Συνεντεύξεις

Το επίπεδο γνώσης του μέσου Έλληνα για την Επανάσταση, θεωρώ ότι είναι όπως για όλη την ελληνική ιστορία, ίσως λίγο καλύτερο ποσοτικά, όχι ποιοτικά. Σκόρπιες γνώσεις, με βάση τη σχολική εκπαίδευση ή την καταγωγή και, από την άλλη, αντιλήψεις που προέρχονται από το συγκερασμό στοιχείων μιας εθνικιστικής ιστοριογραφίας με ισχυρά στερεότυπα με μια αριστερή λαϊκίστικη οπτική, λ.χ. οι ξένοι προστάτες κ.λπ. Προφανώς πολλά πράγματα έχουν βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά από την άλλη μου φαίνεται αδιανόητο να συζητάμε δημόσια ακόμη για τον εμφύλιο του 1821 ως αποτέλεσμα προσωπικών επιλογών ή κακοδαιμονίας της φυλής, και όχι της κοσμοχαλασιάς και της ανατροπής των κοινωνικών συνθηκών που σήμανε μια επανάσταση. Δεν πιστεύω σε μια ερμηνεία της δημόσιας ιστορίας που λέει ότι αυτό συμβαίνει γιατί οι άνθρωποι δεν ξέρουν την «αληθινή» ιστορία. Ποιά είναι αυτή η «αληθινή» ιστορία; Είμαι δύσπιστος σε όσους υποστηρίζουν ότι η ιστορική γνώση απελευθερώνει, είναι εξ ορισμού καλή. Κι αυτό γιατί δεν υπάρχει μια ιστορική γνώση, αλλά πολλές. Το ποια κυριαρχεί έχει να κάνει και με τον τρόπο που θέλει η κάθε κοινωνία να χρησιμοποιήσει το παρελθόν, να το διαβάσει. Ούτε το ότι κάποιος μπορεί να παπαγαλίζει, και έχουμε δει πολλούς και επώνυμους, ιστορικές πληροφορίες σημαίνει ότι παράγει ιστορική γνώση. (...) Η σύνδεση των Νεοελλήνων με την αρχαία Ελλάδα υπήρξε ένα ιδιαίτερα ισχυρό διαβατήριο για την πορεία και την αναγνώριση του ελληνικού κράτους κυρίως από τη Δύση. Και πιστεύω ότι ακόμη και σήμερα αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο της ταυτότητας της χώρας, αλλά και της δημόσιας εικόνας της. Δες λ.χ. την τουριστική προβολή μας στο διεθνές κοινό, οι αρχαιότητες κυριαρχούν. Από εκεί όμως, έως το να θεωρήσουμε ότι η εξωτερική πολιτική των άλλων χωρών επηρεάστηκε ή επηρεάζεται από αυτό υπάρχει μια τεράστια απόσταση. Η ναυμαχία στο Ναυαρίνο δεν ήταν αποτέλεσμα του φιλελληνισμού. Ξέρεις, υπήρχε και υπάρχει πάντα μια ανάγκη μας να  θεωρούμε ότι είμαστε το κέντρο της γης, ότι οι πολιτικές των άλλων εξαρτώνται από την εκτίμηση που μας έχουν, τη συμπάθεια ή την αντιπάθεια. Αρνούμαστε να αντιληφθούμε ότι αποτελούμε τμήμα ενός πολυεπίπεδου και πολυσύνθετου κόσμου, είμαστε ένας παράγων ανάμεσα σε πολλούς άλλους.

