Macro

Η αξίωση να εφαρμοστεί ο νόμος δεν συνιστά συμπάθεια προς το πρόσωπο και τις απεχθείς εγκληματικές πράξεις για τις οποίες καταδικάστηκε. Ποτέ άλλοτε δεν είχαμε νεκρό από απεργία πείνας. Εάν συμβεί, τότε θα αλλοιωθεί η σύμφυση δημοκρατίας και κράτους δικαίου: όταν ένας άνθρωπος, ο οποίος εκτίει τη δίκαιη ποινή του, διεκδικεί ισόνομη μεταχείριση, δεν θα πρέπει να καταφεύγει στην απεργία πείνας ούτε να υφίσταται τη βάσανο της αναγκαστικής σίτισης. Δεν αρμόζουν αυτά σε κράτος δικαίου. Αυτά απαξιώνουν τον διαφωτιστικό και δημοκρατικό ανθρωπισμό, ο οποίος ενέπνευσε τον ευρωπαϊκό, συνταγματικό πολιτισμό, αλλά και την αξιακή μας αντίληψη για τη δημοκρατία. Απαξιώνουν την ίδια την αρχή της ισονομίας, χωρίς την οποία δεν μπορούμε να είμαστε πολίτες σε ευνομούμενη Πολιτεία. Μας απαξιώνει ως ανθρώπους σεβόμενους την αξία της ανθρώπινης ζωής χωρίς εξαιρέσεις. Το άρθρο 2, παρ. 1 του συντάγματος, το οποίο ορίζει ότι «ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας», δεν χωράει εξαιρέσεις. Αλλιώς η βαρβαρότητα θα είναι ο κανόνας.

«Ας είμαστε ρεαλιστές. Η Ελλάδα δεν πάσχει σήμερα από καταπάτηση δικαιωμάτων. Από ασφάλεια υποφέρει». Αυτά έλεγε στις προγραμματικές δηλώσεις. Και στην τελετή παράδοσης: «Η ασφάλεια ταυτίζεται με τη Δημοκρατία». Ο υπουργός πρεσβεύει ένα δόγμα που θέτει πολιτειακά ζητήματα. Ναι, η δημοκρατία χρειάζεται ασφάλεια, ναι βασίζεται στην ασφάλεια. Αλλά όχι, η δημοκρατία δεν ταυτίζεται με την ασφάλεια. Όταν ταυτίζεται μαζί της, η δημοκρατία ρηγματώνεται: αστυνομοκρατούμενοι δρόμοι, στρατικοποίηση των σωμάτων ασφαλείας, αποδυνάμωση κάθε μηχανισμού λογοδοσίας, απαγόρευση συνάθροισης με απλή απόφαση αστυνομικού οργάνου. Ένα δόγμα «αστυνομία παντού, νέα σώματα, νέες αρμοδιότητες, νέες προσλήψεις» δεν είναι ασφάλεια. Δεν είναι αστυνόμευση. Πρόκειται για αλλαγή παραδείγματος. Επιτέλους, «τα χέρια της αστυνομίας λύθηκαν»! Ο κ. υπουργός είναι διαρκώς θυμωμένος: σε κάθε ερώτηση για τα πεπραγμένα του αντιδρά θιγμένα και εριστικά, είτε αφορά τον φυγόποινο Παππά είτε την εθνική οδό που κλείνει. Εξαγριώνεται όταν τεθεί ζήτημα αστυνομικής αυθαιρεσίας, βρίσκεται σε δικό του πόλεμο με αντιπάλους «κάποιους φωνακλάδες επώνυμους», τους «βιαιολόγους των κοινωνικών μέσων», τη «δήθεν ευαισθησία της αριστεράς». Ο κ. υπουργός είναι σε τροχιά αυτανάφλεξης, ο λόγος του εκτραχύνεται, προσομοιάζει στον λόγο ακραίων συνδικαλιστών της ΕΛΑΣ στα τηλεοπτικά παράθυρα παρά θεσμικά υπεύθυνου προσώπου. Είναι πλέον μια γκροτέσκα φιγούρα. Ο κ. Χρυσοχοΐδης φωνάζοντας «Η δημοκρατία επανέρχεται» παίρνει μια δική του φαντασιακή ρεβάνς από τη μεταπολίτευση.

