Συνεντεύξεις

Μετά την έξοδο από τα μνημόνια δημιουργούμε πλέον τις συνθήκες για ανάκαμψη, συνεχίζοντας τις μεταρρυθμίσεις και χρησιμοποιώντας το δημοσιονομικό χώρο για να τονώσουμε την πραγματική οικονομία. Έτσι για το 2019 ενδεικτικά έχουμε μείωση των φόρων για τις επιχειρήσεις, των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών και την μείωση του ΕΝΦΙΑ 30% για μεγάλο μέρος των πολιτών και σε μικρότερο ποσοστό για πολλούς ακόμα. Προφανώς δεν διαθέτουμε όλο το δημοσιονομικό χώρο που έχουμε για φοροελαφρύνσεις, καθώς κομμάτι αυτού το κατευθύνουμε σε δράσεις για την οικοδόμηση ενός σύγχρονου κοινωνικού κράτους που μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν ενίσχυση της στεγαστικής πολιτικής και δημιουργία ολοκληρωμένης πολιτικής για το παιδί.

Ήταν μία φωτοβολίδα ... φώτισε διάφορες πτυχές εκείνης της περιόδου. Είχαμε μία κατάσταση ψευδούς, επίπλαστης ευδαιμονίας, με 4% ανάπτυξη, με Ολυμπιακούς Αγώνες, διακοποδάνεια... κάτω από αυτά όμως έβραζε ταυτόχρονα το προανάκρουσμα της κρίσης. Μιλούσαμε για την γενιά των 700 ευρώ, εκείνη την εποχή η νεολαία το είχε μπροστά της, το έβλεπε. Ως παρακαταθήκη κρατάω επίσης ότι βοήθησε διάφορα λουλούδια να ανθίσουν, όπως η διαδικασία της κατάληψης της Λυρικής Σκηνής ... θυμάμαι να κλείνει ξαφνικά η Ακαδημίας, επειδή έχουν βγει 20-25 άτομα από την Λυρική, χορεύουν ένα δημοτικό και ξαναμπαίνουν μέσα. Και τα αυτοκίνητα ούτε κορνάρουν, ούτε δυσανασχετούν, οι οδηγοί βγαίνουν και χειροκροτούν, ήταν ωραίες εικόνες.

Άν δεν υπήρχε το κανάλι της Βουλής που κάνει τις μεταδόσεις και κάποια άλλα ΜΜΕ κανείς δεν θα μάθαινε τι συμβαίνει εκεί και τόνισε ότι εδώ και χρόνια ακούμε για τα «πιράνχας στον χώρο της Υγείας» όπως τα είχε χαρακτηρίσει ο Αλέκος Παπαδόπουλος, αλλά τώρα για πρώτη φορά υπήρχε ισχυρή πολιτική βούληση για να γίνει η διερεύνηση τους.

Η Ελλάδα παρατηρεί μια αλλαγή ισορροπιών και διεθνούς συγκυρίας στον ευρύτερο μεσανατολικό χώρο και πρέπει να βγάλει τα συμπεράσματά της. Είναι η πρώτη φορά μετά το 1945 που ο αμερικανικός παράγοντας δεν αντιμετωπίζει την Τουρκία ως στρατηγικό σύμμαχο αλλά ως ενδεχόμενο αντίπαλο. Οι ΗΠΑ προσπαθούν να κρατήσουν όσο μπορούν μια ισορροπία με την Τουρκία, προσπαθούν να την παρακάμψουν όπου μπορούν και αν χρειαστεί θα συγκρουστούν μετωπικά μαζί της. Είναι δηλαδή όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά. Αυτή τη στιγμή στη βορειοανατολική Συρία, όπου υπήρξαν βολές πυροβολικού πριν από ένα μήνα από πλευράς Τουρκίας κατά των Κούρδων ανταρτών ανατολικά του Ευφράτη, αυτό είναι μια κόκκινη γραμμή για τους Αμερικανούς. Από τότε υπάρχουν κοινές περιπολίες Κούρδων ανταρτών και αμερικανών πεζοναυτών στην τουρκοσυριακή μεθόριο. Αν οι ΗΠΑ, για να κατευνάσουν τον Ερντογάν, έπρεπε να προδώσουν τους Κούρδους της Συρίας, ξέρουν πολύ καλά τι θα συμβεί την επόμενη μέρα. Οι Κούρδοι της Συρίας θα στραφούν προς τον Άσαντ και την Ρωσία. Η Ελλάδα, λοιπόν, μπορεί να τηρήσει στάση αναμονής, αξιοποιώντας το γεγονός ότι η έκλειψη του παράγοντα Τουρκία για το σχεδιασμό των ΗΠΑ, την ευνοεί τακτικά και στρατηγικά. Αν ρίξει κανείς μια ματιά στα κράτη της περιοχής που είναι οι σύμμαχοι των ΗΠΑ, η Ελλάδα είναι η πιο σταθερή και προβλέψιμη χώρα στην περιοχή.

