο χωρίς σπιθαμή χώρου για σεξιστικές και εκφοβιστικές επιθέσεις, χωρίς οι γυναίκες και οι θηλυκότητες να φοβούνται να κυκλοφορούν ελεύθερα και περήφανα. Καθίσταται κρίσιμο όσοι και όσες έχουν δεχτεί τέτοιου είδους επιθέσεις, να καταγγέλλουν τα περιστατικά, έτσι ώστε να μπορούμε να περπατάμε ελεύθερες και να μην χρειάζεται να είμαστε γενναίες.

Η ιστορία της ΕΡΤ ξεχωρίζει ανάμεσα στις πολλές θλιβερές ιστορίες της περιόδου για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Προκάλεσε, ανέλπιστα και αυθόρμητα, πάνδημη υποστήριξη της ήδη χειμαζόμενης και εξοργισμένης κοινωνίας πρωτίστως στο θεσμό και δευτερευόντως στους απολυμένους. Λειτούργησε κάπως σαν την σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι. Σαν το απονενοημένο εκείνο που άμα συμβεί,  τίποτα δεν σταματάει την κατρακύλα. Στην πορεία, δημιουργήθηκε ένα εργαστήρι συνομιλίας του μέσου με τον αποδέκτη του. Μια πρωτοφανής συνύπαρξη πολιτιστική, ιδεολογική, κινηματική. Και βέβαια ένα πείραμα αυτο-οργάνωσης.  Συγκλονιστικό για όσους το έζησαν αλλά και για πολλούς, από όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης που ήρθαν να το μελετήσουν. Άνοιξε ένας δρόμος διεκδίκησης άγνωστος μέχρι τότε. Το εργοστάσιο δεν σταμάτησε τις μηχανές, αντίθετα τις έβαλε στο φουλ και υπηρέτησε το σκοπό του, το δημόσιο συμφέρον, πιο αυθεντικά από ποτέ στην ιστορία του. Επτά μήνες λειτουργικής κατάληψης του Ραδιομεγάρου με 24ωρο πρόγραμμα, οι εγκαταστάσεις της ΕΡΤ στην Θεσσαλονίκη και σε όλη τη Ελλάδα στα χέρια των εργαζομένων και των αλληλέγγυων από τις τοπικές κοινωνίες, για δύο ολόκληρα χρόνια. Ίσως όμως ο πιο σημαντικός από τους λόγους που κάνει την ιστορία της ΕΡΤ να ξεχωρίζει είναι ότι, ακόμη και σήμερα που περισσεύει η απογοήτευση για την άδοξη εξέλιξη της ίδιας της ΕΡΤ, η διεκδίκηση για την επαναλειτουργία της παραμένει ο μακροβιότερος και πιο επιτυχημένος εργατικός αγώνας της νεότερης ιστορίας μας. (...) Δυο πράγματα χρειάζονται κατά τη γνώμη μου για (...) να μην πάει χαμένη η ευκαιρία και η σημαντική παρακαταθήκη των δύο χρόνων αγώνα. Η ανάκτηση της συλλογικότητας με τη οποία καταφέραμε πολλά και ανέλπιστα και μετά ξεφούσκωσε, για να ακολουθήσει τη νομοτέλεια που συχνά προσδιορίζει τους αγώνες όταν επιτυγχάνεται ο πρωταρχικός στόχος. Η υπεροχή του δρόμου προς το στόχο έναντι του ίδιου του στόχου δεν είναι κάτι ξένο στα ανθρώπινα. Και το πιο σημαντικό απ’ όλα, η απεξάρτηση της ΕΡΤ από την πολιτική εξουσία. Λειτουργικά και θεσμικά. Με γενναιότητα και χωρίς αστερίσκους.

