Τουρκία

Ο Ματσόγλου ήταν προηγουμένως δήμαρχος του Οβατσίκ και κατά τη διάρκεια της θητείας του ήταν ήδη γνωστός ως ο «κομμουνιστής δήμαρχος». Έγινε διάσημος για το συνεταιριστικό μοντέλο αγροτικής παραγωγής, μέσω του οποίου η πόλη και γενικότερα η επαρχία της παρήγαγαν όσπρια και μέλι. Στο πλαίσιο αυτού του μοντέλο συνεταιριστικής γεωργικής παραγωγής, ο δήμος παρείχε επίσης γεωργικές επιδοτήσεις, συμπεριλαμβανομένων των σπόρων, του πετρελαίου, και εγγυήσεων αγοράς των προϊόντων. Ο δήμος του Οβατσίκ ήταν επίσης διάσημος για τη δημοσιονομική διαφάνεια. Πλέον, με την στήριξη του Ματσόγλου από το ΚΚ, το Ντερσίμ έγινε η πρώτη πόλη με κομμουνιστική διοίκηση στην ιστορία της Τουρκίας.

Νοέμβριος του 1988. Σε μία παγωμένη από τον χειμώνα, σκοτεινή από τη δικτατορία Άγκυρα έχει γίνει μία εξαιρετικά ριψοκίνδυνη κίνηση. 16 Έλληνες, σηκώνουν δύο πανώ διαμαρτυρίας στο στρατοδικείο Mamak, το πρωί, 4 του μήνα, όπου δικάζονται 723 στελέχη της μεγάλης αριστερής οργάνωσης Dev-Yol. Ήδη η τουρκική και κουρδική αριστερά μετρούσε δεκάδες χιλιάδες φυλακισμένους, βασανισμένους, εκτελεσμένους. Η αντίδραση του καθεστώτος ήταν πρώτα μία στιγμιαία έκπληξη για το θράσος των ακτιβιστών και στη συνέχεια το άνοιγμα των πυλών της κολάσεως. Σύλληψη, μεταφορά με κουκούλες στα υπόγεια της DAL, της Γενικής Ασφάλειας, πολύωρες ανακρίσεις, δίψα, κρύο και τρόμος. Δίπλα μας βασανίζαν Κούρδους, ολόκληρα χωριά, από τον δάσκαλο ως τους εφήβους, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών. Οι στρατιώτες χτυπούν δύο Γερμανούς, έναν ευρωβουλευτή που είχε συλληφθεί μαζί μας και έναν ακτιβιστή που καταπίνει το χαρτάκι με τις τουρκικές επαφές του για να μην το πάρει η Ασφάλεια. Χτυπούν δύο δικούς μας, τον αρχιτέκτονα Πάνο Τότσικα και τον Μεχμέτ από τη Θράκη, βγάζουν το μίσος επάνω του γιατί είναι μαζί μας. Δώδεκα απελαύνονται ξημερώματα της επόμενης μέρας, ο Πάνος, η.Όλγα Χαρίτου, η Ελένη Πορτάλιου, η Λέττα Μούκα, ο Δημήτρης Παρθένης, η Λιάνα Μαλανδρενιώτη, ο Πέτρος Λινάρδος-Ρυλμόν, ο Γιώργος Κούρτης, ο Tάκης Λάμπρου, ο Διονύσης Μουζάκης, ο Μεχμέτ Ορχάνογλου από τη Θράκη, ο Παύλος Αθανασόπουλος. Απελαύνεται και όλη η ομάδα των Γερμανών που βρέθηκαν δίπλα μας. Οι τέσσερεις που σηκώσαμε τα πανώ, κρατούμενοι στο σκοτάδι...Γιώργος Κουβίδης, Νίκος Γιαννόπουλος και Κωστής Νικηφοράκης.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν είχε δηλώσει το 2013 ότι «Η Τουρκία είναι Κόσοβο και το Κόσοβο είναι Τουρκία». Ο Eρντογάν αρέσκεται σε αυτού του είδους της δηλώσεις, όπως: «Πρέπει να είμαστε εκεί που κάποτε ήταν οι πρόγονοι μας». Σε ομιλία του το 2012 για το μέλλον της εξωτερικής πολιτικής του, είχε αναφέρει ότι «μας κινητοποιεί το πνεύμα της ίδρυσης της οθωμανικής αυτοκρατορίας». Το ίδιο σκέφτεται και σήμερα, επισημαίνει η εφημερίδα, διότι θεωρεί εαυτόν ιδρυτή μιας αυτοκρατορίας.

Το πρόβλημα της Τουρκίας είναι δομικό: χαμηλή παραγωγικότητα του επιχειρηματικού τομέα, μη βιώσιμη πιστωτική επέκταση και επιχειρηματική υπερέκταση. Τα προβλήματα αυτά με τη σειρά τους έχουν τις ρίζες τους στην παρακμή των οικονομικών και πολιτικών θεσμών της χώρας κατά την τελευταία δεκαετία.

Η ευφορία για την Τουρκία και τις άλλες αναπτυσσόμενες αγορές, τέλειωσε όταν η FED αποφάσισε να ακολουθήσει την πολιτική αύξησης των αμερικανικών επιτοκίων και να ισχυροποιήσει το δολάριο. Οι επενδυτές άρχισαν να φεύγουν από τις αναπτυσσόμενες αγορές, διότι δεν ήταν πλέον ελκυστικές για αυτούς. Η φυγή των επενδυτών μείωσε ραγδαία τα συναλλαγματικά αποθέματα στην Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας, αλλά μεγάλη ευθύνη έχει και η ίδια η τράπεζα ως προς τη διαχείριση του δανεισμού σε ιδιώτες και την απουσία ελέγχων στις συναλλαγματικές ροές. Χαρακτηριστικό στοιχείο είναι ότι ο δείκτης δανειακής μόχλευσης (δανείων προς καταθέσεις), του τραπεζικού κλάδου της Τουρκίας, εκτιμάται ότι υπερβαίνει το 130% (από 116% το τέλος 2017). Αυτό το ποσοστό μόχλευσης είναι ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στις αναδυόμενες αγορές σύμφωνα με έγκυρες πηγές.