Αναδημοσιεύσεις

Με τις ανατιμήσεις να αφορούν πια όχι μόνο την ενέργεια, αλλά σχεδόν το σύνολο των ειδών ευρείας κατανάλωσης, η κυβέρνηση αρνείται να λάβει ουσιώδη μέτρα προστασίας, παραδίδοντας ουσιαστικά τα λαϊκά και μεσαία στρώματα στη δίνη της κρίσης ακρίβειας. Αρνείται να προχωρήσει σε μειώσεις των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα, πράγμα που θα μπορούσε να προστατεύσει το εισόδημα των πολιτών, κρατά καθηλωμένο τον κατώτατο μισθό, ενώ έχει ήδη φροντίσει να σφραγίσει τις οδούς αύξησης των μισθών (δηλαδή τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας). Παράλληλα εκχωρεί τον ενεργειακό πυλώνα της χώρας σε ιδιώτη διαμηνύοντας στους πολίτες ότι ήταν και θα παραμείνουν απροστάτευτοι απέναντι στο σαρωτικό κύμα ακρίβειας. Με τις πράξεις αυτές ή τη σκόπιμη αδράνειά της οδηγεί τελικά σε μείωση του πραγματικού εισοδήματος των πολιτών. Και μιλώ για σκοπιμότητα διότι την ίδια στιγμή επιλέγει να χρησιμοποιήσει τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο για να μειώσει ακόμη μία φορά τη φορολογία κερδών των μεγάλων επιχειρήσεων, τον φόρο συσσώρευσης κεφαλαίου και τον φόρο για γονικές παροχές ύψους 800.000 ευρώ. Εισόδημα, βέβαια, αφαιρεί η κυβέρνηση και μέσω των πολιτικών αποκλεισμού που εφαρμόζει στην Παιδεία. Με 40.000 παιδιά να αποκλείονται από τα δημόσια πανεπιστήμια, την ώρα που εξισώνονται τα πτυχία των κολεγίων με αυτά των δημόσιων πανεπιστημίων, δίνοντας πρόσβαση σ’ ένα καλύτερο μέλλον μόνο στους έχοντες. Και τώρα στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, με τον διαχωρισμό των σχολείων σε δύο κατηγορίες, την παράδοσή τους στην υποχρηματοδότηση και την αναζήτηση ιδιωτών χορηγών για να καλύψουν τις ανάγκες τους, ορίζει ως προφανή θύματα τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών που δεν έχουν άλλη επιλογή για την εκπαίδευσή τους. Σ’ αυτή την κοινωνική δυστοπία η οικονομία σημειώνει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης μετά από μία χρονιά ύφεσης 9%. Θεωρώ ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη του τι σημαίνει κυβέρνηση των ανισοτήτων.