Το λιντσάρισμα του Ζακ σηματοδοτεί μια εποχή όπου απελευθερώθηκε ο φασισμός που κουβαλάει ο καθένας μέσα του. Τη συνδέω με την δολοφονία του Λουκμάν που σφάχτηκε και του Παύλου Φύσσα. Ο μέσος πολίτης είναι διαποτισμένος από ξενοφοβία, ομοφοβία και ρατσισμό. Ο φασισμός δεν τελείωσε ποτέ, αλλά ο πιο επικίνδυνος έιναι ο καθημερινός φασισμός. Το παθητικό και το αβουλο, όπως ο κόσμος που παρακολουθούσε χωρίς να αντιδρά. Αυτός ο κόσμος είναι ικανός να δικαιολογήσει τα πάντα. Εύχομαι αύριο να δικαιωθεί η μνήμη του. Σκέφτομαι συνέχεια όλο αυτόν τον καιρό τη μητέρα του. Έχω τρεις μάνες μπροστά μου, την ταπεινή, σιωπηλή μητέρα του Λουκμάν, την μαχητική, γενναία ανυψωμένη μάνα του Παύλου Φύσσα που είναι μια μάνα πρότυπο και αρχέτυπο και έχω και την πονεμένη και σιωπηλή μάνα του Ζακ. Από τις τρεις αυτές μάνες, η μάνα του Ζακ είναι η μόνη που ίσως δε μπορεί να βγει και να πανηγυρίσει.

Όσον αφορά την καταδίκη για εγκληματική οργάνωση, το αποτέλεσμα της δίκης είναι ένας αναμφισβήτητος θρίαμβος του αντιφασιστικού κινήματος, διότι για πρώτη φορά, μετά από μια μακρόχρονη και συνεπή πάλη, κατόρθωσε να αναγκάσει και τον πολιτικό κόσμο να καταδικάσει τη Χρυσή Αυγή και τη δικαστική εξουσία να επιβάλει δικαιοσύνη. Είναι μια απόφαση που όμοιά της δεν έχει υπάρξει τις προηγούμενες δεκαετίες, ακόμα και στις ελάχιστες περιπτώσεις που συλλαμβάνονταν και καταδικάζονταν οι δράστες αδικημάτων. Πολύ θετική, επίσης, είναι η απόφαση του δικαστηρίου για τα ελαφρυντικά, δεδομένου ότι απέρριψε όλα τα πολιτικά ελαφρυντικά που ζητούσαν. Το δικαστήριο και με την απόφαση περί ενοχής και με την απόφαση περί ελαφρυντικών δεν εφάρμοσε με τρόπο ισοπεδωτικό το νόμο για όλους, διότι μετέβαλε τις κατηγορίες προς τα κάτω ή/και έδωσε ελαφρυντικά σε αρκετούς από τους καταδικασθέντες. Υπήρξαν δε και δύο περιπτώσεις που οι συνήγοροι Πολιτικής Αγωγής έχουμε σοβαρό παράπονο από την απόφαση περί ενοχής, διότι ο υποβιβασμός της απόπειρας ανθρωποκτονίας εναντίον των συνδικαλιστών του ΠΑΜΕ σε πλημμέλημα αποτελεί σοβαρό σφάλμα, όπως και η αθώωση της γνωστής από τον Άγιο Παντελεήμονα Θ. Σκορδέλη και του στελέχους της Χρυσής Αυγής Τσακανίκα για τη δολοφονία Φύσσα. Όσον αφορά την απόφαση για τις ποινές, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι για τα μέλη του διευθυντηρίου της Χρυσής Αυγής, εκτός του Ματθαιόπουλου, αγγίζουν το ανώτατο όριο και θεωρώ ότι είναι ικανοποιητικές. Σημειώνω δε ότι το δικαστήριο κινήθηκε πάνω από το ελάχιστο όριο του παλιού Ποινικού Κώδικα, που ήταν δέκα χρόνια, ενώ θα μπορούσε να επιβάλει ποινές ακόμα και πέντε χρόνια με το νέο Π.Κ., έστω και χωρίς ελαφρυντικό σε όλους αυτούς. Όμως οι ποινές που επιβλήθηκαν στους συνεργούς της ανθρωποκτονίας του Παύλου Φύσσα και στους δράστες της απόπειρας ανθρωποκτονίας εναντίον των αιγύπτιων ψαράδων, δηλαδή στους αυτουργούς δύο κακουργηματικών πράξεων, είναι χαμηλές και αναντίστοιχες με τη βαρύτητα των πράξεων και οδηγούν με πολλές αξιώσεις στη λήψη ανασταλτικού αποτελέσματος της έφεσης και ουσιαστικά στην ατιμωρησία, αφού το εφετείο θα ολοκληρωθεί σε τουλάχιστον τρία χρόνια από σήμερα. Είμαι υποχρεωμένος να σημειώσω ότι η δικαστηριακή πρακτική σε ανάλογες περιπτώσεις επιβάλλει πολύ αυστηρότερες ποινές και δεν είναι δυνατόν να δεχτεί το περί δικαίου αίσθημα δικαστικές αποφάσεις που φυλάκισαν καθαρίστριες, πριν μερικά χρόνια, επειδή πλαστογράφησαν ένα απολυτήριο του δημοτικού για να πάρουν μια σκούπα και να θρέψουν την οικογένειά τους, τη στιγμή κατά την οποία συνεργοί δολοφόνων και υποψήφιοι δολοφόνοι, που κατά τύχη δεν ολοκλήρωσαν το αποτέλεσμά τους, αντιμετωπίζονται με τόσο χαμηλές ποινές.

