Ευκλείδης Τσακαλώτος

Θα πρέπει να αντιταχθούμε. Παγκόσμια αλλά και τοπικά. Αν τα τελευταία δύο χρόνια έχουν δείξει κάτι είναι ότι η τριπλή κρίση (υγειονομική, κλιματική, οικονομική) ήρθε για να μείνει, και ότι η προσέγγιση στη χάραξη πολιτικής θα πρέπει να την λάβει σοβαρά υπόψη. Έτσι θα πρέπει να υπάρξει μια αναθεώρηση του παραγωγικού μοντέλου και οι δημόσιες πολιτικές να ενθαρρύνουν τις επενδύσεις που αυξάνουν την παραγωγικότητα και δεν στηρίζονται στους χαμηλούς μισθούς. Ένα από τα εργαλεία που πρέπει να χρησιμοποιηθούν είναι η αύξηση των κατώτατων μισθών που θα δώσει και επενδυτική αλλά και γενικότερα αναπτυξιακή ώθηση (μέσω της αύξησης της κατανάλωσης). Ταυτόχρονα θα πρέπει το παραγωγικό μοντέλο να λάβει σοβαρά υπόψη τις προκλήσεις που θέτει η κλιματική αλλαγή αλλά και την συνεχώς διευρυνόμενη ανεπάρκεια πρώτων υλών ως αποτέλεσμα της υπερκατανάλωση αλλά και τις ανεπαρκούς ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης. Τέλος θα πρέπει να έχουμε ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος που θα έχει τα εργαλεία να εφαρμόσει πολιτικές που μειώνουν τις ανισότητες (στέγαση – δημόσια υγεία – παιδεία). Όλα αυτά χρειάζονται σχεδιασμό, προγραμματισμό, ενεργοποίηση όλων των κοινωνικών φορέων και της Τοπικής Αυτοδικοίκησης τόσο στο σχεδιασμό όσο και στην υλοποίηση, αλλά και τη σοφή διαχείριση της γνώσης που είναι διάχυτη στην κοινωνία. Όλα εκείνα δηλαδή που η ΝΔ έχει αλλεργία. Γιατί η έλλειψη προγραμματισμού ενισχύει την αδιαφάνεια, αδυνατίζει την λογοδοσία και δίνει την δυνατότητα στην κυβέρνηση να κάνει ότι θέλει όποτε θέλει για όποιους θέλει. Γιατί όταν δεν δεσμεύεσαι από ένα συγκεκριμένο προγραμματισμό είναι ευκολότερο να κάνεις συμφωνίες με συμφέροντα, και να αντιμετωπίζεις τα προβλήματα όπως προκύπτουν με βασικό γνώμονα όχι τα συμφέροντα της κοινωνίας αλλά αυτά της παράταξης και του κοινωνικού μπλοκ που πραγματικά υποστηρίζει. Το όποιο σε καμία περίπτωση δεν είναι αυτό που ευαγγελίζεται. Γιατί όταν η ΝΔ μιλάει για ανάπτυξη για όλους θα έπρεπε να το κάνει με προγραμματισμό και διαφάνεια. Η ανάπτυξη για λίγους όμως δεν έχει τέτοια προαπαιτούμενα. Τουναντίον. Για όλους αυτούς τους λόγους λέμε ότι το καλύτερο που μπορεί να κάνει αυτή η κυβέρνηση το 2022, είναι να παραιτηθεί και να προκηρύξει εκλογές. Όσο νωρίτερα, τόσο το καλύτερο.

