Macro

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Πρώτες σκέψεις για τη Συνδιάσκεψη

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν είναι γνωστά πολλά από τις τελικές αποφάσεις της προγραμματικής συνδιάσκεψης του ΣΥΡΙΖΑ–ΠΣ. Για παράδειγμα, δεν έχουμε διαβάσει το τελικό κείμενο των Προγραμματικών Στόχων, την τελική γραφή της Πολιτικής Απόφασης, έχουμε όμως παρακολουθήσει τη συγγραφή των σχεδίων και τη διαβούλευση. Διαβούλευση που περιελάβανε στο προγραμματικό τις περισσότερες οργανώσεις του κόμματος, τα Τμήματα της ΚΕ και την κοινωνία, με πολλές ανοικτές συζητήσεις για το πρόγραμμα και κοινό πολύ ευρύτερο του κομματικού, με ερωτήματα και παρατηρήσεις.

Στα πολιτικά, στη Συνδιάσκεψη όρισε τις συντεταγμένες ο πρόεδρος του κόμματος, λέγοντας ότι το κόμμα είναι σε προεκλογική ετοιμότητα και, ταυτόχρονα, καθορίζοντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ–ΠΣ διεκδικεί συμμαχίες με το προοδευτικό τόξο. Το προοδευτικό τόξο δεν το όρισε ονομαστικά, ενδεχομένως γιατί δεν ήθελε να εισπράξει αρνήσεις στο πλαίσιο του κομματικού ανταγωνισμού, ίσως γιατί περιμένει την έκβαση της σύγκρουσης στις γραμμές του ΚΙΝΑΛ μεταξύ των φιλο-δεξιών, όπως ο Λοβέρδος, και των άλλων. Λέγοντας πρωτιά ακόμα και με μία ψήφο, όρισε με σαφήνεια ότι ο στόχος δεν είναι η αυτοδυναμία, αλλά μια προοδευτική συμμαχία με προοδευτικό πρόσημο. Δεν άρεσε πολύ η ιδέα στο «προεδρικό» μπλοκ, θα προτιμούσε μεταγραφές –του τύπου Κεδίκογλου–προκειμένου να αποκτηθεί η αυτοδυναμία. Μια τρίτη επισήμανση προς αξιολόγηση από την ομιλία του Α. Τσίπρα στο κλείσιμο των εργασιών της Συνδιάσκεψης, είναι ότι το «κέντρο» κερδίζεται με ριζοσπαστική πολιτική, με αριστερή στροφή, όπως ο ίδιος είπε. Συμφωνούμε. Θα προσθέταμε ότι ο ισχυρισμός επαληθεύεται στο πλαίσιο της εφαρμοσμένης πολιτικής, δηλαδή τι λέμε σήμερα για το Ελληνικό, τα Rafal και την Fraptor, όπου τα ανακλαστικά μας έδειξαν περισσότερο μια καθεστωτική αντίληψη παρά μια ριζοσπαστική.

 

Προγραμματικοί στόχοι και εφαρμοσμένη πολιτική

Αυτή η αντίφαση, αν θέλετε αντινομία, διατρέχει το προγραμματικό μας σχέδιο. Οι στρατηγικοί στόχοι, οι στρατηγικές προκλήσεις σωστά ορίζονται στο Πρόγραμμα: οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες, οικολογικός κα ψηφιακός μετασχηματισμό, δημοκρατία και μεταδημοκρατία, ποιοι μένουν απ’ έξω και ποιοι αποκλείονται. Το σχέδιο προγράμματος μιλά για τις στρατηγικές προκλήσεις που υπερβαίνουν τον εκλογικό κύκλο. Τα τμήματα της ΚΕ, τα μέλη μας και οι άνθρωποι που μας παρακολουθούν, θέλουν κάτι παραπάνω, τι θα κάνουμε για να βελτιώσουμε τη ζωή των ανθρώπων, σήμερα και αύριο. Με αυτή την έννοια τα προγραμματικά μας και αυτά που εξαγγέλλουμε ως εφαρμοσμένη και εφαρμόσιμη πολιτική μπλέκονται. Τι είναι το Προγραμματικό, στρατηγικό και τι το εφαρμοσμένο πρόγραμμα; Πώς χωνεύονται στο στρατηγικό οι επαγγελίες μας για τα εργασιακά, το σχέδιο για την ανάκαμψη, το ιδιωτικό χρέος, το νέο ΕΣΥ και την πρωτοβάθμια υγεία; Με αυτή την έννοια αρμόδιο να επιλύσει το δυισμό μεταξύ επαγγελίας και εφαρμόσιμης πολιτικής, δηλαδή την εκπόνηση του Πολιτικού Σχεδίου, είναι το Συνέδριο του κόμματος, που όλοι ευχόμαστε να γίνει μέσα στο έτος και να μην το αποτρέψει το 4ο κύμα της πανδημίας.