Ένα σημαντικό γεγονός που πρέπει να γνωρίζουν όλοι. Μέχρι να εθνικοποιήσουμε το πετρέλαιο, το 2005, το ετήσιο εισόδημα που είχαμε απ’ αυτό ήταν σχεδόν 3 δισεκατομμύρια μπολιβιάνο (περίπου 380 εκατ. ευρώ). Όταν το εθνικοποιήσαμε, είχαμε 38 δισεκατομμύρια μπολιβιάνο (περίπου 4,8 δισεκατομμύρια ευρώ) σε κέρδη από το πετρέλαιο. Τον Ιανουάριο του περασμένου έτους ήταν 40 δισ. ευρώ, φανταστείτε τη σημασία αυτής της αλλαγής. Η Βολιβία ήταν στις τελευταίες χώρες της Νότιας Αμερικής όσον αφορά την οικονομική ανάπτυξη, αλλά κατά τη διάρκεια των δεκατεσσάρων ετών που ήμουν πρόεδρος, βρέθηκε ανάμεσα στις έξι πρώτες. Όταν πήγαινα σε διεθνή φόρα και συνόδους κορυφής, οι άλλοι πρόεδροι με ρώτησαν, «Έβο, πόση οικονομική ανάπτυξη θα υπάρξει φέτος;» Έλεγα 4% - 5% και με ρώτησαν τι είχα κάνει για να το πετύχω. Απαντούσα: «Πρέπει να εθνικοποιήσουμε τους φυσικούς μας πόρους και οι βασικές κοινωνικές υπηρεσίες πρέπει να γίνουν ανθρώπινο δικαίωμα.» Τώρα επέστρεψαν οι ιδιωτικοποιήσεις. Με διάταγμα που εκδόθηκε στις 24ης Ιουνίου επιστρέφουμε στο παρελθόν, στη μείωση του κράτους σε «μικρό μέγεθος», όπως θέλει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το κράτος δεν θα επενδύει σε δημόσιες εταιρείες και θα συμβάλει λιγότερο στην επέκταση του παραγωγικού μηχανισμού προς όφελος του λαού της Βολιβίας. Η ιδέα αυτού του διατάγματος είναι να επιστρέψει σε μια κατάσταση που ενεργεί μόνο ως ρυθμιστής και όχι ως επενδυτής σε εθνικά έργα. Όλες οι συνταγές του ΔΝΤ υπάρχουν σε αυτό το διάταγμα: ιδιωτικοποίηση ηλεκτρικής ενέργειας, τηλεπικοινωνιών, υγείας και εκπαίδευσης. Η ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης έχει ήδη ξεκινήσει, φέτος δεν διέθεσαν προϋπολογισμό για την κατασκευή νέων σχολείων. Στις 14 Σεπτεμβρίου, άρχισαν να ιδιωτικοποιούν την ενέργεια. Οι νομικοί που διορίστηκαν από την κυβέρνηση παραιτήθηκαν επειδή το διάταγμα ιδιωτικοποίησης είναι αντίθετο με το Σύνταγμα. Οι βασικές κοινωνικές υπηρεσίες είναι ανθρώπινο δικαίωμα και δεν μπορεί να είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις, η υγεία δεν μπορεί να είναι εμπόρευμα και η εκπαίδευση είναι σημαντική για την απελευθέρωση