Είμαστε στην εποχή της μεταδημοκρατίας, όπου εγκαταλείπεται η παραδοσιακή μεσολάβηση των διαφόρων συμφερόντων και όπου το πολιτικό κέντρο, με διάφορους λομπίστες και συμβούλους, διαμορφώνει πολιτική, αφήνοντας ένα κενό ανάμεσα στην πολιτική και στους πολίτες, κενό που προσπαθούν να γεφυρώσουν οι επικοινωνιολόγοι και το σύστημα των ΜΜΕiv. Αλλά οι πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην εκλογική βάση της Ν.Δ. Η παγκοσμιοποίηση, συστατικό στοιχείο του νεοφιλελεύθερου εγχειρήματος, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, δημιουργεί ανισότητες, κοινωνικές και περιφερειακές, επιτρέπει το μεγάλο ψάρι να τρώει το μικρό στις επιχειρήσεις, αποδυναμώνει το κοινωνικό κράτος και τη δυνατότητα των εργαζομένων να προωθήσουν τα μισθολογικά τους αιτήματα. Και αυτό το πακέτο είναι που πιέζει και τα μεσαία στρώματα. Η αλήθεια είναι ότι αυτό ισχύει για κάθε δεξιά κυβέρνηση εδώ και δεκαετίες. Αλλά στην εποχή του νεοφιλελευθερισμού το φαινόμενο είναι εξαιρετικά έντονο. Μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να ιδρώνει το αυτί του κυρίαρχου μητσοτακικού μπλοκ. Ισως γιατί είναι το πιο αφελές πολιτικά, πιστεύει πιο πολύ στις μελλοντικές προοπτικές μιας νεοφιλελεύθερης οικονομίας, ίσως πάλι γιατί θεωρεί ότι θα πείσει πως η Ελλάδα είναι πολύ μικρή και έτσι οι επιπτώσεις του κυρίαρχου οικονομικού μοντέλου είναι δεδομένες και εξωγενείς. Ετσι στις επιτροπές της Βουλής είναι οι αντιπρόσωποι του καραμανλικού μπλοκ που συνήθως, δειλά δειλά, εκφράζουν την ανησυχία τους για το παραπάνω κενό ανάμεσα στην πολιτική και στους πολίτες, είτε αυτό αφορά τις μικρές επιχειρήσεις και τις λαϊκές αγορές είτε τον Πτωχευτικό Κώδικα, ακόμα και για τη νέα επίθεση στον κόσμο της εργασίας με τη μη καταγραφή της υπερεργασίας. Κάτι που βρίσκει ανταπόκριση και στην εφημερίδα «Δημοκρατία». Και η λαϊκή Δεξιά και η σαμαρική αντιμετωπίζουν προβλήματα στο ιδεολογικό πεδίοv: για παράδειγμα, είναι δύσκολο να πείσεις ως υποστηρικτής της οικογένειας όταν τα παιδιά δεν βρίσκουν δουλειές ή βρίσκουν με χαμηλούς μισθούς και επισφάλεια, όταν τα νέα ζευγάρια δεν μπορούν να παντρευτούν επειδή δεν έχουν πρόσβαση σε δίκη τους στέγαση. Συγχρόνως, το επιτελικό κράτος πιέζεται και από το σαμαρικό μπλοκ που δεν βλέπει με καλό μάτι τη διεύρυνση προς το ακραίο Κέντρο, και για λόγους εσωτερικών συσχετισμών αλλά και γιατί βλέπουν να παίρνονται αποστάσεις από τον εθνικισμό, των Πρεσπών ιδιαίτερα, που ήταν γι’ αυτούς ζήτημα και ταυτοτικό αλλά και σημαντικό για τη συντήρηση του αντι-ΣΥΡΙΖΑ ρεύματος. Το σαμαρικό μπλοκ είναι ο κύριος εκφραστής του αυταρχισμού, που δεν είναι μόνο εγχείρημα καταστολής αλλά και προσπάθεια δημιουργίας αυταρχικών ταυτοτήτων ώστε να αποζημιώσει την κοινωνική βάση της Δεξιάς με συμβολικό πολιτιστικό κεφάλαιο έναντι της κοινωνικής πίεσης που υπέστη. Αλλά στην εποχή της παγκοσμιοποίησης αυτή η ανταλλαγή έχει περιορισμένη επίδραση ιδιαίτερα στη νεολαία. Παντού η Δεξιά μεριμνά για τον περιορισμό της επίδρασης της δημοκρατίας στην οικονομική και πολιτική σφαίραvi. Στην οικονομική σφαίρα ο νεοφιλελευθερισμός εμποδίζει τους πολίτες να αντιστρέψουν συλλογικά τα αποτελέσματα της αγοράς με αναδιανεμητικές πολιτικές. Η επίθεση στην αγορά εργασίας ή η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους πρέπει να εξετάζονται από αυτή την οπτικήvii. Εδώ υπάρχει συμφωνία σε όλες τις τάσεις της Δεξιάς. Στη σφαίρα της πολιτικής όμως τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Τα ιδεολογικά ρεύματα έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για το πώς θα διατηρηθεί η πολιτική ηγεμονία με δεδομένη την οικονομική πολιτική. Το ερώτημα είναι το αν η σημερινή ισορροπία, ένα μείγμα νεοφιλελευθερισμού και αυταρχισμού, με αυξητική τάση στο δεύτερο, αποτελεί σημείο πολιτικής σταθερότητας. Μεσοπρόθεσμα αμφιβάλλω γι’ αυτό, γιατί το έλλειμμα ανταπόκρισης στις οικονομικές και κοινωνικές ανάγκες κάποτε θα έρθει στο προσκήνιο. Σε κάθε περίπτωση η κάθε προσέγγιση έχει τις αντιφάσεις της. Και αυτό είναι που δημιουργεί ρήγματα τα οποία οφείλει η Αριστερά να εκμεταλλευτεί με μια συνολική και αντιπαραθετική στρατηγική. Με λίγα λόγια, όσο σωστό είναι να μην υποτιμάμε τον αντίπαλο τόσο κρίσιμο είναι να μην τον υπερεκτιμάμε.

