Χριστόφορος Παπαδόπουλος

10
06

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Ψηφιακός καπιταλισμός: παλιές αντιφάσεις, νέες συγκρούσεις

Οι ιστορικοί λένε ότι κάθε μεγάλη μεταβολή του τρόπου παραγωγής στους νεότερους χρόνους συναρτήθηκε με κάποια σημαντική τεχνολογική καινοτομία. Η βιομηχανική χρήση του ατμού πρώτα, η κυριαρχία του ηλεκτρισμού κατόπιν, το πυρίτιο και οι ημιαγωγοί μεταγενέστερα, και τώρα η ψηφιακή οικονομία και η «πράσινη ανάπτυξη». Έτσι ή αλλιώς, υπό το καθεστώς του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής, οι τεχνολογικές καινοτομίες έθιγαν και θίγουν πάνω από όλα τον καταστατικό αντίπαλο του κεφαλαίου, την εργασία. Και τη θίγουν μάλιστα ως προς τις μορφές οργάνωσής της, ως προς τους όρους και τις συνθήκες της, ως προς την αμοιβή της. Οι διανοούμενοι του κράτους ισχυρίζονται ότι η οικονομία στο κοντινό μέλλον θα λειτουργεί με την «τεχνητή νοημοσύνη». Στην πραγματικότητα θα μπορεί να υφίσταται ως τέτοια χάρη σε δεκάδες εκατομμύρια ανώνυμους εργαζομένους, καταχωνιασμένους σε αποθήκες, σε αλυσίδες τροφοδοσίας, σε κέντρα δεδομένων, σε εταιρίες διαχείρισης περιεχομένου, σε εργασιακά κάτεργα παραγωγής μικροτσίπ, σε ορυχεία λιθίου, σε εκμεταλλεύσεις βιομηχανικής γεωργίας, σε μονάδες επεξεργασίας κρέατος και σε φυλακές -απροστάτευτοι απέναντι στις ασθένειες και την υπερεκμετάλλευση. Χειρώνακτες οι περισσότεροι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι σε διανοητικές εργασίες είναι ασφαλείς και προστατευμένοι. Η τηλεργασία καταργεί τα όρια μεταξύ εργασίας και ιδιωτικής ζωής, ενώ ελαστικοποιεί προς τα πάνω τους χρόνους εργασίας. Ειδικά για τις γυναίκες,ο πατριαρχικός οικογενειακός καταμερισμός τις επιβαρύνει με την κούραση που προσθέτει η εργασία στις δουλειές του σπιτιού και τη φροντίδα των παιδιών. Από την πλευρά των διευθυντικών μηχανισμών, αφού στο πλαίσιο της τηλεργασίας δεν μπορεί να ασκηθεί ίδιου τύπου έλεγχος όπως σε έναν φυσικό χώρο εργασίας, αυτό συνήθως οδηγεί σε πρακτικές ψηφιακής επιτήρησης. Ενώ είναι δεδομένο ότι οι νέες ψηφιακές και ρομποτικές τεχνολογίες πραγματοποίησαν μία καταλυτική παρέμβαση στους υλικούς όρους παραγωγής και εργασίας, την ίδια στιγμή οι συσχετισμοί δύναμης επιδείνωσαν το δικαιϊκό σύστημα και κυρίως τους μηχανισμούς προστασίας της εργασίας. Η ψηφιακή οικονομία κατακερματίζει περαιτέρω την εργασιακή διαδικασία,μέσω της ρευστοποίησηςτης παραγωγής, με τη διάσπασή της σε επιμέρους παραγωγικές μονάδες. Κυρίως όμως επιτρέπει την αποσταθεροποίηση της εργασίας σε σχέση με το χώρο και το χρόνο. Οι επισφαλώς εργαζόμενοι, οι «πρεκάριοι» της νέας εποχής, δεν αποτελούνται πλέον μόνο από τον κόσμο της εργασίας, μιας και σε αυτούς περιλαμβάνονται και οι αυτοαπασχολούμενοι και μέρος της μεσαίας τάξης. Η τεχνολογία μάς δίνει μεν δραστικά εργαλεία, αλλά δεν είναι όλες οι λύσεις τεχνολογικές, ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη μας την τάση του κεφαλαίου να διογκώνεται, να συσσωρεύεται, να συγκεντρώνεται, να επεκτείνεται, να εγκαθίσταται παντού και να υπάγει τα πάντα στην επιδίωξη του μέγιστου κέρδους. Με την αύξηση του πλούτου των λίγων εις βάρος των πολλών. Είδαμε πώς επιβάλλει τις δικές του «ιδέες» και τις δικές του «αρχές» ακόμη και πάνω στις αξίες που νοηματοδοτούν τη ζωή και το θάνατο των ανθρώπων. Τα παραπάνω όμως δημιουργούν και τον αντίλογο, τις πολύμορφες και ισχυρές αντιστάσεις παντού, τις αντιστάσεις που έχουν διαπαιδαγωγήσει και διαπαιδαγωγούν όλους μας. Τις αντιστάσεις που διεκδικούν καθολική δικαιοσύνη.
24
05