Το περιβόητο σχέδιο Πισσαρίδη είναι αντίγραφο όλων εκείνων που έχουν συντελεστεί στη Βρετανία ήδη από τη δεκαετία του ‘80, αλλά και αλλού, προκαλώντας όχι φυσικά ευδαιμονία στους από κάτω αλλά φτώχεια και δυστυχία, αφού ο παραγόμενος πλούτος δεν διαμοιράστηκε ποτέ. Ο ελληνική κυβέρνηση του σήμερα, δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τις βρετανικές, και της Θάτσερ τότε και του Τζόνσον τώρα. Ούτε σε σκληρότητα ούτε σε γελοιότητα. Ένα πολιτικοοικονομικό μοντέλο ενός ακόμα “άριστου” νομπελίστα, βραβευμένου από τους άλλους “άριστους” του καπιταλισμού, παρουσιάζεται ως σωτηριώδες, την ώρα που ο αυταρχισμός περισσεύει. Το ολοκληρωτικό κράτος, στην πιο εκχυδαϊσμένη εκδοχή του, άπονο κι εκδικητικό, αφήνει τον Δημήτρη Κουφοντίνα να αργοπεθαίνει, διεκδικώντας όχι αποφυλάκιση, ούτε καν άδειες, αλλά το δικαίωμα να επιστρέψει στον Κορυδαλλό, στην ειδική πτέρυγα που έφτιαξε ο τότε αλλά και νυν αρμόδιος υπουργός, ο Μ. Χρυσοχοϊδης, για τους καταδικασμένους της 17Ν. Το υποτιθέμενο, κράτος δικαίου, ποδοπατιέται, με την αλαζονεία του νικητή επί των ηττημένων. Δεν είναι, προφανώς, μοναχά η περίπτωση Κουφοντίνα. Είναι και οι ξυλοδαρμοί των φοιτητών, η εισχώρηση της αστυνόμευσης στη δημόσια σφαίρα, ο τρόπος διαχείρισης της υπόθεσης Λιγνάδη και των συν αυτώ, ακόμα και ο τρόπος διαχείρισης της πανδημίας. Είναι μια μεγάλη, ξεκάθαρα πολιτική, φορτισμένη ιδεολογικά, ατζέντα. Αυτή με την οποία θα συνεχίσουν να κάνουν κουμάντο, ακόμα και πάνω σε πτώματα. Το έκανε η Θάτσερ, γιατί όχι και οι εγχώριοι δεξιοί μιμητές; Πώς νοηματοδοτείς εν τέλει τη δημοκρατία σε μια κοινωνία δομημένη στην ανισότητα, χωρά πολλή κουβέντα. Και αν θεωρείς το κράτος τσιφλίκι σου και δίκιο το δίκιο της τάξης σου, τότε μπορείς να μετράς νίκες προσωρινές, κινδυνεύεις όμως να χορεύουν στον τάφο σου. Όπως σ΄ εκείνον της Θάτσερ.