των ανθρώπων. Δυστυχώς, η Βολιβία αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή δύο πανδημίες: την πανδημία που μας σκοτώνει με τον ιό –και παραλύει την παραγωγή κατά τη διάρκεια της καραντίνας– αλλά και μια κυβέρνηση που παραλύει όλα τα δημόσια έργα και τα υποβάλλει στην καπιταλιστική πολιτική. Στόχος μας είναι να υπερασπιστούμε τις εθνικοποιήσεις και να εμβαθύνουμε την εκβιομηχάνιση. Αυτός είναι ο στόχος που πρέπει να επιτύχουμε, ώστε να μπορέσουμε να συνεχίσουμε με την οικονομική ανάπτυξη. Αλλά πρώτα πρέπει να αποκαταστήσουμε τη δημοκρατία και να πάρουμε πίσω τη χώρα μας.

O νέος κατάπλους του Όρουτς Ρέις στην Ανατολική Μεσόγειο, οι συμβολικού χαρακτήρα προκλήσεις στα Βαρώσια στην Κύπρο, οι NAVTEX για τουρκικές ασκήσεις στο Αιγαίο, συνιστούν μια κλιμάκωση της στάσης της Άγκυρας. Η ελληνική κυβέρνηση κινείται χωρίς πυξίδα. Μοιάζει να σύρεται από τις εξελίξεις, να συμμετέχει σε μυστικές διαπραγματεύσεις στο Βερολίνο ή σε -υπό νατοϊκό καπέλο- διερευνητικές συνομιλίες. Να θέτει ζήτημα κυρώσεων στην Ε.Ε. και στη συνέχεια να αρκείται σε φραστικές δηλώσεις υποστήριξης των ελληνικών θέσεων. Θέσεις που αλλάζουν ανάλογα με το ακροατήριο. Ο κ. Μητσοτάκης, σε δηλώσεις του στον διεθνή τύπο κάνει λόγο για θαλάσσιες περιοχές που διεκδικούνται από την Ελλάδα και την Τουρκία, ενώ απευθυνόμενος στο εσωτερικό μιλάει για ελληνική υφαλοκρηπίδα. Πρέπει να ειπωθεί, επιτέλους, στον ελληνικό λαό η αλήθεια. Η αντιπαράθεση Τουρκίας- Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο, αφορά στη διεκδίκηση μιας αμφισβητούμενης με βάση τη διεθνή νομιμότητα  θαλάσσιας περιοχής. Αυτή η περιοχή, θα κατανεμηθεί μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ή  με διάλογο ή με πόλεμο. Ο ΣΥΡΙΖΑ, έχει αποκλείσει το δεύτερο ενδεχόμενο, εκτός βέβαια, αν η Τουρκία απειλήσει την εδαφική ακεραιότητα της χώρας μας. Συνεπώς, εμείς ως κυβέρνηση θα εργαζόμασταν, για έναν διάλογο με τη γειτονική χώρα, που θα κατέληγε είτε στην επίλυση των διαφορών μας, είτε στη Χάγη. Αυτός θα ήταν ο σκοπός μας και έχοντας δώσει τις εξετάσεις μας με την εμβληματική Συμφωνία των Πρεσπών, νομίζω, ότι θα τον πετυχαίναμε.