Ολόκληρη η Δύση πλέον ανησυχεί για την μετάλλαξη Ο που προέρχεται από την Αφρική. Θα δούμε πόσο σοβαρή είναι η συγκεκριμένη, αλλά ποιος μπορεί να μην ανησυχεί για μελλοντικές μεταλλάξεις; Και μέσα σε αυτούς που αγχώνονται είναι και εκείνοι οι δυτικοί που αδιαφορούν για το πρόβλημα του χαμηλού εμβολιασμού στις φτωχές χώρες (κυμαίνεται από 4-9%). Λες και εκεί δεν είναι άνθρωποι, λες και βρίσκονται σε άλλον πλανήτη. Ανησυχούν οι ίδιοι δυτικοί που δεν προσπαθούν να βρουν 70 δις παγκοσμίως που ο Gordon Brown υπολογίζει ότι χρειάζονται για να βρεθούν εμβόλια για τις φτωχές χώρες ενώ το ΔΝΤ υπολογίζει ότι αν δεν βρεθούν τα εμβόλια αυτά θα χάσει η παγκόσμια οικονομία τα επόμενα χρόνια 1,4 τρις δολάρια. Τα 20πλασια χρήματα δηλαδή. Η αδιαφορία τους δηλαδή για τις ζωές των άλλων είναι τόσο μεγάλη που καταλήγουν να αδιαφορούν ακόμη και για την τσέπη τους. Και όπως δείχνει η πραγματικότητα αυτή τους η αδιαφορία μπορεί να γίνει επικίνδυνη πλέον και για την ζωή τους. Ανησυχούν οι ίδιοι δυτικοί που διαφωνούν και καταψηφίζουν (όπως οι ευρωβουλευτές της ΝΔ) την απελευθέρωση της πατέντας των εμβολίων. Με πια λογική πραγματικά αυτή τη στιγμή βάζουν τα πνευματικά δικαιώματα πάνω από ζωές, από την παγκόσμια οικονομία, από τα πάντα; Τη στιγμή που χρειαζόμαστε περισσότερο διεθνισμό και για αλληλεγγύη για να προστατευθεί η ανθρωπότητα βλέπουμε άνοδο δεξιών και εθνικιστικών τάσεων. Και βλέπουμε δήθεν φιλελεύθερους ανερυθρίαστα να χαϊδεύουν αυτές τις τάσεις. Αν δεν μπορούν να γίνουν αλληλέγγυοι από ανθρωπιά ας γίνουν τουλάχιστον από συμφέρον. Η ιστορία στάθηκε πάντα πολύ σκληρή με όσους επέλεξαν αυτόν τον ολισθηρό δρόμο. Αλλά ας μην φτάσουμε εκεί. Ας πάρουμε μια ανάσα και ας καταλάβουμε σε τι κρίσιμο σταυροδρόμι βρισκόμαστε. Το «Οι ζωές μας πάνω από τα κέρδη τους» δεν είχε ποτέ τόσο κυριολεκτική σημασία.

