Χιλή

10
11

Η επανάσταση του χρεωμένου ανθρώπου

O Guardian, σε ένα πρόσφατο άρθρο με τίτλο «Πώς το οικονομικό μοντέλο του Πινοτσέτ οδήγησε στη σημερινή κρίση», επιβεβαίωσε τη σύνδεση μεταξύ «αμφισβήτησης και χρέους» αναλύοντας πως τα τελευταία χρόνια στη Χιλή, όχι μόνο δεν αμβλύνθηκαν οι πολυδιάστατες ανισότητες μεταξύ φτωχών και πλουσίων, αλλά αυξήθηκαν τα χρέη του μέσου Χιλιανού. Παράλληλα εντάθηκε το αίσθημα ταπείνωσης, επισφάλειας και αδικίας καθώς η προσωρινότητα στην αγορά εργασίας έγινε καθεστώς με τα συμβόλαια «ορισμένου χρόνου» να φέρνουν καθημερινά στην απόγνωση τους εργαζομένους της μεσαίας τάξης. Γι’ αυτό και οι διαδηλωτές του Σαντιάγκο παρομοιάζονται με τα «κίτρινα γιλέκα» της Γαλλίας και όχι με τους εξεγερμένους των υπόλοιπων κρατών της Λατινικής Αμερικής. Η συνέχεια είναι γνωστή. Οι μουσικές του Βίκτορ Χάρα -εκτός από τον κρότο των μολότοφ- έγιναν το «μουσικό χαλί» των διαδηλώσεων στο Σαντιάγκο, όπου οι σχέσεις εξουσίας ανα-διαμορφώνονται με επίκεντρο τον homo debitor, τον άνθρωπο οφειλέτη που επαναστατεί.
17
09

Αντί να μιλάμε για επανάσταση, πρέπει να την κάνουμε – Συνέντευξη με τον Σαλβαδόρ Αλιέντε

Οποιοσδήποτε, όμως, έχει διαβάσει έστω και αποσπασματικά μαρξιστικές θεωρίες, γνωρίζει πολύ καλά ότι κάθε χώρα διαμορφώνει τη δική της «πραγματικότητα». Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με αυτή την πραγματικότητα, οφείλουμε να διαμορφώσουμε τις τακτικές και να σχεδιάσουμε άρτια το στρατηγικό μας στόχο. Για να γίνω πιο σαφής: τι σημαίνει επανάσταση από κοινωνιολογική άποψη; Μια μειονοτική κοινωνική τάξη εγκαταλείπει την άσκηση εξουσίας και ελέγχου, η οποία περνά στα χέρια μιας πλειοψηφικής κοινωνικής τάξης, που βίωνε πολιτική καταπίεση και οικονομική αφαίμαξη. Νιώθω την υποχρέωση να σας ενημερώσω ότι αυτό συνέβη και στη Χιλή: τα παραδοσιακά στρώματα της χιλιανής πλουτοκρατίας ηττήθηκαν από τους Χριστιανοδημοκράτες το 1964. Δεν τίθεται θέμα σύγκρισης μιας κυβέρνησης Χριστιανοδημοκρατών με μια δεξιά κυβέρνηση, ωστόσο έχουμε δεσμευτεί στη χώρα ότι θα φέρουμε τη δική μας επανάσταση μέσα από τη νόμιμη οδό. Ποτέ δεν είπαμε ότι θα ανατρέψουμε το καπιταλιστικό καθεστώς, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για το Σοσιαλισμό –έχουμε συνείδηση ότι ο Σοσιαλισμός δεν μπορεί να επιβληθεί με διατάγματα.
11
09

O τελευταίος λόγος του Σαλβαδόρ Αλιέντε

Εργάτες της χώρας μου: Θέλω να σας ευχαριστήσω για την αφοσίωση που είχατε πάντα, την εμπιστοσύνη που εναποθέσατε σε έναν άνθρωπο που ήταν μόνο ένας διερμηνέας της μεγάλης λαχτάρας για τη δικαιοσύνη, ο οποίος έδωσε το λόγο του ότι θα σεβαστεί το Σύνταγμα και το νόμο και έκανε ακριβώς αυτό. Σε αυτή την καθοριστική στιγμή, την τελευταία στιγμή που μπορώ ακόμα να απευθύνομαι σε εσάς, σας εύχομαι να επωφεληθείτε από το μάθημα: το ξένο κεφάλαιο, ο ιμπεριαλισμός, σε συνδυασμό με την αντίδραση, δημιούργησαν το κλίμα στο οποίο οι Ένοπλες Δυνάμεις έσπασαν την παράδοσή τους, την παράδοση που διδάχθηκαν από το στρατηγό Schneider και επιβεβαίωσαν με τον διοικητή Araya, θύματα του ίδιου κοινωνικού τομέα που σήμερα ελπίζει, με την ξένη βοήθεια, να κατακτήσει εκ νέου τη δύναμη να συνεχίσουν να υπερασπίζονται τα κέρδη τους και τα προνόμιά τους.
12
09

