Macro

Χέρμαν Μέλβιλ «Ο μεγάλος απατεώνας», μτφ: Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος, εκδόσεις Πατάκη, 2021 Η ιστορία διαδραματίζεται πριν από τον εμφύλιο, τις τελευταίες μέρες του θεσμού της σκλαβιάς των μαύρων. Πάνω στο ποταμόπλοιο επικρατεί μια αναστάτωση, μια διαρκής κινητικότητα: επιβάτες εμφανίζονται και χάνονται σαν σε χορό μεταμφιεσμένων, ενώ κάποιοι συζητητές μπαίνουν σε επιπλέον ρόλους για να αναπαραστήσουν γλαφυρά μιαν ιστορία αντί να ακουστεί μονολογικά. Δεν υπάρχει βασικός ήρωας, ούτε κάποια ανεπανάληπτη πλοκή. Ο συγγραφέας, που δόμησε τις πιο λεπτοδουλεμένες ιστορίες («Μπάρτλεμπι», «Μπενίτο Σερένο», «Μπίλι Μπαντ»), εδώ αδιαφορεί για κάθε μυθιστορηματική σύμβαση. Όπως στην ταινία «Και το πλοίο φεύγει» του Φελίνι, όπου βλέπουμε το «ψεύτικο» υπερωκεάνιο μέσα στο στούντιο με τους δεκάδες χαρακτήρες, έτσι και εδώ το ποταμόπλοιο θυμίζει μια κατασκευή εντός της αφήγησης, ένα μπουρλέσκ θέαμα στο τσίρκο που διαπλέει το ποτάμι, ενώ οι φιγούρες και οι καταστάσεις αναλογούν όχι μόνον στην διαμορφούμενη τότε Αμερική αλλά στην σημερινή. Από την άποψη αυτή, η απατεωνιά, η έλλειψη εμπιστοσύνης και τα τρικ εξαπάτησης είναι το ίδιο σύγχρονα. Όσο για τις ανθρώπινες μεταμορφώσεις και τα προσωπεία που υιοθετούνται, το καθιστούν ακόμη πιο επίκαιρο στην εποχή των fake διαδικτυακών προφίλ αλλά και των επαγγελματικών υποδύσεων. Υπάρχουν ξεκαρδιστικές σκηνές αλλά και μακροσκελείς διάλογοι («σωκρατικής» μορφής) που θα ήθελες να τους προσπεράσεις ωστόσο, πάντα, μια λέξη, μια φράση, μια σκέψη, μια ιδέα σε επαναφέρει στο κείμενο. Γιατί το βιβλίο είναι χτισμένο, όπως είπαμε, σαν μια σκηνή θεάτρου με εμβόλιμους στίχους του Σέξπιρ,»όλος ο κόσμος είναι μια σκηνή...», συγγραφέα με τον οποίο συνομιλεί ο Μέλβιλ, ενώ από την αντίπερα όχθη τον χαιρετά ο Θερβάντες. Αυτούς είχε προκατόχους ο Μέλβιλ, ενώ από τους σύγχρονους του αγαπούσε και θαύμαζε τον Ναθάνιελ Χόθορν. Πάνω από τον επιπλέοντα θίασο κρύβεται ο συγγραφέας μαριονετίστας. Συμφωνεί ή διαφωνεί μαζί τους, τους κρεμάει και τους ξεκρεμάει για να απευθυνθεί στον αναγνώστη, παρεμβαίνει στο ίδιο το κείμενο (κεφ. 14, 33, 44), απολογείται για την αναξιοπιστία του, σαρκάζει κάθε μυθιστορηματική σύμβαση αυτός που ανάστησε τρισδιάστατα στον μεγαλειώδη «Μόμπι Ντικ» ωκεανούς και φάλαινες! Οι αναγνώστες το Μέλβιλ θα ξαφνιαστούν με τον «απατεώνα» αλλά θα αντιληφθούν το μεταμυθοπλαστικό παιγνίδι του σπουδαίου συγγραφέα. Οι νέοι αναγνώστες ας μην παραξενευτούν γιατί μετά θα καταφύγουν στα πέλαγα των πρώτων του βιβλίων με αρκετά εφόδια και δίχτυα.

