Συνεντεύξεις

Η σύντομη προεκλογική εκστρατεία ξεκίνησε την Πέμπτη και θα διαρκέσει μία μόνο εβδομάδα. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα στοχεύει να έχει ένα αποτέλεσμα που θα του επιτρέψει να κυβερνήσει από μόνο του, κάτι το οποίο είναι αδύνατον. Μας φαίνεται ότι θα καταλήξει να συνεργαστεί με τη Δεξιά - με τους Πολίτες, το εθνικιστικό κόμμα της ισπανικής Κεντροδεξιάς ή ακόμη χειρότερα με το Λαϊκό Κόμμα. Στο Unidas Podemos έχουμε θέσει ως πρωταρχικό μας στόχο να μπλοκάρουμε με οποιοδήποτε τρόπο τον σχηματισμό μια δεξιάς κυβέρνησης, γιατί θα εφαρμόσει μια νεοφιλελεύθερη πολιτική, και φιλοδοξούμε, με την ψήφο των πολιτών, να πιέσουμε το Σοσιαλιστικό Κόμμα να αποδεχθεί τον σχηματισμό μιας προοδευτικής κυβέρνησης συνασπισμού. Πρέπει να βλέπουμε την πραγματικότητα. Έρχεται μια νέα κρίση. Τις τελευταίες εβδομάδες έχουμε θέσει σε όλους το μεγάλο ερώτημα: Ποιος θα πληρώσει τη νέα κρίση; Θα την πληρώσουν πάλι τα λαϊκά και μεσαία στρώματα, οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, οι μετανάστες, οι νέοι μας που μετανάστευσαν σε τρίτες χώρες; Θα την πληρώσουν αυτοί που δεν έχουν κλείσει ακόμη τα τραύματά τους μετά από δέκα χρόνια φτωχοποίησης, από το 2008 έως σήμερα; Το Unidas Podemos υποστηρίζει ότι πρέπει να την πληρώσουν αυτοί που πλούτισαν την τελευταία δεκαετία όταν οι υπόλοιποι αντιμετώπιζαν τις απολύσεις. Στην Ισπανία από το 2008 μέχρι σήμερα αυξήθηκε κατακόρυφα ο αριθμός των πολυεκατομμυριούχων, οι αποδοχές των εργαζομένων αυξήθηκαν κατά 1,5% και τα κέρδη των επιχειρήσεων κατά 60%, ενώ μειώθηκε η φορολόγηση των κερδών των επιχειρήσεων και του μεγάλου κεφαλαίου. Το Unidas Podemos αγωνίζεται για να διασφαλίσει τα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα των εργαζομένων που αμφισβητούνται εκ νέου και να τα διευρύνει, σε αντιπαράθεση με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές.

Η ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών, αλλά και μεγάλου τμήματος της ελληνικής κοινωνίας, είναι ένα μεγαλειώδες έργο ανάτασης, με ιστορικές διαστάσεις, στο οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ πρωταγωνίστησε ως κόμμα και ως κυβέρνηση. Πρωταγωνίστησε, αλλά δεν μονοπώλησε το έργο αυτό. Γι’ αυτό πέτυχε, αν και προφανώς με μεγάλες αδυναμίες. Η πλειοψηφία της κοινωνίας έδειξε αντανακλαστικά ευαισθησίας και γνήσιας ανιδιοτέλειας. Χωρίς αυτά θα είχαμε αποτύχει. Μετά το μετεκλογικό αποτέλεσμα έχουμε πισωγύρισμα. Δεν ήρθε αιφνιδιαστικά. Είχε… προαναγγελθεί. Παρά ταύτα, πιστεύω πως τίποτα δεν έχει κριθεί τελεσίδικα. Εμπιστεύομαι τις υγιείς δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας. Στην ελληνική κοινωνία, αλλά και στην ελληνική διοίκηση, υπάρχει πλούσια θεσμική μνήμη απέναντι στο ζήτημα. Το 2015 δεν καταγράφηκε μια κατ’ εξαίρεση θετική αντίδραση της πλειοψηφίας απέναντι στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, αλλά μια αυθεντική συλλογική έκφραση αισθημάτων αλληλεγγύης. Αυτό που συνέβη στη χώρα μας, και συγκίνησε όλο τον κόσμο, δεν ήταν ένα εφήμερο επεισόδιο που καταγράφηκε άπαξ και δεν θα επαναληφθεί. Καταγράφηκε στις συνειδήσεις των ανθρώπων που συμμετείχαν και είναι βέβαιο ότι θα εκφραστεί πάλι. Μπορεί οι συσχετισμοί να έχουν αλλάξει και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Μπορεί η ξενοφοβία να ηγεμονεύει και να αποπροσανατολίζει τις κοινωνίες. Μπορεί η ακροδεξιά να κερδίζει έδαφος. Όμως δεν λύνει τα πραγματικά προβλήματα των ανθρώπων, για να είναι η κοινωνία, για πολύ καιρό, όμηρος τέτοιων απάνθρωπων ιδεολογιών. Το προσφυγικό-μεταναστευτικό είναι πολύ σοβαρό ζήτημα. Υπερβαίνει τα ελληνικά και ευρωπαϊκά σύνορα και αναζητείται επειγόντως ένα πολιτικό σχέδιο για τη διαχείρισή του. Αν είναι ουτοπία ότι μπορούν να σταματήσουν άμεσα οι πόλεμοι, η φτώχεια και η κλιματική παρακμή, δεν είναι ουτοπία ότι οι ευρωπαϊκές κοινωνίες μπορούν να επιβάλουν μια άλλη πολιτική στο προσφυγικό.

Το παρελθόν και η ενεργός κοινωνική μνήμη μας θυμίζουν με τρόπο παραδειγματικό, μέσα από αυτά που δεν πρέπει να ξεχνάμε, τα σημερινά επίδικα: την αλληλεγγύη στα δισεκατομμύρια ανθρώπων που ο καπιταλισμός έχει εξωθήσει πέρα από τα όρια της επιβίωσης, τις σύγχρονες ανοιχτές πληγές του φασισμού και του ρατσισμού που επιτίθενται με εγκληματικούς τρόπους στους σύγχρονους κολασμένους της γης, τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, και φυσικά τη σχετικά πρόσφατη πληγή της οικολογικής καταστροφής και της κλιματικής αλλαγής.

«Ηθελα να αφηγηθώ τη μετανάστευση στη μακρά της διάρκεια» υπογραμμίζει η Αλίς Ζενιτέρ στην «Εφ.Συν.». «Ηθελα να γράψω ένα αφήγημα που να υπενθυμίζει ότι κάθε μετανάστευση είναι πριν απ’ όλα ένας ξεριζωμός. Ηθελα να αποτυπώσω την “πολιτισμική σύγκρουση” που εκδηλώνεται με ιδιαίτερη σφοδρότητα σε οικογένειες μεταναστών. Ηθελα οπωσδήποτε να γίνεται αισθητός ο χρόνος που κυλά και οι γενιές που απομακρύνονται η μια από την άλλη».

Η κατάργηση της προσφυγής στη διαιτησία και η υπονόμευση των συλλογικών συμβάσεων μαθηματικά, όπως επιβεβαίωσε και η Τράπεζα της Ελλάδος, οδηγούν στη μείωση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα. Άλλωστε, ο «πολιτικός τσαμπουκάς» εκ μέρους της κυβέρνησης, στο πλαίσιο της προανακριτικής, αποσκοπεί αφενός στο να μεταθέτει τη συζήτηση από τα αντικοινωνικά μέτρα που προωθούνται και αφετέρου στο να δημιουργεί εμπόδια στη διερεύνηση του πραγματικού σκανδάλου της Novartis. Όποτε, λοιπόν, θα βρισκόμαστε απέναντι σε πολιτικές κατάφωρα αντικοινωνικές ή συγκάλυψης πραγματικών σκανδάλων, η σύγκρουση θα είναι σφοδρή.

Υπάρχει θέμα με την παρέλαση. Είναι κατάλοιπο άλλων εποχών. Η κατάργησή τους όμως -και είμαι υπέρ της κατάργησης- δεν μπορεί να υλοποιηθεί από τα πάνω, με διοικητικά μέτρα, αλλά πρέπει να συνειδητοποιηθεί από τις τοπικές κοινωνίες και τους γονείς, επειδή δεν προσφέρουν τίποτα ουσιαστικό στη διαμόρφωση του πατριωτισμού των παιδιών.