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Αλλάζουν οι επιδημίες τον κόσμο; Εξαρτάται

Το πρώτο: θα συνειδητοποιήσουμε πόσο είμαστε διασυνδεδεμένοι σε παγκόσμιο επίπεδο, πολύ περισσότερο από ό,τι πιστεύαμε. Το παράδειγμα της κλιματικής αλλαγής: όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες ρυπαίνουν, ο υπόλοιπος κόσμος υποφέρει, εάν η Κίνα δεν διαθέτει καλό σύστημα δημόσιας υγείας, ο ιός μπορεί να αρρωστήσει τον υπόλοιπο κόσμο. Πρέπει να συνεργαστούμε για την παγκόσμια υγεία, το παγκόσμιο περιβάλλον, τις παγκόσμιες γνώσεις και έρευνες. Το άλλο είναι η συλλογική δράση. Θα συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να δράσουμε από κοινού, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε μόνοι μας, αλλιώς θα έχουμε και πάλι τη μαύρη πανούκλα. Η φιλελεύθερη δεξιά ιδεολογία τού «αφήστε να τα ρυθμίσει η αγορά» θα αποδειχθεί καταστροφική για την πρόκληση. Θα πρέπει επίσης να απαλλαγούμε από κάθε ιδέα, σύμφωνα με την οποία φαινόμενα όπως μια επιδημία ανοίγουν το δρόμο αυτόματα σε οποιονδήποτε πολιτικό νεωτερισμό. Στη νέα περίοδο θα διατηρήσουν την πολιτική τους δύναμη μόνον οι νέες διακηρύξεις και πεποιθήσεις που αφορούν τα νοσοκομεία και τη δημόσια υγεία, τα σχολεία και την ισότητα στην παιδεία, την περίθαλψη των ηλικιωμένων, την ευάλωτη θέση των γυναικών. Τα συγκροτήματα του Τύπου, τα κανάλια, οι διανοούμενοι του κράτους επαναλαμβάνουν το κλισέ “ο κορονοϊός φέρεται σε όλους το ίδιο”, σε πλούσιους και φτωχούς… Πίσω όμως από τις πόρτες των νοικοκυριών σε καραντίνα, στις γραμμές των συσσιτίων, στις φυλακές και τις φτωχογειτονιές, στις συνοικίες των Ρομά, στα καμπ των προσφύγων – όπου ο κόσμος περνούσε δύσκολα, πολύ δύσκολα, ακόμη και πριν από την επιδημία – συσσωρεύονται τραγωδίες και τραύματα. Η κοινωνικο-οικονομική ανασφάλεια μπορεί επίσης να βοηθήσει στην προετοιμασία του εδάφους για τις συντηρητικές ακόμα και για τις ακροδεξιές ιδεολογίες. Η απελπισία και η δυσαρέσκεια που μπορεί να γεννήσει η απώλεια του οικονομικού status μπορεί να γίνουν βαθιές, οι άνθρωποι συχνά αντιλαμβάνονται την οικονομική ανασφάλεια «περισσότερο ως απώλεια ταυτότητας παρά ως απώλεια πόρων». Όσοι αυτοπροσδιορίζονται ως κομμάτι της μεσαίας τάξης, αλλά φοβούνται ότι μπορεί να βγουν από αυτήν ως αποτέλεσμα της ανεργίας, της κατάσχεσης του σπιτιού τους, της πτώχευσης ή της ασθένειας, είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι σε τέτοια συναισθήματα.
20
05

