ΣΥΡΙΖΑ

Νίκος Βούτσης: Κόμμα της Αριστεράς και ραχοκοκαλιά της προοδευτικής παράταξης, ο νέος ΣΥΡΙΖΑ

Στην αναλυτική συζήτηση που είχε ο Δημήτρης Κουκλουμπέρης με τον Νίκο Βούτση μάς περιγράφει το πλαίσιο και το στίγμα που –σύμφωνα με τον ίδιο– χαρακτηρίζει το εγχείρημα της ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και το οποίο συμπυκνώνεται στην εξής φράση: «Μαζικό και ανοιχτό κόμμα της Αριστεράς, σε αντιστοίχηση με τους αγώνες απέναντι στη νεοφιλελεύθερη και αυταρχική διακυβέρνηση, και το οποίο θα αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά της ευρύτερης προοδευτικής δημοκρατικής παράταξης».

Ο τέως πρόεδρος της Βουλής αναφέρεται παράλληλα στους λόγους της ήττας στις εκλογές και προειδοποιεί ότι η προγραμματισμένη δημόσια αποτίμηση της κυβερνητικής εμπειρίας του ΣΥΡΙΖΑ, αν και είναι σωστή, δεν πρέπει να καταλήξει σε στείρα λαθολογία και σε προσωποποίηση ευθυνών για το παρελθόν.

• Το 2019 δεν θεωρείται η καλύτερη χρονιά για τον ΣΥΡΙΖΑ. Ηττηθήκατε στις ευρωεκλογές, ηττηθήκατε στις εκλογές και, σήμερα, η Ν.Δ. κυβερνά με αυτοδυναμία. Θέλω να μου πείτε, με τη νηφαλιότητα που δημιουργεί η απόσταση αρκετών μηνών από αυτά τα γεγονότα, τι πιστεύετε ότι έφταιξε και τι δεν κάνατε καλά;

Το βασικό χαρακτηριστικό του πρώτου εξαμήνου του 2019 για το οποίο με ρωτάτε είναι η απόδειξη ότι η προοδευτική διακυβέρνηση είναι εφικτή και αποτελεσματική και ότι η τυπική έξοδος από τα μνημόνια τον Αύγουστο του 2018 μπορεί να πάρει ουσιαστικό χαρακτήρα και να ασκηθεί μια πολιτική ριζικής αναδιανομής υπέρ των ευπαθών και των μεσαίων στρωμάτων με ταυτόχρονο ισχυρό θετικό πρόσημο για την ανάπτυξη της χώρας.

Γι’ αυτό άλλωστε δεν υπήρξε στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ στις εθνικές εκλογές, που ήταν και ο βασικός στόχος του αντι-ΣΥΡΙΖΑ κοινωνικοπολιτικού μετώπου που είχε συγκροτηθεί και λειτουργούσε με την ισχυρή επικουρία μεγάλου μέρους των ΜΜΕ.

• Ναι, αλλά δεν κερδίσατε κιόλας, και αναγκαστήκατε να κάνετε εκλογές νωρίτερα από το τέλος της θητείας. Αυτοκριτική θα κάνετε;

Γιατί δεν φτάσαμε όμως νικηφόρα μέχρι και την τυπική εξάντληση της τετραετίας; Εκτιμώ ως ορθή την επιλογή να έχουμε μια συγκροτημένη και συλλογική άποψη αποτίμησης στο αμέσως προσεχές διάστημα με μια ουσιαστική συζήτηση τόσο στην Κεντρική Επιτροπή όσο ελπίζω και στον δημόσιο χώρο της Αριστεράς μέχρι και το συνέδριο του Μαΐου.

Με την επιφύλαξη προφανώς της εύλογης υποκειμενικής διάστασης, νομίζω ότι σ’ αυτή τη συζήτηση θα τεθούν σε κριτική επιμέρους τακτικές επιλογές, θέματα που αφορούν τις συμμαχίες, αδυναμίες που δεν επέτρεψαν την ηγεμονία σε κρίσιμα ζητήματα που ανέδειξε η κρίση με δεδομένη την κόπωση και την οικονομική δυσπραγία στην κοινωνία μας όπως, επίσης, αξίζει να συζητηθεί η αποδοχή και η απόδοση σε κλίμακα κοινωνίας, με παρόντα και τον παράγοντα της επικοινωνιακής αξιοποίησης, των σημαντικών μέτρων οικονομικής ανακούφισης που ελήφθησαν.

