Εφημερίδα Εποχή

[Όσο αφορά τη διεύρυνση] ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μια μακρά διαδρομή, που όχι απλώς δεν την απεμπολούμε, αλλά χτίζουμε πάνω σε αυτή. Κατά συνέπεια δεν πρόκειται εδώ για μια αυτοκατάργηση ή υπέρβαση. Πρόκειται για μια τομή που αφορά το μεγάλο ερώτημα της μορφής του πολιτικού κόμματος στον 21ο αιώνα. Στο έδαφος αυτό η Π.Γ. αποφάσισε ότι πέραν όλων των άλλων, βασικό στοιχείο αυτής της προσπάθειας είναι η προετοιμασία μιας νέας πολιτικής διακήρυξης, που θα περιγράφει το ρόλο που θα πρέπει να έχει ο ΣΥΡΙΖΑ στις νέες συνθήκες. Η διακήρυξη αυτή διαπλέκεται με την προετοιμασία των θέσεων για το συνέδριο. Θέλουμε ένα κείμενο που θα συμπυκνώνει αφενός την εμπειρία από τη διακυβέρνηση του 2015-2019, και κυρίως θα περιγράφει το πώς αντιλαμβανόμαστε το ρόλο μιας σύγχρονης, ριζοσπαστικής αριστερής παράταξης και ενός πολυσυλλεκτικού κόμματος της αριστεράς, όπως είναι ο ΣΥΡΙΖΑ.

Νομίζω ότι θα πρέπει να ξεκινήσει από την αποτίμηση της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Κατά τη γνώμη μου πρόκειται για ένα ιστορικό γεγονός. Ήταν η πρώτη φορά στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη, που η αριστερά βρέθηκε στην εξουσία. Τη δεκαετία του ’80, η αριστερά είχε στηρίξει κυβερνήσεις σοσιαλιστικών κομμάτων, αλλά μέχρι το 2015 δεν είχε ασκήσει εξουσία. Και προφανώς τα παραδείγματα των κομμουνιστικών καθεστώτων ανατολικών χωρών είναι πολύ διαφορετικά. Πρέπει, επομένως, πρώτα από όλα ο ΣΥΡΙΖΑ να αποτιμήσει αυτό το ιστορικό γεγονός. Τι σήμαινε η κυβέρνηση της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ; Και νομίζω ότι αποτίμηση πρέπει να επεκταθεί σε ένα συνολικότερο ερώτημα του τι σημαίνει αριστερή διακυβέρνηση σήμερα και ποια είναι τα όριά της. Άρα θα πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να αναμετρηθεί και με τις επιλογές που έχει κάνει και να σταθεί κριτικά και αυτοκριτικά με τις πολιτικές που ακολούθησε τα προηγούμενα χρόνια…

Νομίζω σωστά το είπε ο Πρωθυπουργός ότι δεν χρειάζεται μαθήματα διαπραγμάτευσης γιατί από ότι φαίνεται δεν έχει κανένα σκοπό να κάνει διαπραγμάτευση. Δεν είναι σαφές σε εμένα γιατί απέρριψε το σχέδιό μας για τη μείωση των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2020 χρησιμοποιώντας ένα κομμάτι του μαξιλαριού. Σωστά είπε ο Αλέξης ότι η αρχή μιας κυβέρνησης είναι η καλύτερη στιγμή να τεθούν τέτοια ζητήματα. Πόσο μάλλον όταν δεν βλέπω να υπάρχει ο δημοσιονομικός χώρος το 2020 για εντυπωσιακές μειώσεις φόρων. Πολύ φοβάμαι ότι οι φονταμενταλιστές του νεοφιλελευθερισμού έχουν πείσει τον Πρωθυπουργό ότι μια μεγάλη μείωση των φόρων συγχρόνως θα αυξήσει τα έσοδα και θα δώσει σημαντική ώθηση στους ρυθμούς ανάπτυξης. Ελπίζω να υπάρχουν κάποιοι πιο ρεαλιστές εντός κυβέρνησης που έχουν μελετήσει παρόμοιες προσεγγίσεις στην Ευρώπη και την Αμερική που αποτύχαν παταγωδώς. Εξάλλου μπορούν να συμβουλευθούν και τον κ. Αλογοσκούφη για το πόσο επιτυχημένο ήταν και εδώ ένα παρόμοιο πείραμα πριν το 2009.