Για μια ακόμη φορά ζητάμε: - Να εφαρμοστούν τα πρωτόκολλα του ΕΟΔΥ για την αραίωση στις τάξεις, αφού 1 εκ. μαθητές (τα 3/4 του συνόλου) φοιτούν σε αίθουσες από 18 έως 30 παιδιά - Να ενταθεί η εκστρατεία για εμβολιασμό των νέων με τρόπους που να τον καθιστούν ακόμη πιο προσιτό στα παιδιά και ειδικά στα μεγάλα σχολικά συγκροτήματα. Η συμμετοχή των παιδιάτρων μπορεί να αποτελέσει ουσιαστικό ενισχυτικό παράγοντα - Να διενεργούνται διαρκώς τεστ από ειδικές μονάδες του ΕΟΔΥ στα σχολεία και να υπάρξει ενίσχυση της ιχνηλάτησης - Να μην ισχύσει η επικίνδυνη πρόβλεψη για πάνω από 50% κρούσματα προκειμένου να κλείσει ένα τμήμα και να μη μετατραπούν έτσι τα σχολεία σε εστίες υπερμετάδοδης της νόσου - Να αυξηθούν οι απολυμάνσεις και οι καθαρισμοί. Να αυξηθεί ο αριθμός τους και να μονιμοποιηθούν οι σχολικοί καθαριστές - Να εντοπιστούν άμεσα τα μορφωτικά κενά από την ανεπαρκή πρόσβαση στην προβληματική τηλεκπαίδευση και να υπάρξει ενισχυτική διδασκαλία των μαθητών που έμειναν πίσω στην κάλυψη της ύλης - Να μη συνεχιστεί και φέτος το αίσχος του ρατσιστικού αποκλεισμού των προσφυγόπουλων από την εκπαίδευση, που εκθέτει διεθνώς τη χώρα μας - Κανένα παιδί, προσφυγόπουλο ή μη θυσία στο βωμό της ανήλικης εργασίας για την εξυπηρέτηση άνομων επιχειρηματικών συμφερόντων Ταυτόχρονα με την υγειονομική ασφάλεια και την αντιμετώπιση των μορφωτικών, παιδαγωγικών και ψυχοκοινωνικών προβλημάτων της πανδημίας, πρέπει να ενταθούν οι αγώνες των εκπαιδευτικών και της νέας γενιάς - Για την κατάργηση της ΕΒΕ, τη μη εφαρμογή της Τράπεζας Θεμάτων, τη ματαίωση της μετατροπής του Λυκείου σε εξεταστικό κέντρο - Για να μην εφαρμοστεί ο νόμος που με πρόσχημα την αξιολόγηση και τη δήθεν αξιοκρατία οικοδομεί το κράτος της Δεξιάς, προωθεί τον ασφυκτικό κομματικό έλεγχο και τον "επιθεωρητισμό" στην εκπαίδευση - Για μαζικούς διορισμούς 20.000 επιπλέον εκπαιδευτικών, ώστε, να εξαφανιστεί σταδιακά ο θεσμός των αναπληρωτών - Για να φτάσει ο προϋπολογισμός της Παιδείας στο 5% και στον μέσο ευρωπαϊκό όρο - Για τον οριστικό ενταφιασμό της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ως κυβέρνηση πέτυχε να ανοίγουν τα σχολεία στην ώρα τους μετά από πολλά χρόνια. Πέρυσι η κυβέρνηση της ΝΔ υπονόμευσε αυτό τον στόχο σε μια σειρά από σχολικές μονάδες, ακόμη και σε Πρότυπα Σχολεία. Ελπίζουμε φέτος όλα να εξελιχθούν ομαλά και τα σχολεία να ανοίξουν χωρίς προβλήματα. Τέλος, θέλουμε να εξάρουμε την υπευθυνότητα των εκπαιδευτικών μας, που εμβολιάστηκαν σε ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά. Τους συγχαίρουμε για αυτό το μάθημα ανθρωπιάς και κοινωνικής αλληλεγγύης που δίδαξαν με το παράδειγμά τους σε όλη την κοινωνία. Και πάλι καλή σχολική χρονιά σε όλους και όλες.​

Α, την ξεκίνησαν την παιδική εργασία; Νομίζαμε ότι θα την ανακοινώσει ο Μητσοτάκης στη ΔΕΘ. Η απασχόληση ανήλικων σε ξενοδοχεία δεν είναι καινοτόμος ιδέα. Ο Ντίκενς έχει γράψει αριστουργήματα για το θέμα. Και στους ρομαντικούς θα πούμε ότι τα στέλνουμε στις λάντζες για να αποϊδρυματοποιηθούν. Οπως απελευθερώνουν τους σταυραετούς στην Πίνδο ας πούμε. Αντί να τα στέλνουμε σχολείο και τέτοιες αναχρονιστικές αηδίες. Ή να τα διαβάζουμε για να μπουν στο πανεπιστήμιο. Αλλωστε ποιος τους είπε ότι θα σταματήσουν το σχολείο; Μετά το σχολείο δεν μπορούν να πηγαίνουν να πλένουν πιάτα; Πάντως το επιχείρημα ότι τα πάμε για να τους δείξουμε την αγορά εργασίας είναι το πιο ειλικρινές πράγμα που έχει πει ποτέ αυτή η κυβέρνηση. Στα ξενοδοχεία για λάντζα θα τα πάνε. Πού να τα πάνε, σε σταρτάπς; Αυτοί που μας συγκίνησαν περισσότερο όμως σε αυτή την υπόθεση ήταν οι ξενοδόχοι. Αμέσως να αγκαλιάσουν τη φτηνή παιδική εργασία. Αυτό σημαίνει κοινωνική ευαισθησία. Σε πολύ στέρεους πυλώνες πατάει ο τουρισμός μας. Μπράβο!