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Μαθήματα από την επιδημία

Πρέπει να συνεργαστούμε για την παγκόσμια υγεία, το παγκόσμιο περιβάλλον, τις παγκόσμιες γνώσεις και έρευνες. Ζούμε σε έναν μικρό πλανήτη, αυτό που συμβαίνει σε μια περιοχή έχει επιπτώσεις στις υπόλοιπες. Το άλλο είναι η συλλογική δράση. Θα συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να δράσουμε από κοινού, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε μόνοι μας, αλλιώς θα έχουμε και πάλι τη μαύρη πανούκλα. Η φιλελεύθερη δεξιά ιδεολογία τού «Αφήστε να τα ρυθμίσει η αγορά » θα αποδειχθεί ανεπαρκής για την πρόκληση. Πρέπει να επωφεληθούμε από την αναστάτωση της επιδημίας και να εργαστούμε για την παράσταση των νέων πολιτικών πεδίων αντιπαράθεσης απέναντι στον παλιό κόσμο. Πρέπει επίσης, μέσα από ένα κριτικό αναστοχασμό, να απαλλαγούμε από κάθε ιδέα σύμφωνα με την οποία, φαινόμενα όπως μια επιδημία ανοίγουν τον δρόμο αυτόματα σε οποιονδήποτε πολιτικό νεωτερισμό. Στη νέα περίοδο θα διατηρήσουν την πολιτική τους δύναμη μόνον οι νέες διακηρύξεις και πεποιθήσεις που αφορούν τα νοσοκομεία και τη δημόσια υγεία, τα σχολεία και την ισότητα στην παιδεία, την περίθαλψη των ηλικιωμένων, την ευάλωτη θέση των γυναικών. Είναι τα ζητήματα στα οποία πρέπει να αρθρώσουμε τις μεγάλες αδυναμίες, τους νέους κινδύνους που ανέδειξε η επιδημία, κατανοώντας ταυτόχρονα τις νέες και παλιότερες απειλές.
27
03

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Εκ βαθέως

Με τον Κάσδαγλη έχουμε κοινές πολιτικές καταβολές, την Ανανεωτική Αριστερά. Θα το προσδιόριζα, χωρίς να τον ρωτήσω, ως αριστερό ευρωκομμουνισμό. Τα δύο αμιγώς πολιτικά βιβλία του, Η αριστερά και ο κακός ο λύκος (Οξύ 2009) και Ανώνυμοι χρεωκοπημένοι (Καστανιώτης 2012) επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό. Υπάρχει βέβαια, κατά τη γνώμη μου, μια μετατόπιση. Στο πρώτο βιβλίο είναι εμφανές αυτό που οι Ιταλοί σύντροφοι ονόμασαν «ισχυρός ρεφορμισμός» (όρος που φοβάμαι ότι του ίδιου δεν θα του αρέσει), ενώ στο δεύτερο, επεξεργαζόμενος τα βιώματα της κρίσης, στρέφεται σαφέστερα προς τη Ριζοσπαστική Αριστερά (όρος που θα αντιμετώπιζε σήμερα μάλλον με ελαφρά ειρωνεία). Στο 1983, παρά το μυθιστορηματικό χαρακτήρα του βιβλίου, με όπλο το χιούμορ και την κατεδαφιστική του γλώσσα, περνάει σε φάση σαρωτικής κριτικής του τριτοδιεθνιστικού μοντέλου, αγγίζοντας με υπαινικτικό τρόπο την πορεία της Αριστεράς μέχρι σήμερα.
05
01

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Παραλειπόμενα της συμφωνίας για τον αγωγό

