Συνεντεύξεις

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Σε σωστή τροχιά η απόρριψη των προληπτικών μέτρων

Δυστυχώς, ιδιαίτερα τον τελευταίο καιρό η ατζέντα κινείται γύρω από τη διαπραγμάτευση και στο πώς θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση. Πέραν αυτής, όμως, θα πρέπει να συζητάμε και για τα αντισταθμιστικά μέτρα που είχε δεσμευτεί ο ΣΥΡΙΖΑ πως θα λάβει, όπως και για το ρόλο της κοινοβουλευτικής ομάδας και του κόμματος. Για αυτά τα σημεία αναζητούμε απαντήσεις στη συνέντευξη με τον Χριστόφορο Παπαδόπουλο, βουλευτή Β’ Αθηνών.

Τη συνέντευξη πήρε η Ιωάννα Δρόσου

Η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη σιγά σιγά με την έλλειψη ρευστότητας. Την ίδια ώρα το κλείσιμο της αξιολόγησης καθυστερεί, ενώ το Γιούρογκρουπ της περασμένης βδομάδας κατέληξε στην πρόταση ψήφισης προληπτικών μέτρων. Ποια πιστεύεις ότι πρέπει να είναι η θέση του κόμματος, αλλά και της κυβέρνησης σε αυτό το νέο εκβιασμό;
Οι δανειστές χρησιμοποιούν παρόμοια κόλπα με εκείνα του Καλοκαιριού, καθυστέρηση, έλλειψη ρευστότητας, πρόσθετα αντικοινωνικά μέτρα κ.ο.κ. Μόνο που οι συνθήκες δεν είναι όμοιες, γι’ αυτό παρουσιάζονται ρωγμές στο κουαρτέτο, παρά την ενοποίησή τους στο θέμα των προληπτικών μέτρων, εξάλλου τα πρόσθετα μέτρα εξυπηρετούν διαφορετικές επιδιώξεις μεταξύ των δανειστών, τον Σόιμπλε να μεταθέσει τη συζήτηση επί της ουσίας για τη διευθέτηση του χρέους μετά τις εκλογές στη Γερμανία και το ΔΝΤ να ολοκληρώσει το πρόγραμμα της εσωτερικής υποτίμησης με βάση τα προγράμματά του –δοκιμασμένα σε πολλές περιοχές του κόσμου και για πρώτη φορά στην Ευρώπη. Ενδεχομένως να ενοποιούνται επίσης στο στόχο της αριστερής παρένθεσης. Βλέπετε τα προληπτικά μέτρα στοχεύουν μισθούς και συντάξεις, πλήττουν δηλαδή την κοινωνική-ταξική βάση του ΣΥΡΙΖΑ και την ίδια στιγμή πολιτικά στοχεύουν στην ταπείνωσή του. Η διαφορά είναι ότι αυτή τη φορά ο χρόνος δεν δουλεύει μόνο σε βάρος της Ελλάδας αλλά και σε βάρος των δανειστών, οι παράγοντες διακινδύνευσης είναι πολλοί και απειλητικοί για τα σχέδια των ελίτ: προσφυγικό, BREXIT, συστημική κρίση στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, μεγαλύτερη και από εκείνη της Λίμαν Μπράδερ είναι μερικοί λόγοι για τους οποίους οι δανειστές δεν έχουν την ίδια άνεση και την ίδια ευχέρεια για επίδειξη αδιαλλαξίας με εκείνη του καλοκαιριού. Με αυτή την έννοια η απόρριψη της νομοθέτησης προληπτικών μέτρων από την κυβέρνηση με τη συμφωνία της κυβέρνησης κινείται σε σωστή τροχιά.

Ήδη υπερψηφίστηκε το ασφαλιστικό/φορολογικό νομοσχέδιο στις αρμόδιες επιτροπές της βουλής και αναμένεται να κατέβει προς ψήφιση άμεσα. Εν τω μεταξύ, έχει προκηρυχθεί διήμερη απεργία για την ημέρα κατάθεσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να διατηρήσει τις κοινωνικές του συμμαχίες,  που τον έφεραν μέχρι εδώ;.
Δεν είναι καθόλου εύκολο, ο κόσμος μπορεί να καταλαβαίνει την προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να προστατεύσει, στο ασφαλιστικό και το φορολογικό, τα κατώτερα και τα μεσαία κοινωνικά στρώματα, αλλά κάθε περικοπή, κάθε υφεσιακό μέτρο συσσωρεύεται στα προηγούμενα, σε εκείνα του δικομματισμού, που έχουν οδηγήσει στην απώλεια του 25% των εισοδημάτων, στο κλείσιμο επιχειρήσεων και την καταστροφή του παραγωγικού δυναμικού, στην ανεργία του 1.000.000 ανθρώπων και στη γενίκευση της επισφάλειας. Από αυτή τη σκοπιά η απειλή δεν είναι να κερδίσει η ΝΔ τα λαϊκά στρώματα, δεν το επιδιώκει εξ άλλου, στα μεσαία και τα ανώτερα στοχεύει, αλλά να παραιτηθούν τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα από την πολιτική διεκδίκηση και να οδηγηθούν στην παραίτηση και την εκλογική αποχή.

