Δημήτρης Γιατζόγλου

Η μεγαλομανία δεν αρκεί. Οι εξαπατήσεις έχουν ημερομηνία λήξης. Οι «υπήκοοι» έχουν αρχίσει να εγκαταλείπουν…

Παρακολουθώντας τη διαδικασία εκλογής του νέου αρχηγού στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και τον εκφυλισμό του πολιτικού «διαλόγου»…

Είναι νομίζω πρόδηλο ότι η πανθομολογούμενη κρισιμότητα των επικείμενων εκλογών δεν έχει αναδειχθεί μέχρι σήμερα…

Δεν βλέπουμε πώς κινούνται σήμερα τα κόμματα; Σχεδόν μόνο στις εκλογικές εκστρατείες, λέγοντας «εάν πάμε…

Η απάντηση στο ερώτημα του τίτλου δεν είναι εύκολη. Διότι το υπαρκτό και κρίσιμο πολιτικό…

Με τον αριστερό ριζοσπαστισμό ως εμβληματικό ταυτοτικό του στοιχείο, ο ΣΥΡΙΖΑ ισχυροποιήθηκε ραγδαία κατά τη…

Στις «Ιδέες» είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς όταν τα κείμενα που δημοσιεύουμε δίνουν την ευκαιρία για να…

Το βασικό μοτίβο της συντηρητικής ηγεμονίας είναι ότι η διαιρετική τομή Αριστεράς/Δεξιάς δεν ερμηνεύει σήμερα τους πολιτικούς ανταγωνισμούς και δεν λειτουργεί για την διάκριση των διαφορετικών στόχων και προοπτικών των κοινωνικών δυνάμεων. Οι ζηλωτές του «νέου Κέντρου» το υιοθετούν πλήρως. Η κατάργηση αυτής της τομής αποτελεί όρο για την επίτευξη των αναγκαίων συναινέσεων. Ο αναχρονισμός της αντιστοιχεί στον αναχρονισμό της σημασίας των ταξικών διαιρετικών αντιθέσεων μιας κοινωνίας. Μαζί με το αξίωμα του τέλους των ιδεολογιών επιστρατεύεται για να θεμελιώσει την εξάντληση των μεγάλων αφηγήσεων της χειραφέτησης. Η φιλοδοξία να καταργήσεις διαιρέσεις τέτοιου ιστορικού βάθους συναγωνίζεται βέβαια σε γραφικότητα την παλαιότερα διατυπωμένη φιλοδοξία για την «κατάργηση της πάλης των τάξεων», αλλά ας μην επικεντρωθούμε σ’ αυτό. Το πραγματιστικό διακύβευμα είναι να αποδυναμωθεί στην κοινωνική συνείδηση και να καταστεί πολιτικά ανενεργό το συνεκτικό σύνολο των όρων πάνω στο οποίο συγκροτείται το πολιτικό παράδειγμα του μαρξισμού. Ο στόχος είναι η Αριστερά και οι εμμονές της. Ο στόχος είναι να αδειάσει το μέλλον από το πρόταγμα του σοσιαλισμού. Η κατάργηση της τομής Αριστερά/Δεξιά περνάει μέσα από την κατάργηση της στρατηγικής αυτονομίας της Αριστεράς. Και μας καλεί να αποδεχθούμε ότι ο καπιταλισμός, με όλες του τις αντινομίες, εκφράζει τον θρίαμβο του «ορθολογισμού της ιστορίας». Η ανανεωτική και ριζοσπαστική Αριστερά, απέναντι σ’ αυτό το αφήγημα, δοκιμάζει σήμερα τα υπαρξιακά της όρια. Η επιλογή της «κεντροποίησης» δεν μπορεί να ερμηνευθεί ως τακτικός ελιγμός. Συνιστά ριζική αλλαγή πολιτικού παραδείγματος. Επί της ουσίας, με όλα τα θεωρητικά και ιδεολογικά της συμφραζόμενα, αποτελεί την απόρριψη της στρατηγικής του δημοκρατικού δρόμου προς τον σοσιαλισμό. Εκφράζει την παραίτηση από την προσπάθεια να γίνουν οι ιδέες της Αριστεράς όχι η ταυτότητα μιας θεωρητικής σέχτας, αλλά υπόθεση μιας «μαζικής διανοητικότητας» και ενός πολιτικού προγράμματος, που πείθει τις υποτελείς τάξεις να κινητοποιηθούν για την πραγμάτωσή του. Η επιλογή της κεντροποίησης θα ρευστοποιήσει και πάλι το πολιτικό τοπίο. Δεν μπορούμε βέβαια να προβλέψουμε όλες τις κοινωνικές αναδιαρθρώσεις και όλες τις αλλαγές που θα χαρακτηρίσουν τον νέο πολιτικό κύκλο. Μερικές τάσεις όμως είναι εμφανείς: η «δυναμική και εξωστρεφής επιχειρηματικότητα» θα βρεθεί στο πρώτο πλάνο της αναπτυξιακής απογείωσης, ο κόσμος της εργασίας όχι. Τα φτωχοποιημένα λαϊκά στρώματα θα αντιμετωπίσουν ένα κενό πολιτικής εκπροσώπησης που θα καλυφθεί ενδεχομένως από την ιδεολογική σύνθεση ακροδεξιού και εθνικιστικού πρωτογονισμού, στεγασμένου στην Ν.Δ. ή πολιτικά αυτονομημένου. Ο νεοφιλελεύθερος «μεταρρυθμισμός» θα επιβάλει την πολιτική του ατζέντα. Το συντηρητικό πολιτισμικό και ιδεολογικό σχέδιο θα εμπεδώσει την ηγεμονία του απέναντι σε μια κοινωνική Αριστερά που θα δίνει τις όποιες μάχες στους δρόμους και σε μια πολιτική Αριστερά στριμωγμένη σε ινστιτούτα και στο διαδίκτυο, βυθισμένη σ’ ένα νέο κύκλο εσωστρέφειας. Αν όλα αυτά σημαίνουν ένα μέλλον χωρίς την Αριστερά, αν όλα αυτά σημαίνουν ότι το μέλλον δεν μπορεί να είναι τίποτα παραπάνω από τη διαρκή επέκταση του παρόντος «μιας ζωής που δεν μας αξίζει να τη ζούμε», αν ο κυβερνητισμός και «η πολιτική ως επάγγελμα» είναι ο τρόπος ύπαρξης και του δικού μας πολιτικού προσωπικού, αν τα αξιακά στερεότυπα του αστισμού δομούν και την δική μας συλλογική ταυτότητα ως αριστερών, γιατί θα πρέπει να τα υπομένουμε παθητικά και να σιωπούμε αμήχανα;