Δεν ενθουσιάστηκα με την τοποθέτηση του ΣΥΡΙΖΑ για τη συμφωνία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου EastMed. Κατανοώ ότι μια ενεργειακή συμφωνία στο έδαφος των γεωπολιτικών συγκρούσεων της Μεσογείου θα έχει ένα μεγάλο βαθμό πολιτικού κυνισμού. Δεν έχω ρομαντικές αυταπάτες ότι τα κράτη θα κάνουν μια πολιτική αρχών στα πεδία των ανταγωνισμών. Ότι θα συνάπτουν συμμαχίες με το κριτήριο του Δικαίου η της δικαιοσύνης. Πιστεύω όμως ότι αριστερές κυβερνήσεις, αξίζει τον κόπο να υπηρετούν τις κρατικές υποθέσεις με αρχές και αξίες, αριστερές αξίες. Έχω επίσης την απαίτηση οι κυβερνήσεις να έχουν στοιχειώδη στρατηγική. Στρατηγική σημαίνει να σταθμίζεις τις παραμέτρους επίλυσης των προβλημάτων, ανεξάρτητα της εκλογικής συνέπειας -στον παρόντα και τον μέλλοντα χρόνο- με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον. Όπως, για παράδειγμα, κάναμε με τη συμφωνία των Πρεσπών, διευθετώντας ειρηνικά μια σύγκρουση που μπορούσε να αναφλέξει τα Βαλκάνια. Αυτή η πρόνοια δεν υπάρχει στην τοποθέτησή μας για τον αγωγό. Αντίθετα, η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη, πρωθυπουργού μεν, αλλά μιας κυβέρνησης που πλειοδοτούν «πολεμοκάπηλοι πατριδοκάπηλοι και Μακεδονομάχοι», άφησε ένα παράθυρο ειρηνικής διευθέτησης των ενεργειακών δρόμων με τη συμμετοχή της Τουρκίας στην κοινοπραξία, εφ’ όσον η τελευταία σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο. Στα προαπαιτούμενα της συμφωνίας, από τη μεριά μας, σωστά αναφέρεται η συμμετοχή της Ιταλίας ως προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα του έργου. Στη γείτονα χώρα υπάρχει ισχυρή επιφύλαξη από το αλλοπρόσαλλο κίνημα των 5 Αστέρων, συμμέτοχου στην κυβέρνηση Κόντε, για οικολογικούς και περιβαλλοντικούς λόγους. Εμείς; Ούτε αστερίσκο, ούτε υποσημείωση για τους υδρογονάνθρακες και την κλιματική κρίση. Το πιο ασύγγνωστο σημείο της τοποθέτησής μας, είναι όταν χαιρετίζουμε και εντάσσουμε τη συμφωνία στο πλαίσιο της συμμαχίας με τις ΗΠΑ και της στρατιωτικής και εξοπλιστικής συνεργασίας. Λίγες ώρες αργότερα, η δολοφονία του διοικητή της Δύναμης Κουντς, Σουλεϊμανί, με εντολή Τραμπ, πυροδότησε τη Μέση Ανατολή δημιουργώντας απρόβλεπτες συνέπειες για όσες χώρες εμπλέκονται. Δεν γίνεται, επίσης, να υπερθεματίζουμε για εξοπλισμούς, όταν το τελευταίο εξοπλιστικό πρόγραμμα είναι ακόμα στα δικαστήρια με κατηγορούμενους για μίζες και διαφθορά και, ταυτόχρονα, το κυνήγι των εξοπλισμών έχει μεγάλη συμμετοχή στην κρίση χρέους.
09
12

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Τα σημαντικά και τα ασήμαντα

Ο Συνασπισμός και ο ΣΥΡΙΖΑ κατέκτησαν τη ριζοσπαστική και κινηματική ιδιότητα στην ταυτότητά τους όχι επειδή την εγγράψανε στον τίτλο τους, αλλά από τη στιγμή που ενταχθήκανε στην κίνηση της κοινωνίας, στο αντιπαγκοσμιοποιητικό, το αντιπολεμικό κίνημα, το αμεσοδημοκρατικό των πλατειών, στην κοινωνική διαμαρτυρία για τον νεοφιλελευθερισμό και τα Μνημόνια, στην αλληλεγγύη στους μετανάστες και πρόσφυγες Στη δική μας ταυτότητα και πολλών φίλων και συνοδοιπόρων εγγράφονται οι αξίες της ισότητας, της ελευθερίας, η αλληλεγγύη, η αντίθεση μας στον εθνικισμό, τον ρατσισμό, την ομοφοβία. Με αυτή την έννοια, δεν είναι ευπρόσδεκτοι οι ολίγον ρατσιστές, οι ολίγον εθνικιστές, οι ολίγον σεξιστές, με το επιχείρημα ότι είναι «λεβέντες» Το πρόγραμμα είναι το πιο δύσκολο κομμάτι της ανασύνταξης του ΣΥΡΙΖΑ, το πιο σύνθετο και το πιο απαιτητικό. Το κορυφαίο ερώτημα είναι: Ποια πολιτική να εφαρμόσουμε όταν επανέλθουμε; Ποιοι είναι οι μεγάλοι μετασχηματισμοί που πρέπει να κάνουμε για να μεταμορφωθεί η οικονομία και η κοινωνία; Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι ένας ανοδικός κύκλος αγώνων αναπτύσσεται παγκόσμια με ατμομηχανή τη νεανική ριζοσπαστικότητα και με αιτήματα δομικής αντιπαλότητας σε έναν καπιταλισμό που εξαθλιώνει τους ανθρώπους και καταστρέφει το περιβάλλον. Δεν είναι παράδοξο ότι η Σουηδή πιτσιρίκα, η Γκρέτα Τούνμπεργκ, δεν μιλά για βελτιωτικές λύσεις, για ένα πράσινο new deal, αλλά μιλά για την αλλαγή του συστήματος, για αντικαπιταλισμό
06
10