Θα έλεγα να θυμήσετε στον κ. Σταικούρα αυτό που είχα πει στον κ. Πρωθυπουργό να μην κοιτάει το αχυράκι στο μάτι του άλλου αλλά το δοκάρι στο δικό του μάτι. Είστε αναγκασμένοι να τα λέτε αυτά γιατί δεν έχετε αφήγημα που μπορεί να ενσωματώσει τα λαϊκά και τα μεσαία στρώματα. Γιατί θεωρείτε ότι η κρίση θα ξεπεραστεί. Και άρα δεν χρειάζεται να κάνουμε τίποτα. Έχετε δει τα στατιστικά θανάτων από τον Αύγουστο και μετά; Θεωρείτε ότι δεν πρέπει να δαπανήσουμε παραπάνω γιατί πήγαμε καλά φέτος; Γιατί τελείωσε η πανδημία; Θέλετε να μην αλλάξει τίποτα από όσα υπήρχαν το 2009 όταν μας φέρατε σε αυτή τη κρίση. Έχετε γίνει προσωρινά κευνσιανοί αλλά ενας κευνσιανιμός χωρίς κοινωνικό κράτος. Έχετε ένα αφήγημα που λέει ότι είναι σημαντικό πράγμα οι μειώσεις των φόρων. Γιατί μέσα από αυτό θα αυξηθούν οι επενδύσεις, θα έχουμε ανάπτυξη και μετά θα βελτιωθεί η κατάσταση Καταθέτω ένα διάγραμμά που λέει γιατί αυτό δεν επιβεβαιώνεται από πουθενά. Που λέει πως αυξάνεται η παραγωγικότητα, όχι εντυπωσιακά αλλά αυξάνεται, στις χώρες του G20 για 20 χρόνια και πως οι μισθοί δεν ακολουθούν αυτή την αύξηση. Και καταθέτω το ίδιο για την Ελλάδα. Για να μείνει ίδιο το μερίδιο της εργασίας, για να μην μειωθεί αυτό που έχουν οι εργαζόμενοι, οι εργαζόμενοι πρέπει να πάρουν όλη την αύξηση της παραγωγικότητα και τον πληθωρισμό. Καταθέτω άλλα δυο διαγράμματα που δείχνουν πως μειώνονται παγκοσμίως οι φόροι στους πλούσιους τα τελευταία χρόνια. Έχουν αυξηθεί οι επενδύσεις παγκοσμίως; ¨Όχι. Πέφτουν. Οι επιχειρηματίες δεν επενδύουν. Προτιμούν να έχουν ευέλικτους εργαζόμενους! Έχετε μια άποψη ότι τίποτα δεν άλλαξε στην οικονομία μετά το 2009. Τίποτα στον κόσμο μετά την πανδημία από το 2019. Και είστε αυταρχικοί. Και αυτό είναι συστατικό στοιχείο της πολιτικής σας. Γιατί δεν μπορείτε να ενσωματώσετε τα μεσαία και τα λαϊκά στρώματα. Είναι ένας προϋπολογισμός που λέει business as usual. Προϋπολογισμός του «δεν αλλάζω τίποτα», «δεν μαθαίνω τίποτα» «ελπίζω αυτή τη φορά θα μου βγει.» Δεν θα σας βγει.