Αξίζει να θυμίσουμε ότι της ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία είχε προηγηθεί η ενότητα των αντιμνημονιακών δυνάμεων στη βάση, μέσα από μια τρίχρονη κινηματική εποποιΐα (2010-2012). Κόμματα, συνδικάτα, οργανώσεις και συλλογικότητες είχαν συμπαραταχθεί έμπρακτα, επιτυγχάνοντας μια αξιοσημείωτη ενότητα. Σε αυτό το κοινωνικο-πολιτικό φόντο διατυπώθηκε οραματικά η πρόταση περί κυβέρνησης της Αριστεράς. Και στο ίδιο πλαίσιο μπορεί να γίνει αποδεκτή και η πρόταση περί προοδευτικής κυβέρνησης. Τα δείγματα ωστόσο μιας τέτοιας προαπαιτούμενης ενότητας μέχρις ώρας είναι ελάχιστα: η κοινή στάση των αριστερών (κοινοβουλευτικών και μη) κομμάτων απέναντι στην απαγόρευση των συναθροίσεων κατά τον εορτασμό του Πολυτεχνείου και η από κοινού στήριξη της εξεταστικής για τη χειραγώγηση ΜΜΕ και δημοσκοπήσεων. Και οι δύο αυτές, ιδίως δε η πρώτη πρωτοβουλία, έγιναν δεκτές με ανακούφιση και θετικές προσδοκίες από τον δημοκρατικό κόσμο και από μαχητικά κομμάτια των υποτελών τάξεων και των κινημάτων. Με ακόμα πιο θετικά συναισθήματα, όμως, υποδέχθηκε αυτός ο κόσμος την κινηματική συνεργασία που οδήγησε στη μεγαλειώδη κινητοποίηση και εν τέλει στη νίκη των εργαζομένων της e-food. Η σύμπραξη συνδικαλιστικών δυνάμεων με ετερόκλητες πολιτικές και ιδεολογικές αναφορές, οι οποίες μάλιστα διατηρούν σχέσεις αντιπαλότητας μεταξύ τους (από το ΠΑΜΕ μέχρι τον αντιεξουσιαστικό χώρο), εμπέδωσε την ιδέα ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε απέναντι στον κοινό αντίπαλο της Δεξιάς και της σκληρής εργοδοσίας, αρκεί να είμαστε ενωμένοι παρά τις διαφωνίες μας. Τέτοιες πρωτοβουλίες πρέπει να πολλαπλασιαστούν προς όφελος όλων, ώστε να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ των αντινεοφιλελεύθερων δυνάμεων, να σφυρηλατηθεί η ενότητα μεταξύ τους, να δημιουργηθεί ο απαραίτητος ενθουσιασμός που λειτουργεί μεταδοτικά (σε αντίθεση με την παθητική και σιωπηλή υποστήριξη μιας «αντιδεξιάς δύναμης») και έτσι να δημιουργηθεί «παράσταση νίκης». Οι ευκαιρίες θα είναι πολλές, αρχής γενομένης της επικείμενης μάχης για να σπάσει το απόστημα της συντήρησης και του αυταρχισμού στον Δικηγορικό Σύλλογο της Αθήνας. Μια επιτυχία των αριστερών δυνάμεων θα αναπτερώσει το ηθικό των προοδευτικών, κυρίως νέων σε ηλικία, αγωνιστών και θα επικυρώσει μετά από καιρό τα οφέλη της σύμπλευσης της διανόησης και των κινημάτων σε θέματα δημοκρατικών ελευθεριών, πρώτα στο δρόμο και μετά στα υπόλοιπα επίπεδα του πολιτικού στίβου. Με λίγα λόγια, ο κοινός αγώνας των προοδευτικών δυνάμεων πριν την κάλπη ή τις κάλπες (αυτοδιοικητικές, συνδικαλιστικές, κ.λπ.) θα φέρει την πολιτική και εκλογική ανατροπή, και όχι το αντίστροφο. Άλλωστε, σε μια εποχή μέγιστης κρίσης της αντιπροσώπευσης, ο δημοκρατικός κόσμος δεν ενδιαφέρεται για τις συνεννοήσεις κορυφής, ούτε κάνει τον κομπάρσο κανενός.