Πρέπει,, να βάλουμε στόχους. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να παραμελήσουμε την ιδιωτική πρωτοβουλία, αλλά να δώσουμε τη δυνατότητα σε ιδιώτες επενδυτές και σε ξένους επενδυτές να εμπλακούν σε κατευθύνσεις τις οποίες εμείς θεωρούμε αναγκαίες. (...) Επαναλαμβάνουμε συνεχώς, ακόμη και πολλοί διεθνείς οργανισμοί και ευρωπαϊκοί θεσμοί, ότι έχει δυνατότητες στην Ελλάδα. Όμως ποιες είναι αυτές οι δυνατότητες, προς ποιες αγορές εξωτερικές ή εσωτερικές, με τι είδους επιχειρηματικότητα κτλ; Έχουμε πολλά τέτοια ερωτήματα που όταν αντιμετωπίσθηκαν σε άλλες χώρες ή στο παρελθόν στην Ευρώπη, πάντα έγινε με ένα τρίπτυχο το οποίο αφορά τον προγραμματισμό – τον σχεδιασμό θα έλεγα – τις δομές, τους θεσμούς οι οποίοι υποστηρίζουν αυτό τον σχεδιασμό, τον κατευθύνουν και μαζί τα κατάλληλα εργαλεία χρηματοδότησης. Όλο αυτό απαιτεί, βέβαια, σ’ ό,τι αφορά την επιχειρηματικότητα στη χώρα μας, μία επανάσταση.

[Το φαινόμενο της γάγγραινας της ολιγαρχίας του Βαγγέλη Μαρινάκη] έχει αρχίσει να επεκτείνεται. Το συναντάμε ακέραιο στον Βόλο με πολύ πιο βίαιο τρόπο. Εμφανίστηκε και στη Νέα Φιλαδέλφεια και δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί. Να σκεφτούμε επίσης ότι πιθανόν να εμφανιστεί και στη Θεσσαλονίκη. Δηλαδή έχουμε το παλαιού τύπου φαινόμενο του Μπερλουσκόνι σε εποχές εξαιρετικά επικίνδυνες, γιατί ο Μπερλουσκόνι αποδείχτηκε φαιδρή φιγούρα που κατάφερε να σύρει την Ιταλία προς την ακροδεξιά. Ο Μπερλουσκόνι δεν ήταν ακροδεξιός, όμως εδώ το χειρότερο είναι ότι μέσα σ’ αυτούς τους τύπους κρύβεται η ακροδεξιά. Το είδαμε στον Πειραιά στις περασμένες εκλογές όταν κατέβηκαν τάγματα μαυροντυμένων με full face για να απειλήσουν την πόλη. Αυτές τις σκηνές δεν θέλουμε να τις ξαναζήσουμε. Αυτό είναι μια πραγματική ιστορία, την ξέρει και τη συζητάει όλη η Ελλάδα. Ο τρόπος για να το αντιμετωπίσουμε είναι η ήττα του φαινομένου ακριβώς εκεί όπου γεννιέται, ακριβώς εκεί όπου επιχειρεί να αποκτήσει το πρώτο εφαλτήριο για να ανεβεί στην εξουσία. Δηλαδή στους δήμους και στις τοπικές ομάδες.

Εδώ είναι δύσκολο να πείσεις σε συνθήκες παρατεταμένης κοινωνικής κρίσης και ανεργίας ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι μια «συζήτηση πολυτελείας». Και ότι ειδικά σε αυτές τις συνθήκες η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι εξαιρετικά κρίσιμη, αφού αυτά αποτελούν ασπίδα για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. (...) [Ο ρατσισμός] διαπερνάει οριζόντια τα περισσότερα πολιτικά κόμματα. Και ενώ υπάρχει ο συνειδητοποιημένος ρατσισμός από κάποιους που το διαλαλούν, υπάρχει και ένας υποβόσκων που βασίζεται στη λογική του «εγώ ρατσιστής δεν είμαι, αλλά…». Αλλωστε, ο ρατσισμός δεν στρέφεται μόνο ενάντια στον ξένο, αλλά και ενάντια σε αυτούς που είναι διαφορετικοί, σε όσους η κοινωνία μας έχει τον τρόπο της να τους κατατάσσει στους «τρομακτικούς Αλλους».

Για μένα η κυριαρχία έχει νόημα μόνο ως λαϊκή κυριαρχία, αν θέλει να είναι δημοκρατική. Δεν μπορεί να υπάρχει κυριαρχία ενός κράτους όπως η Γαλλία ή ενός πολυεθνικού οργανισμού όπως η Ε.Ε., χωρίς να υπάρχει δημοκρατία. Κυρίαρχος είναι εκείνος ο οποίος, σε τελική ανάλυση, παίρνει τις αποφάσεις και στη Δημοκρατία, ακολουθώντας τον Ρουσό, δεν μπορούμε να αποδώσουμε σε κανέναν άλλο αυτό το δικαίωμα παρά στον ίδιο τον λαό. Ευρωπαϊκή κυριαρχία προϋποθέτει ευρωπαϊκό λαό κι αυτό σήμερα δεν υπάρχει. Αν πετύχουν τις προσπάθειές τους οι φεντεραλιστές, γιατί όχι, αλλά σήμερα δεν διαφαίνεται κάτι τέτοιο. Από την άλλη, αν ευρωπαϊκή κυριαρχία σημαίνει να παίρνουν τις αποφάσεις η Κομισιόν, το Eurogroup, η γραφειοκρατία, τότε πρόκειται για επίθεση κατά της Δημοκρατίας, κι αυτό προκαλεί δικαιολογημένο θυμό και αντίδραση.

Φτάσαμε εδώ που είμαστε, σε μια Ευρώπη που κυριαρχεί το χρήμα, γιατί εκείνοι που τη διοίκησαν, Μπαρόζο, Γιούνκερ κτλ την οδήγησαν προς κατευθύνσεις που δεν μοιάζουν καθόλου με την Ευρώπη των αξιών.