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Εδώδιμα και αποικιακά

Ο πρωθυπουργός μπορεί στο εσωτερικό να παρουσιάζεται ως μακεδονομάχος ή ως εισαγγελέας στη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, έξω όμως, στα διεθνή φόρα είναι η φωνή της λογικής. Στηρίζει τη Συμφωνία των Πρεσπών, αποδίδει την έκταση της τραγωδίας στο Μάτι στην κλιματική αλλαγή, μιλά για την οικονομική σταθερότητα με την ασφαλή διαχείριση του χρέους που πέτυχε ο ΣΥΡΙΖΑ. Τα εδώδιμα και αποικιακά έχουν εφαρμογή και στην οικονομία. Η κυβέρνηση για την οικονομία διαφημίζει μια πραμάτεια που δεν διαθέτει. Υπόσχεται στους ιθαγενείς ανάπτυξη 4%, η οποία μάλιστα θα διαχυθεί σε όλους, ιδιαίτερα στα μεσαία στρώματα, σε εκείνους δηλαδή που έδωσαν την εκλογική υπεροχή. Διαφημίζει το επενδυτικό τσουνάμι που έρχεται… Υποστηρίζει ότι έχει στο τσεπάκι της την αμέριστη διεθνή οικονομική συμπαράσταση, αφού ανήκει στην ίδια πολιτική οικογένεια με τους μεγάλους διεθνείς παίκτες. Δεν πτοείται που στις εξορμήσεις της στο εξωτερικό τρώει πόρτα από τον Τραμπ, αντιμετωπίζεται χλιαρά από τον Μακρόν και που η Μέρκελ δεν δέχεται κουβέντα για τα υπερπλεονάσματα. Αυτά δεν φτάνουν στους ντόπιους, φροντίζει γι’ αυτό η ολιγοπωλιακή δομή η οποία ελέγχει τα μίντια της χώρας, σχεδόν ολοκληρωτικά. Δύο-τρεις εφοπλιστές και άλλοι τόσοι μεγαλοεπιχειρηματίες ελέγχουν τον Τύπο, τη διανομή, τα κανάλια και μεγάλο αριθμό ενημερωτικών ιστοσελίδων.
24
06

“Τhe great white hope”

Μετά την επιτυχία στις ευρωεκλογές, ο Βαρουφάκης αποφάσισε να υποδυθεί τη «μεγάλη λευκή ελπίδα» (the great white hope). Τον άνθρωπο που θα «εκθρονίσει» τον Αλέξη Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ. Να θυμίσουμε ότι έτσι αποκαλούσαν οι αθλητικές εφημερίδες της Αμερικής, στις αρχές του 20ου αιώνα, κάθε επίδοξο λευκό που θα αποκαθήλωνε το μαύρο παγκόσμιο πρωταθλητή Jack Jonhson (1878-1946). Οι επίδοξοι όμως πυγμάχοι έτρωγαν το ξύλο της αρκούδας, προς μεγάλη στεναχώρια του αθλητικού και πολιτικού τύπου της εποχής.
20
06

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Οι εμβληματικές μεταρρυθμίσεις και η σιωπή των αμνών