Ο Μοραβιέτσκι έδειξε να μιλά εξ ονόματος πολλών, όταν υποστήριξε ότι η ΕΕ ξεπερνά πλέον το όριο αρμοδιοτήτων, που είναι διατεθειμένο να παραχωρήσει ένα εθνικό κράτος. Ή όταν κατηγόρησε τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι «σφετερίζονται εξουσίες, που δεν διαθέτουν βάσει των συνθηκών και επιβάλλουν τη θέλησή τους στα κράτη μέλη». Όπως εύστοχα παρατήρησαν κάποιοι στις Βρυξέλλες η στάση του πρέπει να προκάλεσε ρίγη, ανάλογα εκείνων που είχε προκαλέσει το «Όχι» των Γάλλων και Ολλανδών στο ξεχασμένο πια ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Τότε που αποδείχτηκε ότι η εθνική κυριαρχία ήταν ένα κεκτημένο, από το οποίο δεν ήθελαν να παραιτηθούν ολοκληρωτικά ορισμένες κοινωνίες. Αυτή την «κυριαρχία» επικαλείται τώρα και η πολωνική κυβέρνηση (και δικαιοσύνη) και πίσω της κρύβονται μια σειρά ακόμα χώρες. Η στάση της κυβέρνησης της Βαρσοβίας δείχνει καλά μελετημένη. Πατάει σε νομικές ασάφειες, αλλά και σε μια ευρέως διαδεδομένη δυσαρέσκεια σε μεγάλα τμήματα αρκετών κοινωνιών για τον τρόπο που λειτουργεί η Ένωση. Και οι πολωνοί λαϊκιστές, όπως και πολλοί ομοϊδεάτες τους σε άλλες πρωτεύουσες δεν αισθάνονται κανένα φόβο από τις απειλές της «διορισμένης» και εξαιρετικά φτωχού πολιτικού διαμετρήματος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η τελευταία προειδοποιεί ότι «αυτά που συμβαίνουν στην Πολωνία απειλούν τα ίδια τα θεμέλια της ΕΕ». Εν μέρει έχει δίκιο. Αλλά δεν συμβαίνουν μόνο εκεί και δεν ξεκίνησαν τώρα. Πηγάζουν από αδυναμίες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, που οι όψιμοι οραματιστές του πίστεψαν ότι μπορεί να στηθεί αποκλειστικά πάνω στο ελεύθερο εμπόριο, σε ανταλλαγές φοιτητών και... φτηνότερο roaming. Οι Ευρωπαίοι επιμένουν να συγκαλύπτουν ένα βαθιά πολιτικό πρόβλημα, πίσω από νομικίστικες αντιδικίες και αόριστες «αξιακές» επικλήσεις. Όσο δεν παραδέχονται ότι μόνο η «οικονομική» ενοποίηση είναι αυτή που έχει ουσιαστικά προχωρήσει, κι αυτή μάλιστα ημιτελώς, τόσο θα συνεχίζουν να ονειρεύονται σταθερότητα πάνω σε ένα οικοδόμημα με ασταθή θεμέλια. Και θα γίνονται ολοένα και πιο ευάλωτοι σε εκβιασμούς λαϊκιστών, που γνωρίζουν πολύ καλύτερα από τις Βρυξέλλες τι ακριβώς επιθυμεί να ακούσει η εγχώρια τους εκλογική πελατεία.

Κεν Λόουτς, Εντουάρ Λουί «Διάλογος για την τέχνη και την πολιτική», μετάφραση: Στέλα Ζουμπουλάκη, εκδόσεις Αντίποδες, 2021 Οι δύο συνομιλητές ξεκινούν τη συζήτηση από το δίλημμα που θέτει ο σημερινός καπιταλισμός για την εργασία, για τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες («ή θα πεθάνετε από την πείνα ή θα πεθάνετε στη δουλειά»), ενώ ο Λουί παραδέχεται ότι για το βιβλίο του Ποιος σκότωσε τον πατέρα μου επηρεάστηκε από την ταινία του Λόουτς Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ και την ψυχολογική και σωματική