Συνεντεύξεις

Βασιλική Κατριβάνου: «Τα δικαιώματα είναι το οξυγόνο της καθημερινότητάς μας»

Η Βασιλική Κατριβάνου βρίσκεται σταθερά στην πρώτη γραμμή των κινημάτων για την άρση των διακρίσεων κατά κοινωνικών ομάδων. Είναι συντονίστρια του τμήματος Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Υπήρξε βουλεύτρια από το 2012 μέχρι τον Μάιο του 2016, όταν παρέδωσε την έδρα της διαφωνώντας με άρθρα του πολυνομοσχεδίου για τη δανειακή σύμβαση. Εχει σπουδάσει ψυχολογία και επίλυση συγκρούσεων στο Πόρτλαντ των ΗΠΑ και έχει εργαστεί διεθνώς ως ψυχοθεραπεύτρια, ενώ τα τελευταία χρόνια υπήρξε συντονίστρια της Κοινωνικής Υπηρεσίας της οργάνωσης Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες. Είναι υποψήφια βουλεύτρια με τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. στον Νότιο Τομέα της Αθήνας.

● Στην κεντρική προεκλογική εκδήλωση της Ν.Δ. για την Ευρώπη την περασμένη εβδομάδα ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς χρησιμοποίησε ξανά ακραία ομοφοβικό και τρανσφοβικό λόγο καταχειροκροτούμενος, όπως και ακραία ξενοφοβικές θέσεις οι οποίες βέβαια αποτελούν την κυβερνητική πολιτική στο προσφυγικό και μεταναστευτικό. Ποια πρέπει να είναι η απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. απέναντι σ’ αυτές τις αντιδραστικές θέσεις;

Ο κ. Σαμαράς είπε επί λέξει «πιθηκίζουμε εισαγόμενες ανοησίες για το πόσα είναι τα φύλα», χαρακτήρισε πρόσφυγες και μετανάστες «παράνομους απέξω», μίλησε για «καταχρηστικό δικαιωματισμό», για «τα ιερά πρόσωπα της μάνας και του πατέρα που υποβιβάζονται σε απρόσωπους αριθμούς». Λίγο ακόμα θα μας έλεγε και για την «Παναγία την γκέισα», αλλά τον πρόλαβε ο κ. Βελόπουλος… Αυτά, πασπαλισμένα με γερές δόσεις ομοφοβίας και ρατσισμού, με μπόλικη απαξίωση των ΛΟΑΤΚΙ+ και της διαφορετικότητας, διάλεξε για να τιμήσει την Ημέρα της Ευρώπης. Ακροδεξιάς κοπής «φιλελευθερισμός» και «φιλελευθεριάζουσα» ομοφοβία. Ο παλαιοδεξιός καλός μύλος της Ν.Δ., δίπλα στα κηρύγματα περί φιλελεύθερου ευρωπαϊσμού, όλα τα αλέθει.

Τι πρέπει να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ; Να τα καταγγείλει, όπως έκανε, και κυρίως να τα αντικρούσει στην πράξη. Προωθώντας πολιτικές που καταπολεμούν το μίσος και την ομοφοβία, που ανοίγουν την πόρτα στη συμπερίληψη, την αποδοχή της διαφορετικότητας, την αλληλεγγύη και την αγάπη για το(ν) Αλλο ως πολιτική πράξη.

 Παρά τα επιμέρους βήματα, η κυβέρνηση δεν φαίνεται έτοιμη να δεσμευτεί σε αποφασιστικές κινήσεις για την άρση των διακρίσεων που αντιμετωπίζουν οι ΛΟΑΤΚΙ οικογένειες και τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα. Πόσο έτοιμος είναι ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. να προχωρήσει στην κατεύθυνση αυτή;

Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θεσμοθέτησε το Σύμφωνο Συμβίωσης και για τα ομόφυλα ζευγάρια. Επρεπε να έχει θεσμοθετήσει και τον γάμο. Δεν το κάναμε και κακώς. Θα το κάνουμε τώρα, αν εκλεγούμε. Εχουμε δεσμευτεί δημόσια.

Σε συνέχεια άλλων μέτρων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, νόμος για την ίση μεταχείριση, δυνατότητα αναδοχής για ομόφυλα ζευγάρια), πέρα από τον γάμο και την τεκνοθεσία για όλα τα πρόσωπα και την αναγνώριση όλων των οικογενειών, προσθέτω τρεις κρίσιμες αιχμές: τροποποίηση της Νομικής Αναγνώρισης Ταυτότητας Φύλου με εξωδικαστική διαδικασία, ώστε η διόρθωση των στοιχείων των τρανς προσώπων να γίνεται με απλό διοικητικό τρόπο και άνευ κόστους. Επικαιροποίηση όλων των διαδικασιών φυλομετάβασης των τρανς ατόμων, πλήρης ασφαλιστική κάλυψη. Ενταξη της σεξουαλικής εκπαίδευσης ως υποχρεωτικού μαθήματος σε όλες τις βαθμίδες.

● Το κυβερνητικό δόγμα «νόμος και τάξη» κάθε άλλο παρά έχει αντιμετωπίσει την εγκληματικότητα, ενώ έχει οδηγήσει σε έξαρση της καταστολής και της αστυνομικής βίας. Τι προβλέπει το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για την Αστυνομία;

Καμιά κυβέρνηση της μεταπολίτευσης δεν έχει κάνει τόσο σημαία της την ασφάλεια και ταυτόχρονα ποτέ δεν νιώσαμε τόσο ανασφαλείς – στη δημόσια υγεία, στην οδική ασφάλεια, στα τρένα. Για τη Ν.Δ. ασφάλεια είναι η αποθέωση του κλομπ και των στρατιωτικών δαπανών. Για εμάς είναι και η ενίσχυση των νοσοκομείων, της πυροσβεστικής, των δημόσιων υποδομών. Δανείζομαι τα λόγια του Δημήτρη Χριστόπουλου, που περιγράφουν δύο ριζικά διαφορετικές αντιλήψεις για την ασφάλεια.

Για την Αστυνομία, τώρα, καθοριστική είναι η πολιτική βούληση: αν το μήνυμα της πολιτικής ηγεσίας είναι η πάταξη των κινητοποιήσεων, η θυματοποίηση κοινωνικών ομάδων, η ατιμωρησία που οδηγεί σε νεκρούς (όπως οι Ρομά Σαμπάνης και Φραγκούλης) ή αν το μήνυμα είναι ο σεβασμός των δικαιωμάτων του πολίτη, ο εκδημοκρατισμός, η λογοδοσία. Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ περιλαμβάνει μέτρα για τη συνολική αναμόρφωση της δομής, λειτουργίας και του θεσμικού πλαισίου της Αστυνομίας, τη δημοκρατική και αποτελεσματική λειτουργία της. Ανάμεσά τους, η δημιουργία ενός αξιόπιστου συστήματος λογοδοσίας-αξιολόγησης και ενός αξιοκρατικού πλαισίου κρίσεων-προαγωγών. Ακόμα η επαναφορά των αρμοδιοτήτων για την αντεγκληματική και σωφρονιστική πολιτική στο υπουργείο Δικαιοσύνης, η κατάργηση του νόμου για την πανεπιστημιακή αστυνομία, καθώς και του ν. 4703/2020 που ποινικοποιεί την κοινωνική διαμαρτυρία.

● Ο ένας μετά τον άλλον οι διεθνείς οργανισμοί διαπιστώνουν ένα ασφυκτικό περιβάλλον για τους υπέρμαχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με ευθεία στοχοποίηση, διώξεις και ποινικοποίηση του έργου τους, ιδίως στην προστασία των δικαιωμάτων των προσφύγων. Πόσο σημαντική είναι μια εύρωστη και πραγματικά ανεξάρτητη κοινωνία των πολιτών και πώς θα διασφαλιστεί;

Μια ισχυρή ανεξάρτητη κοινωνία των πολιτών είναι εκ των ων ουκ άνευ στοιχείο όχι μόνο για μια αριστερή, προοδευτική κυβέρνηση, αλλά για τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου. O ΣΥΡΙΖΑ βασίστηκε και βασίζεται στην αλληλεγγύη. Είναι μέρος των κινημάτων αλληλεγγύης, τα οποία αποτελούν ουσιαστική έκφραση της κοινωνίας των πολιτών. Η προστασία του έργου αλλά και των ίδιων των υπερασπιστών των δικαιωμάτων -που βάλλονται ευθέως από την κυβέρνηση, ιδίως στο προσφυγικό, με ορμπανικού τύπου πρακτικές- είναι καθήκον. Είναι κρίσιμο να προωθήσουμε θεσμικές αλλαγές, όπως στο Μητρώο ΜΚΟ (που περιορίζει ή αποκλείει τη δράση πολλών οργανώσεων), να σταματήσει η ποινικοποίηση της αλληλεγγύης. Μια ισχυρή κοινωνία των πολιτών είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένη με το κράτος δικαίου που πρέπει να ανορθώσουμε.

● Ποιες θα είναι οι προτεραιότητές σας αν εκλεγείτε στη Βουλή;

Αυτές που είχα και όλα τα προηγούμενα χρόνια εντός και εκτός Βουλής. Στο ευρύ και σπουδαίο πεδίο που λέγεται δικαιώματα. Αν πρέπει να πω εντελώς επιγραμματικά κάποιες: θεσμοθέτηση του πολιτικού γάμου και για τα ΛΟΑΤΚΙ+ ζευγάρια και δικαίωμα τεκνοθεσίας, ισονομία για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, πρωτοβουλίες για την έμφυλη ισότητα, μέτρα στήριξης των θυμάτων έμφυλης βίας, προώθηση της παιδικής προστασίας, θεσμικές αλλαγές για την απόκτηση ιθαγένειας των ανθρώπων που ζουν και εντάσσονται στην ελληνική κοινωνία, σταμάτημα των επαναπροωθήσεων, πολιτικές ένταξης προσφύγων και μεταναστών, μέριμνα για μια αξιοπρεπή ζωή για τα άτομα με αναπηρία, για τους ανθρώπους στις φυλακές και ενίσχυση των δομών ψυχικής υγείας. Ολα αυτά όχι απομονωμένα, αλλά ως ψηφίδες ελευθερίας που συνθέτουν μια συνολική αντίληψη, η οποία διεκδικεί «Δικαιοσύνη Παντού» αλλάζοντας τις ζωές μας και εμάς τις ίδιες. Αυτές είναι οι προτεραιότητές μου αν εκλεγώ βουλεύτρια. Για την ακρίβεια, είτε εκλεγώ είτε όχι.

Δημήτρης Αγγελίδης

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