Εφημερίδα Εποχή

03
11

Ιφιγένεια Καμτσίδου: Το ζητούμενο της αναθεώρησης είναι η πραγμάτωση της λαϊκής κυριαρχίας

Το βασικό ζητούμενο της αναθεώρησης είναι η ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου που διασφαλίζει ότι οι κανόνες που ρυθμίζουν την κοινωνική συμβίωση και εγγυώνται την ισότιμη απόλαυση των δικαιωμάτων, αποτελούν προϊόν της βούλησης των αντιπροσώπων του λαού, που με τη σειρά της διαμορφώνεται με όρους πραγματικού πολιτικού ανταγωνισμού, μέσα από την αντιπαράθεση περισσότερων και αντίθετων μεταξύ τους πολιτικών σχεδίων. Μπορεί η τροποποίηση του καταστατικού χάρτη να εισαγάγει εγγυήσεις σεβασμού τούτης της βασικής συνθήκης ανάπτυξης της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας; Με άλλα λόγια, σε ένα περιβάλλον όπου οι ισχυροί οικονομικοί παράγοντες, όπως για παράδειγμα οι οίκοι αξιολόγησης, διατυπώνουν και επιβάλλουν παγκοσμίως κανόνες συμπεριφοράς, είναι εύλογη η διερώτηση αν η μεταβολή του εθνικού δικαίου, έστω και αν πρόκειται για την αναθεώρηση του Συντάγματος, αρκεί για να εξασφαλίσει την αυτονομία του πολιτικού, συνακόλουθα την υλοποίηση της λαϊκής κυριαρχίας.
Περισσότερα »
30
10

Νίκος Φίλης: Φτάνουμε στο τέλος μιας αναγκαστικής κυβερνητικής συνεργασίας

Όσο για τον σχηματισμό νέας κυβερνητικής πλειοψηφίας μέσα στην υπάρχουσα Βουλή, προβληματίζομαι. Προσωπικά, τάσσομαι υπέρ της άποψης οι όποιες συνεργασίες (που πρέπει να έχουν σαφή προοδευτική κατεύθυνση) να είναι πρωτίστως μεταξύ πολιτικών δυνάμεων στη βάση προγραμματικών συγκλίσεων.
Περισσότερα »
26
10

Σεβασμός στις θυσίες όλων

Αυτή τη φορά η αναταραχή δεν προέκυψε από εξωγενείς παράγοντες. Αυτοί αρκέστηκαν να τρίβουν τα χέρια τους. Στην τελευταία συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου υπήρξαν συμπεριφορές, που δεν συμβαδίζουν με το αίσθημα ευθύνης απέναντι στις θυσίες που έγιναν για να φτάσουμε ως εδώ. Οι συνεχείς και μεθοδευμένες διαρροές στον Τύπο που οφείλονται ακριβώς σε χαμηλό αίσθημα ευθύνης, διαμορφώνουν ακριβώς ένα κλίμα αντιπαλότητας που προσλαμβάνει προσωπικά χαρακτηριστικά. Πρόκειται για μία απολίτικη αντιπαράθεση που προφανώς δεν συνάδει με τις προτεραιότητες της περιόδου και της προσπάθειας που γίνεται. Λίγες μέρες πριν κατατεθεί ο πρώτος προϋπολογισμός (του 2019) της μετά τη λήξη του προγράμματος εποχής και ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η προσπάθεια κύρωσης της συμφωνίας των Πρεσπών από το κοινοβούλιο στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, οι κατηγορίες, οι εκρήξεις, οι εκτός ορίων συμπεριφορές προ και κατά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, αλλά και η παραίτηση που προκάλεσαν, δεν σηματοδοτούν συναίσθηση της ιστορικής ευθύνης απέναντι σε μια λαϊκή πλειοψηφία σκληρά δοκιμασμένη όχι μόνο στα χρόνια των πρώτων μνημονίων, αλλά και στα χρόνια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ – Οικολόγων. Τη στιγμή, μάλιστα, που γεννιέται η ελπίδα μιας νέας περιόδου, χωρίς τους καταναγκασμούς της επιτροπείας, στα καθορισμένα όρια της οποίας έχει αρχίσει να υλοποιείται ένα σχέδιο κοινωνικής ανασυγκρότησης και οικονομικής ανάκαμψης αναγκαίο και εφικτό. Αυτή τη στιγμή, κάθε υποτίμηση του κινδύνου ανακοπής μιας προσπάθειας που άρχισε να αποδίδει καρπούς, είναι απαράδεκτη και αδιανόητη. Όσοι έχουν αναδεχθεί την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας από τις δυνάμεις που είχαν στόχο το τέλος της επιτροπείας, δεν νοείται να μην αντιλαμβάνονται, για οποιουσδήποτε λόγους, το νόημα και το συγκεκριμένο περιεχόμενο της λαϊκής εντολής που τους δόθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015. Την εντολή αυτή οφείλουν να τιμήσουν, ακόμη κι αν το τίμημα είναι η γείωση στην πραγματικότητα των καλώς νοουμένων πολιτικών προθέσεών τους.
Περισσότερα »
26
10