συντριβή ενός ανθρώπου από τον κρατικό μηχανισμό την οποία απεικονίζει. «Το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας», στην Αγγλία τουλάχιστον, «έχει τιμωρητικό χαρακτήρα», λέει ο Λόουτς, για να προσθέσει: «Πρόκειται για βία. Και μιλώ για συνειδητή βία». Ή αλλιώς, όπως λέει ο Λουί, πρόκειται για «την κοινωνική βία και τις οικονομικές ανισότητες». Το φάσμα των θεμάτων που θίγονται είναι ευρύτατο: από τη συλλογικότητα και την «ηθική του αγώνα», τον Τύπο («οι ιδέες της δεξιάς είναι πανταχού παρούσες στα μέσα ενημέρωσης»), τη θεσμική βία (είτε των αστυνομικών και των δικαστών είτε των ανισοτήτων) και τους άστεγους («αυτή η βία είναι υπερβολικά ορατή»), την τέχνη και τον «λόγο των κυρίαρχων» γι’ αυτήν («η τέχνη δημιουργείται υπό μια συνθήκη οργής», λέει ο ένας, «η τέχνη πρέπει να είναι ανατρεπτική», συμπληρώνει ο άλλος), για το κατεστημένο στην τέχνη και τη «βία του πολιτισμικού κεφαλαίου» (που «μπορεί να είναι ακόμη πιο ισχυρή από εκείνη του οικονομικού κεφαλαίου»), μέχρι βεβαίως το θέμα της Αριστεράς και της σχέσης της με τις υποτελείς τάξεις: ο Λόουτς επικρίνει εκείνη την Αριστερά που «έχει σταματήσει να μάχεται για τις λαϊκές τάξεις» και «έχει ταυτιστεί με τα συμφέροντα των εργοδοτών», ενώ ο Λουί επαναλαμβάνει την κριτική του για «το γεγονός ότι τα κόμματα της θεσμικής αριστεράς εξαφάνισαν σταδιακά από το λόγο τους τούς φτωχούς, την οικονομική επισφάλεια και την κοινωνική βία», θεωρώντας το τη βασική αιτία που οι λαϊκές τάξεις εγκαταλείπουν την Αριστερά ή ακόμα και στρέφονται στην ακροδεξιά. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη συζήτησή τους οι δύο συνομιλητές αποφεύγουν τα στερεότυπα και τις ευκολίες και θίγουν ή και εμβαθύνουν σε πιο δύσβατα θέματα, όπως π.χ. ο ρόλος της κοινότητας ή μια πιθανή εξιδανικευτική καρικατούρα των λαϊκών τάξεων. Λίγες σελίδες έχει αυτό το βιβλίο, αλλά κάθε σελίδα του σκαλίζει θέματα κρίσιμα, πυροδοτεί προβληματισμούς, συμφωνίες, διαφωνίες, σε μια εύφορη συζήτηση δύο ανθρώπων που, για να επανέλθω στο επίμετρο, «συμμερίζονται μια κοινή στάση: αντιμετωπίζουν τα ερωτήματα από τη σκοπιά των από κάτω».

Συνάγεται ότι η απόφαση για εμβολιασμό ή μη εμβολιασμό διασταυρώνεται και με τη δυναμική των πολιτικών εξελίξεων υπό τις εξής δύο έννοιες. Από τη μία, μεταξύ όσων έχουν εμβολιαστεί διαπιστώνεται η πλειοψηφική απόρριψη της κυβερνητικής διαχείρισης, αλλά με όρους που παραπέμπουν στους κεντρικοπολιτικούς συσχετισμούς. Από την άλλη, μεταξύ των μη εμβολιασμένων η δυσπιστία απέναντι στον εμβολιασμό πλαισιώνεται από μια καθολική αμφισβήτηση της κυβερνητικής επίδοσης στη διαχείριση της πανδημίας. Αυτή η αμφισβήτηση φαίνεται να έχει δύο πτυχές. Αφενός μια αντικυβερνητική, δηλαδή μια εναντίωση στον τρόπο με τον οποίο η συγκεκριμένη κυβέρνηση έχει αποφασίσει να διαχειριστεί την