Σκορπίζουν γύρω τους την αποφορά του δικού τους φόβου. Του κατακλυσμιαίου τους φόβου. Οι ναζί φονιάδες και λοιποί οργανωμένοι συμπαραστάτες κάθε λογής φόβου των άλλων. Οι ναζί της «Χρυσή Αυγής» μετά την καταδίκη τους. Μέσα στο δικαστήριο όπου αποκαλύφθηκε το ποιόν και το πύον τους. Οπότε ανακύπτει το ερώτημα: είναι φασίστες επειδή είναι δειλοί ή είναι δειλοί επειδή είναι φασίστες;

Jeffrey C. Alexander: Μία από τις αφηγήσεις που έχω εντοπίσει σχετικά με την κρίση του κορονοϊού είναι ότι «όλοι μαζί μπορούμε». Η πανδημία επηρεάζει πλούσιους και φτωχούς. Οι άνθρωποι φορούν μάσκες για να προστατεύσουν όχι μόνο τον εαυτό τους αλλά και όλους τους γύρω τους. Οι άνθρωποι αυτοπροστατεύονται στον χώρο τους για τους εαυτούς τους και για τους άλλους. Οι άνθρωποι σε γενικές γραμμές συμφωνούν να κλείσουν μεγάλο μέρος της οικονομίας μας. Αυτό υποδηλώνει μια αλληλεγγύη. Υπάρχει ένα ισχυρό επιχείρημα ότι πρέπει να βελτιώσουμε τις υποδομές για την υγεία μας, για λογαριασμό όλων, όταν ολοκληρωθεί αυτή η κρίση. Και αυτό συνδέεται με ζητήματα που αφορούν την ανισότητα και με την ιδέα ότι οι άνθρωποι δεν θα πρέπει να χάνουν την ασφάλιση της υγείας τους όταν χάνουν τη δουλειά τους. Η πανδημία έχει αναδείξει τις φυλετικές και τις οικονομικές ανισότητες με πολύ οδυνηρό τρόπο. Μια μερίδα βασικών εργαζομένων παίζει με τη ζωή της στην πρώτη γραμμή για να παρέχει υπηρεσίες τροφίμων και υγειονομικής περίθαλψης. Είναι συχνά χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι που δεν έχουν άλλη επιλογή από το να πάνε στη δουλειά τους. Κατά μία έννοια, πρόκειται για ένα δράμα αδικίας που παίζεται μπροστά στα μάτια μας. Ενα τέτοιο τραγικό κοινωνικό δράμα έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει μια μεγαλύτερη αλληλεγγύη.

Σε καμία περίπτωση δεν παραγνωρίζουμε, τη θέση και τη στάση όλων των πολιτικών δυνάμεων του δημοκρατικού τόξου, ιδιαίτερα βέβαια της Αριστεράς εντός και εκτός κοινοβουλίου, που λειτούργησαν, από ένα σημείο και υστέρα, αποφασιστικά και ασφυκτικά, στο να υπάρξει η καταδίκη της ΧΑ, ως εγκληματικής οργάνωσης. Θεωρώ επίσης συμβολή την ουσιαστική σύμπτωση όλων των δημοκρατικών πολιτικών δυνάμεων στη στρατηγική για να τεθεί η ηγεσία της ΧΑ απέναντι στους φυσικούς της δικαστές, για τις πράξεις και την ενθάρρυνση των πράξεων της εγκληματικής οργάνωσης. Επιλογή που έβαλε τέλος αφενός στην επιστημονική συζήτηση για να υπάρξει άρθρο απαγόρευσης στο σύνταγμα, θέμα που δεν ετέθη στις δυο φάσεις της αναθεώρησης από καμία πολιτική δύναμη, αλλά κυρίως επιλογή που έβαλε τέλος, έστω και για ιδιοτελείς πολιτικά λογούς στο «χάιδεμα» και την αξιοποίηση της ΧΑ «στο πεδίο» από τη ΝΔ. Πολιτική, η οποία ήταν εμφανέστατη και ξετυλίχθηκε ενώπιον μας από το 2011 μέχρι τον Σεπτέμβρη του ‘13, μέσω της κομβικής παρουσίας του κ. Μπαλτάκου ως γέφυρας και βεβαίως μέσα από την αποσιώπηση που υπήρξε από την τότε κυβέρνηση, στις πολλές καταγγελίες που είχαμε κάνει