Noam Chomsky: Σενάρια δημοκρατίας

Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα είναι η πιο επικίνδυνη οργάνωση στην ανθρώπινη ιστορία. Μέχρι και ο Χίτλερ δεν αφιέρωσε τις προσπάθειές του στο να αποδυναμώσει την προοπτική της οργανωμένης ανθρώπινης ύπαρξης στο άμεσο μέλλον. Αυτό το κάνουν απολύτως συνειδητά. Ο Τραμπ, για παράδειγμα, πιστεύει ακράδαντα στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Πρόσφατα ζήτησε από την ιρλανδική κυβέρνηση την άδεια να κατασκευάσει έναν τοίχο για να προστατέψει το γήπεδο γκολφ του από την άνοδο της επιφάνειας της θάλασσας, επικαλούμενος την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Περισσότερα »
26
10

Gideon Levy: Ο χειρότερος εχθρός είναι η αδιαφορία

Η αποανθρωποποίηση των Παλαιστινίων έχει φτάσει σε ένα σημείο ώστε πραγματικά δεν μας προκαλούν κανένα ενδιαφέρον. Μπορώ να πω, χωρίς υπερβολή, ότι, εάν ένα ισραηλινό σκυλί σκοτωθεί από Παλαιστίνιους, θα προκαλέσει περισσότερο την προσοχή των ισραηλινών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, παρά εάν είκοσι νεαροί Παλαιστίνιοι σκοτωθούν από ελεύθερους σκοπευτές –χωρίς να έχουν κάνει τίποτα– στα σύνορα στη Γάζα. Η ζωή των Παλαιστινίων είναι πλέον το πιο ανάξιο πράγμα. Πρόκειται για ένα ολόκληρο σύστημα δαιμονοποίησης, αποανθρωποποίησης, ένα ολόκληρο σύστημα δικαιολόγησης, ότι δηλαδή «εμείς» έχουμε πάντα δίκιο και είμαστε αλάθητοι. Υπάρχουν Ισραηλινοί που είναι ικανοποιημένοι με κάθε θάνατο Παλαιστινίου. Θα αναπτύξουν ένα σωρό επιχειρήματα απλώς για να έχουν τη συνείδησή τους καθαρή και να μην ενοχλούνται: Δεν μπορείς να γνωρίζεις τι ακριβώς συνέβη, δεν ήσουν παρών, μπορείς να δεις μόνο μέρος της εικόνας. Βλέπουν ελεύθερους σκοπευτές να σκοτώνουν ένα παιδί που κουνάει τα χέρια του. Το δείχνει η τηλεόραση. Σκοπευτές σκοτώνουν μια νοσοκόμα με τη στολή εργασίας της. Βλέπουν ένα δεκαπεντάχρονο παιδί να χαστουκίζει ένα στρατιώτη και να πηγαίνει γι’ αυτό οκτώ μήνες στη φυλακή. Δικαιολογούν τα πάντα.
Περισσότερα »
25
10

Μενέλαος Χαραλαμπίδης: Για να κατανοήσουμε το παρόν, πρέπει να μάθουμε το παρελθόν