Το πείραμα και το μάθημα της Χιλής

«Ισως αυτή είναι η τελευταία μου ευκαιρία να σας μιλήσω… Είναι μια ιστορική στιγμή και θα πληρώσω με τη ζωή μου για την αφοσίωση του λαού μου… Ούτε το έγκλημα, ούτε η βία μπορούν να διακόψουν την κοινωνική εξέλιξη. Η Ιστορία είναι δική μας, η Ιστορία γράφεται από τους λαούς… Πιστεύω ότι θα ξεπεράσουμε αυτές τις πικρές, γκρίζες ώρες της προδοσίας. Πιστεύω ότι, αργά ή γρήγορα, οι μεγάλες λεωφόροι θα ξανανοίξουν και ο ελεύθερος άνθρωπος θα τις διαβεί για να χτίσει μια καλύτερη κοινωνία…».
11
09

O ρόλος της CIA στην ανατροπή του Αλιέντε

Το 1970 ο ίδιος ο Νίξον διέταξε τη CIA να δημιουργήσει μια ειδική «ομάδα κρούσης» στη Ουάσινγκτον, με αποστολή να αποτρέψει την εκλογή του Αλιέντε στην προεδρία. Στο πλαίσιο της λειτουργίας αυτής της ομάδας, βλέπουμε πως ο τότε σταθμάρχης της CIA στη Χιλή Χένρι Χέκσερ (Henry Hecksher), αποδοκιμάζει επανειλημμένα κάθε σκέψη για διοργάνωση πραξικοπήματος στη Χιλή. Επιμένει πως δεν υφίστανται οι κατάλληλες συνθήκες για κάτι τέτοιο στη χώρα και αναφέρει πως ακόμα και η δεξιά είναι πρόθυμη να αποδεχθεί μια κυβέρνηση Αλιέντε. Τα πράγματα εξελίσσονταν μάλλον δραματικά, γίνονται διάφορες αποτυχημένες απόπειρες πραξικοπήματος, που καταλήγουν στη δολοφονία του νομιμόφρονα επικεφαλής των χιλιανών ενόπλων δυνάμεων Ρενέ Σνάιντερ (RenéSchneider). Ο Χέκσερ συνεργαζόταν επί χρόνια με τη CIA. Είχε υπηρετήσει στη Γουατεμάλα και το Λάος. Όταν το 1970 απέτυχε η πρώτη προσπάθεια να ανατραπεί ο Αλιέντε, ακολούθησαν εκκαθαρίσεις στη CIA.
04
09

1970: Σαν σήμερα ο Σαλβαδόρ Αλιέντε αναδεικνύεται πρόεδρος της Χιλής

Πολλά μπορούν να ειπωθούν για τον Αλιέντε. Για την αποφασιστικότητά του να εφαρμόσει μια ριζοσπαστική σοσιαλιστική πολιτική, αλλά και για την ατολμία του να παλέψει ενάντια στον στρατό, παρόλο που είχε τη λαϊκή νομιμοποίηση. Η ηθική του τον έκανε να υποβαθμίζει τα σχέδια εκείνων που στήριζαν και υποκινούσαν δολοφονικές απόπειρες εναντίον του. Ο Αλιέντε έμεινε εντούτοις στην ιστορία ως ο γνήσιος λαϊκός ήρωας της Χιλής. Είναι εκείνος που πήρε έναν καθημαγμένο λαό και τον εξύψωσε, εφαρμόζοντας μια δίκαιη σοσιαλιστική πολιτική. Σήμερα πολλά καθεστώτα στον κόσμο εμπνέονται από αυτόν τον χαρισματικό πολιτικό και τα οράματά του. Το πείραμα της Λαϊκής Ενότητας άνοιξε νέους δρόμους σκέψης και πολιτικής στοχοθεσίας στο παγκόσμιο αριστερό κίνημα. Ήταν κάτι τόσο ελπιδοφόρο και δυναμικό, που προκειμένου να κατασταλεί, οι Ηνωμένες Πολιτείες χρειάστηκε να ξοδέψουν εκατομμύρια δολαρίων και να αιματοκυλίσουν έναν ολόκληρο λαό.
31
07

Η ηθική του συγγραφέα

Τη δική του απάντηση στο πολυσυζητημένο «Τέλος της Ιστορίας» δίνει ο Λουίς Σεπούλβεδα με το ομότιτλο μυθιστόρημά του που αναστοχάζεται τον ρόλο των αγωνιστών της ελευθερίας στην εποχή της αντεπίθεσης του νεο­φιλελευθερισμού.