Χρειάζεται όμως να ειπωθεί ποιο είναι το κυρίαρχο ρεύμα της περιόδου, πώς δηλαδή ο νεοφιλελευθερισμός και η συντηρητική παλινόρθωση δηλητηριάζει όχι μόνο τις κοινωνικές σχέσεις, αλλά μολύνει όλο το σύστημα των ανθρώπινων ιδεών, τις αξίες με τις οποίες διάγουμε τον βίο. Η Ακροδεξιά και ο νεοφιλελευθερισμός έχουν βάλει στο στόχαστρο όλες τις παρακαταθήκες της Γαλλικής Επανάστασης: την ελευθερία, την ισότητα, την αδελφοσύνη. Ενα κύμα μίσους και εγωισμού ξεχύνεται από κάθε πόρο του συστήματος. Δεν είναι μόνο ο Αδωνης και ο Βορίδης που σε κάθε ευκαιρία διαλαλούν «να τελειώνουμε με τις ιδέες της μεταπολίτευσης, τις αξίες της Αριστεράς», μαζί τους συντονίζεται όλο το πλέγμα της εξουσίας: επιχειρηματίες, εφοπλιστές, καναλάρχες, «δαιμόνιοι» δημοσιογράφοι, άνδρες και γυναίκες, οι οποίοι δεν διστάζουν να υιοθετήσουν κάθε συντηρητική ιδέα, να αναπαραγάγουν κάθε ανακρίβεια, κάθε συκοφαντία. Δεν έχουν ενδοιασμούς να συμβάλουν στην κατασκευή ειδήσεων, στα ψέματα στο Διαδίκτυο, που ξαπλώνονται με μορφή χιονοστιβάδας, να συμβάλουν στη «δολοφονία χαρακτήρων» ακόμα και εμβληματικών προσώπων της Αριστεράς. Θα περίμενε κανείς οι αστοί διανοούμενοι να υπηρετούν με τον δικό τους τρόπο τις πανανθρώπινες αξίες, μάταια, λες και διαγράψανε από τη μνήμη τους την εποχή που ορκίζονταν στις δυτικές αξίες και άναβαν κερί στη νεωτερικότητα. Σήμερα, η σιωπή των αμνών. Αφωνία και λήθη στις παλιές αξίες, λαλίστατοι απέναντι στον κοινό εχθρό, την Αριστερά και τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν τους ενδιαφέρει ο ορθός λόγος, δεν είναι αδαείς ούτε απληροφόρητοι, όλοι γνωρίζουν τη συνταγή της Ακροδεξιάς και του επιθετικού νεοφιλελευθερισμού. Συνταγή παρόμοια σε όλο τον κόσμο, δεν πρόκειται περί επινόησης ιθαγενών. Γνωρίζουν τους παραπλανητικούς ισχυρισμούς, ξέρουν επίσης και τη μέθοδο: την υπονόμευση κάθε προοδευτικής ιδέας, την εξύμνηση κάθε εγωισμού, τη δυσφήμηση της ισότητας, την απαξίωση της ελευθερίας και την αντικατάστασή της από το Νόμο και την Τάξη, τη διαχείριση δηλαδή του φόβου και της ανασφάλειας. Με δυο λόγια, καταλαβαίνουν τη συστηματική κατεδάφιση των αξιών της νεωτερικότητας, δεν είναι ανήξεροι, ούτε παραπλανημένοι, απλά διαλέξανε στρατόπεδο.
10
06

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Στους παλιούς φίλους και συντρόφους στην Αριστερά και τον ΣΥΡΙΖΑ

Μάθαμε όλα αυτά τα χρόνια να μελετάμε και να αποκρυπτογραφούμε τη μεγάλη εικόνα, αυτό που συμβαίνει στον κόσμο, ποιες είναι οι τάσεις στο σύγχρονο καπιταλισμό, πως δημιουργούνται τα αντίβαρα από τον κόσμο της Αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων. Πως, με ποιους τρόπους, όλοι μας, η Αριστερά, οι εθνικές κοινωνικές αντιστάσεις και τα διεθνή αντικαπιταλιστικά κινήματα συνεννοούνται σε ένα δυναμικό –με την έννοια του "απρογραμμάτιστου"- σχέδιο μετασχηματισμού. Ποτέ δεν ισχυριστήκαμε ότι η έννοια του «γαλατικού χωριού» και της εθνικής αναδίπλωσης αποτελούν τη στρατηγική απάντηση της Αριστεράς σε αυτήν , την ύστερη περίοδο  του καπιταλισμού. Ούτε ότι γίνεται να εγκατασταθεί ο σοσιαλισμός σε μια χώρα όταν η νεοφιλελεύθερη στρατηγική του καπιταλισμού παραμένει αλώβητη.