Νίκος Παρασκευόπουλος

08
11

Νίκος Παρασκευόπουλος: Ιαβέρης

Βασικό χαρακτηριστικό της τωρινής μεταρρύθμισης αποτελεί ότι αυτή σε ένα Κώδικα ήδη υπέρβαρο από ποινές ισόβιας κάθειρξης εισάγει κι άλλες σωρηδόν, μια σωστή πλημμυρίδα. Το θέμα μάλιστα δεν είναι μόνο ποσοτικό αλλά και ποιοτικό: Καθιερώνονται σήμερα και απειλούνται ισόβιες καθείρξεις ως ποινές αποκλειστικές, χωρίς δηλαδή διάζευξη με άλλες πρόσκαιρης διάρκειας, πράγμα που αποστερεί από το δικαστή τη δυνατότητα να εξατομικεύει και να διαβαθμίζει. Τιμωρούνται μάλιστα εξίσου με ισόβια αφενός άδικες πράξεις που έχουν τελεστεί δόλια (πχ ανθρωποκτονία εκ προθέσεως), κι αφετέρου άλλες όπου το βαρύτερο αποτέλεσμά τους έχει επέλθει από αμέλεια (πχ θανατηφόρα ληστεία ή επικίνδυνη οδήγηση). Έτσι αντί αναλογικότητας έχουμε ισοπέδωση, αφού αγνοείται η σαφής ποιοτική κλιμάκωση της βαρύτητας μεταξύ υπαιτιότητας δόλου και αμέλειας. Εξάλλου, η μεταρρύθμιση εξαρτά τη διάγνωση σοβαρών εγκλημάτων όπως τα κοινώς επικίνδυνα (εμπρησμός, πλημμύρα κλπ) όχι από σαφέστερες περιγραφές των άδικων πράξεων, αλλά ίσα-ίσα από χαλαρότερες: Δεν απαιτείται η απόδειξη του κινδύνου, αλλά μιας (πιο ρευστής αποδεικτικά) δυνατότητας να προκύψει κίνδυνος σε πράγματα και ανθρώπους. Πολυάριθμες ακόμα μεταρρυθμίσεις του «πολυνομοσχεδίου» είναι εξόχως προβληματικές, όπως η επικίνδυνη για τις ελευθερίες ασάφεια στη διαμόρφωση της διάταξης για διασπορά ψευδών ειδήσεων καθώς και άλλες πολλές. Μια πλήρης αναφορά δεν χωρά σε ένα άρθρο. Στην ιστορία πάντως η σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση μπορεί να καταγραφεί και για ένα ακόμη χαρακτηριστικό της: Προωθείται μέσω ψευδών και μυθευμάτων. Θυμίζω τη συνειδητή παραπλάνηση, ότι δήθεν τον Ποινικό Κώδικα του 2019 τον είχαν συντάξει νομικοί του Σύριζα, ενώ στην πραγματικότητα στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή μετείχαν δικαστές, εισαγγελείς, δικηγόροι και καθηγητές χωρίς καμιά κομματική ταυτότητα. Μύθευμα συνιστούν και οι λαϊκίστικες κορώνες για δήθεν εκρηκτική αύξηση της εγκληματικότητας: Ούτε τα ευρωπαϊκά συγκριτικά στοιχεία ούτε η διαχρονική εξέλιξη επιτρέπουν αυτές τις εκτιμήσεις. Φυσικά η κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να πει την αλήθεια, ότι δηλαδή η καλλιέργεια ενός διογκωμένου φόβου του εγκλήματος ήταν και είναι βασικό της πολιτικό εργαλείο. Ο Ιαβέρης είχε βέβαια και κάποιες εσωτερικές ευαισθησίες. Ως προς αυτές, διέφερε.