Macro

Σε βάρος του Δημοσίου η πρόταση για την τράπεζα Πειραιώς

Διανύουμε μια περίοδο που οι ανάγκες της κοινωνίας πολλαπλασιάζονται και η οικονομία της χώρας πρέπει να ανταπεξέλθει, με προτεραιότητα τη στήριξη των πλέον αδυνάμων κρίκων της, και να διευκολύνει την οικονομική δραστηριότητα των χιλιάδων επιχειρήσεων, που κινδυνεύουν με συνολική κατάρρευση, κυρίως των μικρών και μεσαίων.

Σ’ αυτές τις συνθήκες, φαίνεται ότι η κυβέρνηση με τη συμβολή της Τράπεζας της Ελλάδος και των ευρωπαϊκών θεσμών (SSM, Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα) σπεύδουν να ικανοποιήσουν το αίτημα μεγαλομετόχων της Τράπεζας Πειραιώς, που θέλουν να εξασφαλίσουν να μη γίνει η καταβολή του κουπονιού του ομολόγου των CoCos (υπό αίρεση μετατρέψιμες ομολογίες), ύψους 165 εκατ. ευρώ, που η τράπεζα πρέπει να καταβάλει στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), και έτσι να ενεργοποιήσουν τη συμβατική υποχρέωση του ΤΧΣ που διαχειρίζεται εγκεκριμένες πιστώσεις για την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών, με μετατροπή του ομολογιακού των CoCos σε μετοχές της τράπεζας, με τιμή δεκαπλάσια της αξίας που σήμερα καταγράφεται, δηλαδή με 6 ευρώ ανά μετοχή, αντί για περίπου 0.60, που είναι η τιμή διαπραγμάτευσης στο Χρηματιστήριο.

Με αυτόν τον τρόπο, αντί να λάβει τα 165 εκατ. ευρώ, θα πρέπει να καταβάλει πλέον των 2 δισ. ευρώ σε μετοχικό κεφάλαιο, που θα αυξήσουν τη συμμετοχή του δημοσίου (μέσω ΤΧΣ) στο 61% περίπου. Να σημειώσουμε ότι τα κεφάλαια αυτά αντικαθιστούν τα εποπτικά κεφάλαια που εξασφαλίζουν το ομολογιακό των CoCos, που ήδη προσμετράτε στα εποπτικά κεφάλαια της Τράπεζας.

 

Μεγάλη ζημία για το Δημόσιο

 

Άρα, η μελλοντική ανάγκη κεφαλαιακής ενίσχυσης της τράπεζας δεν αποφεύγεται με την προτεινόμενη μετατροπή των CoCos, και δεδομένων των αναμενόμενων ζημιών που καταγράφονται από τη κακή διαχείριση των κόκκινων δανείων, που φαίνεται και από δημοσιεύματα που αφορούν τον τρόπο που χαρίζουν εκατοντάδες εκατομμύρια σε φίλους επιχειρηματίες, η μελλοντική κεφαλαιακή ενίσχυση θα πρέπει να καλυφθεί με νέα αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Η νέα αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, το ποσό της οποίας θα προσδιορισθεί με βάση τις ζημίες που θα προκύψουν, θα λειτουργήσει σαν εργαλείο για τη σημαντική απομείωση και συρρίκνωση της συμμετοχής του Δημοσίου, με δεδομένη την απαγόρευση συμμετοχής του ΤΧΣ και της βούλησης της κυβέρνησης και των θεσμών που εποπτεύουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα, προκειμένου να προχωρήσει νέα ιδιωτικοποίηση. Αν οι κεφαλαιακές ανάγκες της τράπεζας προσδιορισθούν στα 600 εκατ., δεδομένου ότι η τιμή έκδοσης των νέων μετοχών θα προσδιορισθεί με βάση την τρέχουσα τιμή της μετοχής (σήμερα κινείται στο επίπεδο 0,60 ευρώ ανά μετοχή) και την κερδοσκοπική πολιτική των συμμετεχόντων ιδιωτών μετόχων και των funds να πιέσουν την τιμή έκδοσης σε χαμηλά επίπεδα (με βάση την εμπειρία των τελευταίων αυξήσεων μετοχικών κεφαλαίων των τραπεζών), η συμμετοχή του Δημοσίου μέσω της συμμετοχής του ΤΧΣ ενδέχεται να υποστεί σημαντική συρρίκνωση και να κυμανθεί μετά την αύξηση των κεφαλαίων γύρω στο 15%, ανάλογα με την τιμή έκδοσης. Δηλαδή, οι ιδιώτες με 600 εκατ. ευρώ, μπορούν να ελέγχουν το 80-85% της τράπεζας, θέτοντας τη λειτουργία της τράπεζας, χρηματοδοτήσεις και διαχείριση κόκκινων δανείων, στην εξυπηρέτηση των δικών τους επιχειρηματικών προτεραιοτήτων, ενώ θα έχουν προστεθεί στο δημόσιο χρέος περίπου 2,5 δισ. ευρώ.

