Αννέτα Καββαδία

Ενα από τα σημεία της συμφωνίας για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, που δεν έτυχε της προσοχής που του αρμόζει, έχει να κάνει με το κριτήριο του κράτους δικαίου, σύμφωνα με το οποίο η εκταμίευση κονδυλίων θα εξαρτάται, μεταξύ άλλων, και από την τήρηση ορισμένων προϋποθέσεων ορθής λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών, σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ελευθερίας του Τύπου και της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης. Η αναφορά σε αυτό το κριτήριο συνδέεται, περίπου αυτόματα, με ορισμένες χώρες-συνήθεις υπόπτους που παρουσιάζουν σε ανησυχητικό βαθμό ορισμένα χαρακτηριστικά της λεγόμενης ανελεύθερης δημοκρατίας: μιας πολιτειακής κατάστασης, όπου χωρίς να έχουν καταλυθεί οι δημοκρατικοί θεσμοί ή να έχει επιβληθεί δικτατορία, μια (δημοκρατικά εκλεγμένη) κυβέρνηση επιβάλλει τέτοιους περιορισμούς και ασκεί τέτοιον έλεγχο, ώστε στην ουσία να μην μπορεί να γίνεται λόγος για δημοκρατικό κράτος δικαίου, όπως τουλάχιστον εννοείται ο όρος στη μεταπολεμική Ευρώπη. (...) Αναρωτιέται, λοιπόν, κανείς: Είναι αυτή η εικόνα ευρωπαϊκού κράτους δικαίου; Και είναι τόσο χαμένοι οι κυβερνώντες στον υπέροχο κόσμο της εικονικής τους πραγματικότητας, ώστε αδυνατούν να αντιληφθούν πως η κατάσταση αυτή είναι θέμα χρόνου να διεθνοποιηθεί; Πιστεύουν ότι θεσμοί που έχουν ως εξειδικευμένη αποστολή την προστασία του ευρωπαϊκού κράτους δικαίου, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης, υπάρχουν μόνο ως καλές ευκαιρίες για οικογενειακές φωτογραφίες και δημόσιες σχέσεις; Και ας μη σπεύσουν κάποιοι να επικαλεστούν τη θεωρία της «εθνικής φανέλας» στο εξωτερικό. Σε αυτόν τον ολισθηρό δρόμο η κυβέρνηση της Ν.Δ. πορεύεται εντελώς μόνη.

Όσο, όμως, κυβερνητικοί αξιωματούχοι ομνύουν στο δικαίωμα του αγέννητου(!) παιδιού, «κλείνοντας το μάτι» σε λογικές που στερούν την ελευθερία των γυναικών να ορίζουν το σώμα τους… Όσο καθυστερεί να μπει το μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία… Όσο η συζήτηση περί αντισύλληψης εξακολουθεί να είναι ταμπού… Τόσο τα αυτονόητα δεν θα πρέπει να θεωρούνται δεδομένα. «Δεν είμαι του ανδρός μου, δεν είμαι του πατρός μου, είμαι ο εαυτός μου», έλεγε το γνωστό φεμινιστικό σύνθημα της δεκαετίας του ’70. Και η ελεύθερη επιλογή είτε στη μητρότητα, είτε στην άμβλωση δεν είναι –και δεν επιτρέπεται να είναι– υπό διαπραγμάτευση.

Καθοριστικής σημασίας, μάχη είναι και η εκλογική αναμέτρηση της 7ης Ιουλίου. Οι θέσεις της ΝΔ αποπνέουν ένα γενικό συντηρητικό αέρα, ειδικά όμως ως προς τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας υπάρχει, εκ μέρους της δεξιάς παράταξης, μια πολύ εύγλωττη σιωπή. Δεν είναι μόνο το ότι η ΝΔ ήταν κατηγορηματικά απέναντι στους νόμους [για τα ατομικά δικαιώματα] δεν είναι μόνο πως επιτέθηκε σε όλους αυτούς τους νόμους με σφοδρότητα, ενίοτε με χυδαιότητα και κάποιες φορές με τραγελαφικό τρόπο (ας θυμηθούμε τις αναφορές περί εξωγήινων του Κυρ. Μητσοτάκη στο νομοσχέδιο για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου), είναι και ότι, όσο κι αν ψάξουμε, δεν θα βρούμε σχετικές αναφορές στο πρόγραμμα της ΝΔ ή στις ομιλίες των στελεχών της. Οι επίδοξοι κυβερνήτες της χώρας επιφυλάσσουν για τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα την ίδια αντιμετώπιση που είχαν και στο παρελθόν: θέλουν τα μέλη της αόρατα και χωρίς φωνή, υιοθετώντας δυστυχώς και εδώ την ομοφοβική, τρανσφοβική αντίληψη της ακροδεξιάς συνιστώσας τους. Μπροστά σε αυτήν την πραγματικότητα, δεν μπορούμε να είμαστε απαθείς. Η διαφαινόμενη συντηρητική αντεπίθεση απέναντι στις κατακτήσεις των τελευταίων χρόνων θα είναι σκληρή και θα αφορά συνολικά τον χώρο των ανθρώπινων και πολιτικών δικαιωμάτων όλων μας, συμπεριλαμβανομένων των ΛΟΑΤΚΙ+ συμπολιτών μας. Παρά τον ήπιο τόνο των τελευταίων δημόσιων εμφανίσεων της ηγεσίας της ΝΔ, τα δείγματα γραφής έχουν κατατεθεί γι’ αυτό και δεν επιτρέπονται αυταπάτες. Χωρίς καμία διάθεση κινδυνολογίας, η επερχόμενη εκλογική αναμέτρηση δεν θα κρίνει μόνο αν το κτίριο του κοινοβουλίου θα είναι φωτισμένο στα χρώματα του Ουράνιου Τόξου την ημέρα του Pride, αλλά το πόσο έδαφος θα ξανακερδίσουν η ρητορική μίσους, ο κακοποιητικός λόγος και τα στερεότυπα, σε μια κοινωνία που παλεύει να σπάσει τα πατριαρχικά δεσμά της.

