Macro

21
02

Η «ντρίμπλα» στον Πινοτσέτ

Ιούνιος 1974. Η αποστολή της εθνικής ομάδας της Χιλής ετοιμάζεται να αναχωρήσει για τη Δυτική Γερμανία, προκειμένου να πάρει μέρος στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Ο δικτάτορας Αουγκούστο Πινοτσέτ βρίσκεται στο αεροδρόμιο προκειμένου να αποχαιρετήσει τους παίκτες. Χαιρετά έναν-έναν τους παίκτες. Φτάνει στον Κάρλος Κασέλι. Ο δικτάτορας τείνει το χέρι του στον Κασέλι, αλλά αυτός αρνείται να ανταποκριθεί στη χειραψία. «Κρύος ιδρώτας έλουσε τη πλάτη μου, μόλις αντίκρισα αυτό το χιτλεροειδές πράγμα να πλησιάζει με πέντε άντρες πίσω του. Όταν άρχισε να έρχεται όλο και πιο κοντά έβαλα το χέρι μου πίσω από την πλάτη και δεν του το έδωσα…», θα πει λίγα χρόνια μετά. Ο Πινοτσέτ δεν θα ξεχάσει το περιστατικό. Η μητέρα του, Όλγα Γκαρίντο, απήχθη και υπέστη βασανιστήρια στα χέρια των πρακτόρων της ασφάλειας το 1974. «Είπα όχι στη δικτατορία σε κάθε επίπεδο: όχι στη δικτατορία, όχι στα βασανιστήρια. Έτσι με έκαναν να πληρώσω γι’ αυτό με αυτά που έκαναν στη μητέρα μου», θα πει ο Κασέλι που έξι χρόνια αργότερα με δημόσια δήλωση θα καλέσει τους Χιλιανούς να απορρίψουν το προτεινόμενο από τη Χούντα σύνταγμα στο δημοψήφισμα του 1980! Επτά χρόνια μετά έδωσε συνέντευξη σε εφημερίδα της Χιλής, καταφερόμενος κατά του καθεστώτος Πινοτσέτ, με αποτέλεσμα να φυλακιστεί για 8 μήνες! Το 1988 συμμετείχε, μαζί με τη μητέρα του σε τηλεοπτικό spot που υποστήριζε το «Όχι» σε σχετικό δημοψήφισμα του ίδιου έτους. Ήταν από τους λίγους μεγάλους παίκτες της Χιλής που αντιστάθηκε στη χούντα του Πινοτσέτ.
20
02

Οι πολιτικές συμμαχίες του ΣΥΡΙΖΑ

Πλέον υπάρχουν οι προϋποθέσεις ώστε με πραγματικούς πολιτικούς όρους να διαμορφωθεί μια πολιτική συμμαχία με όμορες πολιτικές δυνάμεις, είτε με ομάδες και προσωπικότητες της Κεντροαριστεράς είτε με αντίστοιχες συνευρέσεις από τον ευρύτερο χώρο της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Πολιτικές δυνάμεις με τις οποίες υπάρχουν προφανώς πολιτικές διαφορές, αλλά και ισχυρές συγκλίσεις, καθώς και κοινός παρονομαστής ώστε να διαμορφωθεί μια ευρύτερη συμμαχία από διαφορετικές πολιτικές δυνάμεις, οι οποίες στις νέες συνθήκες θα διεκδικήσουν την προστασία του κοινωνικού κράτους, την καταπολέμηση της ανεργίας και την προστασία της εργασίας, τη διεύρυνση των κοινωνικών δικαιωμάτων, την άσκηση μιας εξωτερικής πολιτικής που θα εμπεδώνει τον σταθεροποιητικό και φιλειρηνικό ρόλο της χώρας μας στην ευρύτερη περιοχή. Σε αυτήν την πολιτική συμμαχία ο ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να είναι κομβικός, χωρίς όμως να υποκύπτει στον πειρασμό του ηγεμονισμού και των τακτικισμών και κυρίως χωρίς να προσδίδεται στην πολιτική ζωή το πρόσημο της συναλλαγής και μιας υπεραγοράς πολιτικών προσώπων.
20
02

