Αναδημοσιεύσεις

Η κυβέρνηση διακατέχεται, επιπλέον, από μια άκρως συντηρητική αντίληψη στη χάραξη της πολιτικής της. Αυτό υποδηλώνει, ως αντιμετώπιση της κρίσης, το «βλέποντας και κάνοντας». Έχει σχέση, όμως, και με το ότι δεν θέλει να δεσμευτεί τώρα σε μέτρα που ενισχύουν τον ρόλο του δημοσίου στο μέλλον. Θέλει να έχει λυμένα τα χέρια της και για το «μετά» το τέλος της υγειονομικής κρίσης, πώς θα διανεμηθεί το κόστος της επανόδου της κοινωνικής και οικονομικής ζωής στην «κανονικότητα». Αυτό το σχέδιο είναι μια αυταπάτη, αλλά ωστόσο η επιδίωξή της από την κυβέρνηση θα έχει πολλά, πάρα πολλά, θύματα. Μ’ αυτή την οπτική, το σχέδιο για την αντιμετώπιση των συνεπειών της υγειονομικής κρίσης του ΣΥΡΙΖΑ, αντιμετωπίστηκε με σιωπητήριο. Στα περισσότερα ΜΜΕ, οι πολίτες άκουγαν να επικρίνει και να απαξιώνει ο κ. Πέτσας ή ο κ. Σταϊκούρας, το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο όμως δεν είχαν πριν ακούσει! Ο κ. Πέτσας μίλησε ξανά για «ανεύθυνες υποσχέσεις» και «πλειοδοσία» προκειμένου να το χαρακτηρίσει. Μέσα στη διατύπωσή του «να αντιμετωπίσουμε μέχρι τον Ιούνιο την υγειονομική κρίση ώστε να σχεδιάσουμε ξανά την επανεκκίνηση της οικονομίας» εμπεριέχεται η, τραγική για το κοινωνικό κόστος της, πολιτική της Κυβέρνησης.

Σε καιρούς πανδημίας καλούμαστε όλοι μας να λειτουργήσουμε με αίσθημα κοινωνικής ευθύνης και αλληλεγγύης. Παράλληλα επαγρυπνούμε για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινωνικής συνοχής και υπενθυμίζουμε το καθήκον της Πολιτείας να μην επιτρέψει στο προσωρινό καθεστώς εξαίρεσης να αφήσει μόνιμα σημάδια στο Δημοκρατικό Κράτος Δικαίου.

Για τη Naomi Klein, μια σειρά από μαζικά κινήματα, από αυτά των αποκλεισμένων περιοχών (Blockadia - τόποι αντίστασης των κατοίκων των περιοχών που πλήττονται από εξορυκτικές δραστηριότητες) μέχρι τα πολύμορφα κοινωνικά κινήματα (φεμινιστικό, δικαιωματικό, αποανάπτυξης κ.λπ.) χαρτογραφούν νέους τρόπους ζωής εντός των ορίων δυνατοτήτων του πλανήτη, τρόπους ζωής που βασίζονται σε σχέσεις αμοιβαιότητας με τη φύση και μεταξύ των ανθρώπων. Η κλιματική κρίση ορίζει ένα νέο πεδίο συνάντησης. Η Klein συστρατεύεται μαζί τους ενάντια στις συμφωνίες για το εμπόριο, την κατασκευή αγωγών και τερματικών ενεργειακών σταθμών και στηρίζει την αποπληρωμή διάφορων χρεών των αναπτυγμένων κρατών ως επανορθώσεις προς τα αναπτυσσόμενα. Είναι δύσκολο εντέλει να κατατάξεις αυτό το έργο σαν ένα έργο που αφορά τις ανισότητες ή την κλιματική αλλαγή περισσότερο. Είναι και τα δύο και αυτό είναι μια σημαντική προσφορά της Naomi Klein σε μας.