Πάντα με αφορμή μια επέτειο μιλάμε για το τι έγινε πριν και μετά. Θα έπρεπε να μιλήσουμε λοιπόν για το ποιος αγωνίστηκε για να απελευθερωθεί η Αθήνα και άρα θα έπρεπε να μιλήσουμε κυρίως για το ΕΑΜ, γιατί αυτό ήταν η μεγαλύτερη αντιστασιακή οργάνωση. Και η λέξη «ΕΑΜ» ήταν απαγορευμένη τουλάχιστον μέχρι την πτώση της Χούντας, για να μην πω και πιο μετά. Άρα δεν θα μπορούσαν οι μεταπολεμικές, μετεμφυλιακές κυβερνήσεις που είχαν καταδικάσει την Αριστερά στον αποκλεισμό, στην εξορία, στις εκτελέσεις και τις φυλακίσεις να κάνουν έναν εορτασμό από τον οποίο θα έλειπε ο πρωταγωνιστής. Κυρίως για εμένα είναι πολιτικοί οι λόγοι που δεν γιόρταζαν την απελευθέρωση της Αθήνας και μετά απλά ήταν κάτι που ξεχάστηκε.
Περισσότερα »
17
10

Fabio Luis Barbosa dos Santos: Ο Μπολσονάρο είναι η τρομακτική απάντηση μιας φοβισμένης κοινωνίας

Για την αστική τάξη της Βραζιλίας, η οικονομία δεν αποτελεί θέμα διένεξης στις εκλογές: όποιος κερδίσει θα αντιμετωπίσει τα προβλήματα του νεοφιλελευθερισμού με περισσότερο νεοφιλελευθερισμό. Είτε μέσα από τον ουτοπικό τρόπο ενός «συνεκτικού νεοφιλελευθερισμού» που κηρύσσει το PT, είτε από τον ούλτρα νεοφιλελευθερισμό του Μπολσονάρο. Οι διαφορές που έχει η αστική τάξη αφορούν μόνο την πολιτική μορφή για τη διαχείριση των κρίσεων της Βραζιλίας. Το ποια θα είναι η θεσμική, νομική και πολιτιστική ρύθμιση που θα αντικαταστήσει την περίοδο της βραζιλιάνικης «Νέας Δημοκρατίας» που ακολούθησε τη δικτατορία (1964-1985), και η οποία τώρα καταδικάζεται οριστικά. Σε πρώτο πλάνο, υπάρχουν δύο δρόμοι. Με τα δικά του λόγια, ο Λούλα προσφέρει αξιοπιστία και σταθερότητα. Η αξιοπιστία για την οποία μιλάει δεν αφορά τους «από πάνω» αλλά τους «από κάτω»: αυτό που λέει ο Λούλα η κοινωνία θα το δεχτεί. Με άλλα λόγια, ο λουλισμός προσφέρει την ικανότητά του για πειθώ και λαϊκή εξουδετέρωση ως ένα μονοπάτι για την τάξη. Αν η Ντίλμα Ρούσεφ ήταν η σκιά του Λούλα, ο Φερνάντο Χαντάντ, ο υποψήφιος του PT, είναι σχεδιασμένος να αποτελέσει το άβαταρ αυτής της πολιτικής. Στον αντίθετο, συμπληρωματικό πόλο, βρίσκεται o Mπολσονάρο. Συνοψίζοντας, αυτοί είναι δύο διαφορετικοί τρόποι για να διαχειριστεί η κρίση της Βραζιλίας: το PT προσφέρει σταθερότητα μέσω της συμφιλίωσης, ενώ ο Μπολσονάρο προτείνει το ίδιο μέσω της βίας. Και οι δύο είναι προσωρινές, και αναγκαστικά ασταθείς, απαντήσεις μιας μπουρζουαζίας που βρίσκεται σε φάση αναδιοργάνωσης. Επειδή αυτό που επωάζει η κυρίαρχη τάξη, είναι ένας μπολσοναρισμός χωρίς τον Μπολσονάρο. Στη Γαλλία, η φασίστρια Μαρίν Λεπέν διαμαρτυρήθηκε για εκείνους που πήγαν μαζί για να την νικήσουν στο δεύτερο γύρο. Γιατί, σε τελική ανάλυση, αυτό που είπε η δυσαρεστημένη Λεπέν, είναι ότι εκλέγουν κάποιον που εφαρμόζει τις δικές της πολιτικές αλλά χωρίς να κάνει θόρυβο. Κάτω από τη σκόνη των επόμενων εκλογών, η βραζιλιάνικη αστική τάξη δημιουργεί τον δικό της Μακρόν.
Περισσότερα »
16
10