Η σχετική συζήτηση πρέπει να αποσκοπεί στο να βγουν θετικά διδάγματα για το μέλλον και να μην εκφυλιστεί σε στείρα λαθολογία και προσωποποιήσεις.

Οι πολιτικοί μας αντίπαλοι αξιοποίησαν το συντηρητικό κλίμα στην Ευρώπη και επιδόθηκαν σε έναν πρωτοφανή λαϊκισμό και τακτικισμό για τη Συμφωνία των Πρεσπών και το προσφυγικό, άκρως διχαστικό, όπως επίσης και σε μια ανοιχτή εξαπάτηση όπως φαίνεται τώρα για το κρίσιμο ζήτημα της οικονομίας. «Χάιδεψαν» τις υπαρκτές φοβίες, την ανασφάλεια και την κόπωση μιας κοινωνίας που έβγαινε από την δεκάχρονη κρίση.

Δεν είναι μόνο ότι στην εθνική κάλπη συγκέντρωσαν και τις ψήφους κομμάτων που απείχαν μετά το αποτέλεσμα που είχαν στις εθνικές εκλογές, αλλά και το ότι, σε σχέση με τα δεδομένα προ κρίσης, πάνω από 1 εκατομμύριο συμπολίτες μας έμειναν και πάλι εκτός της εκλογικής διαδικασίας.

Ακόμα και με τα παραπάνω δεδομένα το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών ανέδειξε χωρίς καμιά αμφισβήτηση έναν ισχυρό διπολισμό στη νέα μεταπολίτευση που διανύουμε, που δεν έχει ευθείες αναλογίες με τα στερεότυπα του κλασικού μεταπολιτευτικού δικομματισμού.

• Αυτά σε ό,τι αφορά το παρελθόν. Για το 2020, ποιες είναι οι πολιτικές και κομματικές σας προτεραιότητες. Η ανασυγκρότηση και η διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ πού θα οδηγήσουν και ποια –κατά τη γνώμη σας– πρέπει να είναι η τελική μορφή και πλατφόρμα που οφείλει να υιοθετήσει το εγχείρημα;

Ο οδικός χάρτης που ακολουθείται και υλοποιεί την προσπάθεια για ένα μαζικό κόμμα, κοινωνικά γειωμένο, ανοιχτό, κόμμα της Αριστεράς, που θα είναι η ραχοκοκαλιά της ευρύτερης προοδευτικής δημοκρατικής παράταξης, θα έλεγα ο «νέος ΣΥΡΙΖΑ» με τον κοινό βηματισμό που κάνουμε με τις δυνάμεις της «Προοδευτικής Συμμαχίας», θα πρέπει να αντιστοιχείται καθημερινά με τους αγώνες στην κοινωνία και τη Βουλή, απέναντι στη νεοφιλελεύθερη και αυταρχική διακυβέρνηση.

Επίσης πρέπει –και εργαζόμαστε γι’ αυτό– να ανατροφοδοτείται με έναν νέο κοινωνικό ριζοσπαστισμό και να διαμορφώνει μαζί με τις προγραμματικές εναλλακτικές προτάσεις μια νέα συνείδηση, μια νέα ελπίδα που θα συγκροτεί την κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία για την προοδευτική αλλαγή.

Αυτή η υπόθεση αφορά όλες τις εκδοχές και τις παραδόσεις της ιστορικής και της σοσιαλιστικής Αριστεράς, μέχρι και τους πολίτες του προοδευτικού Κέντρου. Ιδιαίτερα αφορά τους νέους και τις νέες που βίωσαν την κρίση και διαμορφώνουν τώρα τη δικιά τους πολιτική και κοινωνική ταυτότητα μέσα και από τα ερεθίσματα και από τα επίδικα της εποχής μας.

• Η διαρκής επίκληση από μέρους σας αλλά και από πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ στην ανάγκη διατήρησης της αριστερής σας ταυτότητας, δεν πιστεύετε ότι περιορίζει την περαιτέρω προσέγγισή σας με ένα μεγάλο ακροατήριο πολιτών που, αν και προοδευτικοί-αντιδεξιοί, αισθάνονται ότι είναι απλώς φιλοξενούμενοι στο κόμμα που στηρίζουν;

Στη χώρα μας, το να αισθάνεσαι σε κάθε φάση και διαχρονικά αριστερός ή και να σε λένε φίλοι και αντίπαλοι αριστερό, είναι τιμή και δεν περιορίζει την εμβέλεια της κοινωνικής απεύθυνσης των πολιτικών φορέων της Αριστεράς.

