κλιματική αλλαγή

09
01

Τα «κοράκια» της Ενέργειας

Ιδιωτικές επιχειρήσεις και ξένοι επενδυτές παρακάμπτουν τις εθνικές νομοθεσίες, ενάγουν κράτη σε ιδιωτικά διαιτητικά δικαστήρια, εκβιάζουν κυβερνήσεις και αποσπούν τεράστιες αποζημιώσεις, φρενάροντας πολιτικές κατά της κλιματικής αλλαγής. Ξεπουλημένες κυβερνήσεις, πολιτικοί-ανδρείκελα εκχωρούν εδώ και αιώνες για εκμετάλλευση κοινά αγαθά του πλανήτη που δεν τους ανήκουν, όπως το νερό, το υπέδαφος, την ενέργεια, σε μεγάλα οικονομικά συμφέροντα και ιδιώτες «επενδυτές». Για την προστασία των τελευταίων έχουν θεσμοθετηθεί χιλιάδες συμφωνίες εμπορίου-επενδύσεων, ενώ οικοδομείται ταυτόχρονα ένα ακραία αδιαφανές διεθνές δικαιικό σύστημα που επιτρέπει σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και ξένους επενδυτές να παρακάμπτουν το εθνικό δίκαιο και να ενάγουν ολόκληρα κράτη σε ιδιωτικά διαιτητικά δικαστήρια που αποτελούνται από δικηγόρους, να εκβιάζουν κυβερνήσεις και να αποσπούν τις περισσότερες φορές από αυτές τεράστιες αποζημιώσεις. Τα τελευταία χρόνια το σύστημα αυτό ξεφεύγει πέρα από κάθε λογική, αφού οι διεκδικήσεις αποζημιώσεων από τα κράτη εκλαμβάνονται πλέον και ως... επενδυτικό προϊόν. Εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου που μυρίστηκαν αίμα σπεύδουν να τοποθετηθούν, χρηματοδοτώντας γενναία τις επιχειρήσεις που ενάγουν κράτη προσβλέποντας σε γενναίες αποδόσεις από το μερίδιό τους επί των μελλοντικών αποζημιώσεων. Από τους βασικούς χρήστες αυτού του φαύλου συστήματος είναι και οι μεγάλες εταιρείες ενέργειας. Ο ελλοχεύων κίνδυνος είναι ότι θα χρησιμοποιήσουν το σύστημα αυτό στη συνέχεια όχι μόνο για να κερδοσκοπήσουν σε βάρος κρατών ρημάζοντας τα δημόσια ταμεία και τα χρήματα των απλών φορολογουμένων, αλλά και για να καθυστερήσουν τη μετάβαση του πλανήτη σε καθαρότερες μορφές ενέργειας.
13
12

Η Πράσινη Συμφωνία πρέπει να είναι και δίκαιη

“Oι δυνάμεις που επωφελούνται από το status quo εμποδίζουν τις κυβερνήσεις να λάβουν τη σωστή απόφαση”. “Οι ηγέτες μας πρέπει να κάνουν μια επιλογή, είτε να πουν ότι στέκονται πίσω από τη Συμφωνία του Παρισιού και αναγνωρίζουν ότι οι επιστημονικές εκθέσεις δείχνουν ότι θα χρειαστεί πρωτοφανή δράση είτε ότι δεν θέλουν / τολμούν να το κάνουν και να αρχίσουν να προετοιμάζουν τους πολίτες τους για καταστροφικές επιπτώσεις που θα προκύψουν με αύξηση θερμοκρασίας 3° C ή ακόμα και 4° C”. “Η αλλαγή θα πρέπει να έρθει ούτως ή άλλως και οι κυβερνήσεις έχουν την επιλογή να την κατευθύνουν και να διασφαλίσουν ότι η μετάβαση είναι δίκαιη και προσφέρει τα βέλτιστα κοινά οφέλη ή να το αφήσουν και να βρεθούμε αντιμέτωποι με ακραία καιρικά φαινόμενα και άλλες επιπτώσεις, που θα επηρεάσουν τους ανθρώπους με άνισο τρόπο και επομένως θα είναι πιο δύσκολο για τους φτωχούς, ενώ παράλληλα θα επιφέρουν οικονομική καταστροφή”, προειδοποιεί ο Β. Τρίο.
05
12