Θοδωρής Δρίτσας: Η επανεξέταση της συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι προφανέστατα αυτονόητη ανάγκη

Εννοώ ότι το ζήτημα είναι σοβαρό. Πρέπει βέβαια να το χειριστούμε με τον πιο σοφό τρόπο, αλλά δεν γίνεται να το αγνοήσουμε. Όπως, δεν μπορούμε και δεν πρέπει να αγνοήσουμε, ότι ταυτόχρονα έχει μεγάλη σημασία η διατήρηση της δυνατότητας αυτής της κυβέρνησης να ολοκληρώσει το έργο της. Προφανώς, πρέπει να σκεφτούμε πολύ και να εξαντλήσουμε όλη μας την ευρηματικότητα. Αλλά δεν πρέπει να στρουθοκαμηλίσουμε. Δεν έχω τίποτα προσωπικό μαζί του, αντίθετα τον συμπαθώ, αλλά ο Πάνος Καμμένος πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του. Αν σκέπτεται ακόμα και το ενδεχόμενο να αποσταθεροποιήσει την κυβέρνηση, ας το πει ανοικτά, τώρα.
Περισσότερα »
10
10

Εντός και εναντίον του κρατικού μηχανισμού

Όπως είχε επισημάνει ο Τόνι Μπεν (...) κάθε σοβαρή σοσιαλιστική στρατηγική έπρεπε να εκκινεί από «το σύνηθες πρόβλημα του μεταρρυθμιστή: ότι χρειάζεται να διαχειριστούμε το οικονομικό σύστημα έτσι ώστε να προστατεύσουμε τους ανθρώπους που είναι εγκλωβισμένοι σε αυτό καθώς το αλλάζουμε». Αυτό το σκληρό δίλημμα επισημάνθηκε και από τον Σιούμας Μίλνε, τον πρώην δημοσιογράφο στον «Guardian» και νυν δεξί χέρι του Τζέρεμι Κόρμπιν, το 1989, στο βιβλίο που συν-έγραψε με τίτλο «Beyond the Casino Economy». Από τη μία, υπογράμμιζε ότι «μία από τις αναγκαίες συνθήκες για μια σοσιαλιστική κοινωνία θα ήταν να μετατρέψουμε μερικές εκατοντάδες από τις κορυφαίες επιχειρήσεις σε δημόσιες με δημοκρατική ιδιοκτησία και έλεγχο». Από την άλλη, αναγνώριζε ότι «στην περίοδο των επόμενων χρόνων, όσο μπορούν να προβλεφθούν οι συνθήκες, η κοινωνικοποίηση όλων των μεγάλων ιδιωτικών επιχειρήσεων μοιάζει απίθανη εκδοχή».
Περισσότερα »
10
10

Goran Janev: Το χάσμα στη μακεδονική κοινωνία παραμένει μεγάλο

Νομίζω ότι ξεχνάμε τον ελέφαντα στο δωμάτιο: τη βασική και ελάχιστη ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Οποιαδήποτε εκτίμηση δεν συμπεριλαμβάνει αυτη την παράμετρο κινδυνεύει να χαρακτηριστεί απλοϊκή. Η αλλαγή του ονόματος είναι εκβιαστική και εκφοβιστικη απαίτηση. Τόσο η ΕΕ όσο και το ΝΑΤΟ υποχώρησαν μπροστά στους έλληνες εθνικιστές και αποφάσισαν εδώ και πολύ καιρό ότι η αξιοπρέπεια των μακεδόνων, το δικαίωμά τους στον αυτοπροσδιορισμό και την κρατική υπόσταση δεν είναι τόσο σημαντικό όσο οι διαθέσεις των ελλήνων εθνικιστών. Κανείς απ’ όσους υπερψήφισαν τη συμφωνία δεν είναι άνθρωποι χωρίς αξιοπρέπεια, αλλά έχουν συνειδητά αποφασίσει να καταπιούν την περιφάνεια τους και να βάλουν ένα τέλος σε αυτή την κωμωδία.
Περισσότερα »