Το θύμα βιασμού είναι θύμα βιασμού σε κάθε περίπτωση, είτε τετελεσμένης πράξης βίας είτε απειλής παράνομης πράξης (...) Όπως και να έχει, η απουσία συναίνεσης συνιστά βιασμό και σε αυτό, φαντάζομαι, δεν διαφωνεί κανείς και καμιά μας. Βιασμός, δηλαδή, που δεν μπορεί να αποδειχθεί δεν είναι βιασμός;

Μας κατηγορείτε ότι εφαρμόζουμε πολιτική με ταξικό πρόσημο. Και δεν αντιλαμβάνεστε ότι αυτή η «κατηγορία», είναι παράσημο για μας. Ναι, τώρα που μπορούμε, τώρα που υπάρχει δημοσιονομικός χώρος μετά τις θυσίες του λαού μας, ναι, επιλέγουμε να σταθούμε στο πλευρό των πιο αδύναμων, λέγοντάς τους, ταυτόχρονα, ένα μεγάλο «ευχαριστώ».

Το έχουμε πει τόσες πολλές φορές σε αυτήν εδώ την αίθουσα, αλλά είναι ανάγκη να ειπωθεί και να ακουστεί άλλες τόσες: το μεταναστευτικό – προσφυγικό ζήτημα δεν είναι πρόβλημα – πολλώ δε μάλλον ελληνικό πρόβλημα, ή των χωρών πρώτης υποδοχής. Είναι υπαρξιακό δίλημμα για την Ευρώπη, ένα δίλημμα στο οποίο μέχρι στιγμής έχει αποτύχει παταγωδώς. Από την πλευρά μας θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για να βελτιώσουμε την κατάσταση. Απαιτούμε, ωστόσο, να γίνουν πολλά περισσότερα και από την πλευρά της Ευρώπης.

Και ξαφνικά οι «πατριώτες» έγιναν «σεσημασμένοι χρυσαυγίτες». Οι «δικαιολογημένα αγανακτισμένοι πολίτες» που «διαμαρτύρονται για την προδοτική Συμφωνία των Πρεσπών» μετατρέπονται σε... αγνώμονες που δεν αναγνωρίζουν την «εθνικά επωφελή» στάση της Ν.Δ. Και ο Κυριάκος Μητσοτάκης να ανοίγει διάλογο μαζί τους και να τους ρωτά θυμωμένος: «Κι εσείς πού ήσασταν όταν εμείς δίναμε μέσα στη Βουλή τη μάχη κόντρα στην επαίσχυντη συμφωνία;». Μα θέλει και ρώτημα; Στα συλλαλητήρια ήταν. Δίπλα - δίπλα με κορυφαία στελέχη του κόμματός σας, και όχι μόνο. Τυλιγμένοι με σημαίες με τον ήλιο της Βεργίνας και με κέλτικους σταυρούς. Και με τα αλλοιωμένα από την «εθνική οργή» πρόσωπά τους, να ουρλιάζουν για το μέγεθος του «εθνικού ξεπουλήματος». Είναι οι ίδιοι που πρωταγωνιστούν στους τηλεοπτικούς δέκτες απολαμβάνοντας την υπέρμετρη προβολή που υπαγορεύεται από το αντιπολιτευτικό μένος της μεγαλύτερης μερίδας των ΜΜΕ. Οι ίδιοι που σας ακούνε στη Βουλή να εγείρετε διαρκώς θέματα βίας, ανομίας και ασφάλειας -ταυτίζοντας μονίμως την Αριστερά με την τρομοκρατία-, χωρίς, ωστόσο, να βρίσκετε ούτε μια λέξη να πείτε και να καταδικάσετε τη βίαιη και εγκληματική δράση της Χρυσής Αυγής.

H παγκόσμια αύξηση των οικονομικών ανισοτήτων, εξαιτίας της επικράτησης του νεοφιλελευθερισμού, και η μνημονιακή κρίση στη χώρα μας, έπληξαν πρώτα και κύρια τις γυναίκες, επιβεβαιώνοντας ακριβώς ότι σε μια ταξικά άνιση Ελλάδα, οι γυναίκες εξακολουθούν να είναι οι πρώτες των οποίων οι κατακτήσεις και τα δικαιώματα θίγονται και συμπιέζονται, όταν γενικότερα τα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα δέχονται επίθεση. Οι πάσης φύσεως προκαταλήψεις, οι εξουσιαστικές σχέσεις ανάμεσα στα φύλα, και, τελικά, οι πολυποίκιλες έμφυλες διακρίσεις καθιστούν τις γυναίκες τις πλέον ευάλωτες στη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό και τη βία. Αναγνωρίζοντας αυτήν την καθόλου ευχάριστη πραγματικότητα, η κυβέρνηση πήρε πολύ σημαντικές πρωτοβουλίες, όπως για παράδειγμα τη κύρωση της σύμβασης της Κωνσταντινούπολης για την ενδοοικογενειακή βία. Στην ίδια κατεύθυνση, της υπεράσπισης της γυναικείας χειραφέτησης, κινείται ο ΣΥΡΙΖΑ και με το σημερινό νομοσχέδιο.