Ας ξεχάσουμε την Κεντροαριστερά

Οι πολιτικές δυνάμεις που τοποθετούνται στο φάσμα Αριστερά-Δεξιά δεν ορίζονται επί τη βάσει μιας τυπικής λογικής ταξινομίας, όπως θα ήθελε μια θετικιστική προσέγγιση της πολιτικής. Συγκροτούνται ή δεν συγκροτούνται με ιστορικά συγκεκριμένο τρόπο, δηλαδή ανάλογα με τις ανάγκες και στρατηγικές επιλογές των ταξικών και ευρύτερα κοινωνικών δυνάμεων που προκύπτουν στις εκάστοτε ιστορικές συνθήκες. Αν με τον όρο «Κεντροαριστερά» εννοούμε τη μεταπολεμική ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία (και κατά κανόνα αυτό εννοούμε), τούτη προέκυψε στο πλαίσιο μιας κοινωνικής συναίνεσης στο εσωτερικό των καπιταλιστικών χωρών, ίσως ανεπανάληπτης στην ευρωπαϊκή Ιστορία, που η «χρυσή της εποχή» δεν κράτησε παραπάνω από δυόμισι δεκαετίες. Η «Κεντροαριστερά», ήτοι η Σοσιαλδημοκρατία, ήταν η πολιτική έκφραση όχι των συμφερόντων των «μεσαίων τάξεων», αλλά αυτής ακριβώς της κοινωνικής συναίνεσης, που με τη σειρά της υπήρξε το αποτέλεσμα ενός ευρύτερου συμβιβασμού μεταξύ των αντικρουόμενων στρατηγικών των ανώτερων και των κατώτερων τάξεων, στις πολύ συγκεκριμένες συνθήκες του ευρωπαϊκού καπιταλισμού κατά τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες. Η εν λόγω συναίνεση στο πολιτικό επίπεδο εκδηλωνόταν και από το γεγονός ότι το κοινωνικό κράτος και ο κεϊνσιανός παρεμβατισμός ήταν πρακτικές που σε σημαντικό βαθμό ενστερνίζονταν και τα «καθαυτό αστικά», φιλελεύθερα και συντηρητικά κόμματα.
20
02

Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όχημα για τον κοινωνικό μετασχηματισμό

"Eίναι καθήκον της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης να θεσπίσει μια Πράσινη Νέα Συμφωνία, ώστε α) να επιτύχει μηδενικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, μέσω μια δίκαιης και θεμιτής μετάβασης των κοινοτήτων και των εργαζομένων, β) να δημιουργήσει εκατομμύρια καλές, υψηλόμισθες θέσεις εργασίας και να διασφαλίσει την ευημερία και οικονομική ασφάλεια για όλους στις ΗΠΑ, γ) να επενδύσει στις υποδομές και τη βιομηχανία των ΗΠΑ, ώστε να ανταποκριθούν στις προκλήσεις του 21ου αιώνα, δ) να εξασφαλίσει για τις επόμενες γενιές καθαρό αέρα και νερό, κλιματική και κοινοτική επάρκεια, υγιεινή διατροφή, πρόσβαση στη φύση, σταθερό περιβάλλον και ε) να προωθήσει τη δικαιοσύνη και την ισότητα σταματώντας την ιστορική καταπίεση των αυτόχθονων κοινοτήτων, των κοινοτήτων των έγχρωμων, των κοινοτήτων των μεταναστών, των αποβιομηχανοποιημένων κοινοτήτων, των αγροτικών κοινοτήτων με μειωμένο πληθυσμό, των φτωχών, των χαμηλού εισοδήματος εργαζόμενων, των γυναικών, των ηλικιωμένων, των άστεγων, των ανθρώπων με αναπηρίες, της νεολαίας (εφεξής θα αναφέρονται ως «οι πρώτης προτεραιότητας ευάλωτες κοινότητες» )"
20
02