μέσα στη Βουλή, στον κοινοβουλευτικό έλεγχο, για τις δεκάδες εγκληματικές ενέργειες που είχαν ως επίκεντρο και στελέχη της ΧΑ στον Κοινοβουλευτικό έλεγχο στο διάστημα 2012-13. Απαντάω έτσι ψύχραιμα λοιπόν και πολιτικά στην άθλια συκοφαντική στρατηγική της ψευδολογίας, με την οποία προσπάθησε η ηγεσία της ΝΔ, δια του κ. Πέτσα, να επιρρίψει απολύτως αίολες και ανιστόρητες ευθύνες για δήθεν «συμπόρευση» στο ΣΥΡΙΖΑ, την κρίσιμη δεκαετία της κρίσης. Δεν είναι τυχαία η πολιτική αθλιότητα που επιχειρήθηκε, μέσω και ορισμένων εξαιρετικά προθύμων και χειραγωγημένων συγκεκριμένων Μέσων και δημοσιογράφων, να περάσει στην κοινή γνώμη, σε βάρος προφανώς της κοινής δημοκρατικής αισιοδοξίας που υπήρξε, με την καταδίκη της ΧΑ. Θέλουν να ξαναγράψουν την ιστορία της κρίσης, να αναθεωρήσουν τις τραγικές ευθύνες των ηγεσιών των κομμάτων που οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία, να αμαυρώσουν περήφανες στιγμές του πλειοψηφικού δημοκρατικού και αριστερού κινήματος, που αντιστάθηκε και έδωσε διέξοδο, μέσα σε αυτό το περιβάλλον, για τη χώρα. Όσες «Ομάδες Ψεύδους», όσες διαδικτυακές αθλιότητες, όσες επιχορηγήσεις σε συγκεκριμένα Μέσα και αν χρησιμοποιήσουν, δε θα μπορέσουν να ξαναγράψουν αυτή την πρόσφατη ιστορία μας, ούτε να παραγράψουν τις δικές τους ιστορικές ευθύνες, που προφανώς αφορούν και στην εμφάνιση του πολιτικού φαινομένου της ΧΑ, με εκλογικό ακροατήριο σε πολλαπλές εκλογικές δοκιμασίες. Υπηρετώντας αυτό το διχαστικό ιδιοτελή πολιτικό στόχο, έφτασαν να παραγνωρίζουν απολύτως και την καθοριστική, επι τετραετία, στάση της Βουλής, με ευρύτατη συναίνεση των δημοκρατικών δυνάμεων, που συνέβαλε αποφασιστικά στην απονομιμοποίηση της ΧΑ στην κοινή γνώμη. Θέμα στο οποίο αναλυτικά αναφέρθηκα μέσα στην ολομέλεια της Βουλής πριν από μια εβδομάδα και δε βρήκε κανείς το θάρρος να αμφισβητήσει όλη αυτή τη διαδρομή και τη συμβολή της Βουλής, που σε ένα μικρό έστω βαθμό προφανώς αντανακλά και στη δική μου στάση ως Προέδρου της και βέβαια τις επιλογές της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Επιμένουμε σταθερά στην ανάγκη διαλόγου και αποκλιμάκωσης. Ποτέ δεν παίξαμε το χαρτί της όξυνσης και της πατριδοκαπηλίας, αυτά είναι εργαλεία της ΝΔ. Στρατηγική για διάλογο σημαίνει θετική ευρωτουρκική ατζέντα αλλά και την ταυτόχρονη απειλή κυρώσεων. Δυστυχώς η ΝΔ επέλεξε να πάει πίσω από αυτή την στρατηγική και την απόφαση που εμείς είχαμε πετύχει για κυρώσεις. Πανηγύριζε για απόφαση Συνόδου Κορυφής η οποία δεν περιελάμβανε ούτε κυρώσεις, ούτε μηχανισμό κυρώσεων. Το αποτέλεσμα το είδαμε, ήταν η νέα επιχείρηση στο Καστελόριζο από την μεριά των τουρκικών πλοίων. Το πραγματικό ερώτημα για την προσφυγή στη Χάγη είναι αν μπορεί να το αντέξει η ΝΔ. Ο κ. Μητσοτάκης δεν φέρνει καν προς ψήφιση τις διμερείς συμφωνίες με την Βόρεια Μακεδονία, χαρακτηριστική ένδειξη αδυναμίας. Η χώρα όμως δεν μπορεί να εξαρτάται από τις εσωκομματικές αντιφάσεις της ΝΔ.

