Macro

Ευρωπαϊκή Αριστερά: Έντονες συζητήσεις, συγκλίσεις και αποκλίσεις

Ένα χρόνο μετά την εκλογή του, ο πρόεδρος της Γαλλίας την περασμένη Τρίτη βρέθηκε στο Στρασβούργο, για να μιλήσει στο κοινοβούλιο για το «Μέλλον της Ευρώπης». Εκεί τον υποδέχθηκαν με μεγάλο ενθουσιασμό οι ισχυροί παράγοντες της ΕΕ, σαν τον άνθρωπο με νέες και τολμηρές ιδέες που μπορεί να δώσει μια ώθηση στο ευρωπαϊκό όραμα. Ο Εμανουέλ Μακρόν από την πλευρά του είχε την ευκαιρία να αναπτύξει για μια ακόμα φορά, μετά την Αθήνα και τη Σορβόνη, τις απόψεις του, έχοντας στραμμένη την προσοχή του στις ευρωεκλογές και τη δυνατότητα να επαναληφθεί η νίκη του κόμματός του και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πως όμως; Ίσως με την υπερεθνική λίστα, η οποία, όμως, έχει αποκλεισθεί. Ωστόσο, ο ίδιος δεν σταματά να παρουσιάζει τις θέσεις του.
Από την άλλη, οι δυνάμεις της άκρας δεξιάς που έχουν σημειώσει σχετικά υψηλά ποσοστά σε διάφορες χώρες ανεβάζουν τους τόνους του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και της εθνικής αναδίπλωσης.
Στο χώρο της αριστεράς, της οικολογίας και γενικότερα στα κινήματα γίνονται συζητήσεις. Παρουσιάζονται συμμαχίες οι οποίες δημιουργούν αντιφατικές καταστάσεις και εκτιμήσεις.

Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, στις 13 του μήνα βρέθηκαν στη Λισσαβόνα ο ηγέτης της Ανυπότακτης Γαλλίας, Ζαν-Λικ Μελανσόν, του Ποδέμος, Πάμπλο Ιγγλέσιας, και του Μπλόκου της Αριστεράς, Καταρίνα Μαρτίνεζ, για να υπογράψουν ένα «σύμφωνο», με το οποίο καλούν «τους λαούς της Ευρώπης να ενωθούν για να οικοδομηθεί ένα νέο διεθνές πολιτικό κίνημα, λαϊκό και δημοκρατικό, για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων και τη λαϊκή κυριαρχία, που απειλείται από μια αποτυχημένη πολιτική που μας οδηγεί κατ’ ευθείαν στην καταστροφή». Στη «Διακήρυξη της Λισσαβόνας για μια επανάσταση της κοινωνίας των πολιτών στην Ευρώπη» διαπιστώνεται ότι «ήρθε η ώρα της ρήξης με τις ζημιογόνες ευρωπαϊκές συνθήκες».
Ο εκπρόσωπος της Ανυπότακτης Γαλλίας, Μπαστιέ Λασόν, μιλώντας στους δημοσιογράφους, είπε: «Το Μπλόκο της Αριστεράς, οι Ποδέμος και η Ανυπότακτη Γαλλία συμμετέχουν σε ένα κίνημα ανυπακοής σε ευρωπαϊκό επίπεδο (…) Ένα κίνημα δράσης και μιας μεγάλης καμπάνιας», προσθέτοντας πως «υπάρχουν και άλλες επαφές» και ότι «το κίνημα θα προχωρήσει και θα διευρυνθεί». Προς το παρόν, έχει γίνει γνωστό ότι στο κίνημα αυτό μπορεί να βρεθεί και το νέο ιταλικό κίνημα «Εξουσία στο λαό».