Η σκληρή στάση απέναντι στον Κουφοντίνα πιθανότατα αποσκοπεί στην αποκόμιση εκλογικού οφέλους. Είτε έχει κάνει σχετικές δημοσκοπήσεις είτε όχι, η Δεξιά φαίνεται πως «ποντάρει» στο ότι μια μεγάλη μερίδα του κόσμου είναι ικανοποιημένη με αυτήν της τη σκληρή στάση, και πιθανώς δεν θα την πείραζε, αν όχι θα χαιρόταν κιόλας, στην περίπτωση που ο Κουφοντίνας πέθαινε. Δεν θα μείνω στο αν πραγματολογικά ευσταθεί μια τέτοια εκτίμηση. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω ούτως ή άλλως. Συντηρητικά ή και ακροδεξιά «αντανακλαστικά» στον κόσμο υπάρχουν – αν και είναι λάθος να θεωρούμε ότι τούτα υφίστανται κατά τρόπο «φυσικό» ή αντικειμενικό. Προκύπτουν από το γενικότερο ιδεολογικό και επικοινωνιακό κλίμα, το οποίο καλλιεργείται σε μεγάλο βαθμό από τις στρατηγικές ιδεολογικές επιλογές των κυρίαρχων καθεστωτικών δυνάμεων, είτε συγκυριακά είτε σε βάθος ιστορικού χρόνου. Ως προς το δεύτερο πάντως, τουλάχιστον στην περίπτωση της ελληνικής κοινωνίας, φαίνεται πως η αυτονόητη αρχή της ισονομίας όλων των πολιτών, των καταδικασμένων και για τα πιο στυγερά εγκλήματα συμπεριλαμβανομένων, δεν είναι κάτι που έχει «περάσει» στον πολύ κόσμο. Και τούτο διότι η ηγέτιδα τάξη στην Ελλάδα είχε παλαιόθεν μεριμνήσει να μην είναι και «υπερβολικά εξοικειωμένοι» οι υπήκοοί της με τις στοιχειώδεις αξίες του Διαφωτισμού. Πέρα όμως από το ζήτημα της νομιμότητας του αιτήματος του Κουφοντίνα, η Δεξιά στην προκειμένη περίπτωση μάλλον στοχεύει σε μια πιο δυναμική ιδεολογική παρέμβαση. Δεν αποσκοπεί απλώς στην άντληση εκλογικού οφέλους από ανθρώπους που ήδη συμφωνούν μαζί της στην υπόθεση Κουφοντίνα ούτως ή άλλως. Προσπαθεί να καλλιεργήσει ένα ιδεολογικό κλίμα που μακροπρόθεσμα θα αποβεί προς όφελός της και εκλογικά. Εν ολίγοις, προσπαθεί να κατασκευάσει ένα δικό της ακροδεξιό εκλογικό κοινό. Πιο συγκεκριμένα. Εχουμε ήδη επισημάνει –όχι μόνον εγώ– πως κεντρικός στρατηγικός στόχος της σύγχρονης Δεξιάς είναι η –θεσμική, ιδεολογική, πολιτική– ματαίωση της Μεταπολίτευσης. Τούτος ο στόχος όμως δεν συνίσταται απλώς στο να «ξεχάσει» ο κόσμος πως υπήρξε Μεταπολίτευση. Αλλά σε μια ριζική αλλαγή των συσχετισμών ιδεολογικής ισχύος προς όφελος των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων που συντάσσονται με την επιστροφή στην εμφυλιοπολεμική και επιθετικά αντι-αριστερή συνθήκη που επικρατούσε στο αστικό καθεστώς από το 1944 μέχρι το 1974. Στα αρρωστημένα μυαλά κάποιων «ιθυνόντων» της Δεξιάς φαίνεται πως το πιο προβεβλημένο στέλεχος της 17Ν, ίσως και λόγω της ονομασίας της οργάνωσής του, αποτελεί το ειδεχθέστερο σύμβολο της Μεταπολίτευσης – γι’ αυτό και ο «δημόσιος θάνατός του» θα συμβολίζει την οριστική ήττα της τελευταίας.

Κάποτε υπήρχε η εντελώς λάθος αντίληψη, ότι από το τρικάκι στην εγκληματική τρομοκρατική ενέργεια δεν υπάρχει πολύς δρόμος κ γι’ αυτό πρέπει να χτυπάμε όποιον πετάει τρικάκια για να μην φτάσουν στις εγκληματικές ενέργειες. Τι σχέση έχει αυτό με το κράτος δικαίου, καμία. Είναι αυτό Δικαιοσύνη; Όχι φυσικά. Αυτό τι σχέση έχει με φιλελεύθερη κυβέρνηση όπως θέλετε να παρουσιάζεστε. Δεν εκδηλώνω απλά την απογοήτευση και κατάπληξη, για το πως η κυβέρνηση και ο ίδιος ο πρωθυπουργός κωφεύει σε αυτά τα ζητήματα. Δεν αναφέρομαι καν στον υπουργό προστασίας του πολίτη, ο οποίος διαχειρίζεται πολύ καλά τη στρατηγική της έντασης, και το φόβου μέσα στην πανδημία. Είναι αθλιότητα ως άσκηση πολιτικής. Δεν μπορείτε να κωφεύετε, να απαντάτε προσχηματικά  και ιδεοληπτικά και εκδικητικά να θέτετε αυτήν την πολιτική στην υπηρεσία της καταστολής, στον αυταρχισμό και την επικινδυνότητα για τη ζωή κρατουμένων, που έχουν κάθε δικαίωμα να ζητούν τα νόμιμα. Θα πρέπει να πάρετε αποφάσεις για να σταματήσει αυτή η επέλαση και οικοδόμηση αστυνομικού κράτους στη χώρα, και να πάρετε την αυτονόητη απόφαση για να σταματήσει από την πλευρά του κράτους δικαίου η παραβίαση νόμιμων δικαιωμάτων του εν λόγω κρατουμένου.

