Πολυμέρης Βόγλης

12
07

Μια περιπέτεια που ακόμα συνεχίζεται…

Το βιβλίο ["Ω, λε φιλαλάκο! Μια ιστορία για το κίνημα, τη ζωηρή άκρα Αριστερά και τους ανθρώπους της"] είναι δοκίμιο, μιας και αφορά ιστορία του «χώρου», της «άκρας Αριστεράς» ή του «κινήματος», από τη δεκαετία του 1970 έως τις μέρες μας. Θέλω να επιμείνω στην έννοια «ιστορία», που υπάρχει και στον υπότιτλο του βιβλίου. Για τα 45 χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από την πτώση της χούντας υπάρχουν μελέτες κοινωνικών και πολιτικών επιστημόνων, αλλά μόλις πρόσφατα έχει ξεκινήσει η προσπάθεια ιστορικοποίησης αυτών των δεκαετιών. Το βιβλίο του Ν. Γιαννόπουλου δεν είναι ιστορική μελέτη, μας δίνει όμως το υλικό, τις ιδέες, την ατμόσφαιρα για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τι συνέβη αυτές τις δεκαετίες. Προφανώς, δεν καταπιάνεται γενικά με την ελληνική κοινωνία αλλά με έναν συγκεκριμένο πολιτικό χώρο. Όμως οι μεταλλάξεις αυτού του χώρου βοηθούν να κατανοήσουμε τις αλλαγές που συνέβησαν στην «όλη» Αριστερά και την ευρύτερη πολιτική κουλτούρα στη διάρκεια αυτών των δεκαετιών. Η άκρα Αριστερά, επειδή βρισκόταν στις παρυφές του πολιτικού συστήματος, χωρίς κοινοβουλευτικές δεσμεύσεις και οικονομικούς πόρους, αντιμέτωπη με την καταστολή του κράτους και των μηχανισμών του, μετατράπηκε σε ένα είδος «πολιτικού εργαστηρίου», στο οποίο έγιναν πειραματισμοί, δοκιμάστηκαν ιδέες και πρακτικές, συγκρούστηκε το «παλιό» με το «νέο», εμφανίστηκαν διαφορετικές γενιές πρωταγωνιστών που άφησαν το δικό τους διακριτό στίγμα. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου και μέσα από τις ιστορίες των ποικίλων πρωταγωνιστών ξεδιπλώνεται η διαδρομή ενός χώρου ή, πιο σωστά, ενός σημαντικού τμήματός του, που έχει γενικότερο ενδιαφέρον.
16
11

Πολυμέρης Βόγλης: Ο «μύθος» και ο μύθος

Η επέτειος του Πολυτεχνείου αξίζει να εορτάζεται γι’ αυτό που ήταν: μια πράξη μαζικής αντίστασης ενάντια σε ένα αυταρχικό καθεστώς. Οι νέοι και οι νέες εκείνης της εποχής μέσα σε συνθήκες καταπίεσης και τρομοκρατίας κατάφεραν να οργανωθούν, να κινητοποιηθούν και να συγκρουστούν με μια στυγνή δικτατορία, γνωρίζοντας ότι μπορεί να συλληφθούν, να βασανιστούν και να φυλακιστούν. Συμμετείχαν σε μια εξέγερση, διακινδυνεύοντας ακόμη και την ίδια τη ζωή τους γιατί ήθελαν να αλλάξουν τη ζωή τους που οριζόταν από την αυθαιρεσία, τον φόβο και την καταπίεση, γιατί πίστευαν ότι μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο μέσα από την ανατροπή της δικτατορίας. Ισως και μόνο γι’ αυτό τον λόγο χρειάζεται να εξακολουθούμε να θυμόμαστε το Πολυτεχνείο και να τιμάμε τους νεκρούς του: ήταν μια δίκαιη εξέγερση.
01
11

Πολυμέρης Βόγλης: Εθνικές επέτειοι και η σημασία των ημερομηνιών

Στις μέρες μας μόλις τα τελευταία χρόνια καθιερώνεται σιγά - σιγά να γίνονται εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της Αθήνας, οι οποίες βέβαια δεν υποκαθιστούν τον επίσημο εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου. Εύλογα η 28η Οκτωβρίου κατέχει κεντρική θέση στην εθνική αφήγηση και μνήμη, ωστόσο δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τούτο: η μνήμη των χρόνων 1940-1944 (του ελληνοιταλικού πολέμου, της Κατοχής και της Αντίστασης) καθορίστηκε από τις μετέπειτα εξελίξεις. Με άλλα λόγια, ο Εμφύλιος πόλεμος αποτέλεσε το «φίλτρο» μέσα από το οποίο διαμορφώθηκε η μνήμη τόσο του πολέμου όσο και της Κατοχής. Εάν δεν είχε μεσολαβήσει ο Εμφύλιος, ίσως να είχαν εγγραφεί στην εθνική αφήγηση και μνήμη και άλλες ημερομηνίες - γεγονότα των χρόνων 1940-1944 ως εξίσου σημαντικά με την 28η Οκτωβρίου.
16
09

Τι είδους Ιστορία διδάσκεται στα σχολεία;

Χρειάζεται μια ουσιαστική αναμόρφωση του μαθήματος της ιστορίας στα σχολεία: της ύλης, των εγχειριδίων, του τρόπου διδασκαλίας του μαθήματος. Θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην ιστορία του εικοστού αιώνα, καθώς αυτή είναι πιο απαραίτητη για να κατανοήσει η νέα γενιά τον κόσμο στον οποίο γεννήθηκε και μεγαλώνει. Η ιστορία πρέπει να διδάσκεται με τέτοιο τρόπο, ώστε οι μαθητές να αντιληφθούν ότι η ιστορία δεν είναι «νεκρή γνώση» και άχρηστες πληροφορίες, αλλά η σχέση μας με το παρελθόν. Ένα παρελθόν που δεν εγκλωβίζεται στις σελίδες του σχολικού εγχειριδίου, αλλά συντίθεται μέσα από τη σχέση που αναπτύσσουμε με τις παλαιότερες γενιές, τα υλικά κατάλοιπα του παρελθόντος, τα μνημεία, τα ίχνη της ιστορίας στις πόλεις που ζούμε. Εάν γίνουν αυτές οι αλλαγές, τότε είναι πολύ πιθανό η νέα γενιά να ενδιαφερθεί για την ιστορία και το παρελθόν.
  • 1
  • 2