«Είμαστε δυο, είμαστε τρεις, είμαστε χίλιοι δεκατρείς» τραγουδούσε ο Μίκης και μαζί του μια ολόκληρη γενιά ανθρώπων που του οφείλουν το ευ σκέπτεσθαι, τις αξίες και την πολιτικοποίησή τους. Και ήταν πραγματικά ανατριχιαστικό να βλέπει κανείς αυτό το ανομοιογενές πλήθος να κατακλύζει τον χώρο γύρω από τη Μητρόπολη προκειμένου να πει το τελευταίο αντίο, να τον αποχαιρετά τραγουδώντας «η ζωή τραβά την ανηφόρα». Όχι, η μουσική του Μίκη δεν γράφτηκε εν κενώ. Έχει σαφές ιδεολογικοπολιτικό πρόσημο το οποίο δεν μπορεί να απαλειφθεί. Και ο ίδιος δεν ήταν «πολιτικά μόνος», ούτε «ανένταχτος». «Να αφήσω αυτόν τον κόσμο ως κομμουνιστής», ζήτησε με επιστολή του προς τον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ ενώ για τον τάφο του θα επέλεγε τη φράση: «Πολέμησε τον Δεκέμβρη», όπως ο ίδιος είχε εκμυστηρευθεί. Αυτά δεν τον αφήνουν έξω από ένα συγκεκριμένο πολιτικό πλαίσιο καθιστώντας κυρίαρχη τη σύνδεσή του με την Αριστερά. Όσο κι αν η δεξιά παράταξη, με πρόσχημα την οικουμενικότητα του έργου του, επιχειρεί να εργαλειοποιήσει το εθνικό πένθος. Ναι, χωρίς το Μίκη θα ήμασταν αλλιώς…

Ο Αβέρωφ Νεοφύτου μετρούσε όλον αυτόν τον καιρό τους συσχετισμούς εντός ΔΗΣΥ. Εκτίμησε ότι ο Ν. Αναστασιάδης, ενόσω είναι πρόεδρος της Δημοκρατίας, είναι ο μόνος που θα μπορούσε να ανατρέψει τα δικά του σχέδια, αν βρισκόταν απέναντί του. Ομως τα πράγματα δεν του έρχονται ομαλά. Ανήμερα της συνάντησής του με τον Μ. Ακιντζί, μια άλλη είδηση προκάλεσε σάλο διεθνώς και πονοκέφαλο στον ΔΗΣΥ. Ο υπουργός Παιδείας Πρόδρομος Προδρόμου, ο πλέον αποτυχημένος της κυβέρνησης Αναστασιάδη, έδωσε εντολή στους καθηγητές να σκίσουν σελίδα από βιβλίο αγγλικών Oxford Discover Futures για το Λύκειο. Αιτία, η αναφορά στην ηγετική φυσιογνωμία του Κεμάλ Ατατούρκ για το τουρκικό έθνος. «Εκθειάζει τον Ατατούρκ», ανακοινώνει το υπουργείο και την επομένη συνεχίζει να επιμένει: «Το μάθημα των αγγλικών δεν προσφέρεται για κριτική σκέψη…». Το σκίσιμο της σελίδας έγινε διεθνής είδηση και προκαλεί ακόμα τις απαξιωτικές αντιδράσεις της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων για την κυπριακή κυβέρνηση. Εχει σημασία η επικοινωνιακή διαχείριση μιας ζημιάς, τι γίνεται όμως αν το πρόβλημα της Ακροδεξιάς είναι συστημικό στη διακυβέρνηση και τους υπουργούς της; Η αντίστροφη μέτρηση όμως έχει αρχίσει! Στο 18μηνο που απομένει, ο Αβέρωφ Νεοφύτου θα κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα εδώ και καιρό και πιστεύει ότι έχει το πλεονέκτημα. Ο καλύτερος τρόπος να μεγιστοποιήσει το όφελος από την άσκηση της 10ετούς εξουσίας είναι να παίξει με την οικονομία, αλλά στην πράξη