Λόγω της ατέρμονης διαπραγμάτευσης

Ο ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Σεπτεμβρίου δεσμεύτηκε πως θα τηρήσει τη συμφωνία του Ιουλίου, αλλά και παράλληλα θα νομοθετεί αντισταθμιστικά μέτρα. Μέχρι στιγμής, δεν έχουν γίνει σημαντικά βήματα ως προς το δεύτερο σκέλος. Γιατί;
Κατά τη γνώμη μου ο βασικός λόγος είναι το καθεστώς της επιτήρησης. Βρισκόμαστε σε μια συνθήκη αδυναμίας νομοθετικής πρωτοβουλίας, δηλαδή άσκησης πολιτικής. Οι δανειστές παρεμβαίνουν σε κάθε νομοσχέδιο, σε κάθε άρθρο και εν τέλει στην ουσία της πολιτικής, δηλαδή ποιοι θίγονται και ποιοι ευνοούνται από την άσκηση της πολιτικής και με αυτή την έννοια κάθε νόμος γίνεται περίπλοκη άσκηση διαπραγμάτευσης,  με συνέπεια τις καθυστερήσεις, τους αδόκιμους και αντιφατικούς συμβιβασμούς. Δεκάδες νομοσχέδια βρίσκονται παγωμένα ως συνέπεια αυτής της ατέρμονης διαπραγμάτευσης. Βέβαια, η γενική συνθήκη δεν αθωώνει τις αδιανόητες καθυστερήσεις ως συνέπεια της ασυνεννοησίας μεταξύ υπουργείων, τα λάθη και τις τσαπατσουλιές, συνήθως λόγω της «αυτοκρατορικής» προδιάθεσης υπουργών που αγνοούν τις υποδείξεις των τμημάτων της ΚΕ και των βουλευτών.

Ο ρόλος των βουλευτών της Κ.Ο. είναι να ελέγχει το κυβερνητικό έργο, αλλά και να τηρεί την επαφή με το κόμμα και με την κοινωνία. Πιστεύεις πως το έχει καταφέρει;
Οι οργανώσεις του κόμματος και οι βουλευτές αποτελούν τους «αισθητήρες» του κόμματος στις τοπικές κοινωνίες, γνωρίζουν από πρώτο χέρι τις διαθέσεις των κοινωνιών και κυρίως γνωρίζουν με ακρίβεια τα μερικότερα προβλήματα που μια γενική ρύθμιση αφήνει απέξω. Πολλά φάλτσα θα είχαν αποφευχθεί αν τα υπουργεία διαβουλευόντουσαν με το κόμμα και τους βουλευτές, πολλές άτυχες επιλογές ανθρώπων που μας εκθέτουν θα είχαν αποσοβηθεί, αν οι υπουργοί συζητούσαν μαζί τους. Σε κάθε περίπτωση, όμως, οι οργανώσεις του κόμματος αποτελούν τον υβριδικό μηχανισμό του κοινωνικού ελέγχουν έναντι της κυβέρνησης και του κράτους, δεν έχουμε ανακαλύψει το χάπι έναντι της διαφθοράς και της ιδιοποίησης του δημόσιου πλούτου.

Αναμενόμενες οι επιθέσεις στους αλληλέγγυους

Βρισκόμαστε ένα μήνα μετά την εφαρμογή της συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας-ΕΕ για το προσφυγικό. Τα σύνορα παραμένουν κλειστά, οι άνθρωποι που έρχονται στην Ελλάδα εγκλωβίζονται εδώ, εκτός από αυτούς που επιστρέφονται στην Τουρκία. Παράλληλα, η ακροδεξιά ρητορική κερδίζει έδαφος, αν κρίνουμε και τα εκλογικά αποτελέσματα στην Αυστρία. Τι πρέπει να γίνει; Από την άλλη, γίνεται προσπάθεια ποινικοποίησης της αλληλεγγύης προς τους πρόσφυγες, από ΜΜΕ και αντιπολίτευση, που «τσουβαλιάζουν» όσους εκμεταλλεύονται τους πρόσφυγες με αυτούς που στέκονται πραγματικά αλληλέγγυοι. Πώς θα ανατραπεί αυτό;
Να ξεκινήσω από το τελευταίο ερώτημά σας, το πολιτικό σύστημα και τα συστημικά ΜΜΕ επιχειρούν να αντεπιτεθούν στο πεδίο που ηττηθήκαν κατά κράτος στο προσφυγικό, σε εκείνο της ιδεολογίας και των αξιών. Οι πρωτοβουλίες αλληλεγγύης στο επίπεδο της κοινωνίας, ο δημόσιος λόγος και οι πρακτικές της κυβέρνησης στο προσφυγικό αποτέλεσαν την εξαίρεση και το παράδειγμα σε μια Ευρώπη που κερδίζουν οι μισαλλόδοξες και ρατσιστικές απόψεις και τα κλειστά σύνορα. Με αυτή την έννοια είναι αναμενόμενες οι επιθέσεις στους αλληλέγγυους, η δυσφήμηση και η ποινικοποίηση της αλληλεγγύης, στο χέρι μας είναι να ηττηθούν και στο δεύτερο γύρο πληθαίνοντας τα παραδείγματα αλληλεγγύης, απομονώνοντας εκείνους που επιχειρούν να βάλουν φράκτη «καθαρότητας» και αποκλεισμού στις γραμμές της αλληλεγγύης. Στην ίδια τροχιά είναι και η πάλη για την τήρηση του προσφυγικού δίκαιου, των διεθνών συμβάσεων που σαφέστατα παραβιάζονται από τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, στην ίδια κατεύθυνση είναι και η πάλη για τη διευθέτηση του προσφυγικού και του μεταναστευτικού στο επίπεδο της Ευρώπης.