Πώς αντιμετωπίζει η Νέα Δημοκρατία αυτή την παγκόσμια τάση ανισοτήτων, που μπορούμε να πούμε ότι αποτελεί το κυρίαρχο φαινόμενο της εποχής μας; Με μείωση της φορολογίας των εταιρικών κερδών, μείωση στη φορολογία ακίνητης περιουσίας για τους πλούσιους – μέσω της παρέμβασης στον ΕΝΦΙΑ –αύξηση του αφορολόγητου στις γονικές παροχές. Ακόμη και στη φορολογία εισοδήματος η αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης (στον ιδιωτικό τομέα μόνο και χωρίς ταβάνι) ωφελεί μόνο αυτούς που έχουν εισοδήματα πάνω από 12.000 ευρώ το χρόνο (άρα εξαιρούνται οι χιλιάδες που λαμβάνουν τον βασικό μισθό ή και αρκετά παραπάνω) και ωφελεί σημαντικά τα υψηλά εισοδήματα που είχαν και την υψηλότερη επιβάρυνση. Πιθανώς πρόκειται για μια επίμονη πεποίθηση στην υπόθεση trickle-down, την ατεκμηρίωτη πίστη ότι τελικά ο πλούτος των λίγων θα διαχυθεί και στους υπόλοιπους. Γιατί όπως φαίνεται από τα επόμενα τρία διαγράμματα η μείωση του φόρου των κερδών των επιχειρήσεων (διάγραμμα 6) και η μειώσεις του ανώτατου συντελεστή φόρου εισοδήματος (διάγραμμα 7) δεν συνοδεύτηκαν από την αύξηση των επενδύσεων (διάγραμμα 8) τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη. Πόσοι από τους πολίτες στην Ελλάδα και την Ευρώπη έχουν εικόνα ότι τα 40 χρόνια νεοφιλελευθερισμού οδήγησαν τις επενδύσεις σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα; Πάνω σε αυτή την κατάσταση χτίζει η Νέα Δημοκρατία που δύο από τα τρία βασικά της προεκλογικά συνθήματα ήταν η χαμηλή φορολογία και οι υψηλό επίπεδο επενδύσεων, με το δεύτερο μάλιστα να παρουσιάζεται ως άμεσο αποτέλεσμα του πρώτου.

Η μεθοδολογία μου, κάτι που φαντάζομαι ότι δεν θα προκαλέσει εν προκειμένω έκπληξη στους αναγνώστες και τις αναγνώστριες, υπερβαίνει κατά πολύ το πεδίο της οικονομικής και πολιτικής ανάλυσης. Προσπαθώ να δείξω γιατί πρέπει να λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη τον ρόλο της οικογένειας και τις ανησυχίες των φεμινιστριών· γιατί οι πολιτικές εξελίξεις διεθνώς, όπως το Brexit, ή πιο κοντά μας, όπως η εθνικιστική αντίθεση στη Συμφωνία των Πρεσπών, μπορεί να γίνουν κατανοητές όχι μόνο μέσω της πολιτικής ανάλυσης, αλλά και μέσω της λογοτεχνίας· αλλά και γιατί ένα σχέδιο της Αριστεράς, απέναντι στο ηγεμονικό σχέδιο της Δεξιάς, πρέπει μαζί με τις οικονομικές και κοινωνικές προτάσεις –όπου ο ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε εξαιρετικά παραγωγικός στα δυο χρόνια από την ήττα στις εκλογές του 2019– να περιλαμβάνει και όλο το φάσμα της πολιτισμικής ατζέντας. Συχνά λέγεται ότι οι άνθρωποι ψηφίζουν σύμφωνα με το πορτοφόλι τους. Ωστόσο, ο τρόπος που βλέπουν την πραγματικότητα, ποιον κατηγορούν όταν τα πράγματα πάνε στραβά, ποιος αισθάνονται ότι έχει περισσότερα να τους πει σε σχέση με τις προοπτικές τους, όλα αυτά απαιτούν μια απάντηση που υπερβαίνει κατά πολύ την οικονομική σφαίρα. Για την Αριστερά, αυτό σημαίνει διάφορα πράγματα. Το πρώτο, και ίσως το πιο σημαντικό απ’ όλα, είναι ότι χρειαζόμαστε κάποιο αφήγημα για ένα ρεαλιστικό μέλλον. Η εναλλακτική οικονομική και κοινωνική πολιτική πρόταση δεν θα πείσει κανέναν εάν οι άνθρωποι δεν πιστεύουν στην πιθανότητα ριζικής αλλαγής, εάν θεωρούν ότι η ισορροπία δυνάμεων –εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Ελλάδας– είναι τέτοια που θα εκτροχιάσει οποιαδήποτε κίνηση προς μια πιο ριζοσπαστική κατεύθυνση. Ενα δεύτερο ζήτημα, που προκύπτει από το πρώτο, είναι ο σημαντικός ρόλος ενός αριστερού κόμματος, και ιδιαίτερα ο παιδαγωγικός ρόλος που πρέπει να παίζει. Μια εναλλακτική λύση δεν μπορεί ποτέ να οικοδομηθεί στη βάση ενός συνασπισμού δυσαρεστημένων. Αντίθετα, η προτεινόμενη εναλλακτική λύση οφείλει να αναδεικνύει προτεραιότητες που μπορεί μεν να εξελίσσονται και να επεκτείνονται με την πάροδο του χρόνου, είναι όμως από τώρα απαραίτητες για να αρχίσουν οι άνθρωποι να σκέφτονται διαφορετικά απ’ ό,τι στο παρελθόν. Ελπίζω ότι οι αναγνώστες και οι αναγνώστριες αυτού του ημερολογίου θα πειστούν για τη σοβαρότητα αυτών των εγχειρημάτων, καθώς και για ορισμένους από τους θεμέλιους λίθους που χρειαζόμαστε για να τα οικοδομήσουμε.