να συνεχίζει απρόσκοπτα την επέλαση στο Δημόσιο: ξεπάγωμα θέσεων, διορισμοί εκτάκτων, μετακίνηση συμβούλων, δημιουργία νέων θέσεων επιτρόπων, στελέχωση υπηρεσιών με κομματικά στελέχη, μοίρασμα διευθυντικών θέσεων με καριέρες 10ετίας. Μια στρατιά «ημετέρων» στήνεται στο Δημόσιο με διαδικασίες κατευθυνόμενες από το Προεδρικό και το κόμμα, χέρι χέρι. Το δεύτερο εργαλείο στα χέρια του είναι η χωρίς έλεγχο διαχείριση των δημόσιων οικονομικών. Με αδύναμη Βουλή και ελέω πανδημίας, το δημόσιο χρέος αυξάνεται. Ο δανεισμός είναι μεν φτηνός, αλλά ποιος ασχολείται για τη διόγκωσή του, αφού θα αποπληρωθεί το 2045; Ο πειρασμός που βάζει το κυβερνητικό κόμμα στην αντιπολίτευση είναι μεγάλος. Θα κόψετε θέσεις εργασίας εν καιρώ κρίσης; Ο Αβ. Νεοφύτου διείσδυσε στον κρατικό μηχανισμό και με μαεστρία κατευθύνει υπουργούς και υπηρεσιακούς σε καθημερινή βάση. Διαθέτει δικτύωση σε παγκύπρια βάση. Γνωρίζει τη ροή πάσης φύσεως διαδικασιών. Ενεργεί ως… «πρωθυπουργός». Τα πλείστα ζητήματα, όχι μόνο πολιτικά, περνούν από το γραφείο του προτού γίνουν εκτελεστικές αποφάσεις. Με μια ομάδα επαγγελματικών στελεχών, φτιάχνει επίσης το προσωπικό του προφίλ. Εμφανίζεται όσο γίνεται πιο λαϊκός, προσιτός και ανθρώπινος. Μαζεύει κεράσια, πάει στις αγορές, περιοδεύει στους δήμους, επιθεωρεί έργα. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου είναι επίσης ικανός να χειρίζεται τη ροή των καθημερινών ειδήσεων, καθορίζοντας την ατζέντα. Εχει καθιερώσει για τον σκοπό αυτό έναν μηχανισμό επικοινωνίας που κινητοποιεί ταυτόχρονα υπουργούς, βουλευτές και φτάνει μέχρι τα ΜΜΕ για την άκριτη, σχεδόν διαφημιστική ανάδειξη του κυβερνητικού έργου. Η πολιτική δεν είναι πάντοτε τόσο βολική για να απλώνει, όπως την κολοκυθιά. Μια κατ’ εξοχήν ιδεολογική αναμέτρηση επίκειται στην Κύπρο το 2023. Δεν θα κριθεί μόνο στον έλεγχο του κράτους, των μηχανισμών και του κομματικού παιχνιδιού. Οι πολίτες αναζητούν φορείς πολιτικής που έχουν αξιοπιστία, εννοούν όσα λένε, με σαφήνεια και χωρίς ταλαντεύσεις. Ο ΔΗΣΥ έχει από καιρό απομακρυνθεί από την πολιτική κληρονομιά που του άφησε ο ιδρυτής του Γλαύκος Κληρίδης και έχει αποξενώσει ένα σημαντικό τμήμα του, βάζοντάς το στην αποχή. Δεν είναι εύκολο το πρωί να είσαι «κληριδικός» και το βράδυ «αναστασιαδικός». Το σύστημα διακυβέρνησης είναι απογοητευτικό. Μοιάζει σε ύφος και περιεχόμενο με μείγμα Σαλβίνι και Ορμπαν. Η δε συνολική εικόνα που εκπέμπει η διακυβέρνηση Αναστασιάδη και ο τρόπος που την υπηρετούν τυφλά τα πλείστα κομματικά στελέχη αναπόφευκτα επηρεάζουν το ακροατήριο του ΔΗΣΥ. Γίνεται πιο συντηρητικό, με τάσεις προς τον εθνικολαϊκισμό.