-Εμείς δεν ζητάμε γενικώς και αορίστως περισσότερα test. Αυτό ήταν το απολύτως εύλογο αίτημα της αρχικής φάσης. Τώρα ζητάμε στοχευμένους προληπτικούς ελέγχους σε δομές και πληθυσμούς ειδικής ευαλωτότητας, αύξηση της δυναμικότητας των δημόσιων εργαστηρίων, διαφάνεια στη συνεργασία με ιδιωτικά εργαστήρια και όχι προκλητική εύνοια συγκεκριμένων συμφερόντων. Και πάνω απ’ όλα ζητάμε να μην πληρώνουν οι πολίτες από την τσέπη τους για τα μοριακά τεστ που αναγκάζονται -λόγω οριακής δυνατότητας των δημόσιων εργαστηρίων - να κάνουν στον ιδιωτικό τομέα. Μια εξέταση που παίζει καθοριστικό ρόλο στην προστασία της Δημόσιας Υγείας, δεν μπορεί να επιβαρύνει τους πολίτες αλλά το Κράτος. Η κριτική μας αφορά όχι μόνο αυτή καθ’ αυτή τη διαχείριση της κρίσης αλλά και την προοπτική για το Δημόσιο Σύστημα Υγείας και την κάλυψη των νέων αναγκών των ανθρώπων μετά την πανδημία. (...) Είναι απολύτως προφανές ότι το «κέντρο βάρους» πλέον έχει μετατεθεί στις πολιτικές αποφάσεις. Για τις οποίες η κυβέρνηση συχνά επιδιώκει να εξασφαλίσει εκ των υστέρων επιστημονική συνηγορία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι προϋποθέσεις για το άνοιγμα των σχολείων. Η αξιόπιστη και έγκυρη λοιπόν ομάδα ειδικών που έχει αναλάβει το δύσκολο έργο να εισηγείται στην Πολιτεία με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα που είναι στη διάθεση της, διατρέχει τον κίνδυνο και να μην εισακούεται έγκαιρα και να χρεωθεί την προβληματική πορεία της πανδημίας στη νέα φάση. Η κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός είναι έτοιμοι να «κρυφτούν» πίσω από τις ευθύνες των ειδικών. Γι’αυτό τονίζουν συνεχώς το θέμα της ατομικής ευθύνης. Ακόμα όμως και το έλλειμμα πειθούς και συνειδητής συμμόρφωσης μερίδας της κοινωνίας στα περιοριστικά μέτρα, είναι δημόσια ευθύνη και άρα απαιτεί άλλου τύπου διαχείριση και από την επιστημονική κοινότητα και από την Πολιτεία. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που σίγουρα δεν αποδίδει είναι ο αυταρχισμός, οι απειλές και τα πρόστιμα. Η προστασία της Δημόσιας Υγείας δεν είναι αστυνομική υπόθεση αλλά υπόθεση εξειδικευμένης προληπτικής παρέμβασης στην κοινότητα και ολοκληρωμένης υγειονομικής-κοινωνικής φροντίδας, με ταυτόχρονη λήψη αντισταθμιστικών μέτρων στήριξης των κλάδων, των επαγγελματιών, των εργαζομένων και των τοπικών κοινωνιών που πλήττονται από την πανδημία.