Θεανώ Φωτίου: Ο δημόσιος χαρακτήρας της ανώτατης εκπαίδευσης θα διασωθεί

Ο δημόσιος χαρακτήρας των ΑΕΙ δεν είναι εμμονή της Αριστεράς, αλλά ο μόνος τρόπος για την ελεύθερη ανάπτυξη της επιστήμης και της έρευνας, για τη διάχυση της γνώσης και για την ελεύθερη πρόσβαση του λαού σε αυτήν. Το Πανεπιστήμιο εξ’ ορισμού παράγει και αναπαράγει τη γνώση, καθώς και το διδακτικό φορέα που διαχειρίζεται τη γνώση και την έρευνα, αλλιώς δεν είναι Πανεπιστήμιο. Αυτό κατοχυρώνεται με δυο τρόπους στο σύνταγμα. Το άρθρο 16 κατοχυρώνει δηλαδή: α) Το αυτοδιοίκητο. Η ίδια η πανεπιστημιακή κοινότητα εκλέγει τα διοικητικά της όργανα και επιλέγει το επιστημονικό της προσωπικό με δικά της κριτήρια, στο πλαίσιο που ορίζει ο νόμος, δηλαδή το δημόσιο Πανεπιστήμιο αναπαράγεται το ίδιο. Το άρθρο 4 κατοχυρώνει: β) Την ελευθερία της διδασκαλίας και της έρευνας, χωρίς την οποία η παραγωγή γνώσης είναι αδύνατη. Και τα δύο αυτά στοιχεία δεν μπορούν να υπάρξουν εκτός του δημοσίου σε ιδιωτικά πανεπιστήμια, είτε αυτά είναι κερδοσκοπικά είτε μη κερδοσκοπικά.
19
02

Καταλήψεις στέγης: κινήματα επανάκτησης ενός κοινωνικού αγαθού

Στην Ελλάδα δεν υπάρχει πολιτική και διοικητική κουλτούρα στήριξης των καταλήψεων στέγης, ούτε από την αυτοδιοίκηση ούτε από το κράτος. Υπάρχουν, παρόλα αυτά, περιπτώσεις καταλήψεων στέγης που λειτουργούν για χρόνια με διοικητική ανοχή. Όμως, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου το κράτος λειτούργησε με διοικητικό αυτοματισμό ή και αυταρχισμό, διαλύοντας καταλήψεις στέγης. Αντίστοιχες ανελαστικές συμπεριφορές είχε διαχρονικά και η τοπική αυτοδιοίκηση. Είναι σαφές ότι η διοικητική απειλή δεν πρόκειται ποτέ να σταματήσει να πλανάται πάνω από τις καταλήψεις στέγης. Στην Ελλάδα, όμως, ίσως να είναι τώρα η ευκαιρία να συζητηθεί ένα ευρύτερο πλαίσιο στήριξης της κοινωνικής δράσης, στο οποίο θα συμπεριλαμβάνονται και αυτοί οι χώροι. Ιδιαίτερα, σε ό,τι αφορά την επικείμενη πολιτική μάχη για την τοπική αυτοδιοίκηση, μία προοδευτική ατζέντα θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει και τέτοιες πρωτοβουλίες.
19
02

Αλέξης Χαρίτσης: Πολιτική για την ιθαγένεια που αντιστοιχεί σε μια προοδευτική κοινωνία και ένα σύγχρονο κράτος δικαίου