Προφανώς, λοιπόν, εργαζόμαστε για ένα μαζικό κόμμα της Αριστεράς με προγραμματική ενότητα αλλά και με διευρυμένο πεδίο κοινών αξιών και ιδεολογικών αναφορών που ήδη έχουν αποτυπωθεί στο ντοκουμέντο της προγραμματικής διακήρυξης και έχει γίνει αποδεκτό και από το ευρύ σώμα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ που συγκλήθηκε προ μηνός.

Οσο περισσότεροι στρατευτούν σε αυτήν την ιστορία, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ενθάρρυνση και η ανάπτυξη κοινωνικών αγώνων και τόσο πιο αποτελεσματικές η αντίκρουση και η αποδόμηση της ισχυρής επικοινωνιακής πολιτικής κάλυψης που παρέχει και πάλι μεγάλο μέρος των ΜΜΕ στην άκρως συντηρητική και αυταρχική πολιτική της κυβέρνησης. Η προσωπική αποδοχή και προσέγγιση αυτής της δυνατότητας νοηματοδοτεί και το σύνθημα «Πάρε τον ΣΥΡΙΖΑ στα χέρια σου».

• Ολο και συχνότερα ακούμε από τον ΣΥΡΙΖΑ την κατηγορία ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη εφαρμόζει πολιτικές ακραίου νεοφιλελευθερισμού στην οικονομία και στα εργασιακά και ακροδεξιάς λογικής στα θέματα των ελευθεριών και των δικαιωμάτων. Πιστεύετε ότι η κοινωνία αντιλαμβάνεται την ουσία των σοβαρότατων αυτών καταγγελιών σας και άρα θα σας δώσει σύντομα και πάλι την πλειοψηφία;

Οσο κι αν θέλουν να συγκαλύψουν, να εξωραΐσουν ή και να εξαπατήσουν για ακόμη μία φορά οι αρμόδιοι της κυβέρνησης και το μπλοκ των δυνάμεων που τους στηρίζει την ουσία της κυβερνητικής πολιτικής, τα γεγονότα είναι παρόντα και καταλυτικά και διαμορφώνουν συνειδήσεις μέσα στην κοινωνία. Δεν κρύβεται το απεχθές αυταρχικό πρόσωπο από το προσωπείο της «κανονικότητας».

Δεν κρύβεται η προφανής υποχώρηση του πολιτικού φιλελευθερισμού μέσα στις γραμμές της Ν.Δ., ούτε το καθεστωτικό ύφος της εξουσίας και η αντιμετώπιση ως «εσωτερικού εχθρού» των πολιτών που διαμαρτύρονται και κινητοποιούνται.

Δεν κρύβεται η προφανής αντίφαση ανάμεσα στην «επίσημη» πολιτική για το προσφυγικό και την αντιδραστική ρητορική υπευθύνων για την άσκηση αυτής της πολιτικής εναντίον του προγράμματος Εστία και υπέρ της ανομολόγητης γραμμής για να καταστεί αβίωτη και προβληματική η ζωή των μεταναστών και των προσφύγων.

Δεν κρύβεται το κόψιμο του εορταστικού μερίσματος από τη μεγάλη πλειονότητα όσων το πήραν τα προηγούμενα χρόνια· ούτε το πράσινο φως προς τους εργοδότες για μαζικές απολύσεις· ούτε η παραδοχή ότι δεν θα υπάρξει η υπεσχημένη αύξηση του κατώτερου μισθού για τα επόμενα χρόνια.

• Και άρα, κατά τη γνώμη σας, τι συμπέρασμα προκύπτει από τις παραπάνω παραδοχές;

Η λίστα αυτών των πολιτικών που απλώνουν ένα κλίμα νεοσυντηρητισμού και αυταρχικής διακυβέρνησης αυξάνεται κάθε μέρα. Το ζήτημα που μας αφορά είναι να κατανοήσουμε ότι η συνειδητοποίηση στην κοινωνία αυτής της αντικοινωνικής και αντιδημοκρατικής πολιτικής δεν οδηγεί ευθέως στην ενεργητική αντιπαράθεση, ούτε στην επιλογή της στράτευσης στην πολιτική Αριστερά.

Είναι όμως προφανής η πρόκληση να αναμετρηθεί η Αριστερά σε αυτό το νέο πεδίο που παράγει τα επίδικα της νέας εποχής, της νέας μεταπολίτευσης τολμώ να πω, και ν’ αποτελέσει την επιλογή στράτευσης και αναζήτησης διεξόδου για τη μεγάλη λαϊκή πλειοψηφία.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών