Εφημερίδα Εποχή

17
07

Υπέρ της συμφωνίας, κατά των εθνικισμών

H ιστορική συμφωνία των Πρεσπών της 17ης Ιουνίου 2018 κλείνει μια μεγάλη εκκρεμότητα 25 και πλέον χρόνων στην περιοχή μας. Είναι μια έντιμη συμφωνία που εξασφαλίζει το μέλλον των λαών των δύο χωρών, αλλά και της βαλκανικής γειτονιάς μας με ειρήνη, αλληλεγγύη και συνανάπτυξη. Η σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό, «Βόρεια Μακεδονία», έναντι όλων και με συνταγματική αναθεώρηση καλύπτει πλήρως τις πάγιες ελληνικές θέσεις και μάλιστα τις διασφαλίζει ακόμη περισσότερο, ενώ αποδεικνύει, έμπρακτα, τη βούληση της γειτονικής χώρας για ειρηνική συνύπαρξη των δύο λαών. Διαλύεται η «γκρίζα ζώνη» που δημιουργούσε η μακροχρόνια εκκρεμότητα ενός «πρώην κράτους» και προσδιορίζονται με σαφήνεια και με διεθνή σφραγίδα τα όρια —πολιτικά, ιστορικά, πολιτισμικά— ανάμεσα στην ελληνική Μακεδονία και την «Βόρεια Μακεδονία». Είναι ο μοναδικός τρόπος διαγραφής δια παντός των αλυτρωτισμών στα Βαλκάνια. Γίνεται σεβαστή η αξιοπρέπεια και το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό της γειτονικής χώρας. Η επιβεβαίωση στη συμφωνία της γλώσσας (όπως επί πάρα πολλές δεκαετίες έχει αναγνωρισθεί και από τη χώρα μας) και της ιθαγένειας της γειτονικής χώρας αποδεικνύει έμπρακτα τη βούληση της Ελλάδας για την οικοδόμηση ενός σταθερού μέλλοντος φιλίας και ειρήνης με τη «Βόρεια Μακεδονία». Η Ελλάδα, μια δημοκρατική, ευρωπαϊκή χώρα σέβεται τις αποφάσεις και τις θεμελιώδεις αρχές του ΟΗΕ.
Περισσότερα »
13
07

Βασίλης Τσιάνος: Αποκαθήλωση του ευρωπαϊκού οράματος για το άσυλο

Πριν από δύο χρόνια ήμουν πολύ πιο αισιόδοξος για το μέλλον των ευρωπαϊκών πολιτικών μετανάστευσης και ασύλου. Τότε είχαμε πραγματικά ένα ευρωπαϊκό όραμα, που τώρα δεν υφίσταται. Τώρα έχουμε την αποκαθήλωση αυτού του οράματος. Έχουμε μια μετατόπιση από τη διαχείριση στην αποτροπή, και αυτό δεν έχει να κάνει με το μεταναστευτικό φαινόμενο και τις ροές αυτές καθεαυτές, γιατί οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν, ανεξάρτητα από το πώς τις προσεγγίζουμε ως αριστεροί και αριστερές και τη συμβατότητά τους με τη συνθήκη της Γενεύης, περιόρισαν δραστικά τις ροές στις χώρες του Σένγκεν. Η μετατόπιση σχετίζεται με τους φανταστικούς πόνους που έχει ένας ασθενής. Με τον τρόπο, δηλαδή, που οι ευρωπαϊκές κοινωνίες προσπάθησαν με συντηρητικούς και ακροδεξιούς τρόπους να απαντήσουν σε κάτι που για αυτές ήταν αδιανόητο, δηλαδή το 1,6 εκατ. πρόσφυγες που ήρθαν το 2015-2016. Σήμερα δεν υφίστανται αυτοί οι αριθμοί, άρα δεν έχει κανένα νόημα να παίρνουν όλο και πιο σκληρά μέτρα. Ο λόγος που συνεχίζουν, είναι μάλλον εκδικητικός – τιμωρητικός προς τις δημοκρατικές – φιλελεύθερες ελίτ σε Γερμανία και Γαλλία, που δεν ακολούθησαν εξαρχής την αποτρεπτική πολιτική. Ένα δεύτερο στοιχείο είναι η πεποίθηση ότι ο έλεγχος του μεταναστευτικού μπορεί να γίνει μόνο μέσα από τη σαλαμοποίηση των διαδικασιών ασύλου, που έγινε με το κλείσιμο της βαλκανικής οδού. Στην ουσία σήμερα έχουμε τη συνέχεια αυτής της πολιτικής, που φέρει ξεκάθαρα το ακροδεξιό αποτύπωμα των κυβερνήσεων της Ουγγαρίας, της Πολωνίας, της Τσεχίας και της Αυστρίας.
Περισσότερα »
12
07

Michael Hardt: Η εργασία έχει δυνατότητες να επιτύχει αυτονομία από το κεφάλαιο

Η δυνατότητα για την ταξική αυτονομία είναι το κλειδί για την ανάλυσή μας. Και αυτή η δυνατότητα μπορεί να κατανοηθεί σαφέστερα από την άποψη των μετασχηματισμών της παραγωγικής συνεργασίας. Σε πολύ γενικές γραμμές, υποστηρίζουμε ότι ενώ στη βιομηχανική εποχή η παραγωγική συνεργασία έτεινε να επιβάλλεται από πάνω -ο καπιταλιστής που παρείχε τον τόπο, τα εργαλεία και την πειθαρχία για συνεργασία στο εργοστάσιο- στη σύγχρονη κοινωνική παραγωγή η συνεργασία τείνει να προκύπτει από κάτω. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι είναι λιγότερο εκμεταλλευόμενοι ή λιγότερο διοικούμενοι -αντιθέτως. Αλλά το κεφάλαιο τείνει να διοικεί από απόσταση. Οι άνθρωποι συχνά πρέπει να επινοούν τους τρόπους με τους οποίους συνεργάζονται στην παραγωγή με άλλους, δημιουργώντας και διατηρώντας κοινωνικές σχέσεις στην παραγωγική διαδικασία. Σκεφτείτε πως οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, οι εκπαιδευτικοί, οι εργαζόμενοι στην ψηφιακή παραγωγή και οι εργαζόμενοι στον τομέα των υπηρεσιών πρέπει συνεχώς να ανακαλύπτουν το πώς να συνεργάζονται στην παραγωγή, δημιουργώντας συναισθηματικές και πνευματικές σχέσεις. Αλλά πραγματικά πρέπει κανείς να μελετήσει ένα ευρύ φάσμα μορφών εργασίας.
Περισσότερα »
11
07

Δημήτρης Χριστόπουλος: Απάνθρωπα πολιτικά πειράματα σε βάρος των μεταναστών

Η κατάσταση είναι ολέθρια και το εννοώ. Αν αποκτήσουμε επίγνωση της σοβαρότητάς της, τότε μόνο υπάρχει ελπίδα μιας ρωγμής. Ειδάλλως, βλέπω την Ευρώπη, ανεπίγνωστη και μοιραία, να εκφυλίζεται και να καταρρέει. Τώρα, αν με ρωτήσετε αν αξίζει καλύτερη τύχη σε αυτήν την Ευρώπη, θα σας απαντήσω πως αυτό που με νοιάζει είναι η δυνατότητα να ζούμε ειρηνικά. Όπως έλεγε ο Μπρεχτ, σημασία έχουν πρώτα οι άνθρωποι, όχι τα έθνη. Τα ευρωπαϊκά έθνη, ωστόσο, κάθε φορά που καθοδηγούνται από τον εθνικιστικό ζήλο, όπως σήμερα, έφερναν δεινά στην ειρήνη και τη ζωή των ανθρώπων τους. Πριν λίγο καιρό, ο Ορμπάν, ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, δήλωσε πως «27 χρόνια εδώ στην Κεντρική Ευρώπη πιστεύαμε πως η Ευρώπη είναι το μέλλον μας. Σήμερα νιώθουμε πως εμείς είμαστε το μέλλον της Ευρώπης». Δίκιο έχει από την πλευρά του. Αν τον αφήσουμε, χάσαμε –και χαθήκαμε.
Περισσότερα »
11
07

Παντελής Κυπριανός: Πολλά από τα σημερινά προβλήματα θα είχαν λυθεί εδώ και δεκαετίες αν οι πολιτικοί μας ήταν πιο τολμηροί

