Γιώργος Τσιάρας

1989 Μάρτιος: Οι Σοβιετικοί πολίτες παίρνουν μέρος στις πρώτες βουλευτικές εκλογές, οι οποίες ωστόσο γυρίζουν «μπούμερανγκ», καθώς εκλέγονται στο «Κογκρέσο» πολλοί υπέρμαχοι της ανεξαρτησίας των επιμέρους Δημοκρατιών της ΕΣΣΔ. Νοέμβριος: Το Τείχος του Βερολίνου πέφτει έπειτα από μια σειρά απίθανων γραφειοκρατικών... «ατυχημάτων» και λαθών, ο Γκορμπατσόφ καταργεί το «δόγμα Μπρέζνιεφ» αρνούμενος να στείλει τα τανκς, και μέσα σε λίγους μήνες τα κομμουνιστικά καθεστώτα στους «δορυφόρους» της Ανατολικής Ευρώπης καταρρέουν, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις και στο εσωτερικό της ΕΣΣΔ. 1990 Μάρτιος: Μετά τη νίκη εθνικιστικών κομμάτων σε έξι από τις 15 σοβιετικές Δημοκρατίες (Λιθουανία, Μολδαβία, Εσθονία, Λετονία, Αρμενία, Γεωργία) αρχίζει από τη Ρίγα και το Βίλνιους ο χορός των ανεξαρτητοποιήσεων, με το σοβιετικό καθεστώς σε ρόλο θεατή. Μέχρι τα τέλη του επόμενου έτους, δέκα κράτη-μέλη κήρυξαν την ανεξαρτησία τους. 1991 Αύγουστος: Ο «ειρηνιστής» Γκορμπατσόφ παραμένει πολύ δημοφιλής, αλλά μόνο στο εξωτερικό... Η αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος, με τη σύλληψή του από μια δράκα σκληροπυρηνικών στρατηγών και στελεχών του κόμματος, που θέλουν να κρατήσουν την ΕΣΣΔ ζωντανή με τη βία, αποτελεί τη χαριστική βολή για το ετοιμοθάνατο καθεστώς. Δεκέμβριος: Τις πρώτες πρωινές ώρες των Χριστουγέννων του 1991, ένας παντελώς αποδυναμωμένος Γκορμπατσόφ παραιτείται και μεταθέτει την εξουσία στον πρώην «απαρατσίκ» εκλεγμένο πρόεδρο της Ρωσίας Μπόρις Γιέλτσιν. Την επόμενη ημέρα, η (π)ανίσχυρη ΕΣΣΔ αυτοδιαλύθηκε επίσημα και βουβά, αιφνιδιάζοντας τους πάντες, και ιδιαίτερα τις μυστικές υπηρεσίες των ψυχροπολεμικών αντιπάλων της...

Μπορεί στην προεκλογική εκστρατεία το SPD και οι Πράσινοι να υποσχέθηκαν ανέξοδα πως θα αυξήσουν τη φορολογία στους πλούσιους, αλλά αν τελικά «τακιμιάσουν» με τον Λίντνερ, τότε ο πονηρός Σολτς θα μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιεί το FDP ως «κακό μπάτσο» τόσο απέναντι στην αριστερή πτέρυγα του SPD, όταν αυτή θα ζητάει τις υπεσχημένες αυξήσεις στους φόρους και τις κοινωνικές δαπάνες, όσο και απέναντι στους άλλους ευρωπαϊκούς λαούς που θα εκλιπαρούν γονατιστοί τον Τεύτονα Ηγεμόνα για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής και παύση του στραγγαλισμού από το Σύμφωνο Σταθερότητας...

11 Σεπτεμβρίου: Η κατά συρροή βομβαρδίστρια Αμερική, που τόσες χώρες έχει εκ του ασφαλούς ισοπεδώσει στον σχεδόν έναν αιώνα της πλανητικής αυτοκρατορίας της, βομβαρδίζεται κι αυτή από μια ξένη δύναμη, και μάλιστα για πρώτη φορά στην ιστορία της. Δύο επιβατικά αεροσκάφη μετατρέπονται από ισλαμιστές αεροπειρατές σε πυραύλους αέρος-εδάφους και κατευθύνονται στους Δίδυμους Πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στη Νέα Υόρκη, οδηγώντας στην κατάρρευσή τους. Ενα τρίτο αεροσκάφος πλήττει μισή ώρα αργότερα το Πεντάγωνο, λίγο έξω από την Ουάσινγκτον, ενώ ένα τέταρτο -που πιστεύεται πως κατευθυνόταν στο Καπιτώλιο- συντρίβεται στη Πενσιλβάνια. Συνολικά σκοτώνονται 2.977 άνθρωποι από 77 χώρες, εκ των οποίων 2.606 στη Νέα Υόρκη (οι 441 ήταν διασώστες), 125 στην Ουάσινγκτον και οι 246 επιβαίνοντες στα αεροπλάνα, ανάμεσά τους και οι 19 Σαουδάραβες και Αιγύπτιοι αεροπειρατές. Χιλιάδες άνθρωποι τραυματίστηκαν και πολλοί στην πορεία πέθαναν ή συνεχίζουν ακόμη να ταλαιπωρούνται από αναπνευστικές παθήσεις και καρκίνους που προκλήθηκαν από την εισπνοή τοξικής σκόνης από τα συντρίμμια. (...)

Τα πλέον επίμαχα σημεία της μεταρρύθμισης, αυτά για τα οποία δόθηκε (και θα δοθεί και στο επικείμενο «παζάρι») η μεγαλύτερη μάχη, είναι τα άρθρα 11 και 13. Το άρθρο 11 αναγκάζει τις πλατφόρμες (όπως π.χ. το Google News) να πληρώνουν τους ειδησεογραφικούς/δημοσιογραφικούς οργανισμούς για τη χρήση του περιεχομένου τους. Το άρθρο 13, πάλι, υποχρεώνει τους διαδικτυακούς κολοσσούς να λάβουν μέτρα προκειμένου να διασφαλίζεται πως αποδίδουν (οικονομικά, εννοείται) οι συμφωνίες με τους κατόχους πνευματικών δικαιωμάτων για τη χρήση της δουλειάς τους: πρακτικά, αυτό σημαίνει πως οι μεγάλες online πλατφόρμες πρέπει είτε να βάλουν το χέρι στην τσέπη είτε να να φιλτράρουν προληπτικά το υλικό που ανεβάζουν οι χρήστες – γεγονός που θα συνιστούσε, σύμφωνα με πολλούς ειδικούς και μη, περιορισμό στην ελευθερία της έκφρασης.

Τι ήταν τελικά η «Ανοιξη της Πράγας»; Και τι θα πει «σοσιαλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο» – λες και μπορεί, γαμώτο, να υπάρξει κι άλλος; Για τη γενιά μου, που ήμασταν ακόμη αγέννητοι το 1968, η σοβιετική εισβολή υπήρξε η χαριστική βολή στο όραμα ενός «τρίτου δρόμου» προς τον σοσιαλισμό και η ύστατη απόδειξη ότι το ανελεύθερο, συγκεντρωτικό σταλινικό μοντέλο υπαρκτού ιμπεριαλισμού όχι μόνο δεν πέθανε μαζί με τον «μουστάκια» από το Γκόρι, αλλά συνέχισε να εξάγει καταπίεση –και να σκοτώνει, να φυλακίζει και να εξορίζει ιδεολόγους κομμουνιστές– πολύ μετά το 1953.