Η κυβέρνηση πορεύεται με τη λογική «βλέποντας και κάνοντας». Τα μηνύματα για τη πορεία της ελληνικής οικονομίας είναι ήδη ανησυχητικά  και αν δε ληφθούν άμεσα μέτρα ενίσχυσης, όπως πρότεινε ο ΣΥΡΙΖΑ με το εμπροσθοβαρές πρόγραμμα “Μένουμε Όρθιοι”, θα δούμε χιλιάδες λουκέτα και νέες στρατιές ανέργων. Πολύ περισσότερο που ενώ η κυβέρνηση παραδέχεται ύφεση έως 10%, δρομολογεί παρεμβάσεις μόλις 3,5% του ΑΕΠ.  Απαιτείται η ενίσχυση και όχι φιλοδώρημα που δόθηκε, των ανέργων και μακροχρόνια άνεργων (στο σύνολο των 550.000 και όχι μόνο σε 155.000), των εισοδημάτων μισθωτών με καταβολή πλήρους μισθού για 6 μήνες, μηνιαίου επιδόματος σε ελεύθερους επαγγελματίες-αυτοαπασχολούμενους ίσου με το 1/12 του περσινού τους εισοδήματος, και η ενίσχυση των επιχειρήσεων (π.χ. υπολογίζεται ότι θα χρεωκοπήσει το 65% των ξενοδοχείων) με 3 δισ. χωρίς υποχρέωση επιστροφής, παράταση προστασίας της πρώτης κατοικίας, όπως προτείνει με το κοστολογημένο πρόγραμμά του ο ΣΥΡΙΖΑ. Από τα 37 δισ. του μαξιλαριού, μαζί με της ΕΕ, τα ταμειακά διαθέσιμα είναι περίπου 50 δισ., Ζεστό χρήμα άμεσα στην αγορά 14 δισ…   Η κυβέρνηση, με τη λογική του σταγονόμετρου, προφανώς σκέφτεται μικροπολιτικά για πρόωρες εκλογές, για να ρίξει χρήματα λίγο πριν από αυτές, μη ορρωδώντας στη καταστροφή της κοινωνίας -οικονομίας, υιοθετώντας τη λογική της …«ανοσίας της αγέλης».

Κανείς σήμερα δεν μπορεί να επικαλεστεί σαν ελαφρυντικό τον υπέρτατο νόμο της σωτηρίας της πατρίδας για την επιβολή της μονοφωνίας. Είναι πολύ πρόσφατο το καταστροφικό αποτέλεσμα που είχε η εφαρμογή της ίδιας τακτικής πολύ πρόσφατα, την εποχή των μνημονίων. Με την ίδια λογική, από τους ίδιους ανθρώπους, από τα ίδια μέσα πολεμήθηκε τότε κάθε αντίθετη πολιτική πρόταση, που απέκρουε τα μνημονιακά μέτρα, που εμφανίστηκαν όχι μόνο ως μέτρα ανάγκης, αλλά και ως ορθές επιλογές. Τι να πρωτοθυμηθούμε! Την τυφλή αποδοχή των προβλέψεων για τη μικρή διάρκεια της κρίσης; Την πρόθυμη αποδοχή της συνταγής της εσωτερικής υποτίμησης; Τη θεοποίηση του παραλογισμού ότι το φάρμακο για την αποπληρωμή του χρέους είναι η καταβαράθρωση της ελληνικής οικονομίας με την επιβολή της ύφεσης και όχι η αναδιάρθρωσή του; Ή μήπως τις καταστροφικές διαψεύσεις αυτών των προβλέψεων, που τις εξυμνούσε ο τύπος, και την εκ των υστέρων ανώφελη αναγνώριση της εγκληματικής αστοχίας τους; Δεν τα λέμε όλα αυτά σαν έκφραση ενός παράπονου. Τα θυμίζουμε γιατί τα βλέπουμε να επαναλαμβάνονται σήμερα προδιαγράφοντας τα ίδια καταστροφικά αποτελέσματα από την έλλειψη αντικειμενικής πληροφόρησης και ισότιμης δημοκρατικής πολιτικής αντιπαράθεσης, με ευθύνη και του τύπου, είτε την αποδέχεται είτε όχι. Δεν φοβάται κανείς, άραγε, μήπως και η σημερινή μονοφωνία οδηγήσει τη χώρα και το λαό της σε νέες περιπέτειες, ίσως και μεγαλύτερες από τις μνημονιακές; Δεν βλέπει κανείς από αυτούς που ορίζουν τις τύχες του τύπου την αδήριτη ανάγκη της απρόσκοπτης δημόσιας αντιπαράθεσης, με επιχειρήματα, όχι με συνθήματα ή αναθέματα, πολύ περισσότερο με φίμωμα, μπροστά σε μια κρίση που πολλοί προβλέπουν ότι θα ξεπεράσει σε σοβαρότητα εκείνη του 1929; Και αν η ευθιξία είναι αγαθό εν ανεπαρκεία, το ένστικτο αυτοσυντήρησης έχει πάψει κι αυτό να λειτουργεί;