Στο νέο τοπίο εμείς έχουμε την κύρια ευθύνη και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη να διαμορφώσουμε ένα προωθητικό αλλά και ρεαλιστικό σχέδιο κοινών στόχων, που να ευνοεί συνεργασίες ή και συμμαχίες με ένα ευρύ φάσμα πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων, που προφανώς θα μπορεί να συμπεριλάβει και την Αριστερή Σοσιαλδημοκρατία και τους Οικολόγους Πράσινους και την κομμουνιστογενή Αριστερά και την εναλλακτική Αριστερά. Ξεχωριστή, τέλος, και ίσως πιο δύσκολη και περίπλοκη, είναι η διαδικασία για τις κοινωνικές συμμαχίες. Αυτές θέλουν προγραμματική, αλλά και καθημερινή εξειδικευμένη δουλειά, με στράτευση και μετρήσιμους στόχους.

Έχουμε λόγους, έχουμε επιχειρήματα, διαθέτουμε αποδείξεις και δείγματα γραφής ώστε να μπορέσουμε να νικήσουμε. Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να υποσχεθούμε επιστροφή στην ευημερία του 2009, στην πλαστή ευημερία με δανεικά. Μπορούμε όμως να υποσχεθούμε -με αποδείξεις- αξιοπρέπεια στη δουλειά και την πολιτεία, μπορούμε να εγγυηθούμε τη βελτίωση του βίου των πολλών, όχι των λίγων. Μπορούμε να μιλήσουμε για την καθημερινότητα του πολίτη, για το σχολείο, το νοσοκομείο, την αδιάκριτη πρόσβαση στη γνώση, για τη συγκοινωνία και τον ελεύθερο χρόνο, για τις δημόσιες υποδομές και τους ελεύθερους χώρους. Μπορούμε να υποσχεθούμε εργασιακή αξιοπρέπεια για όλους, χωρίς εργοδοτικό αυταρχισμό και παραπλανητικές εργασιακές σχέσεις. Για έντιμες αποδοχές, χωρίς εξαντλητικά ωράρια και υπερωρίες που δεν πληρώνονται. Έχουμε αποδείξεις γι’ αυτό.

Για να κατανοήσουμε τι είναι αυτό που ονομάζουμε κυριαρχισμό, δηλαδή μια περισσότερο ή λιγότερο ριζοσπαστική μορφή εθνικισμού, είναι απαραίτητο να δούμε και έξω από την Ευρώπη, δηλαδή από τη συγκυρία που βιώνουμε, και ταυτόχρονα να εξακολουθήσουμε να έχουμε υπόψη μας την κρίση που άρχισε το 2007/8. Πράγματι, ο κυριαρχισμός, του οποίου βλέπουμε παραδείγματα στην Ευρώπη ή στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και στην Ινδία, με διαφορετικές μορφές και στην Κίνα, πρέπει να εννοείται ως μια απάντηση στην κληρονομιά της μακράς περιόδου κρίσης, δηλαδή στην ανικανότητα του νεοφιλελευθερισμού να κρατήσει ενωμένη την κοινωνία. Ο κυριαρχισμός εμφανίζεται ως ένα συμπλήρωμα του νεοφιλελευθερισμού, δεν τον θέτει υπό συζήτηση αλλά τον συμπληρώνει με ένα στοιχείο αυταρχισμού, σε επίπεδο τόσο ρητορικό όσο και πολιτικό.

