Συνεντεύξεις

Sònia Farré: Οι ελίτ νιώθουν απειλή από την καταλανική κρίση

Τη συνέντευξη με την Σόνια Φάρε, βουλεύτρια του Εν Κομού Ποντέμ στη Βαρκελώνη πήρε ο Δημήτρης Γκιβίσης.

Πώς βλέπεις να διαμορφώνεται το πολιτικό τοπίο στην Καταλονία τρεις περίπου εβδομάδες πριν από τις εκλογές της 21ης Δεκεμβρίου;
Αυτές οι εκλογές δεν είναι κανονικές εκλογές, και το κλίμα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως φυσιολογικό. Καλούνται από τον Ραχόι, τον πρόεδρο της κυβέρνησης, κάτι που δεν έχει συμβεί ποτέ στην Καταλονία. Γίνονται με την κυβέρνηση της Καταλανίας να έχει υποστεί πολλές παρεμβάσεις από την κυβέρνηση του ισπανικού κράτους. Με τους πολιτικούς κρατουμένους στη φυλακή, που οι περισσότεροι από αυτούς είναι υποψήφιοι σε αυτές τις εκλογές, και με μέρος της κυβέρνησης της Καταλονίας στις Βρυξέλλες. Επίσης, δεν θα πραγματοποιηθούν Κυριακή όπως γίνονται πάντα αλλά Πέμπτη, που θα κλείσουν τα σχολεία ώστε να μπορέσουν να είναι εκλογικά κέντρα. Έτσι, οι άνθρωποι όχι μόνο θα πρέπει να ζητήσουν άδεια για να ψηφίσουν, αλλά και να φροντίσουν τα παιδιά τους. Εκτός από τα κόμματα που υποστήριξαν την ενεργοποίηση του άρθρου 155 του Συντάγματος, που βλέπουν φυσιολογική όλη αυτήν την κατάσταση, πολλοί υποστηρίζουν ότι αυτή η εκλογική διαδικασία, η οποία θα βάλει σε ταλαιπωρία ένα μεγάλο μέρους του πληθυσμού, δεν αποτελεί πολιτική λύση. Δεν μιλάω μόνο για την ανεξαρτησία, αλλά το 80% του πληθυσμού της Καταλονίας είναι υπέρ ενός δημοψηφίσματος ως μια πολιτική λύση σε αυτή την σύγκρουση. Η 1η Οκτωβρίου και  η απεργία που ακολούθησε δεν ήταν ανεξάρτητες κινητοποιήσεις, προχώρησαν πολύ περισσότερο και βάθυναν τα αιτήματα. Και ένα μεγάλο μέρος του λαού που άνοιξε τα σχολεία και πήγε στην ψηφοφορία, το έκανε κυρίως για δημοκρατικούς λόγους.