Αντί για ένα μοντέλο που βασίζεται στους χαμηλούς μισθούς, θα πρέπει να προαχθεί ένα μοντέλο που θα στηρίζεται απευθείας στην αύξηση των μισθών και τις καλύτερες θέσεις εργασίας. Αντί αυτού ισχυρίζεται ότι το παν είναι η αξιοπιστία στις αγορές. Είναι όντως; Αν για παράδειγμα υιοθετήσουμε ένα flat tax rate, όπως υποστηρίζουν οι ρεπουμπλικάνοι, σίγουρα θα είμαστε πιο αξιόπιστοι. Γιατί οι πλούσιοι θα γίνουν πιο πλούσιοι και αν εκτροχιαστεί το χρέος θα κόψουμε επιδόματα. Αλλά αυτό θα ήταν τεράστιο λάθος να το κάνουμε. Δεν πρέπει να κάνουμε ότι λένε οι χρηματαγορές. Πρέπει ως χώρα να έχουμε το δικό μας σχέδιο. Ναι χρειάζεται αξιοπιστία αλλά μπορείς να την κερδίσεις με διαφορετικούς τρόπους.  Και τώρα που αλλάζει διεθνώς το παράδειγμα είναι ευκαιρία.

Διαβάζω ένα κείμενο που συνυπέγραψε μαζί με τις χώρες του Βίζενγκαρντ ο Νότης Μηταράκης και μετά παρακολουθώ τις δηλώσεις της Ευρωπαίας Επιτρόπου Ylva Johansson. Το κείμενο, που ξεκινάει ζητώντας να αλλάξει η ευρωπαϊκή νομοθεσία ώστε να «μας επιτραπεί να «αντιμετωπίσουμε επαρκώς προσπάθειες εργαλειοποίησης της παράνομης μετανάστευσης για πολιτικούς σκοπούς», κάνει ακριβώς αυτό. Εργαλειοποιεί για πολιτικούς ακροδεξιούς σκοπούς πρόσφυγες και μετανάστες, ζητώντας να επιτραπεί η παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το κείμενο μεταξύ άλλων ζητάει να μπουν τείχη σε όλη την Ευρώπη, και την νομιμοποίηση των pushback. Και αυτό λίγες μέρες μετά την ακόμα μια αποκάλυψη για την ελληνικη και την κροατική κυβέρνηση, αυτή τη φορά δέκα κορυφαίων ευρωπαϊκών δημοσιογραφικών οργανισμών που φέρνουν στο φως εικόνες από πρακτικές εκτός διεθνούς (αλλά και εσωτερικού) δικαίου και μιλάνε για ένα σκιώδη στρατό με μάσκες που χτυπούνε πρόσφυγες και τους ρίχνουν την θάλασσα. Το πιο τρομακτικό βέβαια είναι ότι σήμερα η Ευρωπαία Επίτροπος Ylva Johansson είπε ότι ενώ «η Κροατική κυβέρνηση παίρνει πολύ σοβαρά το ζήτημα και σκοπεύει να το διερευνήσει αμέσως» καθώς και ότι «ο υπουργός σοκαρίστηκε», «Η συζήτησή μου με τον Έλληνα υπουργό ήταν διαφορετική» Δηλαδή τι είπε ο κ. Μηταράκης; Μάλιστα, χρειάστηκε να επισημανθεί στην Ελληνική