Σε επίρρωση της ευχής, στο δημόσιο λόγο του ΣΥΡΙΖΑ–ΠΣ πρωτεύοντα ρόλο έχει ο εμβολιασμός και τα μέτρα προστασίας. Χαρακτηριστικά τόσο στην εναρκτήρια ομιλία του προέδρου, όσο και στο κλείσιμο των εργασιών από τον ίδιο, που μίλησε για την ανάγκη του εμβολιασμού –το ίδιο και η πολιτική απόφαση της Συνδιάσκεψης. Βέβαια δημόσιες τοποθετήσεις βουλευτών ενδεδυμένες με το πέπλο της επιστήμης, συσκοτίζουν το μήνυμα και δίνουν επιχείρημα άρνησης σε ένα ευρύ φάσμα ανθρώπων που φοβούνται τις επιπτώσεις των εμβολίων. Δίνουν ταυτόχρονα την ευκαιρία στον Κ. Μητσοτάκη να κάνει πάρτι. Την αμφιβολία και το φόβο αναπαράγουν σαφώς τα μίντια, τα οποία πολλαπλασιάζουν τον φόβο, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού των φαρμακευτικών εταιρειών, που γιγαντώνουν τους κινδύνους του Astra Zeneka.

 

Η συμμετοχή

Την Προγραμματική Συνδιάσκεψη παρακολουθήσαν, και κυρίως συμμετείχαν, πολλοί και πολλές. Mετά τις νομαρχιακές συνδιασκέψεις και τις ανοιχτές ψηφιακές εκδηλώσεις όλοι αντιληφθήκαμε ότι η ψηφιακή συμμετοχή είναι ένα εργαλείο το οποίο μπορεί να γεφυρώσει –όχι να υποκαταστήσει βεβαίως– την ενσώματη συμμετοχή. Φάνηκε εξάλλου από τη χαρά των ανθρώπων που συμμετείχαν στο Κατράκειο. Απουσίαζαν τα μη εκλεγμένα μέλη από την παρακολούθηση των εργασιών. Δεν καταλαβαίνω τον αποκλεισμό σε ένα κόμμα που αυτόπροσδιορίζεται ανοικτό και συμμετοχικό.

Στη Συνδιάσκεψη ήταν διαπιστευμένα 2.370 άτομα, γυναίκες και άνδρες, τα περισσότερα τα πρόσφατα εκλεγμένα στις Νομαρχιακές Επιτροπές. Συμμετείχαν επίσης τα Συντονιστικά των οργανώσεων εξωτερικού, καθώς και οι συντονιστές και συντονίστριες των Τμημάτων της ΚΕΑ, έστω και την τελευταία στιγμή, ξεχασμένες στην αρχική πρόσκληση. Συμμετείχαν επίσης τα μέλη της ΚΕΑ –περισσότερα από 600 άτομα– την οποία αποτελούν τα 150 μέλη της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ, οι βουλευτές–βουλεύτριες και οι νεο-εκλεγέντες συντονιστές των ΝΕ. Υπολογίζω ότι περίπου 200 άτομα είναι «διορισμένα» στο πλαίσιο της διεύρυνσης.