Τον Ιούνιο του 2015, εν μέσω μιας δύσκολης περιόδου για τη χώρα μας, ψηφίστηκε με ευρεία διακομματική αποδοχή το νομοσχέδιο που επιτυχώς κατάφερε να ισορροπήσει ανάμεσα στην απόφαση του ΣτΕ που είχε κρίνει αντισυνταγματικές τις σχετικές διατάξεις του λεγόμενου «νόμου Ραγκούση» και την επικρατούσα αντίληψη στην Ευρώπη ότι η απόδοση ιθαγένειας σε όσο το δυνατόν πιο νεαρή ηλικία στα παιδιά που γεννιούνται και μεγαλώνουν σε μια χώρα πολλαπλασιάζει τους δεσμούς τους με τη χώρα αυτή. Υπενθυμίζω ότι εκείνο το νομοσχέδιο αποτέλεσε και την πρώτη ιδεολογική διαφωνία μας με τους ΑΝ.ΕΛΛ., οι οποίοι και το καταψήφισαν. Από το 2016 που άρχισε η εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας μέχρι και σήμερα 66 χιλιάδες νέοι και νέες έχουν αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια. Μάλιστα είναι ενδιαφέρον, έως και συγκινητικό, ότι οι ίδιες οι υπηρεσίες, τα στελέχη της διοίκησης, ανεξάρτητα από τις πολιτικές τους πεποιθήσεις με ενθουσιασμό προχωρούσαν στην εφαρμογή του νόμου: μπροστά τους είχαν τους συμμαθητές, τους φίλους, τους συμφοιτητές των παιδιών τους. Είμαστε λοιπόν περήφανοι για αυτή τη «σκανδαλώδη αύξηση κατά 136% στις ιθαγένειες» κατά τα δημοσιεύματα, την απόδοση δηλαδή ιθαγένειας στα παιδιά που γεννήθηκαν και μεγαλώνουν στην Ελλάδα, και μάλιστα όχι μόνο για λόγους αρχής, αλλά γιατί σε όλες τις σύγχρονες Δημοκρατίες το μέτρο αυτό θεωρείται απαραίτητο για την κοινωνική συνοχή και την πρόοδο, ακόμη και την οικονομική, των κοινωνιών.
19
02

Γράμμα των γυναικών ζαπατίστας προς τις γυναίκες του κόσμου που αγωνίζονται

Θέλουν να μετατραπούμε σε δούλες τους, σε υπηρέτριές τους, να πουλήσουμε την αξιοπρέπειά μας για λίγα νομίσματα το μήνα. Γιατί αυτοί οι καπιταλιστές και όσοι τους υπακούν από τις καινούργιες κακές κυβερνήσεις σκέφτονται ότι αυτό που θέλουμε είναι λεφτά. Δεν μπορούν να καταλάβουν πως εμείς θέλουμε την ελευθερία, δεν καταλαβαίνουν ότι το λίγο που έχουμε πετύχει το πετύχαμε με αγώνα χωρίς να μας πληρώνει κάποιος, χωρίς συνεντεύξεις, χωρίς φωτογραφίες, χωρίς βιβλία, χωρίς δημοψηφίσματα, χωρίς δημοσκοπήσεις, χωρίς ψηφοφορίες, χωρίς μουσεία και χωρίς ψέματα. Δεν καταλαβαίνουν ότι αυτό που εκείνοι αποκαλούν «πρόοδο» είναι ένα ψέμα, που δεν μπορεί ούτε καν την ασφάλεια των γυναικών να εξασφαλίσει. Στους κόσμους τους, προοδευτικούς ή συντηρητικούς, οι γυναίκες εξακολουθούν να δέρνονται, να βιάζονται, να δολοφονούνται. Πόσες γυναίκες δολοφονήθηκαν σε αυτούς τους προοδευτικούς ή συντηρητικούς κόσμους την ώρα που εσύ διαβάζεις αυτές τις γραμμές, συντρόφισσα και αδερφή; Ίσως το ξέρεις αλλά το λέμε καθαρά και εδώ: στα ζαπατίστικα εδάφη δεν έχει δολοφονηθεί ούτε μια γυναίκα εδώ και πολλά χρόνια. Παρ’ όλα αυτά εμάς κατηγορούν για οπισθοδρομικές, αδαείς, ασήμαντες.
18
02

Το σύνταγμα και η ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς

Σε αντίθεση με την πρακτική της μικροπολιτικής και της πόλωσης στην οποία κινείται η Ν.Δ., η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε για δύο μέρες στη Βουλή μια μάχη θέσεων και αρχών. Μάχη για να γίνει κατανοητό στην κοινωνία το προοδευτικό πλαίσιο που συγκροτείται από προτάσεις όπως η θρησκευτική ουδετερότητα του κράτους, η προστασία του περιβάλλλοντος, η κατοχύρωση των βασικών κοινωνικών αγαθών και των εργασιακών δικαιωμάτων. Μάχη για να εξηγηθεί ποιες στρατηγικές επιδιώξεις κρύβονται πίσω από προτάσεις που θέλουν να ευθυγραμμίσουν το σύνταγμα με τη λογική της αγοράς. Και, τέλος, μάχη για το επίπεδο του πολιτικού λόγου και της πολιτικής επιχειρηματολογίας.