Η αναδιαμόρφωση της αριστεράς

Η εμφάνιση του νέου κινήματος των τριών, σύμφωνα με αναλυτές που παρακολουθούν την αριστερά, εντάσσεται στους στόχους του Ζαν-Λικ Μελανσόν, που επιδιώκει να δώσει στις ευρωεκλογές του 2019 ένα χαρακτήρα δημοψηφίσματος και ταυτόχρονα να αναδιαμορφώσει τον πολιτικό χάρτη της ευρωπαϊκής αριστεράς, όπως είπε λίγες ημέρες πριν σε συνέντευξη Τύπου. «Αυτές οι εκλογές θα είναι ένα δημοψήφισμα “υπέρ ή κατά” αυτής της φοβερής καταστροφής της Ευρώπης, καθώς και την εξαφάνιση των κοινόχρηστων αγαθών, που συνιστούν την πεμπτουσία της δημοκρατίας μας».

Το plan b

Ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, για να μην αφήσει καμία αμφιβολία, πρόσθεσε: «Οι εκλογές αυτές θα είναι ένα δημοψήφισμα κατά του Μακρόν στη Γαλλία και ταυτόχρονα κατά της συμμαχίας Μακρόν και Μέρκελ στην Ευρώπη που θέλουν να επιβάλουν τη λιτότητα σε όλους τους λαούς.».
Ταυτόχρονα θα είναι μια μάχη για την εκλογή βουλευτών της Ανυπότακτης Γαλλίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η οποία θα είναι η βασική αντιπολιτευτική δύναμη σ’ αυτή την Ευρώπη της λιτότητας, που θα έχει στο κέντρο της προσοχής της τα κοινωνικά-οικολογικά προβλήματα καθώς και το ζήτημα της ειρήνης.

Το plan b δεν γίνεται ομόφωνα δεκτό

Στη διακήρυξη των τριών –μια γενική σχετικά διακήρυξη στην ουσία— δεν αναφέρεται καθόλου το σχέδιο Β (plan b) που ήταν στο κέντρο της πολιτικής Μελανσόν για την Ευρώπη, έτσι όπως την είχε παρουσιάσει σε προηγούμενες συναντήσεις ( π.χ. στη Ρώμη πριν ένα χρόνο). Συγκεκριμένα, είχε τονίσει ότι «θα πρέπει να επεξεργαστούμε ένα πρόγραμμα αντίστασης στις ενέργειες που μας επιβάλλονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό θα είναι το plan A και ταυτόχρονα θα προετοιμαστούμε για ένα plan B αν έρθει η ώρα και χρειαστεί». Δηλαδή, «διεκδικούμε την κατάργηση των ευρωπαϊκών συνθηκών και, αν αυτός ο στόχος δεν επιτευχθεί, τότε έρχεται η ώρα για τη ρήξη, εφαρμόζουμε το plan b». Η θέση αυτή φαίνεται πως προκαλεί τριβές και δεν συγκεντρώνει την ομοφωνία των δυνάμεων της εναλλακτικής ριζοσπαστικής αριστεράς.
Ο Ζαν-Λικ Μελανσόν μπορεί να μην αναφέρθηκε στο plan b για πολύ συγκεκριμένους λόγους, επιμένει, όμως, στο στόχο του να αναδιαμορφώσει τον πολιτικό χάρτη της ευρωπαϊκής αριστεράς, κάτι που φαίνεται πως κατάφερε στη Γαλλία για να επικρατήσει έναντι των άλλων δυνάμεων. Αν αυτό δεν είναι κατορθωτό, τότε υποχωρεί, όπως συνέβη με τα γαλλικά συνδικάτα, ιδιαίτερα την CGT. Τότε δεν είχε αντίρρηση για κοινή δράση. Αυτή, όμως, η κοινή δράση δεν πρέπει «να συγχέεται με τα εκλογικά παζάρια».
Το ότι δεν αναφέρεται η διακήρυξη στο plan b «δεν σημαίνει ότι άλλαξα γνώμη για την Ευρώπη», όπως δήλωσε. Ούτε η πολιτική αλλάζει, ούτε ο στόχος αναδιαμόρφωσης του πολιτικού χώρου της ευρωπαϊκής Αριστεράς. Για να υπηρετηθεί αυτός ο στόχος πρέπει να παραμερισθούν όσοι τον παρεμποδίζουν στη Γαλλία και στην Ευρώπη. Έτσι, πριν ένα μήνα περίπου το Κόμμα της αριστεράς, το κόμμα που ο ίδιος ο Ζαν-Λικ Μελανσόν ίδρυσε και το εγκατέλειψε, όπως είπε, για να φτιάξει το κίνημα της Ανυπότακτης Γαλλίας, ζήτησε τον αποκλεισμ, του ΣΥΡΙΖΑ από το ΚΕΑ, γιατί δεν μπορεί να συνυπάρξει στο ευρωπαϊκό κόμμα. Η πρόταση αυτή συζητήθηκε στο προεδρείο του ΚΕΑ και απορρίφθηκε εκτός μιας ψήφου. Τότε, ο εκπρόσωπος του δήλωσε πως το «ΚΕΑ είναι ένα κόμμα. Ωραία! Εμείς ξεκινάμε ένα νέο κίνημα. Οι δύο (φορείς) δεν είναι ασύμβατοι», όπως έγραψε σε ρεπορτάζ της η «Ουμανιτέ».

