Τάσος Κωστόπουλος

Ογδόντα τέσσερα συναπτά έτη μετά την 28η Οκτωβρίου 1940, η συζήτηση γύρω από το «Οχι…

Ακόμη μια σοβαρή οπισθοδρόμηση στον τομέα των δημοκρατικών ελευθεριών σημειώθηκε στη χώρα μας πριν από…

Tον Ιούλιο του 1967 ο τελευταίος προδικτατορικός υπουργός Δημόσιας Τάξης, Γεώργιος Ράλλης, προειδοποιήθηκε από τον…

Πενήντα χρόνια μετά το χουντικό πραξικόπημα κατά του Μακαρίου (15/7/1974) και τη συνακόλουθη τουρκική εισβολή…

Ενα φάντασμα πλανιέται τους τελευταίους μήνες πάνω από τον δυτικό κόσμο, απειλώντας μεσοπρόθεσμα βασικές ελευθερίες…

Το ενδιαφέρον των ΜΜΕ, του κοινού αλλά και των εντεταλμένων υπηρεσιών για την έμφυλη διάσταση…

Με αφορμή την πολύνεκρη εξέγερση στο Καζακστάν Η εξέγερση των τελευταίων ημερών στο Καζακστάν, μετά…

Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα το μεγαλύτερο μέρος της σχετικής επιστημονικής αρθρογραφίας [που αφορά την Ιστορία] έχει δημοσιευτεί σε επτά κυρίως ιστορικά περιοδικά (Μνήμων, Τα Ιστορικά, Ιστωρ, Κλειώ, Αρχειοτάξιο, Historein, Historical Review), με αρκετά διαφορετικό το καθένα ιδεολογικό υπόστρωμα κι εκδοτικό προσανατολισμό αλλά κοινό χαρακτηριστικό την υψηλή ποιότητα. Από αυτά, μονάχα τα δύο τελευταία -καθότι ξενόγλωσσα- αξιώνονται μια θέση στη «λίστα Scimagο» (με αξιολόγηση Q3), δίπλα σε τέσσερα επίσης αγγλόγλωσσα αρχαιολογικά -ανάμεσά τους η επετηρίδα του Σουηδικού Ινστιτούτου κι ένα έντυπο που, όπως μας πληροφορεί η ιστοσελίδα του, μόλις άλλαξε εκδότη και χώρα (από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου μεταφέρθηκε σ’ εκείνο του κινεζικού Χενάν). Τόσο η ένταξή τους στη λίστα όσο και η αξιολόγησή τους βασίζονται αποκλειστικά και μόνο στις ετεροαναφορές της τελευταίας διετίας ή τριετίας. Παρόμοια αντιμετώπιση έχουν και οι γειτονικές μας ιστοριογραφίες: στη «λίστα Scimago» συναντάμε δύο μόνο από τα πολυάριθμα επιστημονικά ιστορικά περιοδικά της Βουλγαρίας, άλλα τόσα της Σερβίας, κανένα της Βόρειας Μακεδονίας ή της Αλβανίας και μόλις 4 της Τουρκίας -δύο από τα οποία, πάντως, είναι είτε αποκλειστικά είτε ως επί το πλείστον τουρκόγλωσσα (το Belleten της άκρως εθνικιστικής Εταιρείας Τουρκικής Ιστορίας και το Osmanli Arastirmalari του Κέντρου Ισλαμικών Σπουδών). Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες αυτής της ιεράρχησης είναι προφανείς: η σταδιακή εγκατάλειψη της επιστημονικής ιστορικής έρευνας για όσα θέματα εκτιμώνται ως «αδιάφορα» για τη διεθνή αγορά, αλλά και ο αναγκαστικός περιορισμός της όποιας εμβάθυνσης σε όσα μπορούν να χωνέψουν οι «αξιολογητές» εξ Εσπερίας. Για να μη μιλήσουμε για την απροκάλυπτη πολιτικοϊδεολογική λογοκρισία που ασκούν αρκετά διεθνώς αναγνωρίσιμα «υψηλόβαθμα» έντυπα, τα κρούσματα της οποίας μπορεί να μην ανακοινώνονται συνήθως δημόσια αλλά αποτελούν συνηθέστατο έδεσμα στις συναδελφικές συζητήσεις των επαγγελματιών του κλάδου. Τα πρώτα βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση έχουν άλλωστε ήδη γίνει. Ο «Οδηγός» που κατάρτισε πρόσφατα το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας «για τη βελτίωση της θέσης του στις διεθνείς λίστες κατάταξης πανεπιστημίων» (Κοζάνη, Νοέμβριος 2020), προκρίνει λ.χ. ως μέσα προώθησης της «αριστείας» (excellency) «τη χρήση της αγγλικής γλώσσας για όλες τις επιστημονικές δημοσιεύσεις» των μελών του, από τα οποία ζητά επίσης «να επιδιώκουν τη δημοσίευση των άρθρων τους σε περιοδικά υψηλού κύρους και αναγνωρισιμότητας που παρατίθενται στις διεθνείς επιστημονικές βάσεις δεδομένων [π.χ. Web of Science, Scimago κ.λπ.» (σ. 5)]. Welcome to the Brave New World…

Εκεί όμως που οι σημερινοί κυβερνώντες αντιγράφουν πλήρως το παπαδοπουλικό μόρφωμα, είναι στις προσπάθειές τους για εξάλειψη του φοιτητικού κινήματος με πρόσχημα τον εξοβελισμό του «κομματισμού». Η ΕΠΕΝ του 1989 ουσιαστικά προανήγγειλε τη σημερινή εξόρμηση Κεραμέως-Χρυσοχοΐδη: «Ο κομματισμός και η πολιτική δραστηριότης πρέπει να αποκλεισθούν μέσα στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Τα αναλυτικά προγράμματα πρέπει να εκσυγχρονισθούν. Τα διδακτικά βιβλία να εκκαθαρισθούν από τα υποπροϊόντα της μαρξιστικής προπαγάνδας που τα κατακλύζει. Οι μαθητικές κοινότητες να περιορισθούν στο έργο της σχολικής αυτοδιοικήσεως. »Ο φοιτητικός συνδικαλισμός πρέπει να εκδημοκρατισθή, με τη συμμετοχή του συνόλου των φοιτητών στους συλλόγους. Ο Νόμος-Πλαίσιο για την Ανώτατη Παιδεία επιβάλλεται να αναθεωρηθή και να απαλλαγή από όλα τα στοιχεία που έχουν προκαλέσει τη διάλυση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων». Αστυνομία στα ΑΕΙ, πάντως, ούτε οι νοσταλγοί της χούντας δεν τολμούσαν να προτείνουν ανοιχτά!