Στο δρόμο προς τις εκλογές

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η μετεκλογική εικόνα θα είναι παρόμοια με τη σημερινή. Ποια είναι η αίσθηση που έχεις; Μπορεί να υπάρξουν εκπλήξεις και να προκύψει ένα διαφορετικό καταλανικό κοινοβούλιο με μια πιο ετερογενή σύνθεση;
Η καταλανική πολιτική, και το κοινοβούλιο, είναι ήδη πολύ σύνθετη, δεν έχουμε απλές σχέσεις όπως στην ισπανική κυβέρνηση. Δεν μπορούν να διαβαστούν τα πάντα με μια αριστερή ή δεξιά οπτική, ούτε με το δίπολο ανεξαρτησία ή μη ανεξαρτησία. Η κατάσταση που παρουσιάζεται συχνά από τα μέσα ενημέρωσης είναι απλουστευμένη, αλλά η καταλανική πραγματικότητα είναι πολύ πιο περίπλοκη. Αυτό που είναι ξεκάθαρο, είναι ότι αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι κάτι βαθύτερο, πρόκειται για το σπάσιμο του αποκλεισμού και της λογικής του αποκλεισμού. Τα κυρίαρχα κόμματα, σοσιαλιστικά και δεξιά, καθώς και ο Πουτζδεμόν, για παράδειγμα, είναι ενάντια στους γάμους ομοφυλοφίλων, και πάντα υπερασπίστηκαν και ψήφισαν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Ο ίδιος ο Πουτζδεμόν φτιάχνει τώρα μια λίστα ανεξάρτητων υποψηφίων, σε μια προσπάθεια να διατηρήσει τα ποσοστά του επειδή το κόμμα του γίνεται όλο και πιο αδύναμο. Η επίσημη προεκλογική εκστρατεία δεν έχει αρχίσει, και τα κόμματα δεν έχουν ακόμη παρουσιάσει τις προτάσεις τους. Θεωρώ ότι η σύνθεση στην εκπροσώπηση μπορεί να διαφοροποιηθεί, επειδή όλα έχουν ενταθεί από την 1η Οκτωβρίου και η λογική των κοινωνικών συμβολαίων δεν λειτουργεί όπως στις προηγούμενες εκλογές. Στόχος μας είναι να έχουμε μια κυβέρνηση της Αριστεράς, αυτή είναι η λύση στα προβλήματα των ανθρώπων, επειδή η καταλανική και η ισπανική δεξιά συχνά χρησιμοποιούν την καταλανική σύγκρουση για την περαιτέρω εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, που ψηφίζουν και οι δύο τόσο στο καταλανικό κοινοβούλιο όσο και στο ισπανικό.

Στην Καταλονία έχει δημιουργηθεί μια τεράστια κοινωνική πόλωση. Θεωρείς ότι οι εκλογές μπορούν να εκτονώσουν αυτήν την κατάσταση;
Δεν είναι μόνο ότι αυτό είναι δυνατόν, αλλά ότι είναι και απαραίτητο. Δεν υπήρχε ποτέ στο παρελθόν το επίπεδο έντασης που ζούμε τώρα. Όλοι όσοι είναι υπέρ της ανεξαρτησίας δεν είναι εθνικιστές, είναι δύσκολο μερικές φορές να το καταλάβουν όσοι βρίσκονται έξω από την Καταλονία, αλλά υπάρχουν και ανεξάρτητες φωνές που δεν είναι εθνικιστικές. Από την άλλη πλευρά, εκείνοι που είναι ισπανοί εθνικιστές δεν αναγνωρίζονται ως τέτοιοι, κρύβονται πίσω από την υπεράσπιση ενός νομικού κειμένου, του Συντάγματος, που πρέπει να είναι στην υπηρεσία των δικαιωμάτων για όλους και όχι το αντίστροφο. Επομένως, είναι σημαντικό οι εκλογές αυτές να χρησιμεύσουν για την προώθηση των κοινωνικών και των εθνικών ζητημάτων.

Καλύτερη λύση το δημοψήφισμα

Τι θα πρέπει να γίνει την επόμενη μέρα; Ποιες συγκεκριμένες προτάσεις μπορούν να αποτελέσουν τη βάση ενός εποικοδομητικού διαλόγου των δύο πλευρών, πέρα από την αντιπαράθεση του Ραχόι με τον Πουτζδεμόν που είδαμε το προηγούμενο διάστημα;
Καταρχάς, δεν μπορούμε να αντέξουμε περισσότερες δεξιές κυβερνήσεις, ή το Λαϊκό Κόμμα με την υποστήριξη των Πολιτών, στο κράτος, ούτε την καταλανική δεξιά (η PDCat παρουσιάζει μια λίστα που ονομάζεται «Junts per Catalunya»). Η αλήθεια είναι ότι η λύση είναι απλή: η πλειοψηφία του καταλανικού πληθυσμού θέλει δημοψήφισμα, αλλά και περισσότεροι από τους μισούς νέους Ισπανούς πιστεύουν ότι αυτή είναι η καλύτερη λύση για την σύγκρουση που υπάρχει σήμερα. Η κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος δεν έχει πρόθεση να την επιλύσει με πολιτικά μέσα, και, όπως είπε, δεν προτίθεται να μεταρρυθμίσει το Σύνταγμα. Στην πραγματικότητα, έχει διαβεβαιώσει ότι μετά τις εκλογές η οικονομική παρέμβαση στους λογαριασμούς της κυβέρνησης της Καταλονίας θα συνεχιστεί. Έτσι, η λύση είναι να εκλέξουμε, τόσο στην Καταλονία όσο και στο ισπανικό κράτος, κυβερνήσεις της Αριστεράς, για να συμμετέχουν σε έναν διάλογο και για να κυβερνήσουν με κεντρικό άξονα την κοινωνική δικαιοσύνη.

Απειλείται η ελίτ

Είναι προφανές ότι η Καταλονία είναι μόνο το αποτέλεσμα και ότι το πρόβλημα είναι η Ισπανία, αφού η καταλανική κρίση σχετίζεται άμεσα με την κρίση του καθεστώτος του 1978 που παραμένει ανοιχτή. Ποιες είναι οι σκέψεις σου σχετικά με αυτό;
Συμφωνώ, δεν είναι το καταλανικό αλλά το ισπανικό πρόβλημα. Κυβερνούμαστε από ένα Σύνταγμα το οποίο η πλειοψηφία του πληθυσμού δεν έχει ψηφίσει. Πάντα λεγόταν ότι το ισπανικό Σύνταγμα είναι άθικτο, αλλά το 2011 το Λαϊκό Κόμμα και το Σοσιαλιστικό Κόμμα συμφώνησαν για τη μεταρρύθμισή του μέσα στον Αύγουστο, και τροποποίησαν το άρθρο 135 για να το θέσουν στην υπηρεσία της απολυταρχίας. Σε αυτήν την τρέχουσα σύγκρουση, έχουμε δει το βασιλιά, ο οποίος είναι ο αρχηγός του κράτους, να μιλάει όπως τα στελέχη του Λαϊκού Κόμματος, όταν πολλοί άνθρωποι στην Καταλονία (ιδιαίτερα αυτονομιστές) ανέμεναν από αυτόν έναν διαφορετικό ρόλο, μια έκκληση για διάλογο και εξεύρεση πολιτικής λύσης. Η κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος ενέκρινε ένα διάταγμα έτσι ώστε οι επιχειρήσεις να μπορούν να εγκαταλείψουν την Καταλονία. Ο εισαγγελέας ζήτησε την προληπτική κράτηση για δεκάδες ακτιβιστές και κυβερνητικούς αξιωματούχους, που ο εθνικός δικαστής με έκπληξη την δέχτηκε. Όλα τα μέσα ενημέρωσης έδωσαν την ίδια εκδοχή, και μίλησαν για το «παράνομο» δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου, όταν αυτό έχει τεθεί μόνο προσωρινά σε αναστολή και δεν υπάρχει καμία απόφαση που να το χαρακτηρίζει ως «παράνομο». Εν ολίγοις, η αντίδραση των ελίτ της χώρας που συνδέονται με το καθεστώς του ‘78, έδειξε ότι αισθάνονταν πως η καταλανική κρίση αποτελεί απειλή για την ηγεμονία τους. Αυτό που πρέπει να μάθουμε, είναι ότι η αλλαγή του συσχετισμού των δυνάμεων και το να ξεπεράσουμε το καθεστώς του ΄78 χρειάζεται μια ευρεία κοινωνική βάση τόσο στην Καταλονία, και ως εκ τούτου αυτό δεν εξυπηρετεί μόνο την ανεξαρτησία αλλά αναδεικνύει και το κοινωνικό ζήτημα, καθώς και στο υπόλοιπο κράτος.

Πηγή: Η Εποχή