Το ΓΚΚ υπέρ κοινής λίστας και πλατφόρμας

Το Γαλλικό ΚΚ, επισημαίνοντας την παγίδα του Μακρόν που επιχειρεί να εγκλωβίσει τους ψηφοφόρους στο δίλημμα «υπέρ ή κατά της Ευρώπης», καθώς και τον κίνδυνο αύξησης των δυνάμεων της άκρας δεξιάς, επιμένει στην ανάγκη της ενότητας της αριστεράς με τη διεύρυνση και άλλων δυνάμεων της οικολογίας, της σοσιαλδημοκρατίας και των κινημάτων. Μια ενότητα, όπως πρωτοεμφανίστηκε στο «Ευρωπαϊκό Προοδευτικό Φόρουμ», το περασμένο Φθινόπωρο στη Μασσαλία.
«Αυτή η ενότητα είναι αναγκαία σήμερα που η νεολαία και οι εργαζόμενοι βρίσκονται σε κινητοποιήσεις», αναφέρει ο Πιερ Λοράν. Βέβαια, υπάρχουν διαφορετικές αντιλήψεις και εκτιμήσεις, καθώς και προσπάθειες συγκλήσεων, όπως αυτή του Μπενουά Αμόν με τον Γ. Βαρουφάκη, και πρόσφατα του Ζαν-Λικ Μελανσόν με το Μπλόκο της Αριστεράς και τους Ποδέμος. «Στη διακήρυξή τους δεν αναφέρεται η θέση για το plan b», δήλωσε ο Πιερ Λοράν, γ.γ. του Γαλλικού ΚΚ, και συνέχισε: «υπάρχουν θέσεις με τις οποίες συμφωνούμε και θα μπορούσαμε από κοινού να αγωνιστούμε για να τις προωθήσουμε και ακόμα να παρουσιάσουμε κοινές λίστες για να δώσουμε τη μάχη των ευρωεκλογών (…) για να αλλάξουμε την Ευρώπη. Αυτό τον αγώνα συνεχίζουμε». «Ένας πρώτος απολογισμός θα γίνει τον Ιούνιο», σύμφωνα με την Αν Σαμπουρεν. Μέχρι τότε θα πρέπει να ολοκληρωθεί η επεξεργασία των θέσεων της ευρωπαϊκής αριστεράς για μια μεγάλη καμπάνια. Σ’ αυτή την καμπάνια η συνεισφορά του κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ είναι, ασφαλώς, μεγάλη.

Μπάμπης Κοβάνης

Πηγή: Η Εποχή