Πέραν όμως της επιβεβαίωσης των καταγγελιών μας, το Υπουργείο Εργασίας αναφέρεται και στα εξής γελοία και κωμικοτραγικά: 1ον: «ο ΣΥΡΙΖΑ φρόντισε να εγκλωβιστούν σε ιδρύματα τα παιδιά από την εφηβεία μέχρι τα 30 τους». Είναι ελάχιστα τα παιδιά άνω των 18 τυπικής ανάπτυξης δηλαδή χωρίς αναπηρίες που διαβιούν στα ιδρύματα. Γι αυτά τα ενήλικα άτομα εφαρμόσαμε επιτυχώς το πρόγραμμα «Στέγαση και Επανένταξη», από το 2015 μέχρι το 2017 και στη συνέχεια το «Στέγαση και Εργασία» με βάση την ΚΥΑ οικ. 60134/786/2017 - ΦΕΚ 4545/Β/21-12-2017. Το πρόγραμμα αυτό έδινε στέγη και εργασία με τον κατώτατο μισθό πλήρους απασχόλησης σε ενήλικες 18+ που προέρχονταν από δομές παιδικής προστασίας. Στη ΝΔ παραδώσαμε επίσης τον Ιούλιο του 2019 διαμερίσματα αυτόνομης διαβίωσης για ενήλικες που ανακαινίζονταν. Σε ένα μάλιστα από αυτά, κενό και ανεκμετάλλευτο από το 2003, εγκαταστήσαμε φοιτήτρια της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Φαίνεται πως η ανακαίνιση, 2 χρόνια τώρα συνεχίζεται!!! 2ον: Λέει το υπουργείο: «Μεταρρυθμίσαμε πλήρως τις διαδικασίες υιοθεσίας και αναδοχής». Η μόνη μεταρρύθμιση που γνωρίζει όλη η Ελλάδα είναι ο νόμος 4538/18 του ΣΥΡΙΖΑ για την αναδοχή και υιοθεσία ο οποίος εφαρμόζεται ψηφιακά από τον Απρίλιο του 2019 και αυτή η κυβέρνηση καθυστερεί και επιχειρεί συνεχώς να αλλοιώσει. 3ον: Να πληροφορήσουμε το Υπουργείο ότι η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ ήταν τα παιδιά να ολοκληρώνουν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση με όλα τα μέσα, και με υποστηρικτική διδασκαλία αν αυτό απαιτείτο, και να τους παρέχονται όλες οι δυνατότητες για να έχουν πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Σε αυτά τα είκοσι χρόνια ο κόσμος άλλαξε ριζικά. Έχω μπροστά μου την εικόνα των ταραχών από την επίθεση στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ στις αρχές του 2021 και του Μπάιντεν που καταγγέλλει την εξέγερση λέγοντας «Αυτή η εσωτερική τρομοκρατία είναι η πιο επικίνδυνη», σε μια κατακερματισμένη Αμερική, σε έναν ανατριχιαστικό, βίαιο και ρατσιστικό εμφύλιο πόλεμο, όπως κατηγορεί το Black Lives Matter. Εμείς δυσκολευόμαστε να προσανατολιστούμε γιατί το πιο σοβαρό πράγμα που έχει συμβεί παντού είναι ότι μας έκλεψαν την πολιτική -σε όλους, αν και με διαφορετικές μορφές-, αυτόν τον εξαιρετικό πόρο που μέχρι πρόσφατα μας επέτρεπε κάποια γνώση, αν και σχετική, του κόσμου, την ικανότητα να προσδιορίζουμε με σαφήνεια τους φίλους και τους εχθρούς και ειδικά να σχεδιάζουμε εναλλακτικές λύσεις. Τώρα ούτε οι Ταλιμπάν δεν το ξέρουν. Τώρα που εγκαταστάθηκαν στην Καμπούλ, παρά την αλαζονική τους βεβαιότητά ότι μιλούν στο όνομα ενός προφήτη, δεν ξέρουν τι να κάνουν ανακαλύπτοντας πόσο έχει αλλάξει το ίδιο το Αφγανιστάν ενώ κρύβονταν στις χαράδρες της γκρεμισμένης χώρας τους. Τι κάνουμε τότε; Υπάρχει μια βεβαιότητα: αυτή η επέτειος ωθεί όλους μας να ξανασκεφτούν τον κόσμο, και ως εκ τούτου να δώσουμε απόλυτη προτεραιότητα στον προβληματισμό σχετικά με τις διαστάσεις της παγκόσμιας κρίσης που περνάμε. Γιατί μόνο αν την