EastMed

Οι διθυραμβικοί τόνοι, κατά την υπογραφή της συμφωνίας για τον East-Med, όπως πάντοτε σ΄ αυτές τις περιπτώσεις που διαμορφώνεται ένα «εθνικό κλίμα υποστήριξης», καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη την κριτική για όποιον/α την τολμούσε. Όμως θα ήταν λάθος να μην τεθούν κάποια ζητήματα, πολύ περισσότερο που τίποτα δεν έχει τελειώσει, απέχουμε πολύ από την υλοποίηση του έργου. Οι αναγνώστες μας θα έχουν διαβάσει τα όσα καλά της καταμαρτυρούν, τα μηνύματα που έστειλαν οι διπλωματικοί συντάκτες. Όμως κάποιες πτυχές της πραγματικότητας δεν κρύβονται. Πρώτον, τα τεχνικά προβλήματα, τα οποία από έγκυρους επιστήμονες θεωρούνται αξεπέραστα. Δεύτερον, το κόστος κατασκευής, που εξοργιστικά υποεκτιμάται (5,6 δισ.) όταν ο Nord-Stream αγωγός μικρότερος σε μήκος και με πιο εύκολη διαδρομή έχει ξεπεράσει τα 10 δισ. Τρίτον, το εμπορικό κόστος, το οποίο ως δια μαγείας θεωρείται ικανοποιητικό. Τέταρτον, οι πολύ ισχυροί λόγοι που έχουν Αίγυπτος και Ιταλία οι οποίες δεν προσήλθαν στην υπογραφή και το πιθανότερο είναι να μην προσέλθουν ποτέ. Πέμπτον, το γεγονός ότι η πιο εύκολη διαδρομή θα ήταν μέσω Τουρκίας. Έκτον, βασική προϋπόθεση είναι η επίλυση πριν του Κυπριακού, τουλάχιστον.

Η γεωστρατηγική πλευρά σχετίζεται με το σχέδιο της κυβέρνησης του Ισραήλ να απομονώσει την Τουρκία από τον ενεργειακό και γενικότερο σχεδιασμό στην Αν. Μεσόγειο. Το σχέδιο έχει υιοθετηθεί από τον πρόεδρο της Κύπρου και τον Κύπριο Υπουργό Εξωτερικών, αμφότεροι των οποίων έχουν ταχθεί κατά της ομοσπονδιακής λύσης στην Κύπρο. Η λύση του κυπριακού συνδέεται άμεσα με τα ενεργειακά και τις γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Ειδικότερα μία λύση του κυπριακού ανοίγει την προοπτική να περάσει ο αγωγός από την Τουρκία και από εκεί στην Ευρώπη και διαμορφώνει προοπτικές ειρήνης και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. (...) Η περιβαλλοντική πλευρά είναι ιδιαίτερα σοβαρή. Ο σχεδιασμός για την ολοκλήρωση του έργου είναι για το 2025, προβλέπεται και ένα δοκιμαστικό στάδιο, οπότε πάμε προς το 2030, όταν η Ευρώπη και σωστά βάσει σχεδιασμού θα εγκαταλείπει τα ορυκτά καύσιμα. Ειδικά η δκή μας αριστερά που θέλει να είναι πράσινη θα έπρεπε να ήταν ακόμα πιο τολμηρή και να υπερβαίνει το ευρωπαικό πλαίσιο, τοποθετώντας τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής στο επίκεντρο και ως απόλυτη προτεραιότητα. (...) Από οικονομικής πλευράς, η μεταφορά μέσω του Εast Med κοστίζει 3,50 δολλάρια ανα ΜΜΒ , ενώ η μεταφορά μέσω Τουρκίας-Eλλάδας /Ηγουμενίτσας -Αδριατικής στην Ιταλία 0,97 δολλάρια . Η διαφορά είναι αξιοσημειώτη. Επιπλέον το κόστος κατασκευής είναι πολύ μεγάλο υπολογίζεται στα 5, 2 δις δολλάρια. Δύσκολα θα μπούν οι εταιρείες στον κόπο να το σκεφθούν. (...) Όσο αφορά την Ιταλία -που φαίνεται για όλους τους παραπάνω λόγους να το ξανασκέφτεται- χωρίς την Ιταλία, ο αγωγός δεν καταλήγει στην ευρωπαϊκή αγορά και το πρότζεκτ μένει μετέωρο.