Ερωτήματα που αξίζουν την προσοχή του προσεχούς συνεδρίου

Εδώ και λίγες μέρες έχει ξεκινήσει ένα νέο σάιτ, το commonality, το οποίο φιλοξένησε και κείμενο συμβολής των 53+ για το συνέδριο. Ασκήθηκε κριτική στο κείμενο αυτό, ιδιαίτερα στο σημείο που αναφέρει «αν συνεχιστούν οι εκβιασμοί και τα πραξικοπήματα από τους «δανειστές», προτιμάμε να πέσουμε αντιστεκόμενοι ηρωικά από εσωτερική ή εξωτερική τρόικα και όχι ταπεινωτικά από την ίδια την κοινωνία». Τι εννοείτε με αυτή τη φράση;
Είπαμε με το όνομά τους αυτά που η κυβέρνηση είπε με τη γλώσσα της διαπραγμάτευσης, όταν η κυβέρνηση λέει στους δανειστές ότι δεν πρόκειται να νομοθετήσει προληπτικά μέτρα γιατί αντίκειται στο σύνταγμα της χώρας, στην πραγματικότητα τους λέει δεν υποκύπτουμε σε εκβιασμούς, δεν πρόκειται να νομοθετήσουμε μέτρα σε βάρος της κοινωνικής συμμαχία που στηρίζει ένα μεταβατικό σχέδιο μετασχηματισμού της κοινωνίας και της οικονομίας. Τους προκαλεί δηλαδή λέγοντας «αν επιμείνετε ρίξτε μας σε συμμαχία με τους πρόθυμους εντός της χώρας». Όσο αφορά το Commonality,  ο βασικός λόγος δημιουργίας του είναι ότι κουραστήκαμε να μιλούν οι άλλοι για μας, συνήθως ανυπόστατα, τις περισσότερες φορές κατασκευασμένα, κάνοντας δίκη προθέσεων, εδώ και διεθνώς. Από την άλλη, καταλαβαίνουμε και κατανοούμε ότι τα μέλη του κόμματος έχουν στραμμένη την προσοχή τους, με κομμένη την ανάσα, στη διαπραγμάτευση, στα μέτρα άσκησης της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, στο ασφαλιστικό, το φορολογικό, στο αγροτικό ζήτημα και δεν έχουν την πολυτέλεια να αφιερώσουν χρόνο και σκέψη στη  στρατηγική αναζήτηση. Η αντίφαση είναι ότι την ίδια στιγμή τα στρατηγικά διακυβεύματα είναι παρόντα με τη μεγαλύτερη έμφαση από ποτέ: Θα επιβιώσει η ΕΕ και η ζώνη του ευρώ; Η καπιταλιστική κρίση και η κρίση υπερσυσσώρευσης επιλύεται με τα νομισματικά μέτρα; Η κρίση ηγεμονίας σε ένα πολυπαραγοντικό κόσμο πως διευθετείται; Το ίδιο και το σύστημα κυριαρχίας και επιβολής; Ποιες μορφές παίρνει η κοινωνική διαθεσιμότητα, ο πολιτικός ανταγωνισμός; Ερωτήματά που αξίζουν την προσοχή του προσεχούς συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ και στα οποία το σάιτ μας καλείται να συμβάλει. Το μειονέκτημα είναι ότι σε αυτή την προσπάθεια της στρατηγικής αναζήτησης αισθανόμαστε σχετικά μόνοι, οι τάσεις εντός του ΣΥΡΙΖΑ είναι αλλού και οι ενδεχόμενοι συνομιλητές εκτός εγκλωβισμένοι στη δικαίωση του εγχειρήματός τους.