Γιάννης Δραγασάκης

Πολλοί και στο χώρο της Αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ υποτιμούν το ρόλο και τη σημασία του κόμματος ως πολιτικού υποκείμενου για την υλοποίηση της αριστερής στρατηγικής. Συγχέουν το κόμμα άλλοτε με την παράταξη, άλλοτε με το ρόλο του ηγέτη, άλλοτε με τον εκλογικό μηχανισμό, ενώ υπάρχει και μια αριστερή παράδοση που φαντάστηκε τα κινήματα να καθιστούν το κόμμα περιττό. Όλα αυτά μπορεί να ήταν κατανοητά μετά την κατάρρευση του 1989 και τη σύγχυση που προκλήθηκε, όμως η συσσωρευμένη πείρα από τότε έχει απαντήσει τα σχετικά ερωτήματα και έχει επιβεβαιώσει τον αναντικατάστατο ρόλο του αριστερού πολιτικού κόμματος ως οργανωτή, επιτελικού συντονιστή και ενορχηστρωτή ενός αριστερού πολιτικού σχεδίου. Μέχρι σήμερα το κόμμα έχει περιγραφεί «εξωτερικά» με τρόπο που δύσκολα θα διαφωνήσει κάποιος ως προς την ανάγκη πχ για ένα κόμμα μεγάλο και αριστερό, δημοκρατικό, ανοιχτό, λαϊκό, νεανικό… Το κρίσιμο ερώτημα, όμως, ιδίως για ένα κόμμα που άσκησε και διεκδικεί κυβερνητική εξουσία, είναι πώς διευθετεί την εσωτερική του ζωή και τη δική του μικροεξουσία, πώς οργανώνει τις σχέσεις με το κράτος και τις άμυνές του απέναντι σε κινδύνους κρατικοποίησής του και συναφώς, πώς οργανώνει τις σχέσεις με την κοινωνία, πώς αγκιστρώνεται μέσα στα λαϊκά στρώματα, πώς στηρίζει κοινωνικές αντιστάσεις και κινήματα, πώς εκπαιδεύει τα μέλη του στη δημοκρατία, τη συλλογικότητα, το διάλογο, ώστε να δρουν ως κόμμα στο χώρο τους, πώς λειτουργεί ως ένα κόμμα που ακούει την κοινωνία και πριν απ’ όλα τα ίδια τα μέλη του, πώς μαθαίνει από την πείρα ακόμη και τα λάθη του. Σε όλα αυτά ο ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε πολλά και σε ορισμένα πρωτοποριακά, όμως έχει και μεγάλα ελλείμματα. Γύρω από αυτά διατυπώνονται στο δημόσιο διάλογο γόνιμες ιδέες, που μαζί με την πείρα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και όσων προέρχονται από άλλα κόμματα και έχουν άλλες εμπειρίες, θα μπορούσαν να προσδιορίσουν το νέο μοντέλο κόμματος που φιλοδοξούμε να δημιουργήσουμε και αυτό να ψηφιστεί από το συνέδριο ως δεσμευτικό σχέδιο δράσης. Επειδή, όμως, πολλά από όσα ο τρέχων διάλογος προτείνει, προβλέπονται ήδη στο υφιστάμενο καταστατικό του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν εφαρμόζονται, και επειδή η ευθύνη γι’ αυτό διαπερνά, κατά τη γνώμη μου, οριζόντια όλο το ηγετικό στρώμα του ΣΥΡΙΖΑ, η λέξη κλειδί στα παραπάνω είναι η «δεσμευτικότητα», η οποία είναι προϋπόθεση για τη δημοκρατική λειτουργία του κόμματος και για την εμπιστοσύνη των μελών, αλλά και της κοινωνίας προς αυτό. Και ο μόνος τρόπος για να διασφαλισθεί αυτή είναι να γίνει ανυποχώρητη και διαρκής απαίτηση των μελών του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Είναι ελπιδοφόρο το γεγονός ότι τα νέα μέλη που έρχονται στον ΣΥΡΙΖΑ κατά κανόνα δείχνουν να έχουν υψηλά αυτήν την απαίτηση. Η διεύρυνση, λοιπόν, του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αποτελέσει το κατάλληλο πλαίσιο για την αντιμετώπιση προβλημάτων που για χρόνια δεν μπορέσαμε να λύσουμε. Και αυτή θα είναι η καλύτερη δικαίωσή της.