XYZ Contagion

28
10

Ελληνες τσιγγάνοι στην Εθνική Αντίσταση και στα χρόνια της κατοχής

Ο τσιγγάνος καπετάνιος του ΕΛΑΣ Βασίλης Μήτρου ('Καπετάν-Γύφτος') από την Κύμη Εύβοιας, ήταν ηγετική μορφή στον ΕΛΑΣ της Εύβοιας, και μάλιστα ανατίναξε ένα γερμανικό αντιτορπιλικό πριν σκοτωθεί στη μάχη της Λαμπούσας. Η οικογένεια Βρυσάκη από τη Λειβαδιά, με την υπόνοια της κατασκοπίας στάλθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Στον ΕΔΕΣ αναφέρονται Ρομά οπλίτες. Οπως και, προηγουμένως, στον ελληνοϊταλικό πόλεμο, στην Αλβανία, μαρτυρούνται πολλές περιπτώσεις τσιγγάνων στρατιωτών. Κατά την υποχώρηση των στρατευμάτων, μετά την κατάρρευση του μετώπου, τον Απρίλη του 1941, οι εξαθλιωμένοι στρατιώτες που προσπαθούσαν να φτάσουν στα σπίτια τους, συχνά με τα πόδια, περιθάλπτονταν από τσιγγάνους σκηνίτες, που τους παρείχαν τροφή και κατάλυμα, και έβραζαν τα ρούχα τους για να φύγουν οι ψείρες, σύμφωνα με τον Αυγουστίνο Καντιώτη, τότε αρχιμανδρίτη και αργότερα Μητροπολίτη Φλώρινας. Στη Σίνδο το 1943-1944 υπήρχε στρατόπεδο συγκέντρωσης με μετακινούμενες οικογένειες τσιγγάνων. Τσιγγάνοι υπήρχαν άνάμεσα και στους άμαχους, θύματα αντιποίνων στον Παρακάλαμο Ιωαννίνων, στη Βοιωτία, στη Σκύδρα Πέλλας, στα χωριά της Θεσσαλονίκης.
17
08

Μπλόκο της Κοκκινιάς: Οι γερμανοτσολιάδες που μάτωσαν την πλατεία της Οσίας Ξένης, τα πτώματα στη μάντρα των εκτελέσεων και άλλες ιστορίες δωσιλογικής εθνικοφροσύνης

17 Αυγούστου 1944. Το μπλόκο της Κοκκινιάς. Από τις τέσσερις οργανώσεις του ΕΑΜ στον Πειραιά, το ΕΑΜ Κοκκινιάς ήταν η πιο δυνατή και η πιο μαζική. Εξι μήνες προσπαθούσαν Γερμανοί και ταγμασφαλήτες να πατήσουν πόδι, από το πρώτο μπλόκο, τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς, το προσπαθούσαν, όμως ο οργανωμένος λαός με τα φρουραρχεία του ΕΛΑΣ τους απωθούσαν συνεχώς. Ετσι, χρειάστηκε μεγάλη προετοιμασία από τους Ναζί και τους συνεργάτες τους, και συγκέντρωση μεγάλης δύναμης πυρός εκείνη τη μέρα του Αυγούστου για να καταφέρουν οι υποτακτικοί του Walter Schimana (Βάλτερ Σιμάνα) να πατήσουν πόδι στην Κοκκινιά.