Το να μιλάει ανοιχτά ο ΣΥΡΙΖΑ για το δικαίωμα και των ομόφυλων ζευγαριών στον πολιτικό γάμο και την τεκνοθεσία, το να διεκδικεί ανοιχτά το δικαίωμα στην ορατότητά τους, είναι στοιχειώδης υποχρέωσή του. Το να αντιστέκεται σθεναρά στην απόπειρα κατάλυσης του κράτους δικαίου, το να μην κλείνει τα μάτια και να μη σιωπά στο ενδεχόμενο θανάτου ενός απεργού πείνας – όποιος και αν είναι αυτός, το να υπερασπίζεται την ισονομία και να μη δέχεται εκπτώσεις, το να αντιδρά όταν αντιμετωπίζεται ο κρατικός μηχανισμός ως ιδιωτικής χρήσεως εργαλείο βασανισμού και θανάτου ενός κρατουμένου που δικάστηκε και καταδικάστηκε για τις πράξεις του, είναι επίσης υποχρέωσή του. Το να είναι ξεκάθαρα οριοθετημένος απέναντι σε ξενοφοβικές κραυγές, χωρίς να υπάρχει στο μυαλό κανενός η έννοια του πολιτικού κόστους, δεν θα έπρεπε καν να συζητιέται. Όπως άλλωστε έλεγε και η Ρόζα Λούξεμπουργκ, παραπέμποντας στον Φερντινάντ Λασσάλ: "η πιο επαναστατική πράξη είναι και θα παραμείνει να λες πάντα δυνατά αυτό που συμβαίνει”.

Δεν έχει δικαίωμα να μιλάει ο ΣΥΡΙΖΑ για την εθνική οδό, γιατί έκαψε τον κόσμο στο Μάτι, είπε ο Χρυσοχοΐδης. Ο οποίος τότε δεν είχε μιλήσει γιατί ήταν εκτός πολιτικής και παζάρευε και με τους δύο. Κρίμα που τελικά δεν ήρθε από δω. Χρειαζόμαστε ανθρώπους με αρχές και ήθος. Ειδικά αν τους βρίσκουμε φτηνά. Η Μενδώνη, πάλι, αποστόμωσε τον ΣΥΡΙΖΑ συμψηφίζοντας τον Λιγνάδη με τον πρέσβη της Βενεζουέλας. Δίκιο έχει. Όλος ο κόσμος που ακούει τα τέρατα για τον Λιγνάδη, για τον πρέσβη της Βενεζουέλας συζητάει. Και για το ηχογραφημένο ντοκουμέντο Παππά - Μιωνή. Παντού αυτό σχολιάζουν. Αν αντί για χιόνι έριχνε δυόμισι μέρες σκατά, στην ίδια θέση θα ήταν η κυβέρνηση. Δεν πειράζει, τον καθάρισαν τον Λιγνάδη. Ευκαιρία να αξιοποιηθεί στο Εθνικό ο Νίκος Γεωργιάδης.

Προκειμένου να εντάξει τα νέα μεσαία στρώματα, τα οποία αποδεσμεύονται από την ΝΔ, σε μια συμμαχία της νέας γενιάς με τον κόσμο της εργασίας, τους ανθρώπους του πολιτισμού, χωρίς να οδηγηθεί σε αδιέξοδες προγραμματικές υποχωρήσεις, ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να μιλήσει στο φαντασιακό των εν λόγω στρωμάτων. Σε αυτό, η επιθυμία να «γίνουμε κράτος, να υπάρχουν κανόνες, να γίνουμε κανονική ευρωπαϊκή χώρα» συνιστά σημαντικό κίνητρο πολιτικής τοποθέτησης. Το αφήγημα περί επιτελικής λειτουργίας του κράτους και αριστείας, τα οποία ανταποκρίθηκαν στη δικαιολογημένη επιθυμία των εν λόγω στρωμάτων για τη συσχέτιση μορφωτικού επιπέδου και ευκαιριών επαγγελματικής αποκατάστασης, ήταν καθοριστικής σημασίας για να συναφθεί η κοινωνική συμμαχία που οδήγησε στην αυτοδύναμη επιστροφή της δεξιάς στην κυβερνητική εξουσία. Τα εν λόγω αιτήματα, για την εκπλήρωση των οποίων απαιτείται ο εκσυγχρονισμός του κράτους, είναι απόλυτα συμβατός με τις ανάγκες του κόσμου της εργασίας και το όραμά μας για μια κοινωνία, στην οποία ο καθένας συμβάλει σύμφωνα με τις δυνατότητές του και θα λαμβάνει σύμφωνα με τις ανάγκες του. Βασιζόμενος στην εν λόγω ιστορική-κοινωνική συμμαχία, σε δυνάμεις εξ ολοκλήρου και αποκλειστικά δικές του, o ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν θα επιστρέψει μόνο στο τιμόνι της διακυβέρνησης, αλλά θα μπορέσει να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων και μεγάλων τομών, που θα αλλάξει προς το καλύτερο τη ζωή της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας και θα βάλει μπροστά τη διαδικασία του κοινωνικού μετασχηματισμού, θα επιτελέσει δηλαδή το ιστορικό του καθήκον.