Εκατό χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση και ογδόντα μετά τον θάνατο του Αντόνιο Γκράμσι δεν θα ήταν ανώφελο να επιστρέψουμε στην ανάγνωση που έκανε το 1917 ο τότε 27χρονος Σαρδηνός σοσιαλιστής για τα γεγονότα που εκτυλίσσονταν στη Ρωσία, αλλά και να δούμε τι έχει απομείνει από εκείνη την ερμηνεία στο θεωρητικοπολιτικό του οπλοστάσιο την περίοδο της ωριμότητάς του. Η επανάσταση, υπό την καθοδήγηση του Λένιν, υπήρξε για τον νεαρό Γκράμσι, που είχε μετακομίσει τότε στο Τορίνο, ένα σημείο πολιτικής, θεωρητικής και υπαρξιακής καμπής, και στο εξής αρχίζει να ωριμάζει η σκέψη και η πορεία του ως κομμουνιστή. Για να κατανοήσουμε ποια ήταν η σχέση του Γκράμσι με την Οκτωβριανή Επανάσταση, θα πρέπει να πάρουμε ως σημείο εκκίνησής το αδιάσειστο γεγονός πως ο Γκράμσι πάντοτε υπήρξε, από τα χρόνια στο Τορίνο ίσαμε τα έργα της φυλακής, όχι μόνον ένας θεωρητικός της επανάστασης, αλλά ένας καθαυτό επαναστάτης.