Δεν είναι δυο, δεν είναι τρεις και σίγουρα δεν είναι χίλιοι δεκατρείς. Και δεν ήταν ποτέ. Ίσως τον Μεσαίωνα, με τους φεουδάρχες και τους ιππότες της ελεεινής τραπέζης, αλλά μέχρι εκεί.
Από τότε μέχρι σήμερα, μας έμεινε η δουλοπαροικία (την ονομάζουμε εργασιακές σχέσεις), κάτι μποστάνια στο χωριό (τα λέμε πανωπροίκια) και φυσικά η νοοτροπία, ένθεν κακείθεν (βασικά την ονομάζουμε «Δημόσιο» – με την έννοια της νοοτροπίας και εκτός Δημοσίου φορέα, εντός, όμως, του δημόσιου χώρου δράσης και αντίδρασης).
Και μαζί με τα παραπάνω, μας έμειναν και οι λίγοι κι εκλεκτοί. Που φυσικά, δεν είναι τρεις, δεν είναι χίλιοι δεκατρείς. Οκτώ. Τόσοι είναι. Χωράνε σε μια σειρά: ένας, δύο, τρεις, τέσσερις, πέντε, έξι, επτά, οκτώ. Τέλος. Αυτοί. Μήτε ένας παραπάνω. Μέχρι και σε γκαρσονιέρα χαμηλοσυνταξιούχου χωράνε να τους τραπεζώσει.
Οκτώ άνθρωποι κατέχουν σήμερα τον ίδιο πλούτο με το πιο φτωχό μισό του παγκόσμιου πληθυσμού. Κατανοώ ότι χρειάζεται λίγος χρόνος και μια κάποια παύση για να το συνειδητοποιήσει κανείς, ωστόσο θα συνεχίσω και όσοι ψύχραιμοι προσέλθετε. Περίπου 7,4 δισ. άνθρωποι ζούμε σε αυτή τη γης και την (κατα-)πατούμε. Από αυτούς, 800 εκατομμύρια (σχεδόν ένας στους εννιά – δεν έχουν φτάσει στους οκτώ ακόμη!) είναι υποσιτισμένοι ή απλά νηστικοί.
Εναν από αυτούς τον ξέρω. Είναι η γυναίκα γνωστού από την Γκάνα, η οποία πέθανε προχθές από την πείνα. Μη σας πιάνουν οι μελοδραματισμοί. Ενα στομάχι λιγότερο. Ετσι μετριέται. Φυσικά, η αντιστοιχία δεν είναι αναλογική. Ενα πιάτο λιγότερο δεν αντιστοιχεί σε ένα περισσότερο, αλλά σε 1.000 τουλάχιστον. Και μάλιστα χρυσά, με λογιώ λογιώ μεζέδες. Με ανάγλυφα καντηλέρια, βαριά τακούνια και ακόμη πιο βαρυσήμαντες δηλώσεις. Πολύ απλά, καλώς ήρθατε στο 2017!
Από αυτά τα 800 εκατομμύρια, όταν ξημερώσει ο θεός τη μέρα, οι ενήλικες θα ξυπνήσουν χωρίς να ξέρουν πότε θα φάνε ξανά, αν θα βρουν δουλειά, πώς θα πληρώσουν τον γιατρό, αν θα έχουν να ταΐσουν τ’ ανήλικα παιδιά τους (αυτά αν αρρωστήσουν, διαγράφονται απευθείας). Ακούγομαι υπερβολική;
Ακούστε τώρα το καλύτερο: Την ίδια στιγμή, οι οκτώ προαναφερθέντες εκλεκτοί άνδρες (είναι όλοι άνδρες) «θα ξυπνήσουν έχοντας κοιμηθεί λίγο καλύτερα και με τον πλούτο τους να έχει αυξηθεί κατά αμέτρητα εκατομμύρια την ώρα που κοιμόντουσαν». Δεν τα λέω εγώ. Ο πρόεδρος της Oxfam, Μαρκ Γκόλντρινγκ, τα είπε προ μηνός στην «Γκάρντιαν».
Η Oxfam είναι ένας διεθνής οργανισμός, με συνεργάτες σε περισσότερες από 90 χώρες παγκοσμίως, οι οποίοι στηρίζουν προσπάθειες που εναντιώνονται σε ό,τι «παράγει φτώχεια». Μετράνε τη φτώχεια στον πλανήτη, δημοσιοποιούν τα συμπεράσματα των ερευνών τους (η πιο πρόσφατη παρουσιάστηκε στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας, πριν από λίγες εβδομάδες) και περιγράφουν τα χάσματα του κόσμου τούτου:
«Οι οκτώ αυτοί άνθρωποι δεν είναι η αιτία της φτώχειας στην οποία ζουν τόσα εκατομμύρια» συνεχίζει ο Γκόλντρινγκ. «Είναι όμως οι ισχυρότεροι εκπρόσωποι ενός οικονομικού συστήματος όπου ο πλούτος γεννά περισσότερο πλούτο. Ενός συστήματος όπου ο πλούτος σημαίνει δύναμη και επιρροή, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε νόμους και πρακτικές που βοηθούν τους πλούσιους να γίνουν πλουσιότεροι».
Διόρθωση 1η: Ο πλούτος γεννά περισσότερο πλούτο… για κάποιους.
Διόρθωση 2η: Στον καπιταλισμό, ο καθένας μπορεί να γίνει πλούσιος. Προσοχή: «ο καθένας», όχι «όλοι».
Ερώτημα 1ο: Αν το πρόβλημα δεν είναι αυτοί οι οκτώ, τι είναι; Μήπως ένα αποτυχημένο σύστημα που συντηρεί το ζύγι, ώστε το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού να κατέχει τον ίδιο πλούτο με το υπόλοιπο 99%;
Ερώτημα 2ο: Ελεύθερη αγορά δεν έχουμε; Αυτή δεν στηρίζουμε όλοι μας, από τον Τραμπ μέχρι την κυρία που θα πάρει τρεις σακούλες από γνωστή εταιρεία παιχνιδιών που δεν αφήνει τους υπαλλήλους της ούτε να κάτσουν σε καρέκλα για να ντύσει το παιδί της σέξι νοσοκόμα τις Απόκριες;
«Η ανισότητα έχει πράγματι αναδειχθεί σε κορυφαίο θέμα τα τελευταία χρόνια». Δεν το είπε η Oxfam. Το ΔΝΤ το είπε. Άλαλα τα χείλη…
Νόρα Ράλλη
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