πανδημία και την εμβολιαστική εκστρατεία. Αφετέρου μια ευρύτερη «αντι-συστημική» ή και «αντι-πολιτική», που σχετίζεται με διαχρονικότερες τάσεις/εκδηλώσεις κρίσης εμπιστοσύνης και κρίσης θεσμών. Από το σύνολο των παραπάνω ευρημάτων σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο ρυθμός των νέων εμβολιασμών κρίνεται ως μη ικανοποιητικός από τους αρμόδιους φορείς, ενώ και η εμβολιαστική κάλυψη υπολείπεται του ευρωπαϊκού μ.ό. ή και των από την πολιτεία επιδιωκόμενων στόχων, προκύπτουν τα εξής: Η κυβερνητική στρατηγική στη βάση μιας λογικής «προνομίων», «ποινών»/«αποκλεισμών» και ατομικής «υπευθυνότητας»/«ρίσκου» εκ του αποτελέσματος δεν έχει φανεί επαρκής. Και όχι μόνον αυτό, αλλά μοιάζει να υποδαυλίζει μια συμβολική διαίρεση μεταξύ εμβολιασμένου και μη εμβολιασμένου πληθυσμού -η οποία φαίνεται να επιχειρείται να συντηρηθεί και ως κεντρικοπολιτική πόλωση- που φαίνεται να παράγει τα αντίθετα αποτελέσματα. Η πόλωση που προκαλείται δεν επιτρέπει την κατανόηση της ετερογένειας του πληθυσμού των μη εμβολιασμένων. Η δε προσέγγισή του, όχι ορθά όπως φαίνεται από τα ευρήματα της έρευνας, ως ενιαίου και ομοιογενούς διαμορφώνει και εξ αντανακλάσεως ευνοϊκό έδαφος για την επιδραστικότητα της ανορθολογικής αντιεμβολιαστικής προπαγάνδας. Η οποία, σύμφωνα και με πρόσφατη μελέτη για τα κοινωνικά δίκτυα (Σμυρναίος, Παπαευαγγέλου, Τσιμπούκης, 2021), κυριαρχείται από ακροδεξιές και εν γένει αντιδημοκρατικές δυνάμεις. Λαμβάνοντας αυτά υπόψη και σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, για την ενίσχυση του ρυθμού νέων εμβολιασμών και την αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης χρειάζεται η έγκληση μέρους τού μη εμβολιασμένου πληθυσμού, κάτι για το οποίο φαίνεται να απαιτείται άλλο μείγμα στην εκστρατεία πειθούς και σίγουρα όχι η λογική της παραίτησης «η πολιτεία δεν έχει κάτι άλλο να κάνει».

1. Υπάρχει νέα εντολή χρήσης υπηρεσιακού όπλου από αστυνομικούς σε καταδιώξεις αν έχει προηγηθεί «εμβολισμός», κατά προφανή παράβαση της κείμενης νομοθεσίας; 2. Κύκλοι της ΕΛΑΣ διαρρέουν ότι στις 21/9/2021 εκδόθηκε διαταγή με το εξής περιεχόμενο: «Με αφορμή θανατηφόρο ατύχημα μοτοσικλετιστή που έλαβε χώρα χθες στην Αθήνα μετά από καταδίωξη του από αστυνομικούς, δεν θα ενεργούνται καταδιώξεις αν δεν έχει ενημερωθεί πρώτα το κέντρο Άμεσης Δράσης». Δόθηκε τέτοια εντολή και αν ναι από ποιόν; Ποιό περιστατικό αφορούσε και γιατί δεν υπήρξε τότε επίσημη ανακοίνωση από την ΕΛΑΣ παρά το μαθαίνουμε τώρα στα πλαίσια του γνωστού blame game; 3. Αν είχε δοθεί τέτοια εντολή από 21/9/2021, υπήρξε ενημέρωση του κέντρου και σχετική εντολή στα πολλαπλά πανομοιότυπα περιστατικά χρήσης υπηρεσιακού όπλου σε κατοικημένες περιοχές μέσα στον μήνα Οκτώβριο και συγκεκριμένα στις 8/10 στην οδό Μάρνη στο κέντρο της Αθήνας, στις 11/10 στον Άγιο