Είναι καίριο να αποδείξει η κυβέρνηση το επόμενο διάστημα ότι είναι πηγή δημιουργίας και σταθερότητας στην περιοχή. Ν’ αλλάξει, δηλαδή, την εικόνα της χώρας, να γίνει πιο δημιουργικός και θετικός ο ρόλος της στο διεθνές στερέωμα. Αν καταφέρει αυτό σιγά – σιγά τα στοιχεία που έχουν σχέση κυρίως με ζητήματα του παρελθόντος θα υποχωρήσουν και θα ισχυροποιηθούν εκείνα τα στοιχεία που αφορούν το παρόν, το μέλλον. Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι βασικά ταυτοτικά στοιχεία της Ανανεωτικής Αριστεράς, έχουν, θα έλεγα τις ρίζες τους, στον κίνημα του δημοτικισμού, και αργότερα, κάποια και στη Γενιά του ’30. Έτσι θα ξεφύγουμε από άγονες αντιμαχίες του παρελθόντος που μας ταλάνισαν τόσο πολύ και συνεχίζουν, εν μέρει, να μας ταλανίσουν. Πολλά από τα σημερινά προβλήματα θα είχαν λυθεί εδώ και δεκαετίες αν οι πολιτικοί μας ήταν πιο τολμηροί. Η λύση του Μακεδονικού, η ενδεχόμενη συμφωνία με την Αλβανία, η συμφωνία στο Eurogroup, οι πρωτοβουλίες Τσίπρα στον Ευρωπαϊκό Νότο ενισχύουν την αξιοπιστία της κυβέρνησης, δίνουν την αίσθηση ότι μπορεί να λύσει χρόνια προβλήματα.
Περισσότερα »
10
07

Θοδωρής Δρίτσας: Έχουμε μπροστά μας κάποια στάδια – ορόσημα

Η κυβέρνηση, όντως, έχει πλέον βάσιμα επιχειρήματα για τη θετική πορεία της οικονομίας. Αυτό αποσυντονίζει το αφήγημα της ΝΔ. Ζήτησε τη συζήτηση υπολογίζοντας στην επικοινωνιακή υπεροπλία που διαθέτει όχι ως κόμμα, αλλά ως σύστημα συναλλασσόμενων οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων. Ποντάροντας σε αυτήν την υπεροπλία, τρέμει στην ιδέα να αισθανθούν οι πολίτες ελπίδα και αισιοδοξία. Πάση θυσία επιδιώκουν να μην κεφαλαιοποιήσει πολιτικά η κυβέρνηση όσα πέτυχε, καθόσον είναι αυταπόδεικτο ότι με τους δικούς της χειρισμούς και με τις μεγάλες θυσίες βέβαια, φτάσαμε σ’ αυτό το θετικό αποτέλεσμα. Είναι εφιάλτης για την αντιπολίτευση κάθε κυβερνητική επιτυχία. Αποσταθεροποιεί το καταστροφολογικό αφήγημά της και της προκαλεί πανικό.
Περισσότερα »
05
07

Συνεργασία εναντίον ανταγωνισμού

Η ανθρώπινη δράση δεν οδηγείται μόνο από το ατομικό συμφέρον και την ιδιοτέλεια, όπως διατείνεται μια μονόπλευρη και μεροληπτική ανάγνωση της κοινωνιοβιολογίας και η περίφημη εγωιστική ή ιδιοτελής αποκλειστικά «σατανική» στρατηγική των γονιδίων μας. Υπάρχει και ο αλτρουισμός, η χαριστικότητα, η αίσθηση της ηθικής και η επιθυμία και το ένστικτο συνεργασίας και υπηρέτησης του κοινού αγαθού (K. Basu, 2017), που οδηγούν σε καλύτερα και συμβιωτικά αποτελέσματα για όλους, σύμφωνα και με το συμπέρασμα του διλήμματος του φυλακισμένου (Χ. Ναξάκης, 2014). Μάλιστα, έχει παρατηρηθεί ότι στην οικονομία αλλά και στις κοινωνικές σχέσεις η πρώτη μη λογικά επεξεργασμένη αυτόματη –άμεση αντίδραση του ανθρώπου είναι συνεργατική, αλληλοβοηθητική, κοινωνική, «παρασυρμένη και ενσωματωμένη σ’ ένα αλληλέγγυο ορμητικό ρεύμα, που γεμίζει τον άνθρωπο με πληρότητα, σαν να είναι ενιαίος με τον κόσμο, ώστε τον διεγείρει να κάνει πράξεις που εάν βρισκόταν σε νηφάλια κατάσταση θα του ήταν αδιανόητο να τις κάνει» (Σ. Δημητρίου, 2012). Οι ιδιότητες αυτές από την άλλη, μπορούν, δυνάμει, ν’ αποτελέσουν στοιχεία ενός κοινωνικού μετασχηματιστικού σχεδίου, το οποίο συναντάμε ήδη ως «υπαρκτή ουτοπία» με διάφορες μορφές και ιδίως στις πρακτικές της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας και γενικά σε μορφές συμβιωτικής οικονομίας. Ο homo benignus (ο γενναιόδωρος ή και αλληλέγγυος, θα λέγαμε) υπάρχει ήδη μέσα στο σημερινό καπιταλιστικό σύστημα, όπως και σπέρματα αυτού υπήρχαν στο φεουδαρχικό.
Περισσότερα »
05
07