Η νέα διαιρετική τομή μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς δεν αφορά το παρελθόν, αλλά το μέλλον. Αφορά τι κοινωνία θέλουμε να οικοδομήσουμε: βασισμένη στην ιδιωτικοποίηση, την ευελιξία, την ανασφάλεια, τις ανισότητες και την ξενοφοβία ή στον επανασχεδιασμό του παραγωγικού ιστού της χώρας, την προάσπιση του δημοσίου και του κοινού, τη διαφύλαξη της κοινωνικής συνοχής, την ουσιαστικοποίηση της δημοκρατίας; Αφορά τη μάχη για την κυριαρχία των πανανθρώπινων αξιών της Αριστεράς: την οικουμενικότητα, τον διεθνισμό, την αλληλεγγύη, την ισότητα, την κοινωνική ευθύνη, την ηθική διάσταση της πολιτικής. Αυτά τα άυλα και οραματικά αιτήματα που εμπνέουν, κατακτούν συνειδήσεις, εξάπτουν το φαντασιακό, προκαλούν συναισθηματικές ταυτίσεις, προσθέτουν πλούτο νοήματος. Η διαχρονική, επίμονη, λοιπόν, προσπάθεια να καταστούν οι ιδέες της Αριστεράς πλειοψηφικές, έτσι ώστε να αποτελέσουν το οπλοστάσιο των υποτελών τάξεων, δεν πρέπει επ’ ουδενί να υπονομευθεί μέσα από επιλογές που αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία της. Η επιλογή της κεντροποίησης, την οποία τόσο ανάγλυφα αποδομεί ο Γιατζόγλου, δεν μπορεί να συνιστά επί της ουσίας ούτε καν επιλογή. Αλλού πρέπει να πέσει το βάρος: στο μπόλιασμα του αναγκαίου θεωρητικού αναστοχασμού και της επικαιροποιημένης ταξικής ανάλυσης, με νέες διεκδικήσεις όπως για παράδειγμα: η ενσωμάτωση των εξαιρετικά επίκαιρων περιβαλλοντικών ζητημάτων, η κινηματική δυναμική των ζητημάτων έμφυλης βίας και δολοφονικής δυσανεξίας στη διαφορετικότητα (υποθέσεις Ελένης Τοπαλούδη, Ζακ Κωστόπουλου), η επανασύσταση του κράτους δικαίου απέναντι στη δεξιά τιμωρητική διάσταση του κράτους (υπόθεση Δημάκη), η αποδοχή μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας με την ενσωμάτωση προσφύγων και μεταναστών και ούτω καθεξής. Το υπό ψήφιση εργασιακό νομοσχέδιο –όπως και αντίστοιχα που προηγήθηκαν (Παιδείας, Οικονομικών, Προστασίας του Πολίτη, Μετανάστευσης, Περιβάλλοντος)– δεν είναι αταξικό. Έχει συγκεκριμένη στόχευση, πλήττει συγκεκριμένες κατηγορίες ανθρώπων, ευνοεί συγκεκριμένες άλλες. Συμπυκνώνει με άλλα λόγια, και αυτό, τη διαιρετική τομή μεταξύ Αριστεράς – Δεξιάς. Μια τομή που είναι εδώ, που ήταν ανέκαθεν εδώ. Και που οι δυνάμεις της Αριστεράς έχουν κάθε λόγο να την υπηρετούν και να την αναδεικνύουν αφού είναι αυτή –και το ενσώματο υποκείμενό της– που υπαγορεύει το αφήγημα που κάθε φορά πρέπει να ακολουθηθεί.

Ο Μητσοτάκης και ο Χατζηδάκης έχουν δώσει μάχες στη ζωή τους για να εξισορροπήσουν τον εργασιακό με τον οικογενειακό τους βίο. Ο Μητσοτάκης, για παράδειγμα, κυβερνάει λίγο εντατικότερα τη χώρα τις Δευτέρες, ώστε τις Τρίτες το απογευματάκι να πηγαίνει για τένις. Ενώ ο Χατζηδάκης ξέρει πόσο άκαμπτο και βασανιστικό είναι το οκτάωρο από τότε που δούλευε στην ΟΝΝΕΔ και μετά που μετανάστευσε για να δουλέψει ευρωβουλευτής στο Βέλγιο. Επίσης είναι fake news ότι θα δουλεύετε υπερωρίες και θα πληρώνεστε με ρεπό. Η πραγματικότητα είναι ότι θα δουλεύετε υπερωρίες και θα πληρώνεστε με άδειες άνευ αποδοχών. Για να μπορείτε να χαίρεστε περισσότερο τα παιδάκια σας πάντοτε. Δεν υπάρχει άλλο κίνητρο του νομοθέτη. Αν υπήρχε θα μας το είχανε πει. Κι αν ντρεπόταν να μας το πει ο Χατζηδάκης, θα μας το είχε πει σίγουρα ο Πορτοσάλτε. Δεν βλέπετε άλλωστε τους εργοδότες που έχουν αφρίσει από το κακό τους; Κάθε μέρα έξω από το υπουργείο Εργασίας είναι και γκαρίζουν ότι «νόμος είναι το δίκιο του εργοδότη». Και όχι στον εργοδοτικό μεσαίωνα του οκτάωρου. Επίσης είναι αδιανόητο να ισχυρίζεστε πως μια εργαζόμενη μητέρα χρειάζεται συνδικάτα και δεν μπορεί να συνεννοηθεί απευθείας με τον εργοδότη της ποιες ώρες τον εξυπηρετεί να του δουλεύει. Εν πρώτοις, όποια πρόοδος έχει επιτευχθεί στην εργασία από τον 19ο αιώνα κατόπιν ατομικών συνεννοήσεων εργαζόμενου - εργοδότη έχει επιτευχθεί, είναι γνωστό αυτό. Υπήρξαν αιματηροί αγώνες των εργατών προκειμένου να πετύχουν να μην μπλέκονται τα συνδικάτα στα πόδια τους. Και να μην ανακατεύονται στις προσωπικές τους σχέσεις με τον εργοδότη.