Παντελεήμονα, αλλά και στις 22/10 στα Τρίκαλα, πριν τα γεγονότα στο Πέραμα; 4. Υπάρχει πειθαρχική διερεύνηση αυτών των περιστατικών, πέραν της επίσκεψης του κυρίου Θεοδωρικάκου στο 401 στρατιωτικό νοσοκομείο όπου βρέθηκε ο αστυνομικός κατόπιν του περιστατικού στο κέντρο της Αθήνας την 8/10 όπου έπεσαν πυροβολισμοί με χρήση υπηρεσιακού όπλου; 5. Δόθηκε τελικά εντολή λήξης της καταδίωξης από το κέντρο επιχειρήσεων της Άμεσης Δράσης στις ομάδες της ΔΙΑΣ; Παραβίασαν τη σχετική εντολή οι ομάδες ΔΙΑΣ Δυτικής Αττικής, σε αντίθεση με τις ομάδες ΔΙΑΣ του Πειραιά; Ήταν εν γνώσει του Κέντρου η συνέχιση της καταδίωξης από τις ομάδες ΔΙΑΣ Δυτ. Αττικής, όπως δηλώνουν ανώνυμα αξιωματικοί της ΕΛΑΣ στον δημοσιογράφο Γιάννη Σουλιώτη στην Καθημερινή (25/10/2021); Αν η εντολή λήξης δόθηκε, όπως λέγεται, κατόπιν επικοινωνίας με τον Διευθυντή της Άμεσης Δράσης, ο οποίος είχε συνεπώς πλήρη επιχειρησιακή εικόνα του περιστατικού από την αρχή του, του γνωστοποιήθηκε η συνέχεια της καταδίωξης και τι έπραξε για να τη σταματήσει; 6. Γιατί δεν δημοσιοποιήθηκε από την πρώτη στιγμή στο δελτίο τύπου της ΕΛΑΣ ότι οι κατηγορούμενοι αστυνομικοί της ομάδας ΔΙΑΣ είχαν παραβιάσει εντολή τερματισμού της καταδίωξης; 7. Γιατί δημοσιοποιήθηκε στο δελτίο τύπου της ΕΛΑΣ η πληροφορία περί επτά τραυματιών αστυνομικών («κατά τύχη» ισάριθμων με όσους στη συνέχεια κατηγορήθηκαν) από τη στιγμή που είχε διαβιβαστεί από τους αστυνομικούς στο Κέντρο (υπάρχει σχετικό βίντεο) η μη ύπαρξη τραυματιών αστυνομικών; Γιατί έσπευσε το Αρχηγείο της ΕΛΑΣ να ενισχύσει τον υπερασπιστικό ισχυρισμό των αστυνομικών ότι κινδύνεψε η σωματική τους ακεραιότητα; 8. Πόσα κέντρα υπάρχουν τελικά στην ΕΛΑΣ όσον αφορά τη λειτουργία της ομάδας ΔΙΑΣ και των ομάδων δικυκλιστών αστυνομικών και από πού εκπορεύονται οι εντολές; 9. Μετά τα γεγονότα της Νέας Σμύρνης, απομακρύνθηκε από διοικητής της ΔΙ.ΑΣ. ο αστυνομικός Διευθυντής Ιωάννης Τριαντάφυλλος και ορίστηκε συντονιστής στο Κέντρο Επιχειρήσεων της ΓΑΔΑ. Ποιός είναι ο τωρινός διοικητής των ομάδων ΔΙ.ΑΣ. στην Αττική και τι εντολές έχει δώσει; Ποιός είναι ο διευθυντής του κέντρου επιχειρήσεων της Άμεσης Δράσης σήμερα; 10. Θα αποδοθούν ευθύνες στους αστυνομικούς και πολιτικούς προϊσταμένους της ΕΛΑΣ και του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, δηλαδή στους κκ. Καραμαλάκη και Θεοδωρικάκο, για τη χρήση 38 σφαιρών κατά άοπλων νεαρών με αποτέλεσμα έναν νεκρό ή θα συνεχιστεί η συνήθης και συστημική ατιμωρησία των αυθαιρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας, που έχει επίσημα διαπιστωθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου;