Συμπέρασμα, με τη διαφαινόμενη, από διαρροές στον Τύπο, πρόταση της κυβέρνησης να πληρωθούν τα CοCos και να μην συμμετέχει το Δημόσιο μέσω του ΤΧΣ σε μελλοντική αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας, υλοποιείται το χειρότερο σενάριο για τα συμφέροντα του Δημοσίου. Δηλαδή, δεν θα εισπραχθούν οι τόκοι των CoCos για όσο διάστημα η τράπεζα έχει την υποχρέωση να τους καταβάλει και πραγματοποιείται σημαντική συρρίκνωση της συμμετοχής του ΤΧΣ, σε ποσοστό κατά το μισό έναντι του σημερινού ποσοστού.

 

Αντιπρόταση

 

Είναι απόλυτα αναγκαίο να καταβληθούν τα 165 εκατ. ευρώ που είναι τόκοι των CoCos.

Τα CoCos να παραμείνουν ως ομολογιακό δάνειο στην Τράπεζα, έως ότου της δοθεί η δυνατότητα να τα εξαγοράσει η ίδια, όπως έκαναν η Εθνική Τράπεζα και η Alpha Bank.

Να αλλάξει άμεσα ο νόμος για το ΤΧΣ, απαιτώντας τη συμφωνία των θεσμών, με στόχο μεγαλύτερη ευχέρεια στην εποπτεία των τραπεζών από το ελληνικό δημόσιο και να μπορεί να χρησιμοποιήσει τα χρήματα από τα εγκεκριμένα δάνεια που κατέχει για τις ανάγκες της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, συμμετέχοντας σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου των τραπεζών, εξασφαλίζοντας αντίστοιχα τον έλεγχό τους.

Με αυτές τις προϋποθέσεις, εφόσον χρειαστεί αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στην Τράπεζα Πειραιώς, το ΤΧΣ με ποσό της τάξης των 500 εκατ. ευρώ, θα εξασφαλίσει πλειοψηφικό, υψηλό ποσοστό μετοχών της τράπεζας.

Αυτός ο έλεγχος στο ιδιοκτησιακό φυσικά θα έχει αξία, εφόσον εξασφαλίζει επαναπροσδιορισμό της λειτουργίας της Τράπεζας, με στόχο την υλοποίηση πολιτικών που να καλύπτουν κατά προτεραιότητα τις ανάγκες που έχουν η κοινωνία και η οικονομία, όπως η στήριξη των επαγγελματιών, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αλλά και συνολικά της οικονομικής δραστηριότητας, που δοκιμάζονται πλέον με σφοδρότητα.

Φυσικά, η τήρηση των κανόνων λειτουργίας της τράπεζας δεν μπορεί σήμερα να αμφισβητηθεί συνολικά.

Μπορεί, όμως, αυτός ο έλεγχος να σταματήσει αποτελεσματικά την αδιαφάνεια στις επιλογές της σημερινής διοίκησης της τράπεζας για την εξυπηρέτηση ανεξέλεγκτα, συγκεκριμένων συμφερόντων. Μπορεί να διοχετεύσει ρευστότητα στις επιχειρήσεις, ειδικά τώρα που παρατηρείται αυξημένη ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες, συμπληρώνοντας κρατικές επιχορηγήσεις και επιλογές για να μείνουν όρθιες σ’ αυτή τη κρίση. Μπορεί ακόμα να σταματήσει η διάλυση των εργασιακών σχέσεων, η συνεχής εγκληματική παρενόχληση των εργαζομένων με εκβιασμούς για εθελούσιες αποχωρήσεις με το πιστόλι στον κρόταφο, καθώς και το κλείσιμο καταστημάτων που γίνονται, αδιαφορώντας για την εξυπηρέτηση χιλιάδων αδύναμων συναλλασσόμενων, που είναι υποχρεωμένοι να εξυπηρετηθούν διανύοντας δεκάδες χιλιόμετρα (αγρότες, συνταξιούχοι κλ.π).

 

Αναγκαία η κινητοποίηση της κοινωνίας

 

Αυτή η πρόταση, φυσικά, επιβάλλει αλλαγή της κυβερνητικής πολιτικής, αξιοποιώντας τη συγκυρία, αφού πλέον δεν υπάρχουν μνημόνια και η καταστροφική πανδημία που ζούμε, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για νέες κυβερνητικές επιλογές. Η μέχρι σήμερα λειτουργία των τραπεζών οδηγεί στην αποθράσυνση της κερδοσκοπικής συμπεριφοράς των μεγαλομετόχων και των funds, που με τεράστιο κόστος για την οικονομία και το Δημόσιο προσπαθούν να επιβάλουν τα συμφέροντά τους.

Η αξιωματική αντιπολίτευση μέσω της δήλωσης των αρμόδιων τομεαρχών σωστά αντέδρασε. Για να μπει, όμως, φραγμός στην κυβερνητική επιλογή που φαίνεται ότι προωθείται, χρειάζεται μια μεγάλη κινητοποίηση της κοινωνίας, με όλους τους φορείς των εργαζομένων, επαγγελματιών και επιχειρηματιών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Η ενημέρωση και η γνώση των επιπτώσεων μπορεί να είναι το πρώτο αναγκαίο βήμα…

Ζώης Πεπές

Πηγή: Η Εποχή