Μεράλ Καντάν: Ο Ερντογάν είναι πανίσχυρος αλλά πολιτικά αδύναμος

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η αλαζονεία του Ερντογάν θα συνεχιστεί. Πορεύεται πολιτικά όπως ο Τραμπ και ο Πούτιν. Την ώρα, όμως, που θεωρητικά γίνεται πιο δυνατός, λόγω ακριβώς των νέων εξουσιών που θα έχει στα χέρια του, μπαίνει και σε μία περίοδο πολιτικής αδυναμίας. Γιατί; Διότι δεν έχει τίποτα καινούργιο να πει στην τουρκική κοινωνία. Είναι λαϊκιστής και αυτό το στοιχείο δεν μπορεί να κάνει την πολιτική του καριέρα βιώσιμη εσαεί. Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης και την οικονομική κρίση. Η κυβέρνηση δεν παραδέχεται ότι υπάρχει, αλλά όλοι ξέρουν ότι αυτό είναι το κύριο πρόβλημα με το οποίο πρέπει να αναμετρηθεί το AKP. Αν τα κόμματα της αντιπολίτευσης καταφέρουν να χτίσουν μία νέα οικονομική πολιτική, έχουν πιθανότητες να φτάσουν σε πιο πλατιά ακροατήρια.
Περισσότερα »
04
07

Δημοσθένης Δώδος: Δεκαετίες τώρα αρνούμαστε την πραγματικότητα στο μακεδονικό

Νομίζω ότι οι χρυσαυγίτες μπορούν να κάνουν μια καλή συμμαχία με τον Γκρούεφσκι και να τελειώνουμε. Οι άνθρωποι όμως που θέλουν να ζήσουν επιτέλους σε μια σταθερή χώρα δεν έχουν κανένα καημό αν το άγαλμα του Μεγαλέξανδρου θα γράφει από κάτω ότι είναι μνημείο του ελληνικού πολιτισμού, για το πώς θα λέγεται το αεροδρόμιο κτλ. Οι άνθρωποι θέλουν να εξασφαλίσουν πρώτα απ’ όλα την ησυχία τους, δηλαδή να μη γίνει η χώρα τους πεδίο αντιπαραθέσεων, όπως συμβαίνει με τη ρευστή κατάσταση σήμερα, να βελτιωθεί η ζωή τους, να μπουν ή όχι στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ. Και εγώ διαφωνώ με το ΝΑΤΟ, αλλά σε αυτούς τους δίνει αίσθηση ασφάλειας, και, σε τελευταία ανάλυση, δεν θα αποφασίσουμε εμείς για αυτούς αν είναι κακό ή όχι. Η Βουλγαρία πρέπει να πω ότι μου έκανε εντύπωση το πώς υποδέχτηκε τη συμφωνία στο θέμα της γλώσσας, γιατί, παρότι λένε ότι τα Makedonski είναι μια βουλγαρική διάλεκτος, δεν σχολίασαν αρνητικά το θέμα. Άρα πιστεύω ότι κάποια στιγμή θα προσέλθουν και αυτοί σε εποικοδομητικές συζητήσεις.
Περισσότερα »
04
07

Κώστας Μελάς: Ζητούμενη η ενδογενής ανάπτυξη

Υπάρχουν όπλα για διαπραγμάτευση. Οι περικοπές των συντάξεων και η μείωση του αφορολόγητου είναι υφεσιακά μέτρα. Όταν έχεις ένα πλεόνασμα που καλύπτει τους στόχους σου τότε σαφώς μπορείς να δεις τις δυνατότητες που υπάρχουν να μην μειωθεί η συνταξιοδοτική δαπάνη ή έστω να μετακινηθεί, έτσι που να επιτρέπει στην οικονομία ν’ αναπτυχθεί.
Περισσότερα »