Μιλάει ο πρωθυπουργός για συμπεριληπτική κοινωνία. Που σημαίνει, κοινωνία ανοιχτή – με κανόνες, ναι, αλλά ανοιχτή - κοινωνία που δεν υποθάλπει τον ρατσιστικό, ξενοφοβικό, σκοταδιστικό λόγο, κοινωνία που απομονώνει και πατάσσει, εν τη γενέσει τους, φασιστικά φαινόμενα. Αυτό όμως προϋποθέτει πολιτικές συγκεκριμένου ύφους, ήθους και στοχεύσεων. Δυστυχώς, τα μέχρι σήμερα δείγματα γραφής της διακυβέρνησης ΝΔ-Μητσοτάκη, πόρρω απέχουν από αυτά τα χαρακτηριστικά. Με συνταγές βγαλμένες από τα πιο σκληρά νεοφιλελεύθερα μοντέλα και με σαφή υστέρηση σε δείκτες προάσπισης όλων των ειδών των δικαιωμάτων, κάθε άλλο παρά μπορεί να επαίρεται για τις επιδόσεις της στον τομέα της συμπερίληψης. Στην οποία (συμπερίληψη), οι πολιτικές στον ευαίσθητο τομέα του προσφυγικού/μεταναστευτικού, κατέχουν περίοπτη θέση. Τι να πρωτοπεί κανείς εδώ; Για τις κλειστές δομές - κέντρα κράτησης; Για τις χωρίς τέλος και σε δημόσια πια θέα επαναπροωθήσεις, όπως αποδεικνύουν τεκμηριωμένα δημοσιογραφικά ρεπορτάζ –στην Ελλάδα και στο εξωτερικό– με πιο πρόσφατο αυτό της Εφημερίδας των Συντακτών που αφορά 23 άτομα (μεταξύ τους και 5 παιδιά) τα οποία προσέγγισαν την Ικαρία την περασμένη Κυριακή και εγκαταλείφθηκαν από το ελληνικό λιμενικό στα ανοιχτά της Τουρκίας μέσα στην ακυβέρνητη βάρκα τους; Για τις συνεχείς προειδοποιήσεις και συστάσεις ευρωπαίων αξιωματούχων όπως της επιτρόπου ανθρώπινων δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης Ντούνια Μιγιάτοβιτς ή της επιτρόπου μετανάστευσης Ίλβα Γιόχανσον; Ή για τις απίστευτης δυσκολίας ερωτήσεις για την κτήση της ελληνικής ιθαγένειας που συνιστούν, κατά πολλούς, συνταγή μαζικού αποκλεισμού χιλιάδων αλλοδαπών;

Δεν μπορούμε να ζήσουμε σε μία κοινωνία όπου οι ζωές κάποιων συνανθρώπων μας δεν έχουν αξία. Δεν μπορούμε να ζήσουμε σε μία κοινωνία όπου κάποιοι πιστεύουν πως η θανατική ποινή είναι η λύση για οποιαδήποτε παράβαση. Δεν μπορούμε να ζήσουμε σε μία κοινωνία όπου αυτός που κρατά όπλο δεν έχει κοινωνικές γνώσεις ούτε καν δημοτικού. Δεν μπορούμε να ζήσουμε σε μία κοινωνία όπου ο χλευασμός οποιουδήποτε είναι έξω από τα κοινωνικά μας πρότυπα είναι μια κανονικότητα. Δεν μπορούμε να ζήσουμε σε μία κοινωνία όπου ολόκληρες κοινωνικές ομάδες πετάγονται στο περιθώριο γιατί χαλάνε την ιλουστρασιόν εικόνα μας. Δεν μπορούμε να ζήσουμε σε μία κοινωνία όπου η φτώχεια θεωρείται αποτέλεσμα ατομικής αδυναμίας. Δεν μπορούμε να ζήσουμε σε μία κοινωνία όπου το παιχνίδι του καλαμαριού θεωρείται επιλογή για όσους δεν έχουν καμία επιλογή. Δεν μπορούμε να ζήσουμε σε μία κοινωνία όπου ο φόνος ενός ανθρώπου για ασήμαντη αφορμή εξυμνείται ως η σωστότερη επιλογή. Δεν μπορούμε να ζήσουμε σε μία κοινωνία όπου ο φόβος, η απέχθεια για τον άγνωστο, η ανεργία και η φτώχεια θα καθορίζουν τις επιλογές μας. Κι όμως ζούμε σε μια τέτοια κοινωνία. Κι όσο δεν κάνουμε τα αναγκαία για να την αλλάξουμε ούτε προοδευτικοί είμαστε, ούτε πολύ περισσότερο αριστεροί. Στην φωτογραφία είναι ο δολοφονημένος νεαρός. Νίκος Σαμπάνης 18 ετών.