Αυτό που προσπάθησε, επί τρία χρόνια, να κάνει ο κ. Μητσοτάκης φτάνει στο τέλος του: να επιτεθεί στην κυβέρνηση με όλο το μιντιακό σύστημα πίσω του, είτε με παραπληροφόρηση και fake news, είτε με κριτική που δεν άντεχε στην πραγματικότητα, αποκρύπτοντας, ταυτόχρονα, το πραγματικό του πρόγραμμα. Τώρα, στην ευθεία για τις εκλογές, όπου εκ των πραγμάτων, κάθε πολιτική δύναμη, είναι υποχρεωμένη να παρουσιάσει το πρόγραμμά της, γίνεται, νομίζω, εμφανής η ουσία του προγραμματικού λόγου του κ. Μητσοτάκη. Δεν είναι ότι δεν έχει πρόγραμμα. Το αποκρύπτει. Τώρα σιγά – σιγά αποκαλύπτεται και οφείλουμε να αντιπαρατεθούμε, πλέον, προγραμματικά. Προσωπικά, δεν είμαι κατά της πόλωσης, αρκεί να έχει πολιτικά, προγραμματικά χαρακτηριστικά. Έχουμε τεράστιο πλεονέκτημα εδώ χάρη σε όλα όσα πετύχαμε τα προηγούμενα χρόνια, ότι καταφέραμε να βγάλουμε τη χώρα από το μνημόνιο, να επιλύσουμε ιστορικές εκκρεμότητες, να πάρουμε μέτρα στήριξης των ασθενέστερων και της κοινωνικής πλειοψηφίας, αλλά και όσων δρομολογούμε το επόμενο διάστημα για την αναπτυξιακή προοπτική της χώρας, την αυτοδιοίκηση, τα δικαιώματα, το κοινωνικό κράτος, τον παραγωγικό και οικολογικό μετασχηματισμό της οικονομίας. Σ’ αυτά πρέπει να επενδύσουμε, γι αυτά πρέπει να συζητήσουμε με τον κόσμο.

Υπάρχει, βεβαίως, σήμερα μια αμυντική, και τελικά αντιδραστική, τάση να φανταζόμαστε ότι η έννοια του «συνόρου», ως μια γραμμή «κυριαρχικού αποκλεισμού», μπορεί να μεταφερθεί από τα έθνη – κράτη σε μια Μείζονα Ευρώπη, αλλά διαπιστώνουμε ότι αυτό το σχέδιο ήδη καταρρέει πριν καν εφαρμοστεί. Η μόνη λύση είναι να εφεύρουμε μια διαφοροποιημένη έννοια των συνόρων, πιο δημοκρατική και πιο πολύπλευρη, η οποία να έχει το σαφή στόχο να οργανώσει και να κανονικοποιήσει τις συνδιαλλαγές με τον έξω κόσμο και όχι να τις θέσει υπό έλεγχο.

Μια πόλη είναι φιλική για όλους όταν είναι κοινωνικά δίκαιη. Είμαστε προσηλωμένοι στις αρχές της κοινωνικής ισότητας και αλληλεγγύης και δημιουργούμε τις προϋποθέσεις που απαιτούνται προκειμένου όλοι οι άνθρωποι να έχουν ίσες ευκαιρίες σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. Για να κρατήσουμε ζωντανή την αξιοπρέπεια και την κοινωνική συνοχή. Η στήριξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων βρίσκεται στην καρδιά της φιλοσοφίας μας αποτελώντας πυρηνικό μέρος της ταυτότητάς μας. Σκοπός μας είναι ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη μιας εξωστρεφούς κοινωνικής πολιτικής συμπερίληψης όλων των ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων του Δήμου Θεσσαλονίκης που χρήζουν ανάγκη προστασίας. Η καλλιέργεια μορφών αλληλεγγύης και ενσυναίσθησης στους δημότες με γνώμονα τον προοδευτικό πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της πόλης και η ανάδειξή της ως Φάρο κοινωνικής μέριμνας στα Βαλκάνια.