Την παροιμία «Οπου φτωχός κι η μοίρα του» θυμίζουν τα στοιχεία της εξάπλωσης του κορονοϊού σε Ευρώπη και Ηνωμένες Πολιτείες, αν και η συντριπτικά μεγαλύτερη επιβάρυνση των οικονομικά ασθενέστερων δεν είναι... παιχνίδι της μοίρας, αλλά προκύπτει από τη ζοφερή ταξική πραγματικότητα: συνωστισμός, ανάγκη για δουλειά και μετακίνηση με ΜΜΕ εκθέτουν τους εργάτες στον ιό πολύ περισσότερο. Ο μύθος της ισότητας απέναντι στον κορονοϊό καταρρίπτεται καθημερινά από την ίδια την πραγματικότητα, καθώς οι χάρτες που καταγράφουν την πορεία του COVID-19 όχι μόνο σε χώρες αλλά και σε πόλεις και γειτονιές αποκαλύπτουν πως όσο φτωχότερος είσαι τόσο μεγαλύτερη πιθανότητα έχεις να μολυνθείς, να νοσήσεις και να πεθάνεις από τον ιό.

Τους επόμενους μήνες, που θα διαρκεί η κρίση του κορονοϊόύ και θα πάρει ισόχρονη παράταση το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, είναι εξαιρετική ευκαιρία να δοθεί η δυνατότητα στα παλιά και καινούργια μέλη του ΣΥΡΙΖΑ να διαβουλευτούν πάνω σε συγκεκριμένες ατζέντες και να συνεισφέρουν στο πρόγραμμα της επόμενης δεκαετίας. Η διαβούλευση έχει de facto γιγαντωθεί στην ψηφιακή κοινωνία. Γιατί να μην συνδεθεί με αυτή τη διαδικασία ο ΣΥΡΙΖΑ, μέσω της ψηφιακής του πλατφόρμας; Η αιτιολογία ήταν πάντα ότι δεν υπήρχε χρόνος και έτρεχαν οι εξελίξεις. Τώρα, όμως, δεν συμβαίνει αυτό. Χρόνος, αλλά και αναγκαιότητα, επίσης, υπάρχει και για επαφές με τους συνδικαλιστικούς φορείς όλων των επιπέδων και των κλάδων. Μόνο με τη συνεργασία των αριστερών κομμάτων και οργανώσεων με τα συνδικάτα μπορεί να αποφευχθεί ο καινούργιος νεοφιλελεύθερος οδοστρωτήρας και η νέα υποβάθμιση της ζωής των εργαζομένων. Ένα αριστερό κόμμα πρέπει να επενδύει στην αδιαμεσολάβητη επικοινωνία με την κοινωνία και να μην εξαρτάται από την τηλεοπτική διαμεσολάβηση. Και αν θέλει να συμβάλει καθοριστικά στην προσπάθεια της κοινωνίας να ξεφύγει από το σπιράλ της (οικονομικής, υγειονομικής, κλιματικής) κρίσης και της επακόλουθης υποβάθμισης, δεν πρέπει να χάνει καμία ευκαιρία να συντονιστεί με τους φορείς των εργαζομένων, ώστε να φτιαχτεί μια κοινωνική δύναμη από τα κάτω, απρόσβλητη από την τηλεοπτική προπαγάνδα.