εμπεδώσουμε πλήρως, θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε και να αναγνωρίσουμε ότι η δολοφονία της πολιτικής αποτελεί την πραγματική «συνέπεια» της 11ης Σεπτεμβρίου και ότι η συνέπεια αυτής της εικοσαετίας της παγκοσμιοποίησης, από την οποία έχουμε καταλάβει ελάχιστα πράγματα, αποτελεί το πιο σοβαρό πράγμα που έχει συμβεί. Κι όμως, νομίζω πως είναι ακόμα δυνατό να προφυλαχθούμε και να απαντήσουμε. Δύσκολο, αλλά πιθανό. Ελπίζοντας ότι αυτό που θα μας αναζωογονήσει θα είναι κάτι που θα μοιάζει μ’ αυτό που πιστεύει ο καθένας μας ότι θα είναι η «Αριστερό» και πώς αυτή θα το αναβιώσει πρώτα. Το να μας ενώνει το γεγονός ότι είμαστε όλοι αποπροσανατολισμένοι δεν δημιουργεί στην πραγματικότητα κοινότητες και κοινωνίες, ενώ μπορεί αντίθετα να προκαλέσει μια άγρια βία.

Πάνω απ΄ όλα ο Μίκης συνέθετε τις αντιθέσεις δημιουργώντας αριστουργήματα. Προσπαθούσε να εκφράσει τη διαχρονική ψυχή του συντοπίτη και του μακρινού με τις ίδιες αγωνίες. Πάντρεψε το μοναδικό με το μαζικό. Γι΄ αυτό και τραγουδήθηκε από Έλληνες, Ασιάτες, Εβραίους, Λατίνους, Ιρλανδούς, Αγγλογάλλους, συγκινώντας παντού. Ήταν δημοκράτης επειδή ήταν δημώδης. Ήταν Αριστερός. Κομμουνιστής, όχι μόνο λόγω βιογραφικού και τελευταίας γραφής, αλλά επειδή τραγουδούσε την ισότητα και την ομορφιά των αδυνάτων. Με αυτό το πνεύμα διάλεγε άλλωστε τους συνεργάτες του. Ο Γρ. Μπιθικώτσης πχ, για να μνημονεύσω έναν, έμεινε μοναδικός όχι για το ιδιαίτερο μέταλλο της φωνής, αλλά επειδή τραγουδώντας μας εξέφραζε συλλογικά σε ότι ωραιότερο κρατούμε μέσα μας - και ίσως δεν το ξέραμε. Είχα πάντα μια ιδέα, λάθος ή σωστή τη γράφω: Ο Μίκης ήξερε ότι η μουσική του εκφράζει το λαό, γι’ αυτό δεν δίστασε να σταθεί δίπλα σε όποιον (Αριστερό, Δεξιό, Έλληνα, Σουηδό κλπ) του έδινε ευκαιρίες να δημιουργεί και να διαδίδει τα έργα του. Αυτός που τον υποστήριζε, θεωρούσε, υποστήριζε την τέχνη και το λαό. Γι΄αυτό σε κάποιες συγκυρίες απομακρύνθηκε πολύ από τον πολιτικό χώρο που κυρίως τον εξέφρασε. Ναι, πολλοί θα προτιμούσαμε να είχε μείνει μακριά από Υπουργεία, να μην είχε μιλήσει κάποτε σαν όψιμος Μακεδονομάχος. Ίσως επίσης θα μας ήταν προτιμότερο και ο Ελύτης να μη μιλά για ομοαίματους αδελφούς, ο Καζαντζάκης για κοινό αίμα κλπ. Ο ελληνικός πολιτισμός δημιούργησε τη δημοκρατία αλλά δυστυχώς συνυπήρχε πάντα συγκρουσιακά με την ολιγαρχία της καταγωγής. Αυτά τα λοξά βήματα του Μίκη ήταν συγκυριακά, σποραδικά, απομεινάρια χωμένα μέσα στην ίδια τη σύνθεση που άφησε και στη συνολική πορεία του. Χωρίς αμφιβολία, το έργο του θα μείνει για πάντα στην Ιστορία (όπως και του Χατζηδάκι, του Ξαρχάκου και λίγων ακόμη) και θα συγκινεί. Άλλο όμως φοβάμαι. Μήπως αυτό μείνει αέναα μοναδικό, χωρίς να φανεί ποτέ κάτι ισάξιο. Ο Μίκης εμπνεόταν με την άμεση αίσθηση του ήχου, των σωρευμένων συνηχήσεων, του πόνου, της αγάπης του διπλανού. Θα προσφέρει στο μέλλον αυτήν την έμπνευση ο πολιτισμός του copy- paste, των αλγορίθμων; Μάλλον όχι, αλλά με «δουλειά πολλή» η τέχνη θα νικήσει τους αυτοματισμούς, το χελιδόνι θα φανεί κι ο ήλιος θα γυρίσει.