Η συμμετοχή στη συνδιάσκεψη ήταν περίπου η μισή των διαπιστευμένων και τα ερωτήματα έχουν να κάνουν αν η λειψή συμμετοχή έχει να κάνει με φαινόμενα απογοήτευσης και αποστράτευσης. Αν έχει ως αιτία το μικρό ενδιαφέρον για τα προγραμματικά, στο βαθμό που δεν παίζεται εκλογή, ή αν πρόκειται για ψηφιακή αν–οικειότητα; Δεν έχουμε όλοι και όλες πρόσβαση, ούτε τις ίδιες ψηφιακές δεξιότητες, ιδιαίτερα οι παλαιότεροι και εκείνοι που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές.

 

Σκηνικό για 2 ρόλους

Στην ολομέλεια της Συνδιάσκεψης μίλησαν περίπου 120 άτομα, άλλοι τόσοι μίλησαν στα 6 θεματικά τραπέζια. Το ενδιαφέρον των εφημερίδων το απορρόφησαν οι τοποθετήσεις των κεντρικών στελεχών που μίλησαν στην ολομέλεια. Δεν τις αδικώ, διότι εκεί φάνηκαν οι 2 διαφορετικές προσεγγίσεις, όχι μόνο στα ζητήματα γραμμής για την περίοδο, αλλά κυρίως για τα ζητήματα φυσιογνωμίας του κόμματος. Χοντρικά θα τις κατέτασσα σε 2 ρεύματα: εκείνο της Κεντροαριστεράς και το άλλο της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Διακριτές γραμμές, διακριτές ιδεολογικές προσεγγίσεις, αν και το ιδεολογικό κεντροαριστερό στίγμα είναι δυσδιάκριτο, αφού παλινδρομεί μεταξύ πολιτικού κυνισμού και κυβερνητισμού πάση θυσία. Εντός και εκτός είναι ο κόσμος του κόμματος, ο οποίος υπερασπίζεται την αριστερή του ταυτότητα και ταυτόχρονα επιθυμεί εναλλακτικό πολιτικό πρόγραμμα. Αυτός ο κόσμος μίλησε στα τραπέζια, εκφράστηκε επίσης από τον γραμματέα Δ. Τζανακόπουλο στην εισαγωγική του ομιλία και στην παρουσίαση της πολιτικής απόφασης, δικαίως. Ποιος μπορεί σήμερα να ισχυριστεί βάσιμα ότι υπάρχουν κεντρώες λύσεις στην πολλαπλή κρίση: της πανδημίας, των ανισοτήτων, της οικολογικής και ψηφιακής μετάβασης;

 

Τα ντοκουμέντα

Σε κάθε περίπτωση, όμως, το ενδιαφέρον ήταν η συμμετοχή στο τελικό πόρισμα της Συνδιάσκεψης. Δεν θυμάμαι πολλές περιπτώσεις που οι σύνεδροι συνδιαμορφώσαν το τελικό κείμενο. Στο προγραμματικό κείμενο, αλλά και στο κείμενο πολιτικής απόφασης, δόθηκαν πολλές συμβολές και ενσωματώθηκαν οι περισσότερες. Χαρακτηριστικά ενσωματώθηκαν οι συμβολές των Τμημάτων της ΚΕ, μιλάω για τα τμήματα Παιδείας, Πολιτισμού, των Ψηφιακών, των Δικαιωμάτων και του Προσφυγικού και άλλα. Ενσωματώθηκε, επίσης, η επεξεργασία της Α’ Αθήνας για τη στέγη, όπως και η Χάρτα των δικαιωμάτων της νέας γενιάς, που κατέθεσε ομάδα νεότερων συντρόφων και συντροφισσών. Δεν έχω δει και δεν κατάλαβα στο κλείσιμο της συζήτησης αν ενσωματώθηκαν οι παρατηρήσεις του τμήματος Οικολογίας και Περιβάλλοντος, θα δείξει. Σε κάθε περίπτωση, όμως, μιλάμε για 2 αριστερά ντοκουμέντα, τόσο για το Προγραμματικό, όσο και την Πολιτική Απόφαση.

Ο Χριστόφορος Παπαδόπουλος είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και της Επιτροπής Προγράμματος, και πρώην βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ.

Πηγή: Η Εποχή