Κυβέρνηση ότι πρέπει να κάνει έρευνα για το ζήτημα και ότι «πρέπει να προστατεύσουμε τα εξωτερικά μας σύνορα, αλλά πρέπει επίσης να προστατεύσουμε τις αξίες μας, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα» και ότι αν όλα τα κράτη δεν δράσουν σύμφωνα με αυτό, αυτό είναι κακό για την φήμη ολόκληρης της Ευρώπης. Μίλησε ακόμη για «ενορχηστρωμένη βία» και αυτή είναι μια συγκεκριμένη κατηγορία. Οι ευθύνες της Ευρώπης για το προσφυγικό είναι παραπάνω από προφανείς. Πραγματικά αγνοούσε αυτά τα γεγονότα μέχρι την δημοσιογραφική αποκάλυψη; Η Frontex που κάποιους μήνες πριν είπε ότι «Δεν τεκμηριώνονται οι κατηγορίες για τα pushbacks» μετά από «εσωτερική ερευνά» είναι άμοιρη ευθυνών; Όμως σε κάθε περίπτωση η Ελληνική Κυβέρνηση προσπαθεί με κάθε τρόπο να δείξει ότι το βαρέλι δεν έχει πάτο και να αναλάβει την πιο βρόμικη δουλεία. Παραδέχτηκε ανοιχτά ότι παρανομεί. Τα pushbacks είναι παραβίαση της νομικής υποχρέωσης διάσωσης ανθρώπων που βρίσκονται σε κίνδυνο στη θάλασσα, είναι παραβίαση της υποχρέωσης της χώρας να εξετάσει το αίτημα για άσυλο των ανθρώπων που βρίσκονται στην επικράτεια της. Είναι παραβίαση διεθνών συνθηκών που κρίθηκαν αναγκαίες μετά από την θηριωδία του Β Παγκοσμίου Πολέμου και όλοι καταλαβαίνουμε τι σημαίνει να παραβιάζονται. Είναι παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τα ανθρώπινα δικαιώματα όμως λέγονται ανθρώπινα γιατί είναι για όλους και όλες. Αν τα στερήσεις από έναν άνθρωπο σημαίνει ότι δεν τα αναγνωρίζεις ως τέτοια. Η στάση αυτή της Ελληνικής Κυβέρνησης μας γυρίζει χρόνια πίσω. Μας γυρίζει σε πολύ μαύρες σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας. Η Ελληνική Κυβέρνηση δεν λέει τίποτα για την ανθρωπιστική κρίση στις χώρες προελεύσεις ούτε για τις ευθύνες των ευρωπαίων που πίστευαν ότι η σωστή αντιμετώπιση ήταν ο βομβαρδισμός αμάχων και η στήριξη φονταμενταλιστών. Υπογράφει κείμενα που δεν λένε τίποτα για το πως πρέπει η Ευρώπη συνολικά να υποδεχθεί τους πρόσφυγες και το πως κάθε χώρα πρέπει να συμμετέχει αναλογικά. Η Ελληνική Κυβέρνηση έχει επιλέξει μια απάνθρωπη πολιτική βίας. Και ως τέτοια ντροπιάζει την χώρα.

Παρατηρώ μεγάλη αμηχανία και άγχος στους κόλπους της ΝΔ τη μέρα που έφεραν μια κατ’ αυτούς «Ιστορική Συμφωνία» Πως αλλιώς να εξηγήσω ότι διαστρεβλώνουν κάθε αναφορά στην εξωτερική πολιτική και βάζουν την Ομάδα Αλήθειας να δημιουργεί εντυπώσεις από το τίποτα; Να είμαστε ξεκάθαροι λοιπόν, όταν λέω να υπάρχει «συμφωνία» με την Τουρκία το λέω όπως χρησιμοποιεί ο κόσμος τη λέξη στην καθημερινότητα του και όχι με όρους διεθνούς δικαίου και διπλωματίας. Είναι προφανές ότι η θέση μου -και όπως είναι γνωστό και η θέση του ΣΥΡΙΖΑ- είναι ότι πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια ώστε να συμφωνήσουμε σε συνυποσχετικό με την Τουρκία με σκοπό να πάμε στη Χάγη για τις θαλάσσιες οικονομικές ζώνες. Αλήθεια η θέση της ΝΔ ποια είναι; Να μην λύνει ποτέ κανένα πρόβλημα, να μην υπερασπίζεται το εθνικό συμφέρον φοβούμενη το πολιτικό κόστος και μετά να κατηγορεί όσους λύνουν τα προβλήματα;

Διάβασα για την παρέμβαση του κ. Μητσοτάκη ότι θα επιστρέψει στη μεσαία τάξη «όσα της πήρε ο κ. Τσίπρας». Μήπως θα ήταν καλύτερα να αρχίσει από αυτά που τους πήραν τα πρώτα 2 μνημόνια; Γιατί την περίοδο 2010-2014 το διάμεσο διαθέσιμο ατομικό εισόδημα έπεσε από 10.985€ σε 7.500€ ενώ την περίοδο 2015-2019 ανέβηκε από τα 7.500€ στα 8.781€. Το αντίστοιχο εισόδημα για κάποιον που έχει το ανώτατο εισόδημα του 3ου εισοδηματικού τεταρτημόριου (Αρκετά πάνω από τη μέση δηλαδή) έπεσε από το 2010 έως το 2014 από τα 15.809€ στα 11.000€ (Απώλεια σχεδόν 1/3) ενώ από το 2015 έως το 2019 ανέβηκε στο 12.367€. Θυμίζω ότι αυτά τα εισοδήματα είναι ατομικά, τα οικογενειακά υπολογίζονται περίπου στο διπλάσιο. Την περίοδο 2010-2014 η Ελλάδα έχασε το 25% του ΑΕΠ της. Αυτό δεν κατέστρεψε την μεσαία τάξη; Την περίοδο 2015-2019 το ΑΕΠ αθροιστικά αυξήθηκε. Την περίοδο 2010-2014 η ανεργία των νέων αυξήθηκε από το 29% στο 50%. Αυτό ισχυρίζεται ότι δεν επηρέασε κανέναν από την μεσαία τάξη; Ή μήπως η μεσαία τάξη δεν έχει παιδιά; Την περίοδο 2015-2019 η ανεργία των νέων έπεσε 18 ποσοστιαίες μονάδες. Την περίοδο 2010-2014 οι συνταξιούχοι έβλεπαν την μία μείωση μετά την άλλη, έχασαν την 13η και την 14η σύνταξη, και στην συνέχεια είχαν ακόμα 11 διαδοχικές μειώσεις συντάξεων αλλά τους κατέστρεψε ο ΣΥΡΙΖΑ; Την περίοδο 2010-2014 είχαμε συνολικά πάνω από 60 δις μέτρα. Ισχυρίζεται ότι από αυτά τίποτα δεν έπεσε στις πλάτες της μεσαίας τάξης; Και η χώρα έμεινε με αρρύθμιστο χρέος και άδεια ταμεία. Την περίοδο 2015-2019 το χρέος ρυθμίστηκε και η χώρα είχε για πρώτη φορά σοβαρά ταμειακά διαθέσιμα. Τι από τα δύο κατέστρεψε την μεσαία τάξη; Τα φορολογικά μέτρα ήταν υπερτριπλάσια το 2010-2014 από ότι την περίοδο 2015-2019 αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ κατέστρεψε την μεσαία τάξη; Δεν ξέρω τι σπούδασε ο κ Μητσοτάκης στο Ηarvard αλλά σίγουρα δεν πήρε τα μαθήματα επιλογής ιστορίας. Και όπως θα του έλεγε και η κ. Κεραμέως, είναι και κάπως αδύναμος στα θρησκευτικά. Αλλιώς θα ήξερε το σχετικό απόσπασμα από το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο: Z:3-5 «Διατί βλέπεις το μικρόν αχυράκι, που υπάρχει στο μάτι του αδελφού σου, και δεν αισθάνεσαι το δοκάρι που είναι στο ιδικόν σου μάτι; Και με τι δικαίωμα θα πης στον αδελφό σου, άφησέ με να βγάλω το αχυράκι από το μάτι σου; Υποκριτά, βγάλε πρώτα το δοκάρι από το μάτι σου και τότε θα ίδης καθαρά, ώστε να βγάλης με προσοχήν και αγάπην το αχυράκι από το μάτι του αδελφού σου.»