Φανταστείτε να είστε αναγκασμένοι να μετακομίσετε στο εξωτερικό, ως μοναδική διέξοδο για την εξεύρεση εργασίας. Οι απολαβές είναι μικρές, όμως σίγουρα καλύτερες από αυτές που θα είχατε στη χώρα σας. Η ζωή συνεχίζει όμως να είναι δύσκολη για εσάς, καθώς θα πρέπει να στέλνετε χρήματα στην οικογένειά σας, προκειμένου να επιβιώσει. Σίγουρα δεν θα σας άρεσε να δώσετε ένα ποσοστό που κυμαίνεται από 10% μέχρι 33% στους ενδιάμεσους, προκειμένου να φτάσει το έμβασμα στον προορισμό του και μάλιστα έπειτα από αρκετές ημέρες. Οι μετανάστες του Ελ Σαλβαδόρ στις ΗΠΑ δεν χρειάζεται να το φανταστούν. Το βιώνουν καθημερινά. Θα πρέπει να δίνουν ένα σεβαστό μερίδιο του μισθού τους στη Western Union και τη MoneyGram, προκειμένου να μεταφέρει τα χρήματα στον προορισμό τους. Και ποιος είναι αυτός ο προορισμός; Κάποιο άλλο κατάστημα της Western Union, πολύ πιθανό στην κοντινότερη πόλη. Θα πρέπει η γυναίκα ή οι γονείς του μετανάστη να πάρουν λεωφορείο για να παραλάβουν τα χρήματα από ένα μέρος όπου έξω παραμονεύουν συμμορίες, καθώς βέβαια τα εισπράττουν σε χαρτονομίσματα, που είναι εύκολο να κλαπούν. Ένας αριθμός 2,5 εκατομμυρίων ανθρώπων στέλνει χρήματα σε φίλους και συγγενείς που ζουν ακόμη στο Ελ Σαλβαδόρ. Την προηγούμενη χρονιά μετέφεραν σχεδόν 6 δισεκατομμύρια δολάρια, ή περίπου το 23% του ΑΕΠ της χώρας. Και φυσικά ένα μεγάλο μερίδιο χάνεται στον δρόμο. Αυτό το πρόβλημα λύνεται με το νέο σύστημα πληρωμών που εισάγει το Ελ Σαλβαδόρ. Όσοι ζουν στις ΗΠΑ Θα μπορούν να στέλνουν κατευθείαν Bitcoin στους συγγενείς τους. Στο ηλεκτρονικό πορτοφόλι Chivo που βρίσκεται στο κινητό τους, στην ασφάλεια του σπιτιού τους. Κατόπιν οι παραλήπτες, αν επιθυμούν, θα τα μετατρέπουν αυτόματα σε δολάρια. Άμεσα, εύκολα, εντελώς δωρεάν. Αν προτιμούν να τα μετατρέψουν σε χαρτονομίσματα των δολαρίων, αρκεί να πηγαίνουν στο πλησιέστερο ειδικό ATM με το κινητό τους. Από εκεί θα «διαβάζει» το πορτοφόλι τους (όπως βάζουμε εμείς τη χρεωστική κάρτα) και θα τους δίνει μετρητά. Το μεγάλο πλεονέκτημα του συγκεκριμένου σε σχέση με τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια κρυπτονομισμάτων που γνωρίζουμε και χρησιμοποιούμε μέχρι τώρα, είναι πως μετατρέπει άμεσα και δωρεάν τα Bitcoin σε δολάρια. Να διευκρινίσουμε με την ευκαιρία πως τα Bitcoin αξίας 30 δολαρίων που περιέχονται στο Chivo και αποτελούν δώρο της κυβέρνησης προς τους πολίτες, δεν μπορούν να μετατραπούν σε μετρητά δολάρια. Χρησιμεύουν μόνο για αγορές εμπορευμάτων και υπηρεσιών. Πόσα υπολογίζεται ότι θα χάσουν από τη λειτουργία του Chivο, οι Western Union, MoneyGram και λοιπά τραπεζικά ιδρύματα; 400 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο. Αυτά τα χρήματα θα μπουν στις τσέπες κατοίκων του Ελ Σαλβαδόρ. Καταλαβαίνετε τι θα σημαίνει για αυτούς να επιτύχει το «πείραμα» και να εξαπλωθεί και σε άλλες χώρες: απόλυτη καταστροφή.

Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο έγκειται στο πώς αναδιατάσσονται οι ισορροπίες στο εσωτερικό των Ταλιμπάν, όπου αποτελεί κοινό μυστικό ότι επικρατούσαν τριβές το τελευταίο διάστημα ανάμεσα στην "Ντόχα”, ήτοι την αντιπροσωπεία που είχε εγκατασταθεί στο Κατάρ για να διεξαξάγει τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, και την "Κανταχάρ”, δηλ. την παραδοσιακή εγχώρια ηγεσία. Χαρακτηριστικός είναι ο σχετικός παραγκωνισμός του μέχρι πρότινος φερόμενου ως βέβαιου νέου πρωθυπουργού, μουλά Αμπντούλ Γάνι Μπαραντάρ, επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Ντόχα, ο οποίος περιορίζεται σε θέση αντιπροέδρου της κυβέρνησης, υπό τον μουλά Χασάν Αχούντ. Ο νέος πρωθυπουργός αποτελεί μία από τις πιο αινιγματικές φυσιογνωμίες των Ταλιμπάν: μολονότι δεν είχε λάβει μέρος στο αντάρτικο κατά των Σοβιετικών τη δεκαετία του '80 αναδείχθηκε κατόπιν σε θρησκευτικό αρχηγό από τους πιο σκληροπυρηνικούς, θιασώτη του κινήματος Deobandi (που γεννήθηκε στην ινδική υποήπειρο επί αποικιοκρατίας προσφέροντας μιαν αυστηρή αντιδυτική εκδοχή του Ισλάμ) και ευθύνεται για μερικές από τις πιο ακραίες ενέργειες του "Εμιράτου του Αφγανιστάν” την περίοδο 1996-2001, όπως η καταστροφή των αγαλμάτων του Βούδα στο Μπαμιγιάν και η απαγόρευση της εκπαίδευσης των γυναικών. Καθ΄όλη την προηγούμενη εικοσαετία βρισκόταν εξόριστος στο Πακιστάν. Η ανάδυσή του ερμηνεύεται ως επιβεβαίωση του ρόλου που έχουν εξασφαλίσει οι μυστικές υπηρεσίες του Πακιστάν υπό τον (ευρισκόμενο από τις 5 Σεπτεμβρίου στην Καμπούλ) στρατηγό Φαϊζ Χαμίντ στον έλεγχο των αφγανικών πραγμάτων – ιδίως αν συνδυασθεί με το διορισμό του Σιρατζουντίν Χακάνι ως υπουργού Εσωτερικών. Το "δίκτυο Χακάνι” διατηρούσε τον καιρό της σοβιετικής εισβολής ισχυρούς δεσμούς με τη CIA και σε κάθε περίπτωση επηρεάζεται από το Πακιστάν. Ο Σιρατζουντίν Χακάνι φέρεται να είναι αυτός που βοήθησε τον Οσάμα μπιν Λάντεν να διαφύγει από τα βουνά της Τόρα Μπόρα το 2001, ενώ χαρακτηρίζεται από το FBI "τρομοκράτης με διεθνή δράση”. Με άλλα λόγια, το Πακιστάν έσπευσε να προκαταλάβει κάθε άλλο παίκτη, παίζοντας δυνατά τα χαρτιά του, με την πεποίθηση ότι ο διεθνής παράγοντας θα υποχρεωθεί όπως και αν έχει να συνομιλήσει με τους Ταλιμπάν.