Έδαφος και κλιματική αλλαγή: Μια δυναμική αμφίδρομη σχέση

Το έδαφος, δηλαδή το ανώτερο τμήμα της επιφάνειας της γης που σχηματίστηκε κάτω από την επίδραση ορισμένων φυσικών παραγόντων σε χρονική διάρκεια που σε ορισμένες κατηγορίες διαρκεί χιλιετίες, έχει λειτουργίες που αφορούν άμεσα και επηρεάζουν καθοριστικά την ίδια τη ζωή στον πλανήτη. Το έδαφος είναι το μέσο στο οποίο αναπτύσσονται τα φυτά και παράγονται οι τροφές και οι ίνες, μέσα σε αυτό αποθηκεύεται και καθαρίζεται το νερό, είναι ο ανακυκλωτής των θρεπτικών στοιχείων και του άνθρακα, σε αυτό κατοικούν πολλά είδη ζωντανών οργανισμών, είναι το μέσο στο οποίο κατασκευάζουμε τις οικοδομές, το μέσο που προφυλάσσει την ιστορική κληρονομιά του ανθρώπου. Είναι μη ανανεώσιμος, πολύ ευαίσθητος πόρος, που, αν και χρειάζεται χιλιετίες να δημιουργηθεί μόλις ένα εκατοστό του, αρκεί μια έντονη πλημμύρα σε κακοδιαχειριζόμενη γη για να απομακρύνει αρκετά εκατοστά από αυτό.
28
11

Η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης σε διεθνές και ενωσιακό επίπεδο

Η κυβέρνηση προβαίνει σε δράσεις που έρχονται σε ευθεία αντίθεση με τους στόχους που τίθενται από την ΕΕ και τη Συμφωνία του Παρισιού. Επιδοτεί και παρέχει δημοσιονομικά και φορολογικά κίνητρα σε εταιρίες εξόρυξης υδρογονανθράκων, υποστηρίζει την κατασκευή μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βάση του φυσικό αέριο, προωθεί επενδύσεις με ισχυρό ανθρακικό αποτύπωμα (π.χ. εξορύξεις χρυσού) ή δείχνει αδιαφορία για τα μέσα μαζικής μεταφοράς με ελάχιστες ή καθόλου εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Δεν μπορεί παρά να επισημάνει κανείς ότι η απόσταση μεταξύ λόγων και έργων της κυβέρνησης, στον εν λόγω τομέα, δεν έχει προηγούμενο. Η ανικανότητα, η έλλειψη ολοκληρωμένου σχεδίου και πάνω απ’ όλα η επιμονή στο ιδεολόγημα της λύσης όλων των προβλημάτων, μεταξύ των οποίων και το προκείμενο, από την αγορά και τους μηχανισμούς της καθιστά την κυβέρνηση παντελώς ακατάλληλη για να ανταποκριθεί στις μείζονες προκλήσεις της κλιματικής και της εν γένει περιβαλλοντικής κρίσης όπου διακυβεύονται θεμελιώδη δικαιώματα αλλά και το ίδιο το μέλλον των σημερινών και, κυρίως, των μελλοντικών γενεών.
14
11

Naomi Klein: Η κλιματική κρίση απαιτεί πολιτική λύση

Η μεγαλύτερη και εντυπωσιακότερη αλλαγή είναι ότι πλέον υπάρχει εκεί έξω μια ολόκληρη γενιά νέων ανθρώπων που πιστεύει ότι μπορούμε πραγματικά να τα καταφέρουμε, να αλλάξουμε. Που ενθουσιάζονται με την προοπτική αλλαγής του οικονομικού μοντέλου. Μια γενιά νέων ανθρώπων που φλέγονται από την ιδέα να οικοδομήσουν μια δίκαιη οικονομία που να έχει τον άνθρωπο και τις ανάγκες του στο κέντρο, που δεν φοβούνται την αλλαγή που αυτό συνεπάγεται. Αυτή είναι η σπουδαιότερη αλλαγή από όλες, οι νέοι σηκώνουν τα μανίκια και πιέζουν τους πολιτικούς.
20
02

Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όχημα για τον κοινωνικό μετασχηματισμό

"Eίναι καθήκον της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης να θεσπίσει μια Πράσινη Νέα Συμφωνία, ώστε α) να επιτύχει μηδενικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, μέσω μια δίκαιης και θεμιτής μετάβασης των κοινοτήτων και των εργαζομένων, β) να δημιουργήσει εκατομμύρια καλές, υψηλόμισθες θέσεις εργασίας και να διασφαλίσει την ευημερία και οικονομική ασφάλεια για όλους στις ΗΠΑ, γ) να επενδύσει στις υποδομές και τη βιομηχανία των ΗΠΑ, ώστε να ανταποκριθούν στις προκλήσεις του 21ου αιώνα, δ) να εξασφαλίσει για τις επόμενες γενιές καθαρό αέρα και νερό, κλιματική και κοινοτική επάρκεια, υγιεινή διατροφή, πρόσβαση στη φύση, σταθερό περιβάλλον και ε) να προωθήσει τη δικαιοσύνη και την ισότητα σταματώντας την ιστορική καταπίεση των αυτόχθονων κοινοτήτων, των κοινοτήτων των έγχρωμων, των κοινοτήτων των μεταναστών, των αποβιομηχανοποιημένων κοινοτήτων, των αγροτικών κοινοτήτων με μειωμένο πληθυσμό, των φτωχών, των χαμηλού εισοδήματος εργαζόμενων, των γυναικών, των ηλικιωμένων, των άστεγων, των ανθρώπων με αναπηρίες, της νεολαίας (εφεξής θα αναφέρονται ως «οι πρώτης προτεραιότητας ευάλωτες κοινότητες» )"
30
12

Ο σκεπτικισμός για το κλίμα την εποχή των fake news

Από τη στιγμή που θεωρείται «φυσιολογική» η έκφραση κάποιων κοινωνικών ή οικονομικών συμφερόντων, ακόμα και με τη μορφή των ψευδών ειδήσεων, υπάρχει μια ανοχή που εγκαθίσταται, η οποία είναι φυσικά συνάρτηση της έντασης που μπορεί να πάρει, ιδιαίτερα σε συνθήκες πολιτικής κρίσης, η μονομέρεια του όποιου ταξικού χαρακτήρα ενός πολιτικού κόμματος. Αυτή η μονομέρεια όμως μπορεί να είναι και συνάρτηση των περιορισμένων γνώσεων ενός κομματικού μηχανισμού ως προς ένα γνωστικό αντικείμενο, όπως το φαινόμενο του θερμοκηπίου και η κλιματική αλλαγή, που δεν συναρτάται με τις κοινωνικές τάξεις που εκφράζει το ένα ή το άλλο κόμμα, αλλά απαιτεί μια ευρύτερη προσέγγιση, που είναι μεν ουσιαστική ως προς την επιβίωση αυτών των τάξεων, αλλά δεν καλύπτεται από τα υπαρκτά στερεότυπα. Η υιοθέτηση αυτής της ευρύτερης προσέγγισης, που έρχεται σε σύγκρουση με ιστορικά διαμορφωμένες αντιλήψεις για τα συμφέροντα μεγάλων κατηγοριών μισθωτών, ή ακόμα και με συντηρητικές αντιλήψεις μεσοαστικών στρωμάτων, είναι απαραίτητη για να ξεφύγει η συζήτηση σχετικά με τις πολιτικές για την κλιματική αλλαγή, από συνδυασμούς στερεότυπων της μόδας και οικονομικών συμφερόντων ή συντηρητικών κοινωνικών αντιλήψεων. Το στρατόπεδο των σκεπτικιστών και των δήθεν στρατευμένων, που μας οδηγούν μαζί σε επικίνδυνα μονοπάτια για τα οποία ψεύδονται συνεχώς, δεν έχει βρει απέναντί του ένα στρατόπεδο των μαχητών της επιβίωσης: το στρατόπεδο αυτών που γνωρίζουν τι συμβαίνει πραγματικά, ανεξάρτητα από την τάξη ή κοινωνική ομάδα στην οποία ανήκουν, και έχουν τη δυνατότητα να βρουν τον τρόπο συνδυασμού των ειδικών συμφερόντων με το συλλογικό συμφέρον. Για την επίτευξη αυτού του στόχου μόνο διά της γνωσιακής ικανότητας μπορούμε να ξεφύγουμε από την παγίδα της επανάληψης επιμέρους ψευδών.
25
11

Ska Keller: Έχουμε μόνον έναν πλανήτη! Πρέπει να κάνουμε τα πάντα προκειμένου να διασώσουμε τους βιοτόπους μας…

Οπως αναφέρει η συμφωνία των Παρισίων (IPCC), ο στόχος του 1,5 βαθμού είναι ακόμη επιτεύξιμος. Διαθέτουμε την τεχνολογία και γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε. Αλλά παράλληλα χρειαζόμαστε την πολιτική βούληση για να το πράξουμε και να προχωρήσουμε. Το περασμένο καλοκαίρι με τη μαζική ξηρασία σε ολόκληρη την Ευρώπη και τις τεράστιες πυρκαγιές, ειδικά στην Ελλάδα, μάθαμε το τι σημαίνει κλιματική αλλαγή. Συμβαίνει ήδη! Αλλά το να προχωρήσουμε μπροστά στο ζήτημα της προστασίας του κλίματος θα αποβεί επωφελές και οικονομικά. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μας καθιστούν λιγότερο εξαρτημένους από τα ορυκτά καύσιμα που διαθέτουν πολλές χώρες. Επιπροσθέτως, ο κοινωνικο-οικολογικός μετασχηματισμός θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, υπάρχει ένα κολοσσιαίο δυναμικό, ώστε να μετατραπούν οι θαλάσσιες μεταφορές και έτσι, μερικώς ή ολικώς τα πλοία να κινούνται με εναλλακτικές μορφές ενέργειας, κάτι που θα δημιουργήσει, όχι μόνο θέσεις εργασίας, αλλά θα προσδώσει και ένα διαρκές τεχνολογικό και οικονομικό πλεονέκτημα στη χώρα σας.
17
11

Το κλίμα, πεδίο κοινωνικών συμμαχιών της Αριστεράς

Η έκθεση της IPCC συνδέει άμεσα τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής με τον κίνδυνο διεύρυνσης της φτώχειας και των κοινωνικών ανισοτήτων, θεωρώντας αναγκαίες προσαρμογές στις πολιτικές που αφορούν την ασφάλεια ως προς τα τρόφιμα και το νερό, τη μείωση των κινδύνων από καταστροφές, τη βελτίωση της προστασίας της υγείας, την προστασία των οικοσυστημάτων και τη μείωση της φτώχειας και των ανισοτήτων. Η εφαρμογή τέτοιων πολιτικών μπορεί να συνδυαστεί σε εθνικό επίπεδο με μια συνεπή πολιτική άμβλυνσης της κλιματικής αλλαγής, με ριζοσπαστική στρατηγική μείωσης της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων. Μια στρατηγική που συνδυάζει την άμβλυνση και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μπορεί να αποτελέσει τη βάση για ευρείες συμμαχίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που θα κάνουν τη διαφορά για την επικράτηση μιας κοινωνικής στρατηγικής. Θα γίνει εύκολα κατανοητό ότι η στρατηγική της Αριστεράς είναι ριζικά διαφορετική από την προσέγγιση του νεοφιλελευθερισμού σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η προσέγγιση Τραμπ και Μπολσονάρο είναι απλή και συνοψίζεται στο ότι «όσο πιο πλούσιος είσαι, τόσο καλύτερα θα αντιμετωπίσεις την κλιματική αλλαγή». Κάθε καθυστέρηση ως προς την υλοποίηση της αντίθετης στρατηγικής ενισχύει τη συμμαχία αυτών που πιστεύουν ότι μόνο το χρήμα μπορεί να σε σώσει και από αυτή την απειλή.
  • 1
  • 2